Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2870/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 września 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał ubezpieczonemu J. Z. zaliczkę na poczet wypłaty emerytury za łączone okresy pracy w Polsce i w Hiszpanii, od dnia 30 czerwca 2015 roku.

Decyzja została wydana na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku. poz.748 ze zm.) oraz Rozporządzenia (WE) 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz UE L 166).

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto:

-

przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych od 1995 roku do 2004 roku,

-

wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 254,68% ograniczony do 250%.

Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru przez kwotę bazową 3.308,33 zł wynosi 8.270,83 zł.

Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił staż sumaryczny 37 lat 11 miesięcy i 11 dni (455 miesięcy) w tym okresy:

-

składkowe: 31 lat 5 miesięcy i 6 dni (377 miesięcy),

-

nieskładkowe: 6 lat 6 miesięcy i 5 dni (78 miesięcy).

Wysokość emerytury obliczono w następujący sposób:

24% x 3.308,33 = 794 zł

(474 x 1,3 %):12 x 8.270,83 = 4.247,07 zł

(78 x 0,7 %):12 x 8.270,83 = 376,32 zł

Razem: 5.417,39 zł.

Zakład wskazał, iż emeryturę ustala się w proporcji 455 miesięcy pracy w Polsce do 552 miesięcy łącznej pracy z uwagi na ubezpieczenie w Hiszpanii. Wysokość emerytury proporcjonalnej wynosi 4.465,45 zł.

Zakład podał, że hiszpańska instytucja ubezpieczeniowa ponowne potwierdziła, iż od 13 listopada 2014 roku ubezpieczony pobiera świadczenie chorobowe z tytułu niezdolności do pracy będące odpowiednikiem polskiego zasiłku chorobowego w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 instytucje ubezpieczeniowe każdego państwa członkowskiego są zobowiązane do uwzględnienia zdarzeń i okoliczności warunkujących przyznanie świadczeń, także wtedy gdy zdarzenia te wystąpiły na terytorium innego państwa członkowskiego. W przypadkach w których na podstawie ustawodawstwa właściwego państwa członkowskiego zaistnieniu określonych zdarzeń lub okoliczności przypisywane są określone skutki prawne to instytucja tego państwa uwzględnia podobne okoliczności i zdarzenia, które zaszły w innym państwie członkowskim, tak jakby miały one miejsce na jego własnym terytorium. Hiszpańska instytucja ubezpieczeniowa podała, że świadczenia są nadal wypłacane. Zakład prowadzi postępowanie celem wyjaśnienia charakteru świadczeń wypłacanych ubezpieczonemu po ustaniu zatrudnienia i polska emerytura do czasu zakończenia postępowania została zawieszona.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony J. Z. podał, że nie zgadza się z zawieszeniem emerytury i interpretacją ZUS, że nie nabył praw do emerytury od 12 września 2014 roku.

Wyjaśnił, iż 12 listopada 2014 roku zakończył pracę u dotychczasowego pracodawcy. Od 3 listopada do 12 listopada 2014 roku pobierał zasiłek chorobowy wypłacany przez pracodawcę. 18 listopada 2014 roku przyznano mu okresowy zasiłek, będący odpowiednikiem polskiej rety wypadkowej od 13 listopada 2014 roku. Zasiłek ten ma taką samą nazwę jak zasiłek chorobowy, jednak nie jest zasiłkiem chorobowym, który przysługuje tylko osobie zatrudnionej i przebywającej na zwolnieniu lekarskim, kwotowo również nie odpowiada zasiłkowi chorobowemu. Zasiłek ten jest czasowym zabezpieczeniem finansowym, aż do końcowej, komisyjnej oceny uszczerbku na zdrowiu.

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

Na rozprawie w dniu 13 czerwca 2016 roku pełnomocnik ubezpieczonego wniosła o przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury od lutego 2015 roku.

Na rozprawie w dniu 21 września wniosła o zobowiązanie ZUS do wypłaty ubezpieczonemu emerytury wskazując, iż ubezpieczony nie pobiera zasiłku chorobowego.

