Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżony C. L. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Ż. Usługi (...) w J.. Nadleśniczy Nadleśnictwa M. w R. P. C. na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Lasów Państwowych w dniu 26 listopada 2012 roku ogłosił przetarg nieograniczony na udzielenie zamówienia publicznego pod nazwą „Budowa obiektów małej retencji w Nadleśnictwie M. w ramach zadania inwestycyjnego pn. „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych” – gmina M.” i numerze(...)Termin składania ofert zakreślono do dnia 7 stycznia 2013 roku. Do wyżej wskazanego ogłoszenia dołączone były załączniki w tym Specyfikacja istotnych Warunków Zamówienia . O udzielenie zamówienia mogli ubiegać się wykonawcy, którzy spełniali ściśle określone warunki wskazane w rozdziale 6. (...). Między innym wykonawca musiał wykonać w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu do składania ofert zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończyć minimum jedną robotę budowlaną o wartości netto minimum 500.000 złotych porównywalną rodzajowo z robotami stanowiącymi przedmiot zamówienia - pkt 6.1.2 (...) .

W celu wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu przetargowym, oferta musiała zawierać miedzy innymi wykaz robót budowlanych w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania warunku wiedzy i doświadczenia, wykonanych w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania oraz załączeniem dokumentu potwierdzającego, że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone na formularzu stanowiącym załącznik do (...) pkt 7.1.1.2) (...).

W myśl pkt 6.6.3 (...) postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się również wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.

W dniu 7 stycznia 2013 roku C. L. w Nadleśnictwie M. w R. złożył ofertę do postępowania (...) wraz z niezbędnymi oświadczeniami, wykazami i dokumentami. W wykazie robót budowlanych niezbędnym do wykazania spełniania warunku wiedzy i doświadczenia – zgodnie z pkt 7.1.1.2) (...) wskazał miedzy innymi, że w roku 2011 w G. wykonywał prace „Budowa małej retencji wodnej” a wartość robót wyniosła 510.000 złotych. Na potwierdzenie wykonania tych robót i prawidłowego ich ukończenia dołączył do oferty (...) z dnia 9 listopada 2011 roku wystawione poprzez firmę (...), (...)-(...) P., (...). Z dokumentu tego wynikało, że Ż. Usługi (...) w J. wykonywała pracę o zbliżonym rodzajowo charakterze co prace objęte zamówieniem i zrealizowała je zgodnie z dokumentacją, dokonanymi uzgodnieniami i rzetelnie, a ich wartość wyniosła 510.000 złotych netto. Tym samym dokument ten potwierdzał spełnienie wymogu wskazanego w pkt 6.1.2 (...). Przedłożył także inną (...) związane z wykonaniem prac melioracyjnych na obszarze gospodarstwa o powierzchni 250 ha co potwierdzało wykonanie robót wskazanych w 2. punkcie wykazu robót budowlanych. Na żądanie zamawiającego C. L. uzupełnił brak złożonej oferty i w dniu 18 stycznia 2013 roku złożył między innymi dokument noszący datę 9 listopada 2011 roku i podpisany przez M. P. precyzujący jakiego rodzaju prace związane z budową małej retencji miał wykonywać na obszarze powiatu (...). Kopię potwierdził za zgodność osobiście C. L.. W wyniku dokonanej weryfikacji i oceny ofert w postępowaniu przetargowym(...) wybrano jako najkorzystniejszą ofertę złożoną przez oskarżonego C. L.. W dniu 20 lutego 2013 roku Nadleśnictwo M. podpisało z C. L. umowę nr (...).

Prace objęte tą umową zostały przez oskarżonego wykonane w okresie od 20 lutego 2013 roku do 17 września 2013 roku. Zamawiający do jakości wykonanych prac nie miał zastrzeżeń. Wskazał, że oskarżony roboty wykonał zgodnie ze sztuką budowlaną, z niezbędną starannością oraz ukończone w przewidzianym terminie.

