Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1544/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Hajda

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 13 grudnia 2016 roku sprawy

z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego – Subfunduszu (...) w W.

przeciwko U. B.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 24 maja 2016 roku., sygn. akt I C 2911/15

oddala apelację.

SSO Anna Hajda

Sygn. akt III Ca 1544/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty - Subfundusz (...) W. 24 listopada 2015 roku domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanej U. B. kwoty 5.505,21 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz zasądzenia kosztów postępowania w kwocie 1.467 zł.

Uzasadniając żądanie wskazał, że wierzytelność dochodzona przez powoda wynika z braku zapłaty przez pozwaną z tytułu umowy o kredyt gotówkowy zawartej 9 stycznia 2007 roku między pozwaną a (...) Bank Spółką Akcyjną, będącą poprzednikiem (...) Bank Spółki Akcyjnej.

Pozwana U. B. w odpowiedzi na pozew podniosła zarzut przedawnienia roszczenia powoda i wniosła o oddalenie powództwa w całości. Ponadto podniosła, że w toku jest postępowanie egzekucyjne toczące się z wniosku wierzyciela (...) Bank Spółki Akcyjnej na podstawie tytułu wykonawczego z 10 maja 2010r. sygn. akt I Co 2656/10, które nie zostało umorzone. Dalej zakwestionowała zasadność i wysokość naliczonych odsetek.

Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 11 maja 2016r. oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 1.200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Orzeczenie to poprzedził to ustaleniem, że (...) Bank Spółka Akcyjna w K. (którego następcą prawnym jest (...) Bank Spółka Akcyjna w W.) zawarł z pozwaną U. B. 9 stycznia 2007r. umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...)/ (...), na podstawie której udzielił pozwanej kredytu w kwocie 3.248,86 zł na okres od 9 stycznia 2007r. do 10 stycznia 2009r.

(...) Bank Spółka Akcyjna w K. wystawił 21 stycznia 2009r. przeciwko pozwanej bankowy tytuł egzekucyjny oznaczony numerem (...), w którym stwierdził, że z tytułu wyżej opisanej umowy w księgach banku figuruje zadłużenie pozwanej na kwotę 5.303,44 zł, w tym należność główna w wysokości 3.248.86 zł. W bankowym tytule egzekucyjnym stwierdzono, że objęta nim należność jest wymagalna.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z 10 maja 2010r. w sprawie I Co 2656/10 nadano w/w bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzulę wykonalności.

Na podstawie opisanego wyżej tytułu wykonawczego zostało wszczęte postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w (...) (...) i prowadzone pod sygn. Km 1992/10.

Pozwana zawarła z (...) Bank Spółką Akcyjną w K. 24 kwietnia 2006r. również umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...), na podstawie której bank udzielił pozwanej kredytu w kwocie 3.608,25 zł na okres od 24 kwietnia 2006r. do 20 kwietnia 2009r. Na podstawie tej umowy został wystawiony 22 lipca 2009r. bankowy tytuł egzekucyjny nr (...).

22 kwietnia 2015r. (...) Bank Spółka Akcyjna w W. zawarł z powodem umowę rozporządzającą przelewu wierzytelności.

Zawiadomieniem z 22 kwietnia 2015r. (...) Bank Spółka Akcyjna w W. zawiadomił pozwaną o sprzedaży wierzytelności z tytułu umowy kredytu gotówkowego nr (...) zawartej 9 stycznia 2007r..

Pismem z 7 maja 2015r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 5.734.32 zł.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd po przeprowadzeniu postępowania dowodowego uznał, że powód wbrew regule wynikającej z art. 6 k.c. nie wykazał, że nabył od (...) Bank Spółki Akcyjnej w W. wierzytelność przeciwko pozwanej wynikającą z umowy kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr(...)/ (...) zawartej 9 stycznia 2007r. Sąd stwierdził, że z przedłożonego wyciągu z umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności, gdyż w treści tej umowy wynika, że wierzytelności, które są przedmiotem umowy zostały wymienione w załączniku nr 1 nazwanym jako ..Wierzytelności" lub ..Przedmiot przelewu’’. Z przedłożonego wyciągu z ostatnio wymienionej umowy nie wynika aby załącznikiem do tej umowy był wykaz wierzytelności sporządzony w formie elektronicznej, zatem dołączony wydruk znajdujący się na karcie 29 nie może stanowić dowodu dokonania przelewu wierzytelności z opisanej wyżej umowy kredytu, gdyż w wydruku podana jest jedynie data umowy kredytu tj. 9 stycznia 2009r., bez numeru umowy.

Sąd zwrócił nadto uwagę, na wątpliwości dotyczącej prawidłowego oznaczenia umowy z której powód dochodzi roszczenia, wskazując, że w toku postępowania zostały powołane: umowa o kredyt gotówkowy nr (...) z dnia 9 stycznia 2007r., umowa o kredyt konsumpcyjny gotówkowy nr (...)/ (...) z dnia 9 stycznia 2007r. oraz umowa kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) z dnia 24 kwietnia 2006r.

