Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1095/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2016r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, Wydział I Cywilny

w składzie

Przewodniczący: SSR Adrianna Gołuńska-Łupina

Protokolant: st. sek. sąd. Iwona Górska

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2016 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z o.o. w G. ( poprzednio (...) Spółki z o.o. w G.)

przeciwko B. F.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) Spółce z o.o. w G. na rzecz pozwanego B. F. kwotę 3672 zł. 80 gr. ( trzy tysiące sześćset siedemdziesiąt dwa złote 80/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

Sygnatura akt: I C 1095/15

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. (poprzednio (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.) wniósł pozew przeciwko B. F. domagając się od pozwanego zapłaty kwoty 28.858,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 kwietnia 2011r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu podano, że w dniu 27 listopada 2007r. strony zawarły umowę o indywidualne sponsorowanie nauki pozwanego w Szkole (...) w G., na mocy której powód zobowiązał się do sponsorowania kosztów nauki pozwanego (7.000 Euro) i pokrywania kosztów jego zakwaterowania i wyżywienia w akademiku (340 zł miesięcznie), zaś pozwany zobowiązał się m.in. do rzetelnej nauki, osiągnięcia wystarczającej wiedzy, aby we właściwym terminie ukończyć studia i podjęcia pracy na statkach powoda w ciągu trzech miesięcy od zakończenia nauki tj. w dniu 1 marca 2010r. W przypadku niedotrzymania warunków umowy pozwany zobowiązany był do zwrotu poniesionych przez powoda kosztów. Pozwany zdał egzamin (...) dopiero w kwietniu 2011r, zatem nie wywiązał się ze swoich obowiązków. W związku z zawarciem ww. umowy powód poniósł koszty w wysokości 32.970,50 zł, w tym w kwocie 27.870,50 zł z tytułu czesnego i 5.100 zł z tytułu kosztów hotelu i wyżywienia. Jak podnosi powód, pozwany pismem z dnia 13 kwietnia 2011r. uznał dług. Z uwagi na trudną sytuację pozwanego powód zdecydował się zniwelować jego zadłużenie i zatrudnił go na stanowisku marynarza. Wynagrodzenie pozwanego było częściowo przekazywane na poczet spłaty zadłużenia. Łącznie powód potrącił kwotę 4.111,75 zł. Do zapłaty pozostała nadal kwota 28.858,75 zł.

(pozew k. 2-7)

W dniu 7 lipca 2015r. w sprawie o sygnaturze akt I Nc 861/15 Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

(nakaz zapłaty k. 63)

