Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 22/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 października 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Iwona Wróblewska-Pokora

Sędzia SO Anna Wrembel-Woźniak

Sędzia SO Małgorzata Truskolaska-Żuczek (spr.)

Protokolant sekr. sądowy Katarzyna Kowal

po rozpoznaniu w dniu 13 października 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa J. B.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie

z dnia 7 maja 2015 r., sygn. akt II C 245/14

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od J. B. na rzecz Towarzystwa (...) S.A. w W. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

Małgorzata Truskolaska-Żuczek Iwona Wróblewska-Pokora Anna Wrembel-Woźniak

Sygn. akt IV Ca 22/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. B. kwotę 5.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty – tytułem zadośćuczynienia (pkt I), w pozostałym zakresie powództwo oddalił (pkt II), ustalił odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku powoda z dnia 3 kwietnia 2013 r. na przyszłość (pkt III) oraz zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 250 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt IV).

Sąd ustalił, że powód w dniu 3 kwietnia 2013 r. poślizgnął się na schodach budynku, w którym mieszkał, upadł i złamał sobie lewą rękę w nadgarstku i w przedramieniu. W dniu wypadku udał się do szpitala, założono mu gips i zalecono kolejne badania za 14 dni. W dniu 18 kwietnia 2013 r. powód został skierowany do szpitala, gdzie w dniu 22 kwietnia 2013 r. przeprowadzono operację chirurgiczną złamanej ręki. Po operacji kończynę unieruchomiono opatrunkiem gipsowym. Powód był w szpitalu do dnia 26 kwietnia 2013 r. Łącznie powód przebywał na zwolnieniu lekarskim w okresie od dnia 21 kwietnia do dnia 2 czerwca 2013 r. Po zdjęciu gipsu został skierowany na rehabilitację, która odbywała się w dniach 18-28 czerwca 2013 r.

Z ustaleń Sądu wynika, że na skutek powyższego wypadku powód nadal odczuwa silny ból w nadgarstku, ma zmniejszoną ruchomość ręki. Powód jest leworęczny. Z zawodu jest taksówkarzem, więc urazy te utrudniają mu wykonywanie pracy zawodowej.

Powód zgłosił pozwanemu (jako ubezpieczycielowi firmy, która odpowiadała za odśnieżanie terenu, na którym doszło do wypadku) roszczenie o wypłatę zadośćuczynienia za szkodę na osobie i majątku oraz o zapłatę kwoty 35.384 zł z tytułu utraconych zarobków za okres dwóch miesięcy. Pozwany odmówił przyznania odszkodowania i zadośćuczynienia z uwagi na losowość zdarzenia, za które ubezpieczyciel nie ponowi odpowiedzialności.

Sąd ustalił, że powód w latach 2012-2013 figurował w ewidencji podatników zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych, opłacanego w formie karty podatkowej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Właściwy Urząd Skarbowy nie dysponuje informacją dotyczącą przychodów i dochodów uzyskiwanych przez powoda z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W okresie od 2 maja do 3 czerwca 2013 r. powód zawiesił prowadzoną działalność gospodarczą.

Sąd Rejonowy uwzględnił w całości powództwo o zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, zasądzając z tego tytułu na rzecz powoda kwotę 5.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 8 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty (pkt I wyroku).

Powództwo o odszkodowanie za utracony zarobek w okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim w okresie od 21 kwietnia do 2 czerwca 2013 r. w wysokości 5.000 zł Sąd w całości oddalił - jako nieudowodnione. Sąd przytoczył treść art. 189 kpc oraz art. 6 kc, art. 3 kpc i art. 232 kpc i stwierdził, że powód ma interes prawny w żądaniu zasądzenia na jego rzecz stosownych kwot, jednak nie udowodnił ani zasadności, ani wysokości dochodzonego roszczenia odszkodowawczego. Dowody z dokumentów dotyczące zmian w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej nie wskazywały, iż działalność gospodarcza powoda była zawieszona przez cały czas pozostawania przez niego na zwolnieniu lekarskim, tj. od 21 kwietnia do 2 czerwca 2013 r. Przeciwnie – wynika z nich, że powód zawiesił działalność gospodarczą dopiero w dniu 2 maja 2013 r. Powód nie wykazał, że we wcześniejszym okresie faktycznie nie wykonywał pracy i nie osiągał dochodu z tego tytułu.

Zdaniem Sądu nie została też udowodniona wysokość dochodzonego odszkodowania. Złożone przez powoda wydruki z kasy fiskalnej za styczeń i marzec 2013 r. nie miały żadnej mocy dowodowej, stanowiły jedynie dokument prywatny w rozumieniu art. 245 kc. Wydruki te są raportami niefiskalnymi, pokazującymi stan na chwilę wydruku, nie zaś faktyczną wartość sprzedaży za cały wskazany okres. Nie zostały poświadczone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powoda, nie korespondują ponadto z wysokością roszczenia dochodzoną w pozwie. Również informacja uzyskana z Urzędu Skarbowego nie pozwoliła na ustalenie, jakie były faktyczne dochody osiągane przez powoda przed wypadkiem. Z tych przyczyn Sąd Rejonowy oddalił powództwo w zakresie dochodzonego odszkodowania za utracone zarobki (pkt II).

