Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 listopada 2016 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny - Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Adrianna Szewczyk-Kubat

Sędziowie: SO Małgorzata Szymkiewicz–Trelka

SR (del.) Katarzyna Małysa

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2016 r. roku w W.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku M. M.

z udziałem (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie

z dnia 9 lipca 2016 r., sygn. akt I Ns 607/16

postanawia:

oddalić apelację.

SSR (del.) Katarzyna Małysa SSO Adrianna Szewczyk-Kubat SSO Małgorzata Szymkiewicz–Trelka

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

Sygn. akt XXVII Ca 3816/16

UZASADNIENIE

W dniu 24 czerwca 2016 r. wnioskodawczyni złożyła wniosek o zezwolenie na złożenie do depozytu sądowego kwoty 34.922,49 zł, stanowiącej wykonanie zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki gotówkowej zawartej w dniu 4 grudnia 2015 r. zmienionej aneksem z dnia 9 grudnia 2015 r., mającej zostać wykonaną do dnia 4 marca 2016 r., przy czym wskazała, że kwota może zostać wypłacona (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (uczestnikowi) jako wykonanie w/w umowy. Wniosła także o zasądzenie od uczestnika kosztów postępowania.

Postanowieniem z dnia 9 lipca 2016 r. w sprawie I Ns 607/08 Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie oddalił wniosek M. M..

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny i przeprowadził rozważania prawne:

W niniejszej sprawie nie wystąpiła żadna ze wskazanych w art. 467 k.c. przesłanek, a nadto Sąd I instancji podkreślił, że nie ma żadnego przepisu szczególnego, w oparciu o który wnioskodawczyni byłaby uprawniona do złożenia wskazanej we wniosku kwoty do depozytu sądowego.

Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 693 ¹ k.p.c. w postępowaniu o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego sąd nie bada prawdziwości twierdzeń zawartych we wniosku, ograniczając się do oceny, czy według przytoczonych okoliczności złożenie do depozytu było prawnie uzasadnione. Z tych względów nie miało znaczenia, czy okoliczności faktyczne przytoczone przez wnioskodawczynię we wniosku o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego były uzasadnione, wiarygodne.

Wnioskodawczyni kwestionowała zawartą w dniu 4 grudnia 2015 r. z (...) sp. z o.o. w W. umowę pożyczki, poręczoną przez S., K., (...) Ltd z siedzibą w L. i aneks do przedmiotowej umowy zawarty w dniu 9 grudnia 2015 r., na podstawie których zawarto umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie przyszłej wierzytelności spółki działającej pod firmą (...), K., (...) Ltd z siedzibą w L.. Podnosiła, że w sprawie zachodziły okoliczności budzące podejrzenia co do okoliczności zawarcia umów, w szczególności niepokojący był fakt osobowego powiązania pomiędzy spółkami, jak i rzeczywiste zamiary ww. spółek, które powodowały, że spełnienie przez wnioskodawczynię świadczenia z umowy pożyczki bezpośrednio na rzecz którejkolwiek z nich obarczone byłoby zbyt dużym ryzykiem.

W ocenie Sądu Rejonowego okoliczności te pozostawały prawnie indyferentne przy ocenie przesłanek wydania zezwolenia na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego, a kwestionowanie faktu zawarcia umowy oraz interpretacja postanowień zawartych przez wnioskodawczynię dobrowolnie umów pozostawały poza kognicją Sądu Rejonowego w postępowaniu o złożenie świadczenia do depozytu sądowego. Kwestie te mogłyby być natomiast przedmiotem badania w innym postępowaniu sądowym.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Rejonowy oddalił wniosek.

Apelację od powyższego postanowienia złożyła wnioskodawczyni, która zaskarżyła postanowienie w całości i zarzuciła mu:

1.  naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 693 ¹ k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i uchylenie się przez Sąd I instancji od oceny, czy według przytoczonych we wniosku okoliczności złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego było prawnie uzasadnione,

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 467 pkt 4 k.c. poprzez jego niezastosowanie, mimo iż okoliczności faktyczne przedmiotowej sprawy, w szczególności towarzyszące zawarciu przez wnioskodawczynię umowy pożyczki umowy oraz umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie z dnia 4 grudnia 2015 r., a także poręczeniu spłaty pożyczki przez spółkę (...), K., (...) Ltd. w L., jak również powiązania osobowe między podmiotami zaangażowanymi w dokonanie ww. czynności uzasadniały poważne wątpliwości co do uczciwych zamiarów pożyczkodawcy oraz poręczyciela, stąd spełnienie przez wnioskodawczynię świadczenia z umowy pożyczki bezpośrednio na rzecz wierzyciela obarczone było zbyt dużym ryzykiem.

