Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 374/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie w Wydziale II Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SA Maria Mrozik-Sztykiel (spr.)

Sędziowie: SA Małgorzata Janicz

SA Dorota Tyrała

Protokolant: sekr.sąd. Łukasz Jachowicz

przy udziale prokuratora Gabrieli Marczyńskiej-Tomali

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2016 r.

sprawy z wniosku P. K.

o odszkodowanie za szkodę i zadośćuczynienie za krzywdę wynikłe z wykonywania tymczasowego aresztowania

na skutek apelacji wniesionej przez pełnomocnika wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 30 czerwca 2016 r. sygn. XVIII Ko 84/15

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na mocy art. 17 § 1 pkt 11 kpk postępowanie umarza, obciążając wydatkami sądowymi w sprawie Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 30 czerwca 2016 r. w sprawie XVIII Ko 84/15 oddalił wniosek P. K. z dnia 30 listopada 2015 r. o zasądzenie na jego rzecz od Skarbu Państwa kwoty 860 tys.zł. tytułem odszkodowania za szkodę i zadośćuczynienia za krzywdę spowodowane zatrzymaniem i tymczasowym aresztowaniem stosowanym w dniach 14-27 listopada 2014 r. w sprawie o czyn z art. 207 § 1 kk.

Apelację od tego wyroku wniósł pełnomocnik wnioskodawcy zarzucając obrazę przepisów postępowania, a mianowicie art. 22 § 1 kpk w zw. z art. 552a § 1 kpk oraz w zw. z art. 25 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2016.437), polegającą na odmowie zawieszenia na wniosek wnioskodawcy postępowania karnego do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia postępowania przed Sądem Rejonowym dla W. M. w sprawie XIV K 162/15, nie dając przez to wnioskodawcy możliwości zasądzenia dochodzonego przez niego zadośćuczynienia i odszkodowania w oparciu o dyspozycję art. 552a § 1 kpk, w zależności od sposobu tego rozstrzygnięcia, sytuacji gdyby został uniewinniony od popełnienia zarzucanego mu czynu w sprawie XIV K 162/15, albo gdyby postępowanie w tej sprawie zostało umorzone, co miało wpływ na treść orzeczenia.

Podnosząc powyższy zarzut skarżący wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w W..

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Apelacja nie powołuje argumentów, które podważałyby co do zasady stanowisko Sądu Okręgowego. Sąd ten trafnie wykazał, iż w niniejszej sprawie ze względu na datę złożenia wniosku przez P. K. mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowanie karnego obowiązujące od dnia 1 lipca 2015 r. do 14 marca 2016 r. Bezspornym w sprawie jest, że postępowanie karne przeciwko P. K. o czyn z art. 207 § 1 kk nie zostało zakończone i obecnie nadal toczy się postępowanie przygotowawcze w związku z postanowieniem Sądu Rejonowego dla W. M. sygn. XIV K 162/16 wydanym w trybie art. 337 §1a kpk (k 52v, 111).

W powyższej sytuacji Sąd Okręgowy słusznie uznał, iż zgodnie z treścią obowiązującego wówczas art. 552a kpk roszczenie o odszkodowanie i zadośćuczynienie z tytułu niezasadnego wykonywania środków zapobiegawczych przysługuje wobec uniewinnienia oskarżonego, umorzenia postępowania czy warunkowego umorzenia postępowania. Sformułowanie przez ustawodawcę tego przepisu wyklucza orzekanie o tych roszczeniach przed prawomocnym zakończeniem postępowania, w którym stosowane było tymczasowe aresztowane. Skoro do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia brak jest podstaw do dochodzenia przedmiotowych roszczeń to w konsekwencji brak jest podstaw do uznania, iż zachodzi podstawa prawna do zawieszenia postępowania w trybie art. 22 § 1 kpk.

Powyższe okoliczności nie uprawniają jednak do oddalenia wniosku P. K., bowiem tego rodzaju orzeczenie jest rozstrzygnięciem merytorycznym powodującym stan rzeczy osądzonej, a w niniejszej sprawie o kształcie ostatecznego rozstrzygnięcia nie decydowały względy merytoryczne. Dlatego Sąd odwoławczy uznał, iż zasadnym jest uznanie, że w powyższej sytuacji mamy aktualnie do czynienia z ujemną przesłanką procesową w postaci okoliczności wyłączających dochodzenie przedmiotowych roszczeń i w związku z tym na mocy art. 17 § 1 pkt 11 postępowanie podlegało umorzeniu.

Jeżeli zaś chodzi o podnoszone we wniosku okoliczności związane z działaniami funkcjonariuszy policji w czasie zatrzymania wnioskodawcy i jego tymczasowego aresztowania to słusznie Sąd I instancji wskazuje, iż dla tego rodzaju roszczeń właściwa jest droga postępowania cywilnego. Jednak nie tylko te okoliczności są przedmiotem wniosku, bowiem dotyczy on również roszczeń dochodzonych w trybie przepisów postępowania karnego związanych z niezasadnym zatrzymaniem i wykonywaniem tymczasowego aresztowania. W tym ostatnim zakresie przy spełnieniu ustawowych warunków wnioskodawca będzie nadal uprawniony do ich dochodzenia w postępowaniu karnym.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na mocy art. 437 § 2 kpk orzekł jak w wyroku.