Pozwany złożył sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

W sprzeciwie pozwany podniósł, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu przed wniesieniem pozwu tj. z dniem 18 kwietnia 2013r. z upływem dwuletniego terminu przedawnienia zgodnie z art. 751 k.c., ewentualnie z dniem 18 kwietnia 2014r. z upływem trzyletniego terminu, albowiem roszczenie pozostaje w związku z prowadzeniem przez powoda działalności gospodarczej. Z daleko posuniętej ostrożności pozwany podniósł, że szkolenie będące przedmiotem umowy pozwanego z (...), nie obejmowało egzaminu na oficera wachtowego i uzyskania certyfikatu operatora (...). Pozwany przyznał, że z powodu komplikacji w życiu osobistym związanych z procesem rozwodowym i postępowaniem regulującym kontakty z dzieckiem nie ukończył szkolenia w podstawowym okresie 30 miesięcy, jednakże (...) dopuściło pozwanego do kontynuowania szkolenia w przedłużonym okresie w efekcie czego uzyskał świadectwo ukończenia szkoły. Pozwany zwrócił uwagę, iż umowę stron sporządzono w dwóch wersjach językowych, przy czym dołączona do pozwu wersja w języku angielskim różni się od wersji w języku polskim, zaś zgodnie z § 8 ust. 2 rozstrzygające dla celów dowodowych jest wersja w języku polskim, w której wskazano, że pozwany jest obowiązany do podjęcia zatrudnienia u powoda po ukończeniu studiów przed upływem 3 miesięcy od dyplomowania. Pozwany wyjaśnił, że uwagi na obowiązującą procedurę kandydat nie miał wpływu na termin, w jakim organizowany był egzamin. Pozwany niezwłocznie po ukończeniu szkolenia tj. w dniu 13 grudnia 2010r., złożył stosowne podanie do Komisji Egzaminacyjnej, a egzamin ostatecznie zdał w dniu 8 lutego 2011r. Pozwany nie miał też wpływu na termin wydania dyplomu i niezwłocznie po jego otrzymaniu stawił się u powoda w celu podjęcia pracy. Pozwany zakwestionował przy tym, że szkolenie prowadzone na mocy umowy z (...) miało zakończyć się egzaminem (...), albowiem świadectwo jest wydawane przez Prezesa Urzędu (...) Elektronicznej, a nie przez (...). Pozwany zaprzeczył też, że uznał swój dług, a nadawanie słowom pozwanego takiego charakteru stanowi nadużycie i celowo wypacza sens jego wypowiedzi. Nadto, zdaniem pozwanego, treść dołączonych do pozwu dokumentów wskazuje, że powód miał świadomość, że pozwany nie będzie dysponował do końca lutego 2010r. świadectwem ogólnym operatora (...) ani dyplomem oficera wachtowego i nie podejmie pracy do dnia 1 marca 2010r. i powód akceptował ten stan.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k. 67-74)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 września 2007r. B. F. zawarł ze Szkołą (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. umowę nr (...), której przedmiotem było odbycie przez powoda szkolenia na poziomach pomocniczym i operacyjnym w dziale pokładowym w żegludze międzynarodowej umożliwiających uzyskanie stopnia oficera wachtowego na statku o pojemności brutto 500 i powyżej w żegludze międzynarodowej oraz ukończenie kursów: bezpieczeństwa osobistego i odpowiedzialności wspólnej, indywidualnych technik ratunkowych, ochrony pożarowej statków, udzielania pomocy medycznej, eksploatacji zbiornikowców, chemikaliowców i gazowców stopnia podstawowego, operatora radiowego i (...) na poziomie operacyjnym, transportu materiałów niebezpiecznych ( (...)), operatora (...) (GOC), ratownika morskiego, (...) C.. Okres szkolenia wynosił 30 miesięcy i ze względów organizacyjnych mógł być wydłużony o 12 miesięcy. Pozwany – jako słuchacz – zobowiązał się m.in. do podjęcia i odbycia szkolenia na uzgodnionym kierunku, na warunkach określonych statutem szkoły, odbycia przewidzianych programem praktyk we wskazanym przez szkołę terminie oraz regularnego opłacania czynszu. Łączna kwota czesnego za cały okres nauki wynosiła równowartość 6.990 Euro liczona według kursu średniego NBP na dzień dokonywania wpłaty.

(okoliczności bezsporne ustalone w oparciu o umowę nr (...) z dnia 14 września 2007r. k. 77-80)

