Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 13 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie , Wydział VIII Gospodarczy

w składzie :

Przewodniczący: SSO Piotr Sałamaj

Sędziowie: SO Patrycja Baranowska

SR del. Anna Górnik (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2017 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) spółki akcyjnej w W.

przy udziale Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zabezpieczenie dowodu

na skutek zażalenia (...) Spółki Akcyjnej w R. na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 5 września 2016 r., sygn. akt X GCo 161/16

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO P. Baranowska SSO P. Sałamaj SSR del. A. Górnik

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 5 września 2016 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie odrzucił zażalenie (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w R. na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 2 sierpnia 2016 r. o odmowie dopuszczenia spółki do udziału w sprawie o zabezpieczenie dowodu w charakterze interwenienta ubocznego.

W ocenie Sądu Rejonowego zażalenie na powyższe postanowienie jest niedopuszczalne, gdyż nie przewiduje go art. 394 § 1 k.p.c. Z treści art. 394 §3 k.p.c. wynika jedynie, że zażalenie służy na postanowienie, którego przedmiotem jest oddalenie opozycji przeciwko wstąpieniu interwenienta ubocznego oraz niedopuszczeniu interwenienta do udziału w sprawie wskutek uwzględnienia opozycji. Sąd Rejonowy wskazał, że niedopuszczalne jest rozciąganie zażalenia także na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie. Postanowienie to nie jest też kończącym postępowanie w sprawie więc również przepisy szczególne nie przewidują zażalenia na przedmiotowe postanowienie. (...) spółka akcyjna w R. złożyła zażalenie na powyższe orzeczenie wnosząc o jego uchylenie poprzez zmianę tego postanowienia i orzeczenie o dopuszczeniu spółki (...) do udziału w sprawie o zabezpieczenie dowodu, ewentualnie o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez orzeczenie o dopuszczeniu spółki (...) do udziału w sprawie.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucono:

1.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść postanowienia a
to art. 394 § 1 k.p.c. poprzez nieprawidłowe przyjęcie, że zażalenie na
postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział X
Gospodarczy z dnia 2 sierpnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt: X GCo 161/16 o
odmowie dopuszczenia (...) spółki akcyjnej do udziału w sprawie o zabezpieczenie dowodu jest niedopuszczalne, gdy tymczasem wydanie tego postanowienia zamyka możliwość obrony praw (...) spółki akcyjnej, której udział w sprawie zabezpieczenia wniosku jest konieczny i - na zasadach analogii do sytuacji interwenienta ubocznego - winna być ona dopuszczona do udziału w tej sprawie co przesądza, iż wniesione zażalenie powinno podlegać merytorycznemu rozpatrzeniu, gdyż mieści się w dyspozycji przepisu art. 394 § 1 k.p.c.,

2.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść postanowienia a
to art. 233 k.p.c. i art. 312 k.p.c. wz. z art. 126 k.p.c., art. 76 k.p.c. i art. 79 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny materiału dowodowego przedstawionego przez (...) spółkę akcyjną, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, polegające na zupełnym pominięciu dla oceny kryteriów dopuszczenia do uczestnictwa w sprawie o zabezpieczenie dowodu faktu, iż (...) spółka akcyjna jest osobą zainteresowaną, jako że w przyszłym procesie będzie występowała w roli interwenienta ubocznego ze względu na zobowiązaniowe stosunki prawne jakie łączą ją zarówno z wnioskodawcą jak i przeciwnikiem, a w konsekwencji nieprawidłowe przyjęcie, że nie zachodzą okoliczności, dla których (...) spółka akcyjna winna brać udział w sprawie o zabezpieczenie dowodu i odmowa tego uczestnictwa, a tymczasem (...) spółka akcyjna we wniosku z dnia 26 lipca 2016 r.
w sposób wyczerpujący wykazała podstawy faktyczne i prawne uzasadniające dopuszczenie do udziału w tej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie. Sąd drugiej instancji podziela stanowisko Sądu Rejonowego wyrażone w zaskarżonym postanowieniu uznając za prawidłowe wnioski i ustalenia w nim zawarte. Istota rozważanej sprawy skupiała się na kwestii dopuszczalności zażalenia na postanowienie w przedmiocie odmowy dopuszczenia do udziału w sprawie o zabezpieczenie dowodu. Należy zaznaczyć, że zażalenie na postanowienia wydane w postępowaniu cywilnym można wnosić jedynie wtedy, gdy w przepisach wskazana jest wyraźna ku temu podstawa. Generalną zasadę w tej mierze statuuje art. 394 § 1 k.p.c., zgodnie z którym zażalenia można wnieść w dwóch przypadkach. Po pierwsze wtedy, gdy dotyczy ono postanowienia sądu I instancji kończącego postępowanie w sprawie, po drugie wtedy, gdy jest to zażalenie na postanowienie sądu I instancji lub zarządzenie przewodniczącego, wydane w przedmiocie określonym w pkt od 1 do 12. Należy zaznaczyć, iż zażalenie złożone przez spółkę (...) nie mieści się w żadnej ze wskazanych dwóch grup zażaleń.