Na rozprawie w dniu 5 grudnia 2016 roku pełnomocnik ubezpieczonego oświadczyła, że ubezpieczony złożył wniosek o przeliczenie emerytury w systemie kapitałowym, który nie został jeszcze rozpoznany.

W piśmie z dnia 12 grudnia 2016 roku pełnomocnik ubezpieczonego wniosła o przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury od dnia 13 lutego 2015 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. Z. urodził się (...). W dniu 13 lutego 2015 roku złożył wniosek o emeryturę. We wniosku podał, że nadal pozostaje w stosunku pracy i że obecnie przebywa na zwolnieniu chorobowym.

(wniosek – k.1-6 akt ZUS, informacje dotyczące przebiegu ubezpieczenia – k.13 akt ZUS)

Od 6 listopada 2006 roku ubezpieczony mieszka i pracuje w Hiszpanii.

(okoliczność bezsporna)

W dniu 30 października listopada 2014 roku ubezpieczony uległ wypadkowi w pracy i od dnia 3 listopada do dnia 12 listopada 2014 roku nie wykonywał pracy, otrzymywał zasiłek chorobowy, który wypacał pracodawca.

Ubezpieczony zakończył pracę w Hiszpanii w dniu 12 listopada 2014 roku.

(zaświadczenie – k.62 akt ZUS, k.15, zeznania ubezpieczonego min.00:17:15-00:42:22 protokół z 21.09.2016 r. w zw. z min.00:18:43 protokół z 5.12.2016 r.)

Od 13 listopada 2014 roku ubezpieczony otrzymuje świadczenie wypłacane przez (...) Instytut (...) z tytułu czasowej niezdolności do pracy.

(zaświadczenie i tłumaczenie – k.15)

Decyzją z dnia 6 sierpnia 2014 roku numer (...) Zakład przyznał ubezpieczonemu emeryturę od 30 czerwca 2015 roku, od dnia zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych od 1995 roku do 2004 roku i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 254,68% ograniczony do 250%.

Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru przez kwotę bazową 3.308,33 zł wynosi 8.270,83 zł.

Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił staż sumaryczny 37 lat 11 miesięcy i 11 dni (455 miesięcy) w tym okresy:

-

składkowe: 31 lat 5 miesięcy i 6 dni (377 miesięcy),

-

nieskładkowe: 6 lat 6 miesięcy i 5 dni (78 miesięcy).

Wysokość emerytury obliczono w następujący sposób:

24% x 3.308,33 = 794 zł

(377 x 1,3 %):12 x 8.270,83 = 3.377,81 zł

(78 x 0,7 %):12 x 8.270,83 = 376,32 zł

razem: 4.548,13 zł.

(decyzja – k.123 akt ZUS)

W dniu 28 lipca 2015 roku do organu rentowego wpłynął formularz E 202, E 205, E 207 z hiszpańskiej instytucji ubezpieczeniowej M. E. y S. S..

W formularzu E 202 zakreślona została pozycja 8.3 wskazująca, że ubezpieczony pobiera świadczenie pieniężne chorobowe z tytułu niezdolności do pracy.

W formularzu E 204 zakreślona została pozycja 9.3 wskazująca, że ubezpieczony pobiera świadczenie pieniężne chorobowe z tytułu niezdolności do pracy.

(formularz – k.131 akt ZUS, k.75, k.51, k.80)

W piśmie z dnia 7 września 2015 roku ubezpieczony podał, że nie zgadza się z decyzją z dnia 6 sierpnia 2015 roku w zakresie daty wypłaty emerytury wskazując, że zasiłek chorobowy pobierał do 13 listopada 2014 roku.

(pismo – k.167 akt ZUS)

W dniu 5 października 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwrócił się do hiszpańskiej instytucji ubezpieczeniowej I. N. de la S. D. z prośbą o podanie czy ubezpieczony nadal pobiera świadczenie zaznaczone w punkcie 8.3 formularza E 202.