W dniu 27 listopada 2007r. powód S. M. z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. (wówczas (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.) zawarł z pozwanym B. F. umowę dotyczącą indywidulanego finansowania studiów, której przedmiotem było finansowanie przez powoda studiów pozwanego w (...) sp. z o.o. w celu uzyskania przez niego dyplomu oficerskiego. W ramach tego finansowania powód zobowiązał się do pokrycia czesnego pozwanego za cały okres jego studiów w wysokości 7.000 Euro oraz 100 % opłat studenta za zakwaterowanie i wyżywienie w akademiku w okresie jego studiów w (...) (340 zł miesięcznie). Pozwany zobowiązał się podjąć studia na wybranym przez siebie wydziale, pilnie uczestniczyć w zajęciach i szkoleniu oraz nabywać wiedzę niezbędną do ukończenia biegu swych studiów w wymaganym czasie, uczestniczyć w praktyce morskiej na pokładzie statków powoda, podjąć pracę na pokładzie statków powoda po ukończeniu studiów i otrzymaniu dyplomu przed upływem 3 miesięcy od dyplomowania na okres przynajmniej czterech lat, odbywając służbę na pokładzie przez co najmniej osiem miesięcy w roku, zaś w przypadku złamania umowy zwrócić całą sumę zapłaconą przez powoda w ramach finansowania. Powód zobowiązał się przyjąć pozwanego na praktykę morską na okres przynajmniej dwunastu miesięcy i płacić mu pensję. Zgodnie z umową, jeżeli pozwany przepracuje jako pracownik powoda okres czterech lat, cała suma przekazana mu w ramach finansowania miała zostać anulowana i nie miała podlegać zwrotowi. W przypadku złamania umowy przez studenta w czasie studiów bądź po ich ukończeniu, był on zobowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez powoda: w czasie studiów – sumy zapłaconej przez powoda na pokrycie czesnego oraz zakwaterowania i wyżywienia studenta, a po ukończeniu studiów – sumy wyliczonych całości kosztów zapłaconych w ramach finansowania pomniejszonych o 1/48 za każdy pełny miesiąc pracy dla powoda. Umowa została sporządzona w dwóch wersjach językowych – angielskiej i polskiej, przy czym dla celów dowodowych pierwszeństwo przyznano wersji polskiej.

(dowód: umowa z dnia 27 listopada 2007r. – wersja polska k. 83-84, wersja angielska k. 18-20 z tłumaczeniem k. 20-22)

Powyższa umowa o finansowaniu nauki została zawarta w wyniku przeprowadzenia rekrutacji przez powoda.

(dowód: zeznania świadka A. S. płyta CD k. 140, zeznania świadka A. G. płyta CD k. 166)

Pozwany był słuchaczem (...) sp. z o.o. w okresie od września 2007r. do grudnia 2010r. Od lutego do grudnia 2010r. pozwany miał przedłużony status słuchacza w celu odbycia praktyki morskiej, będącej integralną częścią nauki. Praktykę morską pozwany odbywał na statku powoda.

(dowód: zaświadczenie Szkoły (...) w G. k. 180, pismo z dnia 25 lutego 2010r. k. 92-93)

Powód nie ukończył szkolenia w Szkole (...) sp. z o.o. w wymaganym terminie, albowiem nie odbył w całości wymaganych praktyk morskich oraz nie zdał egzaminu z języka angielskiego.

(dowód: przesłuchanie pozwanego płyta CD k. 197)

Koszty czesnego w wysokości 7.000 Euro w całości pokrył powód.

(dowód: zaświadczenie Szkoły (...) w G. k. 180)

Powód pokrywał także koszty zakwaterowania i wyżywienia pozwanego w czasie studiów w kwocie 340 zł miesięcznie.

(dowód: zeznania świadka M. B. płyta CD k. 197)

Warunkiem uzyskania dyplomu oficerskiego było ukończenie szkolenia w Szkole (...) sp. z o.o. (w tym zaliczenie niezbędnych praktyk morskich) oraz m.in. uzyskanie świadectwa operatora (...). Egzamin operatora (...) można było zdać jeszcze przed ukończeniem szkoły.

(dowód: zeznania świadka S. K. płyta CD k. 166, zeznania świadka M. S. (1) płyta CD k. 166, zeznania świadka M. B. płyta CD k. 197)

W dniu 13 grudnia 2010r. pozwany otrzymał świadectwo ukończenia szkoły nr 359/10. Następnie złożył wniosek do Komisji Egzaminacyjnej przy Dyrektorze Urzędu Morskiego w G. o dopuszczenie do egzaminu na oficerski poziom operacyjny.

(dowód: zaświadczenie Szkoły (...) w G. k. 82, wniosek pozwanego k. 85)

Powód wezwał pozwanego do zgłoszenia na statek w lutym 2011r. Pozwany oświadczył, iż nie wydano mu jeszcze dyplomu, nie ma świadectwa zdrowia i odmówił podjęcia pracy jako trzeci oficer. Gdy, na początku kwietnia 2011r. wezwano pozwanego do siedziby powoda okazało się, że nie posiada on dyplomu oficera wachtowego i świadectwa (...).

