Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 22 grudnia 2015 r., złożonym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powód − (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagał się orzeczenia nakazem zapłaty, że pozwany D. N. ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 202 761,35 złotych, na którą złożyły się kwoty: 188 698,77 złotych tytułem należności głównej (niespłacony kapitał), 9274,60 złotych tytułem odsetek umownych za okres korzystania z kapitału, 4772,98 złotych tytułem odsetek za opóźnienie w spłacie wymagalnych rat, oraz opłaty i prowizje w kwocie 15 złotych. Powódka wniosła także o zasądzenie kosztów postępowania sądowego w kwocie 2535 złotych oraz zwrotu innych kosztów w kwocie 25,35 złotych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wyjaśniła, iż żądanie objęte pozwem wynika z niewywiązywania się pozwanego z ciążącego na nim zobowiązania terminowego doko­nywania spłat w wysokościach ustalonych w umowie kredytu o kredyt złotowy obrotowy nr (...), którą strony zawarły w dniu 25 września 2013 roku. Strona powo­dowa wskazała, że do pierwszej zaległości pozwanego w spłacie wymagalnych rat doszło 7 kwietnia 2015 roku, zaś wobec braku zapłaty zaległych rat powódka wypowiedziała przedmiotową umowę kredytu pismem z dnia 20 sierpnia 2015 roku, które doprowadziło z kolei do postawienia całej należności w stan wymagalności. Powódka oświadczyła w pozwie, iż do dnia jego sporządzenia pozwany nie spłacił wymagalnej wierzytelności (pozew k. 4-7 i k. 16-17).

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz przekazał sprawę według właściwości Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Trybunalskim (zarządzenie k. 8, postanowienie k. 10).

Postanowieniem z 8 lutego 2016 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. stwier­dził swoją niewłaściwość i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Łodzi – Sądowi Gospodarczemu jako rzeczowo i miejscowo właściwemu (postanowienie k. 50).

W odpowiedzi na pozew (nazwanej „sprzeciwem od nakazu zapłaty”) pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Pozwany podniósł, iż w całości wywiązywał się z zobo­wiązań na rzecz powodowego Banku, do momentu zaistnienia okoliczności niezależnych. Jak stwierdził pozwany, od kilku lat cierpi on „na schorzenia neurologiczne i psychia­tryczne”, zaś „w momencie zawierania i podpisywania umowy z powodem był osobą leczącą się (…) i mógł być lub był osobą nie w pełni świadomą wykonywanych czynno­ści”. Obecnie zaś pozwany jest w trakcie leczenia neurologicznego i psychiatrycznego i „nie ma możliwości regulowania zobowiązań” (odpowiedź na pozew k. 59).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany D. N., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) – Stomatologia w R., zawarł w dniu 25 września 2013 r. z powodowym (...) Bank S.A. w W. umowę kredytową nr (...) o kredyt złotowy gotówkowy, na sfinansowanie bieżącej działalności gospodarczej. Zgodnie z ww. umową, kwota udzielonego kredytu wyniosła 231 250 zł i była oprocentowana w sposób zmienny, oparty o stawkę WIBOR 3M powiększoną o marżę Banku w wysokości 8,5%. Integralną część tejże umowy stanowiły Ogólne warunki umów w zakresie kredytowania działalności gospodarczej w G. Banku (dalej zwane „o.w.u.”). Zgodnie z § 13 o.w.u., Bank był uprawniony do wypowiedzenia w cało­ści lub części umowy m.in. wówczas, jeżeli klient nie wykonał obowiązków wynikają­cych z umowy, w szczególności nieterminowo reguluje zobowiązania z tytułu spłaty rat kapitału, oprocentowania lub innych należności umownych (dowód: odpis umowy kredytowej k. 18-20, odpis Ogólnych warunków umów w zakresie kredytowania działal­ności gospodarczej w G. Banku k. 21-22).