(wniosek – k.189-192 akt ZUS)

Z dniem 30 kwietnia 2016 roku ubezpieczony zaprzestał pobierania świadczeń z tytułu ubezpieczenia chorobowego w Hiszpanii.

(pismo ZUS – k.42, formularz E 204 – k.50-53)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z ww. dokumentów oraz zeznań ubezpieczonego.

Ubezpieczony wskazywał, iż po zakończeniu zatrudnienia (12 listopada 2014 roku) nie otrzymywał zasiłku chorobowego wypłacanego przez hiszpańską instytucję ubezpieczeniową. Wbrew twierdzeniom ubezpieczonego w formularzach E 202 i E 204 hiszpańska instytucja ubezpieczeniowa potwierdziła, że od 13 listopada 2014 roku wypłaca ubezpieczonemu świadczenie pieniężne chorobowe z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne.

Postępowanie w niniejszej sprawie sprowadzało się do ustalenia czy ubezpieczony J. Z. ma prawo do emerytury od dnia 13 lutego 2015 roku (od daty złożenia wniosku) czy też od dnia 30 czerwca 2015 roku (od daty zakończenia pobierania świadczenia z tytułu niezdolności do pracy).

Zgodnie z treścią art.129 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. 2016, poz.887) świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Natomiast stosownie do treści art.100 ust.1 ww. ustawy prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa, z zastrzeżeniem ust. 2. Z ust.2 art.100 ww. ustawy wynika, iż jeżeli ubezpieczony pobiera zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacane na podstawie przepisów Kodeksu pracy, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty szkoleniowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku, świadczenia lub wynagrodzenia.

Bezsporne jest, że w dacie złożenia wniosku o emeryturę na podstawie art.27 ww. ustawy, ubezpieczony spełniał warunki do nabycia prawa do emerytury, bowiem osiągnął wymagany wiek emerytalny 65 lat i 3 miesięcy oraz udowodnił ponad 25-letni okres składkowy i nieskładkowy. Bezsporne jest również, iż w dacie złożenia wniosku nie pozostawał w stosunku pracy, bowiem zatrudnienie zakończył w dniu 12 listopada 2014 roku.

Ubezpieczony od 2006 roku na stale mieszka w Hiszpanii i objęty jest zabezpieczeniem społecznym i w Polsce i w Hiszpanii. Prawo ubezpieczonego do emerytury powinno być ocenione także na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U.UE.L. 2004.166.1. ze zm.). W art.18a preambuły ww. rozporządzenia zawarta została ogólna dyrektywa, określająca jako zasadę, stosowanie ustawodawstwa jednego państwa członkowskiego. Według art.4 rozporządzenia, o ile nie stanowi ono inaczej, osoby, do których znajduje ono zastosowanie korzystają z tych samych świadczeń i podlegają tym samym obowiązkom co jego obywatele (zasada równego traktowania). Rozporządzenie stanowi, że wszystkie instytucje właściwe określają uprawnienia do świadczeń na podstawie ustawodawstwa tego państwa członkowskiego, któremu podlegał zainteresowany, w czasie złożenia wniosku o świadczenie, o ile w sposób wyraźny nie ubiega się on o odroczenie przyznania świadczeń z tytułu starości na podstawie ustawodawstwa jednego lub więcej państw członkowskich.

Art.53 rozporządzenie regulujący zasady przeciwdziałania kumulacji świadczeń, stanowi, że instytucja właściwa bierze pod uwagę świadczenie lub dochody uzyskane w innym państwie członkowskim tylko wtedy, gdy stosowane przez nią przepisy przewidują uwzględnienie świadczeń lub dochodów uzyskanych za granicą (ust.3a); jeżeli jedno państwo członkowskie stosuje zasady przeciwdziałania kumulacji, należne świadczenie może być obniżone wyłącznie o kwotę takich świadczeń lub takiego dochodu.