Dokument (...) z dnia 9 listopada 2011 roku wystawione poprzez firmę (...), (...)-(...) P., (...) był dokumentem poświadczającym nieprawdę . Nieprawdziwe było też pisemne oświadczenie oskarżonego z dnia 04.01.2013 roku pt. „Wykaz robót budowlanych” wskazujące, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonywał prace związane z budową małej retencji wodnej na obszarze powiatu G., gdzie wartość wykonywanych robót wyniosła 510000 złotych netto. Takich prac firma (...) a tym samym i oskarżonego C. L. nie wykonywała.

Wyżej wskazane dokumenty dotyczyły okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania tego zamówienia publicznego i potwierdzenia spełnienia warunków do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia zgodnie ze (...) o nr S.A.-2710- (...) z dnia 26.11.2012 roku zatwierdzonych przez Nadleśniczego Nadleśnictwa M..

( dowód: zeznania świadków: M. P. k.123v, 262v.-263v., 358v.-359,444-444v; A. K. (dawniej L.) k. 121v.-122, 263v.-264v,448v-449 ; D. S. k.277-278v, 300v-301,448-448v; B. T. k.301-302,459v ; wydruk ogłoszenia k.3-6, wniosek z 20.11.2012r rozpoczynający procedurę zamówienia publicznego k.17; Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia k.18-37 formularz ofertowy k. 38-40, wykaz robót budowlanych k.43, (...) k.51, 52 ; pismo Nadleśnictwa M. k.70-70v., pismo z 09.11.2011r k.72 ; umowa k. 83-88; pismo Urzędu Miejskiego w G. k.89, pismo Zarządu Melioracji i (...) w O. z załącznikami k.97-119; kserokopia dziennika podawczego Nadleśnictwa M. k.202; (...) z dnia 19 grudnia 2013 roku k.275; opinia biegłego z zakresu dokumentów k. 315-324; wyjaśnienia oskarżonego C. L. k.261v-262v,443v-444 )

Oskarżony C. L. nie przyznał się do stawianego mu zarzutu. Wyjaśnił , że nie miał wiedzy, że składane przez niego dokumenty zawierają nieprawdziwe dane. Nie on przygotowywał te dokumenty tylko jego pracownica D. S.. Referencje dołączone do oferty znajdowały się w specjalnej teczce, w której przechowywane były tego typu dokumenty. To pracownica wybrała referencje niezbędne do spełnienia warunku przystąpienia do postępowania przetargowego i ona dołączyła je jako załącznik. To ona również wypełniła „wykaz robót budowlanych”. Wcześniej tymi sprawami zajmowała się była żona A. L. i to ona gromadziła referencje. Po wykonanych pracach starał się pozyskiwać referencje aby ewentualnie wykorzystać je w późniejszych postępowaniach przetargowych. Oskarżony miał zajmować się osobiście jedynie wykonaniem kosztorysu na zamawiane prace. Kosztorys był podstawą wpisu wskazanej w ofercie kwoty. W wyjaśnieniach oskarżony przyznał też, że nie wykonywał prac na terenie gminy G.. Jednocześnie wskazał, że wykonywał wiele robót, o których mowa w punkcie 7.1.1.2. (...) . Na dowód realizacji prac zbliżonych rodzajowo do zamawianych przedłożył kopie referencji (zob. k.261v-262v,443v-444).

Sąd zważył, co następuje:

