Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 października 2016 r.

na rozprawie sprawy

z powództwa: (...) S. B. J. (...) Spółki jawnej w P.

przeciwko: R. T.

o zapłatę

1)  oddala powództwo;

2)  zasądza od powoda (...) S. B. J. (...) Spółki jawnej w P. na rzecz pozwanego R. T. kwotę 7.217,00 zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu.

SSO Barbara Przybyła

Sygn. akt X GC 258/16

UZASADNIENIE

Powódka (...) S. B. J. Z. Sp. j. w P. wniosła o zasądzenie od pozwanego R. T. kwoty 87 413,20 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazała, że w związku z faktem, iż egzekucja wobec (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. okazała się bezskuteczna, powódka na mocy
art. 299 § k.s.h., wnosi o zasądzenie przedmiotowej należności od pozwanego, R. T. – Prezesa Zarządu wskazanej spółki.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 6 października 2015r. złożył rezygnację z pełnionej funkcji, która w tym samym dniu wpłynęła do spółki oraz została przyjęta przez wspólników w formie uchwały. Z uwagi na niepodjęcie przez organy uprawnione do reprezentacji spółki czynność, mających na celu ujawnienie w Krajowym Rejestrze Sądowym zmian w składzie organu uprawnionego do reprezentacji podmiotu, pozwany złożył w dniu 28 grudnia 2015r. w Sądzie Rejonowym Katowice – Wschód w Katowicach, Wydział VIII Gospodarczy, wniosek o zastosowanie postępowania przymuszającego do zgłoszenia wniosków aktualizujących przez Zarząd spółki. Do dnia złożenia odpowiedzi na pozew w KRS nie zostały ujawnione zmiany w składzie Zarządu spółki. W okresie w którym pełnił funkcję Prezesa Zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. nie zaszły podstawy do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, zaś z ostrożności procesowej pozwany podniósł, iż nawet gdyby przyjąć, że takie podstawy zaistniały, to analiza stanu majątkowego spółki w latach 2014 – 2015 wykaże, że spółka nie zaspokoiłaby wierzyciela, gdyby nawet zostało wszczęte postępowanie upadłościowe, co wskazywałoby, że wierzyciel spółki z o.o. nie poniósł szkody pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Pozwany wskazał, że pomimo, iż spółka posiadała wierzytelność w wysokości 7 200 000 wobec spółki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C. z tytułu sprzedaży nieruchomości, nie została ona wyegzekwowana przez powódkę.

W odpowiedzi na pismo procesowe pozwanego powódka podtrzymała swoje stanowisko, twierdzenia i wnioski. Powódka wskazała, że na tle regulacji zawartej
w art. 299 k.s.h w orzecznictwie dominuje pogląd, zgodnie z którym odpowiedzialność związaną z bezskutecznością egzekucji określonego zobowiązania z majątku spółki ponoszą osoby będące członkami jej zarządu w czasie istnienia tego zobowiązania. W niniejszej sprawie wierzytelność wobec spółki powstała w październiku 2014r., a zatem w czasie kiedy obowiązki członka zarządu pełnił pozwany. Powód twierdził, nie wskazując na bliżej orzeczeń, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego dla osobistej odpowiedzialności członków zarządu nie jest konieczna bezskuteczność egzekucji w stosunku do całego majątku spółki.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Powódka uzyskała przeciwko spółce (...) Sp. z o.o. w K., nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, stwierdzający wierzytelność powoda przeciwko spółce, której prezesem zarządu był R. T..

W związku z brakiem zapłaty, powódka w dniu 16 lipca 2015r. wniosła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Dąbrowie Górniczej K. S. wniosek o wszczęcie postępowania zabezpieczającego kierując postępowanie zabezpieczające do ruchomości, rachunków bankowych, wierzytelności oraz innych praw majątkowych.