W złożonej apelacji powód J. B. zaskarżył wyrok częściowo, tj. w zakresie pkt II oddalającego powództwo oraz pkt IV dotyczącego kosztów procesu. Zarzucił naruszenie przepisów postępowania: art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i przyjęcie, że przedstawione przez powoda „wydruki fiskalne z kasy fiskalnej były niefiskalne”, że nie są dokumentami urzędowymi mającymi moc dowodową – w sytuacji, gdy powód przedstawił wydruki fiskalne z okresu 3 miesięcy przed wypadkiem zawierające dane sumaryczne o obrocie i kwotach podatku za wskazany okres; przyjęcie, że powód nie udowodnił okresu, podczas którego nie był w stanie prowadzić działalności gospodarczej – w sytuacji, gdy powód przedstawił dokumentację lekarską wraz ze zwolnieniem lekarskim oraz informację o zawieszeniu działalności gospodarczej, a doświadczenie życiowe wskazuje, że osoba, która ma rękę w gipsie, nie jest w stanie zawodowo prowadzić pojazdu, co skutkowało niemożliwością zarobkowania od dnia wypadku, tj. od 3 kwietnia do 3 czerwca 2013 r.; naruszenie art. 322 kpc poprzez nie zasądzenie przez Sąd w wyroku odpowiedniej sumy według swej oceny, gdy ścisłe udowodnienie wysokości żądania, tj. odszkodowania za utracone zarobki w w/w okresie, nie jest możliwe.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie w pkt II na jego rzecz od pozwanego kwoty 5.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 8 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie w pkt IV kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wniósł też o zasądzenie kosztów procesu za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest uzasadniona.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji oraz dokonaną przez ten Sąd ich prawną ocenę.

W ocenie Sądu Okręgowego jest oczywiste, że chociaż powód przebywał na zwolnieniu lekarskim dopiero od dnia 21 kwietnia 2013 r. (a nie od dnia wypadku), to z pewnością nie mógł wykonywać swojej działalności gospodarczej i pracować jako taksówkarz już od dnia 3 kwietnia 2013 r. Doświadczenie życiowe wskazuje, że nie mógł prowadzić taksówki z ręką w gipsie – zwłaszcza, że złamana była lewa ręka, a powód jest osobą leworęczną. W tej sytuacji należy dać wiarę powodowi, że chociaż formalnie na zwolnieniu lekarskim przebywał dopiero od dnia 21 kwietnia 2013 r., a działalność gospodarczą zawiesił od dnia 2 maja 2013 r., to faktycznie nie mógł zarobkować już od dnia wypadku.

Mimo to uznać trzeba, że Sąd Rejonowy prawidłowo stwierdził, iż roszczenie powoda w zakresie odszkodowania nie zostało udowodnione co do wysokości. Dołączone do akt sprawy wydruki nie dowodzą, jakie dochody uzyskiwał powód przed wypadkiem. Nie wiadomo bowiem, w jakiej wysokości zapłacił podatek dochodowy, w jakiej – składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, a także - czy za okres niezdolności do pracy uzyskiwał zasiłek chorobowy. Urząd Skarbowy nie wyjaśnił tych wątpliwości; z uzyskanej informacji wynika, że w latach 2012-2013 powód płacił zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych w formie karty podatkowej, miał obowiązek składania deklaracji PIT-16A o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej w poszczególnych miesiącach roku podatkowego. W piśmie stwierdzono, że Urząd Skarbowy nie dysponuje informacją dotyczącą wysokości przychodów i dochodów uzyskiwanych w tym okresie przez powoda z tytułu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (k. 101). Również powód nie wykazał, że przed wypadkiem składał PIT-y 16A, czy płacił składkę na ubezpieczenie zdrowotne i czy ją odliczał od karty podatkowej. Nie wykazał tym samym rzeczywiście osiąganych w pierwszym kwartale 2013 r. dochodów.

Nawet przy przyjęciu, że złożone przez powoda wydruki z kasy fiskalnej są dokumentami mającymi moc dowodową, nie zostało przez powoda wykazane, jaki podatek (w jakiej wysokości) płacił od kwot wskazanych na poszczególnych paragonach.

W apelacji skarżący twierdzi, że przedstawił Sądowi deklarację o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, „które co miesiąc odlicza od karty podatkowej” (k. 170), w aktach sprawy nie ma jednak takiego dokumentu.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie nie było podstaw do zastosowania przez Sąd Rejonowy przepisu art. 322 kpc, udowodnienie wysokości żądania było bowiem możliwe. Oszacowanie średniej wysokości utraconych przez powoda dochodów za okres jego niezdolności do pracy taksówkarza spowodowanej przedmiotowym wypadkiem byłoby możliwe, gdyby powód – poza wydrukami z raportu fiskalnego i własnymi twierdzeniami – wykazał, w jakiej wysokości odprowadzał składki na ZUS i podatek dochodowy. Okoliczności tych powód jednak nie wykazał – mimo, iż ciężar dowodu w tym zakresie na nim spoczywał.

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 385 kpc (pkt I) . O kosztach zastępstwa procesowego (pkt II) orzeczono na mocy art. 98 § 1 i § 3 kpc oraz § 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490).

Małgorzata Truskolaska-Żuczek Iwona Wróblewska-Pokora Anna Wrembel-Woźniak