Uwzględniając powyższe, Sąd, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, uznał, że powód wbrew treści art. 6 k.c. nie wykazał, że jest legitymowanym czynnie w niniejszej sprawie.

Sąd nadto stwierdził (teoretycznie wobec nieudowodnienia roszczenia), zasadność podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia. Sąd wskazując, że w niniejszym przypadku ma zastosowanie art. 118 k.c. przewidujący trzyletni termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata. Wskazując nadto na sposób liczenia początku terminu przedawnienia wynikający z art. 120 § 1 k.c., Sąd stwierdził, termin przedawnienia roszczenia powoda rozpoczął swój bieg najpóźniej z chwilą upływu terminu na jaki została zawarta umowa kredy tu tj. z dniem 11 stycznia 2009r.

Sąd nadto, przytaczając treść art. 123 § 1 pkt 1 k.c., nie stwierdził aby w ustalonym stanie faktycznym skutecznie został przerwany bieg przedawnienia. Sąd wskazał, iż czynnością taką jest niewątpliwie wniosek wierzyciela o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności jak również wniosek o wszczęcie egzekucji.

Sąd wskazał, że w okolicznościach faktycznych sprawy termin uległ przerwaniu na skutek złożenia wniosku przez wierzyciela o nadanie bankowemu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności i z chwilą jej nadania tj. od dnia 10 maja 2010 roku rozpoczął bieg na nowo. Sąd stwierdził, że postępowanie egzekucyjne prowadzone na wniosek pierwotnego wierzyciela pozostaje bez wpływu na bieg terminu przedawnienia roszczenia powoda, ponieważ skutki, jakie wiążą sic z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego na podstawie tytułu wykonawczego odnoszą się do występujących w tym postępowaniu podmiotów i tego tytułu wykonawczego, na podstawie którego egzekucja była prowadzona. W takiej sytuacji Sąd uznał, że następuje upadek przerwy biegu przedawnienia spowodowanej wnioskiem o wszczęcie egzekucji.

Uwzględniając powyższe, Sąd przyjął, że bieg trzyletniego terminu przedawnienia roszczenia powoda (przy teoretycznym założeniu, że roszczenie to istnieje) zakończył się przed wniesieniem pozwu tj. w dniu 10 maja 2013r.

W związku z tym. w przypadku wykazania istnienia i wysokości roszczenia powoda, na skutek podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia, na podstawie art. 117 § 2 k.c. w zw. z art. 118 k.c. powództwo również podlegałoby oddaleniu.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od tego orzeczenia wniósł powód zaskarżając wyrok w całości.

Zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 123 § 1 k.c. w związku z art. 118 k.c. w związku z art. 509 k.c. poprzez przyjęcie, iż złożenie przez (...) Bank S.A. wniosku o wszczęcie egzekucji komorniczej na podstawie tytułu wykonawczego - bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nie przerwało biegu dochodzonego roszczenia w stosunku do obecnego wierzyciela, albowiem nic jest to czynność podjęta bezpośrednio przez Powoda w celu zaspokojenia roszczenia, podczas gdy złożenie ww. wniosku było niezbędne do uzyskania tytułu wykonawczego, w oparciu o który wszczęte zostało i było prowadzone postępowanie egzekucyjne przez poprzedniego wierzyciela, natomiast powód w oparciu o art. 509 k.c. nabył przedmiotową wierzytelność na podstawie umowy cesji z 22 kwietnia 2015r. ze wszystkimi uprawnieniami i obciążeniami,

Na tych podstawach wniósł o zmianę wyroku w całości i zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda: kwoty 5.505,21 zł wraz z ustawowymi oraz umownymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty 1.467 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za postępowanie przed Sądem 1 instancji oraz zwrotu kosztów procesu za postępowanie przed Sądem II instancji według norm przepisanych, w tym opłaty od apelacji i kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I Instancji oraz pozostawienie temu Sądowi orzeczenia o kosztach postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Sprawa została rozpoznana w trybie uproszczonym, a Sąd Okręgowy w postępowaniu odwoławczym nie przeprowadził postępowania dowodowego.

Artykuł 505 13 § 1 k.p.c. jest przepisem szczególnym do art. 387 § 1 k.p.c. Jeżeli Sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku winno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Mając na względzie powyższe unormowania, Sąd Okręgowy dokonując oceny całości ustaleń i oceny prawnej uznał, że apelacja jest nieuzasadniona.

Sąd Rejonowy zasadnie przyjął, że powód nie udowodnił swego roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości. Zgodnie bowiem z art. 6 k.c., obowiązek złożenia dowodu na poparcie swych twierdzeń spoczywa na stronie dochodzącej swych roszczeń. Obowiązkiem powoda było wykazanie, że nabył konkretne wierzytelności oraz udowodnienie ich powstania.