(dowód: zeznania świadka A. S. płyta CD k. 140, zeznania świadka C. B. płyta CD k. 166, pismo z dnia 5 kwietnia 2011r. k. 116, zeznania świadka A. G. płyta CD k. 166, zeznania świadka A. L. płyta CD k. 166, przesłuchanie pozwanego płyta CD k. 197)

W dniu 12 kwietnia 2011r. wydano pozwanemu świadectwo ogólne operatora (...), oraz dyplom oficera wachtowego.

(dowód: dyplom oficera wachtowego k. 86-87, świadectwo ogólne operatora (...) k. 88-89)

Pismem z dnia 11 kwietnia 2011r. powód wezwał pozwanego do natychmiastowego zwrotu kosztów nauki w wysokości 8.117 Euro. W odpowiedzi na powyższe wezwanie, pozwany zwrócił się z prośbą o rozpatrzenie jego prośby w sprawie zatrudnienia go po uzupełnieniu i dostarczeniu wszystkich dokumentów kwalifikacyjnych, wskazując, że ponosi winę za nie uzyskanie kwalifikacji w określonym czasie, lecz było to niezamierzone z jego strony, a wynikało ze złej sytuacji rodzinnej, która zakończyła się rozwodem oraz przyznaniem wspólnej opieki nad małoletnim dzieckiem.

(dowód: pismo powoda z dnia 11 kwietnia 2011r. k. 13, pismo pozwanego z dnia 13 kwietnia 2011r. k. 28)

Wobec powyższego powód wyraził zgodę na zatrudnienie pozwanego na stanowisku marynarza. Z wynagrodzenia pozwanego powód potrącił kwotę 1.383,30 USD.

(dowód: wydruk wiadomości e – mail k. 27, zeznania świadka A. S. płyta CD k. 140, przesłuchanie pozwanego płyta CD k. 197)

Następnie, powód ponownie wezwał pozwanego do zwrotu wszystkich poniesionych przez niego kosztów w terminie do dnia 24 sierpnia 2014r. Wobec braku spłaty zadłużenia, pismem z dnia 23 grudnia 2014r. powód po raz kolejny wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 27.835,60 zł w terminie 14 dni od doręczenia wezwania. W wyznaczonym terminie pozwany nie dokonał jednak zapłaty.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 14-17, wezwanie do zapłaty z dnia 23 grudnia 2014r. k. 29-31, wydruk korespondencji e – mail stron k. 33-35)

Powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się m.in. działalnością związaną z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników.

(dowód: odpis z KRS k. 120-125)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, dowodów z zeznań świadków A. S., C. B., A. G., A. L., S. K., M. S. (2) i M. B. oraz na podstawie dowodu z przesłuchania pozwanego.

Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania, że brak jest podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej złożonych do akt niniejszej sprawy dokumentów, tym bardziej, że żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, ani też nie zaprzeczyła, że osoby podpisane pod nimi nie złożyły oświadczeń w nich zawartych.

Jeśli chodzi natomiast o ocenę osobowych środków dowodowych, to zdaniem Sądu, za wiarygodne należało uznać zeznania świadków w zakresie dotyczącym okoliczności i celu zawarcia umowy o indywidulane sponsorowanie nauki, obowiązków stron umowy oraz okoliczności nie wywiązywania się pozwanego z umowy. Zeznania świadków w tym zakresie były szczere i logiczne, nadto w znacznej części znajdują potwierdzenie w dowodach z dokumentów oraz zeznaniach pozwanego. Natomiast, Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków, iż przedmiotowa umowa o indywidualne finansowanie nauki nie została zawarta w ramach działalności gospodarczej powoda. Należy bowiem zauważyć, iż część spośród przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków nadal pozostaje w relacjach zawodowych z powodem, stąd osoby te mogą mieć interes w zeznawaniu na korzyść powoda.

