Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2016 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku, II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Jabłoński
Protokolant: Agata Zielińska

z udziałem oskarżyciela publicznego z Urzędu Kontroli Skarbowej I. H.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 28 stycznia, 24 maja, 4 sierpnia i 10 listopada 2016 roku sprawy

P. C. (1), syna J. i E., z domu G.,

urodzonego w dniu (...) w G.,

oskarżonego przez oskarżyciela z Urzędu Kontroli Skarbowej w sprawie UKS2291/W1M/50/244/14/60/120 przez oskarżyciela z Urzędu Kontroli Skarbowej o to, że:

działając w G. w latach 2010-2011, pełniąc funkcję Prezesa Zarządu (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. i zajmując się z tego tytułu sprawami gospodarczymi, a w szczególności finansowymi tej Spółki, działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru uszczuplenia finansów publicznych, w okresie od marca 2010 r. do stycznia 2011 r. nienależnie pobrał od Dyrektora Izby Skarbowej środki pieniężne w formie dotacji przedmiotowej do posiłków sprzedawanych w 2010 r. w barach mlecznych prowadzonych przez Spółkę z o.o. (...) w łącznej kwocie 334.714, w wyniku tego, że:

- wbrew deklaracji zawartej we wniosku z dnia 12.11.2009 r. o uznanie do udzielenia dotacji, nie wypełnił warunków do uzyskania dotacji wskazanej w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 r. w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych (Dz. U. Nr 112, poz. 760) stosując do niektórych surowców użytych do sporządzania dotowanych posiłków marżę przekraczającą 30%;

- a nadto w celu uzyskania dotacji posłużył się wystawionymi przez siebie w okresie od 01.102.2010 r. do 30.11.2010 r. w G. nierzetelnymi fakturami RR na rzecz R. K. dokumentującymi sprzedaż na rzecz (...) Spółka z o.o. warzyw i owoców, tj. fakturami o numerach:

- (...) z dnia 1.10.2010 r. na kwotę 1 652,20 zł

- (...) z dnia 4.10.2010 r. na kwotę 1 466,00 zł

- (...) z dnia 5.10.2010 r. na kwotę 887,50 zł

- (...) z dnia 6.10.2010 r. na kwotę 1 603,50 zł

- (...) z dnia 7.10.2010 r. na kwotę 1 006,00 zł

- (...) z dnia 8.10.2010 r. na kwotę 1 289,70 zł

- (...) z dnia 11.10.2010 r. na kwotę 1 358,20 zł

- (...) z dnia 12.10.2010 r. na kwotę 1 386,50 zł

- (...) z dnia 13.10.2010 r. na kwotę 1 014,00 zł

- (...) z dnia 14.10.2010 r. na kwotę 1 134,00 zł

- (...) z dnia 15.10.2010 r. na kwotę 1 224,50 zł

- (...) z dnia 18.10.2010 r. na kwotę 1 502,50 zł

- (...) z dnia 19.10.2010 r. na kwotę 1 142,00 zł

- (...) z dnia 20.10.2010 r. na kwotę 1 146,80 zł

- (...) z dnia 21.10.2010 r. na kwotę 1 382,00 zł

- (...) z dnia 22.10.2010 r. na kwotę 593,50 zł

- (...) z dnia 25.10.2010 r. na kwotę 1 536,80 zł

- (...) z dnia 26.10.2010 r. na kwotę 1 218,50 zł

- (...) z dnia 27.10.2010 r. na kwotę 1 051,50 zł

- (...) z dnia 28.10.2010 r. na kwotę 831,70 zł

- (...) z dnia 29.10.2010 r. na kwotę 592 zł

- (...) z dnia 31.10.2010 r. na kwotę 938,50 zł

- (...) z dnia 2.11.2010 r. na kwotę 2 403,00 zł

- (...) z dnia 3.11.2010 r. na kwotę 2 347,00 zł

- (...) z dnia 4.11.2010 r. na kwotę 1 440,00 zł

- (...) z dnia 5.11.2010 r. na kwotę 1 654,00 zł

- (...) z dnia 6.11.2010 r. na kwotę 2 170,50 zł

- (...) z dnia 8.11.2010 r. na kwotę 1 549,00 zł

- (...) z dnia 9.11.2010 r. na kwotę 2 438,00 zł

- (...) z dnia 10.11.2010 r. na kwotę 1 929,50 zł

- (...) z dnia 12.11.2010 r. na kwotę 1 831,90 zł

- (...) z dnia 15.11.2010 r. na kwotę 1 279,00 zł

- (...) z dnia 16.11.2010 r. na kwotę 2 191,00 zł

- (...) z dnia 17.11.2010 r. na kwotę 1 737,00 zł

- (...) z dnia 18.11.2010 r. na kwotę 2 124,00 zł

- (...) z dnia 19.11.2010 r. na kwotę 1 539,00 zł

- (...) z dnia 20.11.2010 r. na kwotę 1 945,00 zł

- (...) z dnia 22.11.2010 r. na kwotę 1 475,00 zł

- (...) z dnia 23.11.2010 r. na kwotę 1 782,00 zł

- (...) z dnia 24.11.2010 r. na kwotę 1 734,00 zł

- (...) z dnia 25.11.2010 r. na kwotę 1 760,00 zł

- (...) z dnia 26.11.2010 r. na kwotę 847,00 zł

- (...) z dnia 29.11.2010 r. na kwotę 1 018,50 zł

- (...) z dnia 30.11.2010 r. na kwotę 560,50 zł

które nie odzwierciedlają rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, a następnie ujął je w księgach (...) Spółki (...) w październiku i listopadzie 2010 r. powodując tych ich nierzetelność w tym zakresie,

tj. o czyn z art. 82 §1 k.k.s. w zb. z art. 62 §2 k.k.s. w zb. z art. 61 §1 k.k.s. w zw. z art. 6 §2 k.k.s. w zw. z art. 7 §1 k.k.s. w zw. z art. 9 §3 k.k.s.,

oraz oskarżonego przez oskarżyciela z Urzędu Kontroli Skarbowej w sprawie UKS2291/W1M/50/330/14/60/120 o to, że:

działając w G. w latach 2009-2011, prowadząc działalność gospodarczą pn. (...) P. C. (1) z/s w G., w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru uszczuplenia finansów publicznych, w okresie od 24.12.2009 r. do 28.01.2011 r. nienależnie pobrał od Dyrektora Izby Skarbowej w G. środki pieniężne w formie dotacji przedmiotowej do posiłków sprzedawanych w 2009 r. i 2010 r. w prowadzonych w ramach swojej działalności gospodarczej barach mlecznych w łącznej kwocie 424.878,00 zł, w wyniku tego, iż wbrew deklaracji zawartej we wnioskach z dnia 3.11.2008 r. oraz 13.11.2009 r. o uznanie do udzielenia dotacji, nie wypełnił warunków do uzyskania dotacji wskazanych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych (Dz. U. Nr 112, poz. 760), stosując do niektórych surowców użytych do sporządzenia dotowanych posiłków marżę przekraczającą 30%, a nadto nierzetelnie prowadził księgę w postaci zapisów kasy rejestrującej w prowadzonych barach mlecznych w miesiącach od listopada 2009 r. do lipca 2010 r. oraz grudzień 2010 r.,

tj. o czyn z art. 82 §1 k.k.s. w zb. z art. 61 §1 k.k.s. w zw. z art. 6 §2 k.k.s. w zw. z art. 7 §1 k.k.s.

I.  uniewinnia oskarżonego od popełnienia pierwszego z zarzucanych mu czynów;

II.  w zakresie drugiego z zarzucanych oskarżonemu czynów ustala, iż oskarżony dopuścił się czynu polegającego na tym, że w okresie od listopada 2009 roku do lipca 2010 roku oraz w grudniu 2010 roku w G. prowadząc działalność gospodarczą pod firmą (...) wadliwie prowadził księgę w postaci zapisów kary rejestrującej w prowadzonych barach mlecznych, to jest wykroczenia skarbowego z art. 61 §3 k.k.s. i na podstawie art. 17 §1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 113 §1 k.k.s w zw. z art. 51 §1 k.k.s. umarza postępowanie o ten czyn wobec przedawnienia karalności;