Pismem z dnia 6 sierpnia 2015r. komornik zawiadomił powódkę, że dłużna spółka jest właścicielem nieruchomości gruntowej położonej w L.. Postanowieniem z dnia 23 grudnia 2015r. powódka uzyskała drugi tytuł wykonawczy w związku z tym, iż pierwszy tytuł wykonawczy złożyła do sądu w Lubaczowie celem wpisania hipoteki przymusowej . Powódka jednak nie wykazała ,aby skierowała egzekucję do tej nieruchomości.
Komornik Sądowy umorzył postępowanie zabezpieczające postanowieniem z dnia 3 grudnia 2015r. na wniosek wierzyciela

W dniu 7 stycznia 2016r. powódka wniosła o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnej spółce. Postępowanie egzekucyjne skierowane do ruchomości, wierzytelności, rachunków bankowych oraz innych składników majątku zostało umorzone na podstawie
art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. jako bezskuteczne.

(dowód: KRS: (...) – k. 22 – 25, faktura VAT nr (...) - k. 19, nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 6 lipca 2015r. o sygn. XIII GNc 257/15/B – k. 16, akta sprawy egzekucyjnej o sygn. KM 55/16, akta postępowania zabezpieczającego o sygn. KM 1530/15, postanowienie Komornika Sądowego przy SR w Dąbrowie Górniczej J. S. z dnia 16 lutego 2016r. o sygn. KM 55/16 – k. 21, Postanowienie z dnia 23 grudnia 2015r.- k. 17 akt sprawy)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o złożone i wskazane powyżej dokumenty uznając zgromadzony w ten sposób materiał dowodowy za wystarczający, a przeprowadzone postępowanie dowodowe za pozwalające na wyjaśnienie i rozstrzygnięcie sprawy i nie wymagające uzupełnienia.

Sąd nie znalazł podstaw, by kwestionować wiarygodność treści dokumentów zwłaszcza, że ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, które pozwoliłyby na podważenie ich wiarygodności i dlatego uwzględnił fakty z nich wynikające w całości.

Sąd pominął dowód z opinii biegłego oraz zeznań świadków zawnioskowanych przez pozwanego na okoliczność ustalenia okresu pełnienia przez pozwanego funkcji Prezesa Zarządu (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K., sytuacji finansowej spółki, braku podstaw do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, uznając iż przeprowadzenie wskazanych dowodów nie miało istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie wobec nie wykazania przez powoda, że skierował egzekucję do całego majątku spółki, i nie odniósł się ani nie kwestionował istnienia wierzytelności spółki w związku ze zbyciem nieruchomości za łączną kwotę 7 200 000zł.

Dowód akt notarialny z dnia 3.11.2014r. potwierdzający terminy zapłaty k. 108 i nn. akt

Istota niniejszego sporu sprowadza się do rozstrzygnięcia, czy pozwany ponosi odpowiedzialność za zobowiązania (...) Spółki z ograniczona odpowiedzialnością w K. na podstawie art. 299 k.s.h.

Stosownie do treści art. 299 § 1 k.s.h. jeżeli egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.

Odpowiedzialność ta jest odpowiedzialnością ustawową i subsydiarną, gdyż uzupełnia ona odpowiedzialność spółki w ten sposób, że gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, dopiero wówczas można sięgnąć do majątku członków zarządu. Posiłkowy charakter odpowiedzialności oznacza też, że nie można zaspokoić się z majątku członków zarządu, jeżeli nie wykorzystano drogi sięgnięcia do majątku spółki i egzekucja w rzeczywistości nie była bezskuteczna.

Powyższe oznacza, iż powódka, która dochodzi roszczenia przewidzianego
w art. 299 § 1 k.s.h., powinna wykazać istnienie określonego zobowiązania spółki w czasie, kiedy pozwany był członkiem zarządu, stwierdzonego w tym czasie lub później tytułem egzekucyjnym wydanym na rzecz powoda oraz bezskuteczność egzekucji tego zobowiązania przeciwko spółce.