W znacznej części za wiarygodne Sąd uznał także zeznania pozwanego. B. F. przyznał, że nie ukończył szkolenia w Szkole (...) sp. z o.o. w wymaganym terminie, albowiem nie zaliczył niezbędnych praktyk oraz nie zdał egzaminu z języka angielskiego. Nadto, pozwany zeznał, że o nieukończeniu szkolenia w terminie nie informował powoda, a fakt nie posiadania wszystkich wymaganych kwalifikacji wyszedł na jaw w 2011r., gdy powód wezwał pozwanego do podjęcia pracy na statku. Pozwany przyznał także, że do zdania egzaminu (...) nie musiał mieć zaliczonych praktyk. W powyższym zakresie zeznania pozwanego korelują z treścią zeznań świadków.

W niniejszej sprawie powód domagał się zwrotu kosztów nauki pozwanego oraz kosztów jego zakwaterowania i wyżywienia, poniesionych na mocy zawartej przez strony w dniu 27 listopada 2007r. umowy o indywidualne sponsorowania nauki. Zdaniem Sądu co do zasady roszczenie powoda było uzasadnione. Sąd prowadził postępowanie dowodowe celem ustalenia celu umowy stron, obowiązków pozwanego oraz ustalenia, czy pozwany wywiązał się z nałożonych na niego obowiązków. Ustalenia faktyczne w powyższym zakresie Sąd poczynił na podstawie dowodów z dokumentów oraz dowodu z zeznań świadków i zeznań pozwanego. W pierwszej kolejności należało wyjaśnić, że umowa stron została sporządzona w dwóch wersjach językowych tj. angielskiej i polskiej, jednakże zgodnie z § 8 ust. 2 umowy dla celów dowodowych rozstrzygająca jest polska wersja językowa. W związku z powyższym dalsze ustalenia należało poczynić na podstawie przedłożonego przez pozwanego egzemplarza umowy w języku polskim. Zgodnie z treścią § 1 umowy powód zobowiązał się do finansowania studiów pozwanego w (...) sp. z o.o. w celu uzyskania przez niego dyplomu oficerskiego. Z powyższym celem zostały powiązane obowiązki umowne pozwanego. Jak stanowi bowiem § 3 umowy pozwany zobowiązał się podjąć studia na (...) na wybranym przez siebie wydziale, pilnie uczestniczyć w zajęciach i szkoleniu oraz nabywać wiedzę niezbędną do ukończenia biegu swych studiów w wymaganym czasie, uczestniczyć w praktyce morskiej na pokładzie statków powoda, podjąć pracę na pokładzie statków powoda po ukończeniu studiów i otrzymaniu dyplomu przed upływem 3 miesięcy od dyplomowania na okres przynajmniej czterech lat, odbywając służbę na pokładzie przez co najmniej osiem miesięcy w roku, natomiast w przypadku złamania umowy zwrócić całą sumę zapłaconą przez powoda w ramach finansowania. W kontekście zgłoszonego powództwa szczególnie istotny jest obowiązek nabywania wiedzy niezbędnej do ukończenia studiów w wymaganym czasie. Zważyć należy, iż czas studiów był określony w umowie zawartej przez pozwanego ze Szkołą (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.. W § 2 umowy z dnia 14 września 2007r. wskazano, że okres szkolenia wynosi 30 miesięcy i ze względów organizacyjnych mógł być wydłużony o 12 miesięcy. Wobec powyższego – zgodnie z umową – pozwany winien ukończyć naukę z końcem lutego 2010r. W świetle zebranych w niniejszej sprawie dowodów nie ulega jednak wątpliwości, że pozwany nie ukończył szkolenia w powyższym terminie. Pozwany zeznał, że w powyższym terminie nie zdał egzaminu z języka angielskiego, a także nie odbył praktyki morskiej, wskazując, że względy rodzinne utrudniły mu zakończenie szkolenia w terminie. Z zaświadczenia wydanego przez dyrektora Szkoły (...) w G. wynika, że pozwany miał przedłużony status słuchacza w celu odbycia praktyki morskiej, będącej integralną częścią nauki. Dyplom ukończenia szkoły natomiast pozwany uzyskał dopiero w grudniu 2010r. Zważyć należy, iż zgodnie z § 3 umowy przed upływem 3 miesięcy od uzyskania dyplomu ukończenia szkoły pozwany był zobowiązany do podjęcia pracy na pokładzie statku powoda. Powyższego wymogu pozwany jednak nie spełnił. Zgodnie z treścią umowy stron celem umowy nie było jedynie ukończenie szkoły w wymaganym terminie, ale również uzyskanie przez pozwanego dyplomu oficerskiego. Jednak, aby uzyskać tenże stopień, poza uzyskaniem dyplomu ukończenia Szkoły (...), konieczne było również zdanie przez pozwanego egzaminów państwowych, w tym egzaminu operatora (...) oraz egzaminu oficerskiego. W toku niniejszego postępowania wykazano, że powyższe uprawnienia pozwany uzyskał dopiero w kwietniu 2011r., co wynika choćby z kopii przedłożonych dyplomów. Zwrócić należy uwagę, że pozwany przesłuchany w charakterze strony przyznał, że uzyskanie certyfikatu (...) było możliwe jeszcze przed ukończeniem szkoły, stąd późniejsze uzyskanie tego certyfikatu należało uznać za zawinione zaniedbanie pozwanego. Bez uzyskania certyfikatu (...) i bez egzaminu oficerskiego pozwany nie mógł podjąć zatrudnienia w charakterze trzeciego oficera na statku powoda w określonym w umowie trzymiesięcznym terminie. Zatem, w świetle powyższych okoliczności przyjąć należało, że pozwany naruszył postanowienia umowy stron. Zważyć należy, iż zgodnie umową w przypadku złamania umowy przez studenta w czasie studiów bądź po ich ukończeniu, był on zobowiązany do zwrotu kosztów poniesionych przez powoda w czasie studiów. W tym stanie rzeczy powództwo należało uznać za uzasadnione co do zasady.