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom nie przyznającego się do winy oskarżonego w zakresie w jakim opisywał stan swojej wiedzy odnośnie przedkładanych przez siebie referencji. Zauważyć należy , że C. L. parafował wszystkie strony formularza ofertowego, wykazów, załączników i innych dokumentów . Ponadto w styczniu 2013 roku uzupełniał braki i dołączał do oferty wyszczególnienie prac wykonywanych w ramach robót na rzecz Gminy G.. Ten dokument poświadczał za zgodność z oryginałem a wcześniej musiał zapoznawać się z pismem, w którym zamawiający wzywał go do uzupełnienia braków. Wyjaśnienia oskarżonego w tym zakresie są całkowicie nielogiczne. Niepodobnym jest aby przedsiębiorca starający się o ważne dla jego firmy zamówienie publiczne i walczący z konkurentami w przetargu , nie zapoznawał się z dokumentacją ofertową oraz nie sprawdzał jej poprawności i kompletności. Oskarżony miał świadomość, że nawet drobne uchybienia mogą doprowadzić do wykluczenia go z grona ubiegających się o zamówienie. Świadczy o tej wiedzy dokładność wypełniania formularzy, kompletowanie załączników i terminowość ich składania. Zdaniem sądu oskarżony nieprzypadkowo złożył dokumenty o określonej , nieprawdziwej treści. C. L. doskonale zdawał sobie sprawę , że nie jest w stanie wykazać się robotami , których wymagał zamawiający. Chcąc za wszelką cenę zdobyć zamówienie posunął się do złożenia nieprawdziwych w swej treści dokumentów.

Sąd dał wiarę zeznaniom M. P. (k.123v, 262v.-263v., 358v.-359,444-444v) w zakresie w jakim świadek zaprzeczył , iż wykonywał prace opisane w dowodowym dokumencie referencji dla Gminy G.. Kwestia ta jest oczywista w świetle pozostałych dowodów w sprawie. Z rezerwą sąd podszedł do zeznań świadka w zakresie w jakim wyjaśniał okoliczności podpisania przez niego referencji dla oskarżonego. M. P. zasłonił się w tej kwestii niewiedzą. Z wydanej w sprawie opinii biegłego z zakresu badań dokumentów wynika , że referencje (dokument k.298) to w całości odbitka kserograficzna na której świadek złożył własnoręczny podpis w miejscu pieczęci ( opinia k.323-324). Sugestie świadka jakoby dokument ten miała mu podsunąć do podpisu A. K. (dawniej L.) pozbawione są sensu. Nie bardzo wiadomo po co miałaby to czynić. Poza tym jeszcze przed ogłoszeniem przetargu, tj. w październiku 2012 r wymieniona została tymczasowo aresztowana w innej sprawie.

Sąd obdarzył wiarą zeznania świadka A. K. (dawniej L.) dotyczące okoliczności przedłożenia referencji w postępowaniu przetargowym Nadleśnictwa M. (k. 121v.-122, 263v.-264v,448v-449). Świadek będąc w przeszłości żoną oskarżonego zajmowała się dokumentami w jego firmie . Kategorycznie zaprzeczyła, aby ta firma wykonywała roboty na rzecz Gminy G. na zlecenie M. P.. Podkreśliła, że dołączona do oferty referencje poświadczają nieprawdę. Jej zeznania są logiczne i spójne. Sąd dopatrzył się wprawdzie, że świadek jest skonfliktowany z oskarżonym, nie mniej w tym fragmencie jej zeznania znajdują potwierdzenie w zeznaniach M. P., wyjaśnieniach oskarżonego oraz w dokumentach nadesłanych przez Urząd Miejski w G. i Zarząd Melioracji i (...) w O..

Sąd dał wiarę zeznaniom D. S. (k.277-278v, 300v-301,448-448v). Świadek będąc pracownikiem oskarżonego kompletowała i przygotowywała dla niego dokumentację dla potrzeb przetargu. D. S. przyznała , że nie wie czy C. L. czytał przygotowane przez nią dokumenty. Świadek nie znała również okoliczności w jakich wytworzono dowodowe referencje. W związku z tym uznano , że dowód z zeznań świadka ma drugorzędne znaczenie dla ustaleń w sprawie.

Z oczywistych względów sąd podzielił zeznanie świadka B. T. (k.301-302,459v). Zeznanie świadka koresponduje z pozostałymi dokumentami , w szczególności z dokumentacją wytworzoną podczas postępowania o udzielenie zamówienia.