W związku z zawarciem ww. umowy kredytowej, pozwany wyraził zgodę na objęcie go ochroną ubezpieczeniową od upadłości, na okres 17 miesięcy (dowód: kopia deklaracji zgody na objęcie ochroną ubezpieczeniową k. 98).

Wobec powstania zaległości pozwanego w spłacie kredytu, pismem z 20 sierpnia 2015 r. powodowy Bank wypowiedział przedmiotową umowę kredytu, z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Przesyłka z wypowiedzeniem umowy została prze­słana na adres zamieszkania pozwanego (dowód: odpis wypowiedzenia umowy k. 24, odpis przesyłki zawierającej wypowiedzenie umowy k. 28).

Według stanu na dzień 21 grudnia 2015 r., zadłużenie pozwanego z tytułu przedmiotowej umowy wynosiło 202 761,35 zł. Na zadłużenie to złożyły się następujące kwoty:

−

należność główna (niespłacony kapitał) w kwocie 188 698,77 zł,

−

odsetki umowne za okres korzystania z kapitału w okresie od 22 marca 2015 r. do 30 września 2015 r. w kwocie 9274,60 zł,

−

odsetki za opóźnienie naliczane od kwoty niespłaconego kapitału w kwocie 4772,98 zł,

−

opłaty i prowizje w kwocie 15 zł (dowód: wyciąg z ksiąg banku k. 15, rozliczenie kre­dytu k. 42-49).

Pozwany przebywał w Oddziale (...)­cyjnych w okresie od 16 lutego 2015 r. do 18 lutego 2015 r., z rozpoznanym alkoholo­wym zespołem abstynencyjnym powikłanym napadem drgawek oraz zespołem zależności alkoholowej. Następnie pozwany przebywał w szpitalu na Oddziale Psychiatrii w okresie od 15 maja 2015 r. do 16 czerwca 2015 r., w celu detoksykacji po ciągu alkoholowym, po czym przebywał on na Oddziale Psychiatrycznym Ogólnym w okresie od 17 czerwca 2015 r. do 23 października 2015 r. ze stwierdzonymi „nieokreślonymi zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi uszkodzeniem i dysfunkcją mózgu lub chorobą soma­tyczną” oraz zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami zachowania spowodowanymi użyciem alkoholu (zespół uzależnienia) (dowód: kopie kart informacyjnych leczenia szpitalnego k. 60-61 i 63).

Sąd zważył, co następuje:

Rozpatrując w pierwszej kolejności kwestie proceduralne, stwierdzić należy, że brak było podstaw prawnych do uwzględnienia wniosku pozwanego o odroczenie rozprawy w dniu 16 listopada 2016 r., po której ogłoszony został wyrok. Pozwany uzasadnił swój wniosek twierdzeniem, że „przebywa na leczeniu w szpitalu”. Do wnio­sku pozwany załączył kopię zaświadczenia lekarskiego na druku (...), wydanego przez lekarza w przychodni (...) w C. (wniosek z załącznikiem – karta 151-152).

Tymczasem pozwany, który podobny wniosek o odroczenie rozprawy – wów­czas uwzględniony – zgłosił przed poprzednim terminem rozprawy, został pouczony odrębnym zarządzeniem o treści art. 214 ¹ § 1 k.p.c. i określonej tam konieczności przed­stawienia zaświadczenia wystawionego przez lekarza sądowego (zarządzenie k. 141, potwierdzenie doręczenia k. 147). Zaświadczenia takiego jednak pozwany nie złożył, nie dokumentując także okoliczności pobytu w szpitalu w okresie obejmującym termin rozprawy. Wobec powyższego, nie ziścił się warunek uznania niestawiennictwa pozwa­nego z powodu choroby za usprawiedliwione.