Mimo powyższego Sąd jednak oddalił powództwo. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, podnosząc, że dochodzone przez powoda roszczenie przedawniło się z upływem dwuletniego terminu przedawnienia określonego w art. 751 k.c., najpóźniej zaś z upływem trzyletniego terminu przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. W ocenie Sądu, w przedmiotowym stanie faktycznym należało przyjąć, że roszczenie powoda związane jest z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą i zastosowanie znajdzie trzyletni termin przedawnienia. Jak wskazuje się w doktrynie na tle przepisu art. 118 k.c. wymaga się, by działalność miała stały (chodzi o powtarzalność działań), zawodowy charakter, by była podporządkowana regułom opłacalności i zysku lub zasadzie racjonalności gospodarowania, co oznacza założenie efektywności bądź wydajności, by była prowadzona na własny rachunek oraz by polegała na uczestnictwie w obrocie gospodarczym (por. uchwała składu 7 sędziów z dnia 18 czerwca 1991 r., III CZP 40/91, OSNC 1992, nr 2, poz. 17; wyrok SN z dnia 6 grudnia 1991 r., III CZP 117/91, OSNC 1992, nr 5, poz. 65; wyrok SN z dnia 17 grudnia 2003 r., IV CK 288/02, OSNC 2005, nr 1, poz. 15; B. Kordasiewicz [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, s. 546; P. Machnikowski [w:] E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wydanie 7, 2016). Nadto, judykatura wskazuje, że za czynności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uznaje się z reguły czynności podejmowane w celu realizacji zadań mieszczących się w przedmiocie tej działalności w sposób bezpośredni lub pośredni, pod warunkiem jednak, że pomiędzy przedmiotem działalności a czynnościami prowadzącymi do powstania roszczenia zachodzi normalny i funkcjonalny związek (por. uchwała Sądu Najwyższego z 22 lipca 2005 r., III CZP 45/05, OSNC 2006, nr 4, poz. 66; wyrok Sądu Najwyższego z 30 stycznia 2007 r., IV CSK 356/06). Nie budzi przy tym wątpliwości, że działalność gospodarczą cechuje: profesjonalny charakter, podporządkowanie regułom opłacalności i zysku lub zasadzie racjonalnego gospodarowania, działanie na własny rachunek, powtarzalność działań i uczestnictwo w obrocie gospodarczym (por. uchwała SN(7) z 18.6.1991 r., III CZP 40/91, OSN 1992, Nr 2, poz. 17; uchwała SN(7) z 6.12.1991 r., III CZP 117/91, OSN 1992, Nr 5, poz. 65). W doktrynie dominuje pogląd przyjmujący, że w wypadkach wątpliwych należy przyjmować szerokie znaczenie pojęcia "roszczenia związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej", obejmującego roszczenia z umów mających uboczne, pomocnicze znaczenie dla działalności gospodarczej uprawnionego (np. najmu czy sprzedaży składników majątkowych przedsiębiorstwa, którego działalność gospodarcza polega na czym innym). Jak podnosi się w literaturze związek roszczenia z działalnością gospodarczą uprawnionego nie musi być bezpośredni przemawia wprowadzenie w art. 221 k.c. pojęcia "czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z działalnością gospodarczą", podczas gdy art. 118 KC takiego ograniczenia nie zawiera (por. P. Machnikowski [w:] E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wydanie 7, 2016).