Sąd dał wiarę pozostałym dokumentom załączonym do akt , w szczególności opinii biegłego K. B. (k.315-324). Strony zastrzeżeń do opinii nie zgłaszały. Jest ona jasna, logiczna i spójna. Sporządziła ją osoba dysponującą wiedzą specjalistyczną. Zasługuje na pełną aprobatę i uznanie za podstawę czynienia ustaleń faktycznych.

W oparciu o tak zgromadzone i ocenione dowody sąd uznał, że oskarżony C. L. w dniu 07 stycznia 2013 roku w siedzibie Nadleśnictwa M. w R., działając w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod nazwą: Ż. Usługi (...) w J., w celu uzyskania dla siebie zamówienia publicznego związanego z budową obiektów małej retencji w Nadleśnictwie M. w ramach zadania inwestycyjnego pn. „Zwiększenie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych” – gmina M., wraz z formularzem ofertowym z dnia 04.01.2013 r. przedłożył poświadczający nieprawdę dokument zatytułowany (...) z dnia 09.11.2011 r. podpisany przez M. P. oraz nieprawdziwe pisemne oświadczenie z dnia 04.01.2013 r. pt. „Wykaz robót budowlanych” wskazujące, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonywał prace związane z budową małej retencji wodnej na obszarze powiatu G., gdzie wartość wykonywanych robót wyniosła 510000 zł netto, które to dokumenty dotyczyły okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania tego zamówienia publicznego i potwierdzenia spełnienia warunków do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia zgodnie ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia zn. Spr.: S.A.-2710- (...) z dnia 26.11.2012 r. zatwierdzonych przez Nadleśniczego Nadleśnictwa M.. W ocenie sądu czyn oskarżonego wyczerpał znamiona przestępstwa określonego przepisem art. 297 § 1 kk . Przepis art. 297 § 1 kk stanowi, że karze podlega m.in. ten, kto, w celu uzyskania dla siebie od organu lub instytucji dysponujących środkami publicznymi zamówienia publicznego przedkłada przerobiony, poświadczający nieprawdę albo nierzetelny dokument albo nierzetelne, pisemne oświadczenie dotyczące okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego lub zamówienia. W świetle ustaleń postępowania dowodowego przedłożony przez C. L. dokument referencji z dn.09.11.2011 r jak na (k. 298) jest dokumentem poświadczającym nieprawdę. Dokument ten wystawiony został przez uprawnioną osobę , natomiast stwierdzał okoliczności nieistniejące, nieprawdziwe.

C. L. przedłożył wraz z formularzem ofertowym poświadczający nieprawdę dokument tj. dowodowe referencje oraz nieprawdziwe pisemne oświadczenie z dnia 04.01.2013 roku pt. „Wykaz robót budowlanych” wskazujące, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonywał prace związane z budową małej retencji wodnej na obszarze powiatu G., gdzie wartość wykonywanych robót wyniosła 510.000 złotych netto. Dokumenty te miały istotne znaczenie dla uzyskania zamówienia publicznego, co wynika wprost z Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. O udzielenie zamówienia mogli ubiegać się wykonawcy, którzy spełniali ściśle określone warunki wskazane w rozdziale 6. (...). Między innym wykonawca musiał wykonać w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu do składania ofert zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończyć minimum jedną robotę budowlaną o wartości netto minimum 500.000 złotych porównywalną rodzajowo z robotami stanowiącymi przedmiot zamówienia - pkt 6.1.2 (...) . W celu wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu przetargowym, oferta musiała zawierać miedzy innymi wykaz robót budowlanych w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania warunku wiedzy i doświadczenia, wykonanych w okresie ostatnich pięciu lat przed upływem terminu składania ofert a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, z podaniem ich rodzaju i wartości, daty i miejsca wykonania oraz załączeniem dokumentu potwierdzającego, że roboty zostały wykonane zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i prawidłowo ukończone na formularzu stanowiącym załącznik do (...) pkt 7.1.1.2) (...). Natomiast w myśl pkt 6.6.3 (...) z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się również wykonawców, którzy złożyli nieprawdziwe informacje mające wpływ lub mogące mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania.