Niewątpliwie w okresie po ustaniu zatrudnienia, od 13 listopada 2014 roku, ubezpieczony pobierał w Hiszpanii świadczenie pieniężne z tytułu ubezpieczenia chorobowego w razie niezdolności do pracy. W formularzu E 202 dotyczącym rozpatrzenia wniosku o emeryturę w punkcie 8.3 hiszpańska instytucja ubezpieczeniowa wskazała, że ubezpieczony pobiera świadczenia pieniężne chorobowe z tytułu niezdolności do pracy. Również w formularzu E 204 dotyczącym rozpoznania wniosku o rentę inwalidzką w punkcie 9.3 hiszpańska instytucja ubezpieczeniowa wskazała, że ubezpieczony pobiera świadczenie pieniężne z tytułu ubezpieczenia chorobowego w razie niezdolności do pracy. W żadnym z ww. formularzy nie wskazano, że ubezpieczony pobiera rentę inwalidzką czy też rentę z tytułu wypadku przy pracy.

Zgodnie z art.5 rozporządzenia 883/2004 w przypadkach, w których na podstawie ustawodawstwa właściwego państwa członkowskiego, zaistnieniu pewnych okoliczności lub zdarzeń przypisywane są określone skutki prawne, to państwo członkowskie uwzględnia podobne okoliczności lub zdarzenia zaistniałe w każdym państwie członkowskim tak jak gdyby miały one miejsce na jego własnym terytorium (lit. b). Jednocześnie według jego lit. a, w przypadkach, w których na podstawie ustawodawstwa właściwego państwa członkowskiego, otrzymywanie świadczeń z zabezpieczenia społecznego i inny dochód ma pewne skutki prawne, odpowiednie przepisy tego ustawodawstwa mają zastosowanie także do otrzymywanych świadczeń równoważnych lub nabytych na podstawie prawodawstwa innego państwa członkowskiego lub dochodów osiągniętych w innym państwie członkowskim.

W uchwale z dnia 7 czerwca 2011 roku (II UZP 3/11, Legalis nr 327887) Sąd Najwyższy wskazał, iż „osoba mająca stałe miejsce zamieszkania za granicą, pobierająca zasiłek chorobowy z tytułu zatrudnienia wykonywanego w kraju miejsca zamieszkania, nabywa prawo do emerytury w Polsce z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku (art. 100 ust. 2 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.)”. W uzasadnieniu ww. uchwały dotyczącej wprawdzie zasiłku chorobowego wypłacanego w Szwecji, niemniej jednak z uwagi na zastosowane regulacje prawne mającej zastosowanie także niniejszej sprawie, Sąd Najwyższy stwierdził, iż „w świetle dotychczasowego orzecznictwa (...) okres pobierania zasiłku chorobowego za granicą należałoby traktować podobnie, jak okres zasiłkowy w Polsce. (…) W tym kontekście nie powinno być wątpliwości, że skutek prawny przypisywany pobieraniu zasiłku chorobowego, a polegający na swoistym odroczeniu nabycia prawa do świadczenia według art.100 ust.2 ustawy emerytalnej powinien następować również w razie pobierania szwedzkiego zasiłku chorobowego, a szerzej każdego zasiłku chorobowego według ustawodawstwa innego państwa członkowskiego.”

Zatem do ustalenia daty powstania prawa do emerytury ubezpieczonego ma zastosowanie wprost art.100 ust.2 ww. ustawy o emeryturach i rentach.

Wniosek o emeryturę ubezpieczony złożył w dniu 13 lutego 2015 roku. Jak wynika z pisma M. de E. y S. S. z dnia 3 lipca 2015 roku (k.93 akt ZUS) do dnia 29 czerwca 215 roku pobierał z hiszpańskiej instytucji ubezpieczeniowej świadczenia pieniężne chorobowe z tytułu niezdolności do pracy.

Reasumując organ rentowy prawidłowo, zgodnie z treścią art.100 ust.2 ww. ustawy o emeryturach i rentach, ustalił, iż ubezpieczony ma prawo do emerytury od dnia 30 czerwca 2015 roku.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ubezpieczonego.

16.01.2017 r.