Przede wszystkim, co słusznie wskazał Sąd Rejonowy, zażalenie to nie dotyczy postanowienia kończącego postępowanie w sprawie. Przyjmuje się, że postanowienia te odnoszą się do postępowania jako całości i kończąc je, zamykają drogę do wydania wyroku lub innego orzeczenia co do istoty sprawy (zob. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów SN z dnia 6 października 2000 r., III CZP 31/00, OSNC 2001, nr 2, poz. 22). Uprawomocnienie się postanowienia kończącego postępowanie w sprawie zakłada, że dalsze postępowanie w sprawie nie będzie się toczyło. Nie kończy postępowania w sprawie postanowienie kończące kwestię wpadkową pojawiającą się w toku postępowania – a więc taką jaka zaistniała w niniejszej sprawie. Przedmiotowe postanowienie kończy jedynie postępowanie w kwestii ubocznej, ponieważ jego celem jest jedynie ocena zasadności dopuszczenia do udziału w sprawie. Poza tym przedmiot postanowienia o odmowie dopuszczenia spółki do udziału w sprawie o zabezpieczenie dowodu nie jest ujęty w katalogu wskazanym w art. 394 § 1 k.p.c. Zażalenie w tym przedmiocie nie jest także przewidziane w przepisach szczególnych a zatem nie należy do „innych” postanowień podlegających zaskarżeniu.

Zgodnie z art. 394 § 1 pkt 3 k.p.c. zażalenie służy na postanowienie, którego przedmiotem jest oddalenie opozycji przeciwko wstąpieniu interwenienta ubocznego oraz niedopuszczeniu interwenienta do udziału w sprawie wskutek uwzględnienia opozycji. Podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego, zgodnie z którym niedopuszczalne jest rozciąganie zażalenia na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie. Podkreślenia wymaga, że wyczerpujące unormowanie dopuszczalności zażalenia uniemożliwia dokonywanie takich prób wykładni, które poprzez poszukiwanie związków wydanych orzeczeń z innymi – podlegającymi zaskarżeniu – prowadziłoby do dowolnego rozszerzenia katalogu postanowień wyliczonych ściśle w art. 394 § 1 k.p.c. (zob. post. SN z 10.3.1985 r., II CZ 28/85, niepubl.). W analizowanej sytuacji, wbrew twierdzeniom spółki (...), instytucja interwencji ubocznej nie może zostać rozciągnięta na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie o zabezpieczenie dowodu. Unormowanie zawarte w art. 394 § 1 pkt 3 k.p.c. dopuszcza bowiem zażalenie tylko na postanowienie zapadle na skutek opozycji. W niniejszej sprawie odmowa dopuszczenia do udziału w zabezpieczeniu dowodu wydana została z urzędu i z postanowieniem, o którym mowa w art. 394 § 1 pkt 3 k.p.c. łączy je tylko forma decyzji sądu, poza tym są to zupełnie różne orzeczenia, szczególnie pod względem przedmiotowym.

Zgodnie z art. 370 k.p.c. Sąd pierwszej instancji odrzuci na posiedzeniu niejawnym apelację wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie. Przywołany przepis, z mocy regulacji art. 397 § 2 k.p.c., stosuje się odpowiednio w postępowaniu wywołanym na skutek wniesienia zażalenia. Zasadnym zatem było odrzucenie zażalenia przez Sąd Rejonowy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 370 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

SSO P. Baranowska SSO P. Sałamaj SSR del. A. Górnik

Sygn. akt VIII Gz 368/16

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) spółki (...).

3.  (...)