W zakresie materialnoprawnych podstaw żądania pozwu, stwierdzić należy, że strony procesu wiązała umowa kredytu opisana w ustaleniach faktycznych.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tekst jedn. - Dz. U. z 2016 r. poz. 1988), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odset­kami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Okoliczność podpisania dokumentu umowy kredytowej przedstawionej przez stronę powodową była między stronami bezsporna. Pozwany jednak, jak się wydaje, kwestionował ważność tej umowy powołując się na okoliczność, iż w momencie zawie­rania umowy z powodem był osobą leczącą się neurologicznie i psychiatrycznie, wobec czego „mógł być lub był” osobą „nie w pełni świadomą” wykonywanych czynności. Twierdzenia te nie zostały jednak przez pozwanego potwierdzone dowodami. Pozwany przedstawił dokumentację dotyczącą jego leczenia szpitalnego i ambulatoryjnego w okresie późniejszym – począwszy od 2015 r. Ze względu na znaczną odległość czasową owej dokumentacji od daty zawarcia umowy, nie wynika z tego – w ocenie Sądu − domniemanie, że w chwili zawarcia umowy stan pozwanego wyłączał świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli (art. 82 k.c.). Poza tym, pozwany począt­kowo wykonywał umowę zgodnie z jej treścią, co świadczy o tym, że miał świadomość zarówno zawarcia umowy kredytowej, jak i jej warunków. W konsekwencji brak jest podstaw do kwestionowania ważności zawartej przez strony umowy kredytowej.

Jak natomiast stanowi przepis art. 75 ust. 1 cyt. ustawy Prawo bankowe, w przy­padku niedotrzymania przez kredytobiorcę warunków udzielenia kredytu albo w przy­padku utraty przez kredytobiorcę zdolności kredytowej bank może obniżyć kwotę przy­znanego kredytu albo wypowiedzieć umowę kredytu.

Pozwany bezspornie nie dotrzymał warunków zawartej umowy kredytowej, pozostając w zwłoce z opłacaniem rat udzielonego mu kredytu. Powodowy bank miał zatem podstawy do wypowiedzenia zawartej umowy kredytowej. Skutkiem wypowiedze­nia umowy był obowiązek zwrotu przez pozwanego kredytobiorcę pozostałej części kapitału udzielonego kredytu oraz odsetek kapitałowych i odsetek za opóźnienie w zapła­cie rat kredytu. Sposób rozliczenia przez powoda przysługujących mu należności nie był kwestionowany przez pozwanego, a w każdym razie nie złożył on żadnych dowodów przeciwnych, podważających moc dowodową dokumentów złożonych przez stronę powodową.

Pozwany natomiast zarzucił nieskorzystanie przez powoda z ubezpieczenia w ramach ubezpieczeniowej ochrony spłaty kredytu w razie upadłości kredytobiorcy, na jaką pozwany wyraził zgodę. Jednakże ochrona ta udzielona została na okres 17 miesięcy od zawarcia umowy kredytowej i obejmowała upadłość pozwanego. W okresie ubezpie­czenia nie nastąpiło zdarzenie objęte ochroną ubezpieczeniową, wskutek czego strona powodowa nie może obecnie zaspokoić się z owego ubezpieczenia.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając ich zwrot przez pozwanego, jako stronę przegrywającą proces. Na koszty strony powodowej złożyła się opłata od pozwu 1000 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa proceso­wego 17 zł.

Zwrot na rzecz powódki nadpłaconej części opłaty od pozwu (opłata od pozwu wniesionego przez powódkę w elektronicznym postępowaniu upominawczym ustalona została na 2535 zł, a powinna być na 1000 złotych) wynika z obowiązującego na dzień wniesienia pozwu, brzmienia art. 13 ust. 1a ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. 2016.623 j.t), zgodnie z którym, w sprawach o roszczenia wynikające z czynności bankowych, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy Prawo bankowe, opłata stosunkowa wynosi 5% wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 1000 złotych.

ZARZĄDZENIE

doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi strony powodowej