W pierwszej kolejności podlega więc badaniu to czy podmiot, od którego powódka domagała się zapłaty faktycznie był członkiem zarządu oraz to czy powódka posiadała wierzytelność względem spółki (por. uchwała Sądu Najwyższego z 28 lutego 2008 r., sygn. akt III CZP 143/07), a egzekucja tych wierzytelności, prowadzona w stosunku do konkretnej dłużnej spółki faktycznie okazała się bezskuteczna.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż pozwany pełnił funkcję członka zarządu dłużnej spółki od dnia 26 listopada 2013r. Powyższa okoliczność wykazana odpisem z Krajowego Rejestru Sądowego została zakwestionowana przez pozwanego, który wskazał, że w dniu 6 października 2015r. złożył rezygnację ze stanowiska Prezesa Zarządu, przyjętą do wiadomości uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników.

Bezspornym było, iż powódka posiadała wierzytelność względem dłużnej spółki stwierdzoną tytułem wykonawczym. Powódka jednak nie wykazała, iż bezskuteczność egzekucji odnosiła się do całego majątku spółki, nie twierdziła także, aby skierowanie egzekucji do wskazanych przez pozwanego części majątku spółki było niemożliwe a egzekucja, gdyby została wdrożona okazałaby się bezskuteczna.

Przesłanką odpowiedzialności subsydiarnej, o której mowa w art. 299 k.s.h. jest bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce, czyli istnienie takiego stanu majątkowego spółki, w którym wiadomo, że egzekucja z jej majątku nie doprowadzi do zaspokojenia wierzyciela. Bezskuteczność egzekucji musi odnosić się do całego majątku spółki, a nie tylko do jego części (vide: Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2015r., w sprawie II CSK 402/14, LEX nr 1657663, 30 stycznia 2014 r.III CSK 70/13, V CSK 515/10, wyrok SN 2011-11-16, LEX nr 1108523

Z akt komorniczych wynika, że powódka złożyła wniosek o wszczęcie egzekucji w którym wskazała zakres tej egzekucji. Powódka wniosła o egzekucję z rachunków bankowych, ruchomości, wierzytelności i innych składników majątkowych. W związku z faktem, iż egzekucja skierowana do wskazanych we wniosku składników majątku okazała się bezskuteczna komornik umorzył postępowanie egzekucyjne. Jednak w ten sposób uzyskane postanowienie o umorzeniu egzekucji nie jest wystarczające do tego aby skierować swoje roszczenie do członka zarządu. Powódka, pomimo iż miała wiedzę, że dłużna spółka jest właścicielem nieruchomości gruntowej ( co do której wniosła o ustanowienie hipoteki) i otrzymała kolejny tytuł wykonawczy celem prowadzenia egzekucji z nieruchomości, nie skierowała egzekucji do tego składnika majątku.

Brak jakichkolwiek dowodów ażeby powódka starała się skierować egzekucję przeciwko nieruchomości, o której istnieniu wiedziała. Nie wskazała także z jakich przyczyn nie zostało skierowane postępowanie egzekucyjne do wierzytelności z tytułu sprzedaży nieruchomości. Powódka nie zarzucała, aby nabywca był niewypłacalny i z tego powodu skierowanie egzekucji do tej wierzytelności także nie mogło doprowadzić do zaspokojenia powoda.

Ponadto pozwany w odpowiedzi na pozew wskazał, że dłużnej spółce przysługiwała wierzytelność z tytułu zapłaty ceny za sprzedane nieruchomości. Pomimo, iż powódka została zobowiązana zarządzeniem do ustosunkowania się czy egzekucja została skierowana do tej wierzytelności, w żaden sposób nie odniosła się do zarzutu pozwanego.

Biorąc pod uwagę te okoliczności uznał Sąd, że powódka mimo posiadania postanowienia komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, nie wykazała zaistnienia przesłanki z przepisu art. 299 k.s.h. od których zależna jest odpowiedzialność pozwanego, a mianowicie, że egzekucja skierowana do całego majątku spółki okazała się bezskuteczna.

W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.

O kosztach orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c. zasądzając od powódki na rzecz pozwanego zwrot poniesionych kosztów procesu. Na koszty te złożyły się wynagrodzenie pełnomocnika (7 200 zł) i opata skarbowa (17 zł).

SSO Barbara Przybyła

Sygn. akt X GC 258/16

Z.:

1)  odnotować;

2)  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron;

3)  kal. 28 dni lub z wpływem.

Gliwice, dnia 17 listopada 2016 r.