Oskarżony działał umyślnie a wręcz z premedytacją , wiedział bowiem, że przekładne przez niego wraz z ofertą dokumenty poświadczają nieprawdę bo wskazanych tam prac nie wykonywał. Przepis art. 297 § 1 kk penalizuje zachowanie przestępne, które polega już na samym złożeniu czy wypełnieniu niezgodnego z prawdą pisemnego oświadczenia – nie różnicując, jaki skutek ma wywołać działanie sprawcy – a zatem dla bytu wskazanego przestępstwa nie są wymagane ani skutek, ani szkoda majątkowa.

Wymierzając karę oskarżonemu sąd wziął pod uwagę ustalone okoliczności przedmiotowe oraz podmiotowe przypisanego mu czynu. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego winno być przeprowadzone tak aby zapewnić zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wszystkich uczestników. C. L. wiedząc ,że nie spełnia wymagań stawianych przez zamawiającego posunął się do złożenia nieprawdziwych w swej treści dokumentów. Oskarżony zdobył atrakcyjne zamówienie publiczne , choć powinien być wyeliminowany z postępowania przetargowego. Czyn C. L. godził nie tylko w ogólnie pojętą pewność obrotu gospodarczego lecz również w interesy innych uczestników przetargu , którzy zachowując się uczciwie konkurowali z oskarżonym. Gdyby C. L. zachowywał się zgodnie z prawem , przedmiotowe zamówienie zostałoby zapewne udzielone któremuś z jego konkurentów. W ocenie sądu czyn oskarżonego charakteryzuje się znacznym poziomem winy oraz jest społecznie szkodliwy w stopniu znacznym . Wprawdzie oskarżony wywiązał się poprawnie ze zdobytego nieuczciwie zamówienia , jednak okoliczność ta nie umniejsza w sposób istotny zawinienia i społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Na podstawie przepisu art.297 § 1 kk sąd wymierzył oskarżonemu za popełnienie przypisanego mu przestępstwa karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Wykonanie tej kary z mocy art. 69 § 1 i 2 kk i art.70 § 1 pkt 1 kk w zw. z art.4 § 1 kk warunkowo zawiesił tytułem próby na okres 3 lat. Zdaniem sądu cele orzeczonej wobec C. L. kary zostaną osiągnięte mimo jej niewykonywania. Wobec C. L. zachodzi korzystna prognoza kryminologiczna. Zauważyć należy ,że prowadzi on działalność gospodarczą . Nie był też dotychczas karany sądownie.

Na podstawie art.71 § 1 kk sąd orzekł wobec oskarżonego karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych , gdzie wysokość jednej stawki równoważna jest kwocie 100 zł. Orzeczona grzywna w zamyśle sądu winna stanowić dolegliwość dla oskarżonego w związku ze stwierdzonym naruszeniem przez niego porządku prawnego. Wymierzając karę grzywny sąd wziął pod uwagę nie tylko okoliczności popełnionego przestępstwa lecz również deklarowane przez oskarżonego dochody. W ocenie sądu wymierzone oskarżonemu kary to adekwatna reakcja na jego czyn i sygnał dla niego jako uczestnika obrotu gospodarczego o poszanowanie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zasad uczciwej konkurencji.

Na podstawie art.230 § 2 kpk sąd zwrócił dowód rzeczowy w postaci oryginału referencji Nadleśnictwu M..

O kosztach sądowych sąd orzekł w pkt V wyroku obciążając nimi oskarżonego w całości.

Należy jeszcze dodać , że z dniem 01 lipca 2015 r na mocy przepisów ustawy z dnia 20.02.2015r o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015.396) zmianie uległy niektóre przepisy zastosowane w niniejszym orzeczeniu. Uznając , że względniejsza dla oskarżonego jest ustawa obowiązująca poprzednio sąd z mocy art. 4 § 1 kk zastosował jej przepisy przy orzekaniu .

ZARZĄDZENIE

- (...)

- (...)

- (...)

(...)