W związku z powyższym wnioskodawczyni wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i uwzględnienie wniosku oraz o zasądzenie od uczestnika na swoją rzecz zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawczyni nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnego z zarzucanych mu uchybień, a kwestionowane rozstrzygnięcie opierało się na właściwie ustalonej podstawie faktycznej i było wyrazem prawidłowej oceny prawnej wniosku zgłoszonego w niniejszej sprawie.

Przede wszystkim nie można było zgodzić się z zarzutem apelacji, iż zaskarżone postanowienie wydane zostało z naruszeniem art. 693 ¹ k.p.c.

Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynikało bowiem, że Sąd Rejonowy dokonał oceny tego, czy złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego było prawnie uzasadnione, a więc, czy w świetle okoliczności wskazanych we wniosku spełnione zostały przesłanki warunkujące jego uwzględnienie. Przesłanki materialnoprawne złożenia świadczenia do depozytu określa zaś art. 467 k.c. Tym samym sąd przyjmujący depozyt powołany jest tylko do oceny, czy okoliczności przytoczone we wniosku o przyjęcie do depozytu uzasadniają, w myśl postanowień tego przepisu, przyjęcie świadczenia pod względem formalnym. Na tej podstawie sąd ustala, czy złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu jest zasadne.

Tymczasem wnioskodawczyni uzasadniała wniosek o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego argumentem, iż spełnienie przez nią świadczenia z umowy pożyczki bezpośrednio na rzecz któregokolwiek z podmiotów wskazanych we wniosku obarczone byłoby „zbyt dużym ryzykiem”. Kwestionowała zawartą w dniu 4 grudnia 2015 r. z (...) sp. z o.o. w W. umowę pożyczki, poręczoną przez S., K., (...) Ltd z siedzibą w L. i aneks do przedmiotowej umowy zawarty w dniu 9 grudnia 2015 r., intencję i zamiary spółek zawierających umowę, a także koncentrowała się na kwestii pokrzywdzenia w związku z warunkami, na jakich podpisała powyższa umowę. Tego rodzaju twierdzenia pozostawały bez znaczenia dla oceny zasadności złożonego wniosku, na co prawidłowo i wyraźnie wskazał Sąd Rejonowy. Niewątpliwie bowiem żadna z czterech wymienionych w przepisie art. 467 k.c. w niniejszej sprawie nie została spełniona.

W szczególności jako bezzasadny należało ocenić zarzut naruszenia art. 467 pkt 4 k.c., który skarżąca uzasadniała okolicznościami towarzyszącymi zawarciu umowy pożyczki, umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, a także poręczenia spłaty tej pożyczki. Przepis ten stanowi zaś, że dłużnik może złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego, jeżeli z powodu innych okoliczności dotyczących osoby wierzyciela świadczenie nie może być spełnione. Za takie okoliczności uznaje się, np. zwłokę wierzyciela, niewydanie pokwitowania lub dokumentu, sprzeciw jednego z wierzycieli uprawnionych do świadczenia niepodzielnego, nieprzyjęcie przez wierzyciela proponowanego świadczenia. Natomiast niewątpliwie okolicznością uniemożliwiającą spełnienie świadczenia na rzecz wierzyciela i w dodatku leżącą po jego stronie nie jest kwestionowanie ważności czy skuteczności samego zobowiązania przez dłużnika. W przypadku innej interpretacji w zasadzie w każdym przypadku istniałaby możliwość złożenia świadczenia do depozytu sądowego.

Na marginesie jedynie należało również wskazać, iż co prawda w uzasadnieniu wniosku jak i apelacji pojawiło się twierdzenie o wątpliwościach związanych z samą osobą wierzyciela, jednakże bezspornie nie ta okoliczność została wskazana jako podstawa faktyczna wniosku. Ponadto wniosek zawierał stwierdzenie, że kwota z depozytu ma zostać wypłacona uczestnikowi postępowania, co stanowiło dowód na to, że wnioskodawczyni miała pełną świadomość i wiedzę co do osoby wierzyciela.

Mając na uwadze, że przesłanki złożenia świadczenia do depozytu nie zostały spełnione, a okoliczności, na jakie powoływała się wnioskodawczyni wykraczały poza przedmiot postępowania o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego, Sąd Okręgowy uznał, że apelacja nie mogła zostać uwzględniona, a tym samym, że przedmiotowy wniosek podlegał oddaleniu, o czym prawidłowo orzekł Sąd Rejonowy.

Dlatego też, działając na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., Sąd Okręgowy postanowił jak na wstępie.

SSR (del.) Katarzyna Małysa SSO Adrianna Szewczyk-Kubat SSO Małgorzata Szymkiewicz–Trelka

ZARZĄDZENIE

3.  (...)

4.  (...)