Powód podnosił, że finansowanie nauki młodym ludziom wpisuje się w szereg działań o charakterze charytatywnym i pomocowym świadczonych przez niego od lat i ma na celu utrwalenie pozytywnego wizerunku firmy oraz pomoc młodym ludziom w zdobyciu wykształcenia gwarantującego zatrudnienie i godziwe zarobki. Zdaniem Sądu wywody powoda o jego bezinteresownej pomocy młodym ludziom nie znajdują potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym. Przede wszystkim należy podkreślić, że w Krajowym Rejestrze Sądowym jako przedmiot działalności gospodarczej powodowej spółki kapitałowej wskazano m.in. działalność związaną z wyszukiwaniem miejsc pracy i pozyskiwaniem pracowników. Zdaniem Sądu zawieranie przez powoda umów o indywidulane sponsorowanie nauki mieści się w tym właśnie zakresie. Jak wynika z zeznań świadków powód zawierał przedmiotowe umowy o finansowaniu nauki po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego i nie każdy kandydat mógł liczyć na pomoc powoda. Osoby, z którymi zawierano umowy, musiały odznaczać się określonymi umiejętnościami, chociażby znajomością języka angielskiego czy też posiadaniem matury. Co istotne, w umowie nałożono na studenta obowiązek podjęcia pracy na pokładzie statków powoda po ukończeniu studiów i po otrzymaniu dyplomu przed upływem 3 miesięcy od dyplomowania na okres przynajmniej czterech lat, w wymiarze co najmniej ośmiu miesięcy w ciągu roku. Złamanie tego postanowienia umowy łączyło się z obowiązkiem wszystkich podniesionych kosztów. Wobec powyższego wymogu wywody powoda o niemalże charytatywnym charakterze jego działalności należało uznać za nieuzasadnione. Gdyby celem powoda w rzeczywistości było bezinteresowne finansowanie nauki młodym ludziom, to nie nakładałby na strony umowy obowiązku świadczenia pracy na rzecz powoda ani też nie żądałby zwrotu poniesionych kosztów, w szczególności w sytuacji, gdy student ostatecznie ukończył naukę i uzyskał wymagane w umowie kwalifikacje. W ocenie Sądu, powyższa praktyka polegająca na finansowaniu określonym osobom kosztów nauki stanowiła sposób rekrutacji wykwalifikowanych pracowników. Współpraca ze Szkołą (...) sp. z o.o. dawała powodowi gwarancję, że taka osoba będzie posiadała wiedzę i umiejętności określone w programie szkolenia, zdobędzie doświadczenie w czasie obowiązkowych praktyk, które zresztą odbywały się na statkach powoda, a także będzie posiadała przewidziane przepisami certyfikaty i świadectwa. Finalnie, powód zatem otrzymywał pracownika, który od razu był gotowy do wykonywania pracy na rzecz powoda i to przez okres aż czterech lat. Zresztą już w czasie praktyk taki słuchacz wykonywał – jak wynika z przedłożonych dokumentów – pracę na rzecz powoda za określonym wynagrodzeniem (vide: pismo powoda k. 92-93 akt sprawy). Taki absolwent szkolenia znał zatem specyfikę pracy na statkach powoda. Świadczona obowiązkowo praca przez wykwalifikowanego absolwenta przez okres kolejnych czterech lat ma niewątpliwie wymierną wartość gospodarczą dla prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej i wiąże się z realnymi dochodami. Jednocześnie należy wskazać, że nie ma tu żadnego znaczenia wskazywany przez powoda element niepewności czy słuchacz wywiąże się z umowy czy też nie, tym bardziej, że w takim wypadku powód zagwarantował sobie prawo do zwrotu poniesionych kosztów nauki, zakwaterowania i wyżywienia. Zatem, nie ponosił żadnego ryzyka gospodarczego związanego z nieukończeniem nauki przez studenta. Konkludując powyższe rozważania, Sąd doszedł do przekonania, że roszczenie powoda jest związane z jego działalnością i w konsekwencji ulega przedawnieniu z upływem trzyletniego terminu przedawnienia. Zgodnie z treścią art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Dla ustalenia daty wymagalności roszczenia powoda istotny był fakt wezwania pozwanego do zapłaty. Jak wynika z przedłożonych przez powodową spółkę dowodów, wezwanie do zapłaty zostało do pozwanego skierowane w dniu 11 kwietnia 2011r. Z adnotacji poczynionej na oryginale tego pisma wynika, że tego samego dnia wezwanie zostało doręczane pozwanemu. Przyjmując wskazany w pozwie 7 – dniowy termin do zapłaty, należało przyjąć, że roszczenie stało się wymagalne z dniem 19 kwietnia 2011r. Wobec powyższego roszczenie przedawniło się z dniem 19 kwietnia 2014r. Pozew w niniejszej sprawie natomiast został wniesiony w dniu 21 maja 2015r.