Zgodnie z art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przytoczona powyżej regulacja prawna, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 1 marca 1996r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego, rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej - Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1996r. Nr 43, poz. 189) na mocy której skreślono § 2, nie obciąża sądu obowiązkiem dążenia do wykrycia prawdy obiektywnej (materialnej) bez względu na procesową aktywność stron.

Stosownie do art. 232 k.p.c. to na stronach ciąży obowiązek przedstawienia dowodów dla stwierdzenia faktów z których wywodzą skutki prawne, a skoro ten uprawnienia tego nie wykonał prawidłowo, nie może usprawiedliwiać się przerzuceniem odpowiedzialności za postępowanie dowodowe na Sąd. Wskazany powyżej ciężar dowodu w znaczeniu formalnym uzupełnia ciężar dowodu w znaczeniu materialnym wyrażony w art. 6 k.c., który nakłada na stronę ciężar udowodnienia faktów, z których wywodzi ona skutki prawne. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 listopada 2007r., (II CSK 293/07), ciężar udowodnienia faktu należy rozumieć z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami poniechania realizacji tego obowiązku, lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu.

Powód, opierając swoje roszczenia na podstawie umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności z dnia 22 kwietnia 2015r. zawartej pomiędzy (...) Bank Spółka Akcyjna w W. a (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. (k. 15 – 16).

Zgodnie z art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W tym miejscu, uwzględniając również treść przedłożonego przez powoda wyciągu, wskazać należy, że świetle art. 509 k.c. dopuszczalne jest zbycie wierzytelności niedokładnie oznaczonej, jeżeli można ją określić na podstawie stosunku zobowiązaniowego, z którego wynika (tak Sąd Najwyższy m.in. w wyrokach: z dnia 5 września 2001r., I CKN 379/00; z dnia 5 listopada 1999r. III CKN 423/98). Oznaczenie wierzytelności powinno nastąpić poprzez wskazanie stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia.

Uwzględniając zatem powyższe, wskazać należy, że z treści wyciągu umowy wynika jednoznacznie, że przedmiot w/w umowy został przez strony skonkretyzowany w załączniku numer 1 do niniejszej umowy, co jednoczenie wynika z pkt (D) preambuły umowy z dnia 22 kwietnia 2015r. Powód tymczasem pomimo wielu dokumentów, nie wykazał aby na postawie wskazanego powyżej stosunku zobowiązanego wszedł w prawa wynikające z umowy zawartej 9 stycznia 2007 roku. Jak wskazał Sąd Rejonowy wskazał, że na k. 29 znajduje się wydruk z elektronicznego załącznika do umowy sprzedaży wierzytelności, jednakże, umowa, w zakresie przedstawionym przez powoda, nie wskazuje, aby załącznik został sporządzony w wersji elektronicznej, ani też, treść zawarta w tym załączniku nie wskazuje jakiej konkretnie umowy dotyczy wskazane zadłużenie. Wobec ustalenia w toku postępowania, że pozwaną z poprzednikiem prawnym powoda łączyła dwa stosunki umowy kredytu zawarte w dniu 9 stycznia 2007r. (umowa kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) z dnia 24 kwietnia 2006r. odnosi się do W. M., k. 71 – 72), powyższy załącznik w żaden sposób nie dowodzi (wyjaśnia), które uprawnienia zostały przeniesione na powoda. Można jedynie mniemać, wobec posłużenia się określeniem „kredyt gotówkowy”,, iż wydruk ten odnosi się do umowy o kredyt gotówkowy nr (...) zawartej 9 stycznia 2007r., co wynika również z zawiadomienia z dnia 22 kwietnia 2015r. (k. 30). Wskazać należy, że w uzasadnieniu pozwu, powód nie sprecyzował w sposób jednoznaczny stosunku podstawowego z którego dochodzi roszczenia, natomiast w piśmie z dnia 10 lutego 2016r. (k. 45) wskazał, że dochodzone roszczenie odnosi się do umowy o kredyt konsumpcyjny gotówkowy nr(...)/ (...) z dnia 9 stycznia 2007r. przedkładając kserokopię tej umowy (k 46 – 48), co następnie potwierdził w piśmie z dnia 24 marca 2016r. (k. 70). Niemniej jednak należy zwrócić uwagę, że powód w piśmie tym powołał się na umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) zawartą 24 kwietnia 2006r., której stroną nie była pozwana.

Wobec wskazanej powyżej niejednoznaczności, nie było podstaw do przyjęcia, że powód wykazał zasadności przysługującego mu roszczenia uzyskanego na podstawie umowy rozporządzającej przelewu wierzytelności z dnia 22 kwietnia 2015r. Zatem uznać należało, że powód nie wykazał, wbrew ciążącemu na nim obowiązku z art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c., że przysługuje mu roszczenie dochodzone pozwem.

Z przyczyn wskazanych powyżej, nie było podstaw do uznania, iż orzeczenie zaskarżone apelacją jest wadliwe, a zatem apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

SSO Anna Hajda