Dla przedawnienia roszczenia powoda żadnego znaczenia nie miało pismo pozwanego z dnia 13 kwietnia 2011r. Nawet, gdyby uznać, że pismo pozwanego stanowiło niewłaściwe uznanie długu, to z uwagi na datę złożenia tego oświadczenia przez pozwanego to roszczenie i tak uległo przedawnieniu jeszcze przed datą wniesienia pozwu, albowiem pomiędzy datą pisma a datą wniesienia pozwu minął czas dłuższy niż trzyletni. Zgodnie bowiem z treścią art. 124 § 1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Jak podnosi się w judykaturze uznanie niewłaściwe polegające na przyznaniu przez dłużnika faktu zadłużenia wobec wierzyciela - w sposób wyraźny lub dorozumiany - stanowi takie oświadczenie wiedzy, które przerywa bieg przedawnienia, po czym z mocy art. 124 KC przedawnienie owo biegnie na nowo (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 4 grudnia 2013r., I ACa 544/13, L.). Jednocześnie, z treści pisma w żaden sposób nie wynika, aby pozwany zrzekł się zarzutu przedawnienia.

Mając powyższe na uwadze – na mocy art. 118 k.c. – Sąd oddalił powództwo, uznając, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu z upływem trzyletniego terminu przedawnienia.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz.U.2013.490) i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego w całości postępowanie powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.672,80 zł według spisu kosztów. Na zasądzoną kwotę składały się: opłata za czynności fachowego pełnomocnika pozwanego – radcy prawnego w stawce minimalnej (3.600 zł), opłaty skarbowe od pełnomocnictw (34 zł), koszty korespondencji (16,80 zł) oraz opłaty kancelaryjne (22 zł).