III.  na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 113 §1 k.k.s. poniesione w sprawie wydatki przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt II K 409/15

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. C. (1) od 2003 roku prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). W ramach wykonywanej działalności mężczyzna prowadził m.in. dwa bary mleczne (...), jeden położony w G. przy ul. (...) oraz drugi położony w G. przy ulicy (...). Oba bary prowadziły produkcję i sprzedaż potraw mleczno-nabiałowo-jarskich. W ramach prowadzonych lokali gastronomicznych P. C. (1) pobierał państwowe dotacje przyznawane do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych.

dowód: zeznania świadka M. K. k. 605-606v ( akta II K 410/15) i k. 1217-1219 (akta II K 409/15); zeznania świadka J. L. k. 992-992v; 1175-1177 (akta II K 409/15); zeznania świadka E. W. k. 995-996, 1178-1182 (akta II K 409/15); akta II K 410/15: zaświadczenie REGON k. 6;-7; zaświadczenie z EDzG k.8-12, 133-137, 138-140, 141-148; akta II K 409/15: wyjaśnienia oskarżonego P. C. (1) k. 1138-1141 i 1252-1253 (akta II K 409/15).

Pismem z dnia 12 stycznia 2006 roku skierowanym do (...) Spółdzielni (...), Dyrektor Izby Skarbowej w G. w odniesieniu do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 2000 roku w sprawie stawek, szczegółowych zasad i trybu udzielani i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, wskazał, iż lista surowców określona w załączniku do tego rozporządzenie ma charakter fakultatywny. Jednocześnie zaaprobowano możliwość dokonywania wyłączeń spod dotowania niektórych określonych w wykazie surowców.

Identyczne stanowisko zostało przyjęte przez Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 10 kwietnia 2006 roku skierowanym do Dyrektora Izby Skarbowej w O..

W sprawie stosowania przepisów dotyczących dotacji do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych beneficjenci z terenu właściwości Izby Skarbowej w G. dokonywali konsultacji z pracownikami tej Izby Skarbowej oraz właściwych miejscowo urzędów skarbowych.

dowód: zeznania świadka E. K. k. 994-995, 1173-1175 (akta II K 409/15); akta II K 410/15: pismo Dyrektora Izby Skarbowej w G. z 12.01.2006 r. k. 587; pismo Ministerstwa Finansów z 10.04.2006r. k. 586.

W dniu 3 listopada 2008 roku P. C. (1) złożył wniosek o uznanie do udzielenia dotacji na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 grudnia 2009 roku do posiłków sprzedawanych w brach mlecznych (...) położonych w G. przy ul. (...) oraz ulicy (...), w łącznej szacunkowej kwocie 980.000,00 złotych. W treści wniosku złożone zostało oświadczenie o wypełnieniu wszelkich warunków do uzyskania dotacji wskazanych w w/w rozporządzeniu. Zgodnie z następczymi ustaleniami Dyrektora Izby Skarbowej w G. przewidywana kwota dotacji na rok 2009 wynosiła łącznie 496.829,00 złotych.

W 2009 roku w lokalach gastronomicznych (...) P. C. (1) sporządzane były posiłki, zawierające surowce wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych. P. C. (1) ewidencjonował i wnosił następnie o dotowanie jedynie części, z wymienione w załączniku do w/w rozporządzenia a wykorzystywanych w sprzedawanych potrawach, surowców. Do tych surowców zgodnie z przedmiotowym rozporządzeniem P. C. (1) stosował marże nie przekraczające 30%. Do surowców wyłączanych przez niego spod dotacji stosowane były natomiast marże przekraczające 30 %.

W dniu 13 listopada 2009 roku P. C. (1) ponownie złożył wniosek o uznanie do udzielenia dotacji na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, co do okresu od dnia 1 stycznia 2010 roku do dnia 31 grudnia 2010 roku do posiłków sprzedawanych w brach mlecznych (...) położonych w G. przy ul. (...) oraz ulicy (...), w łącznej szacunkowej kwocie 980.000,00 złotych. W treści wniosku złożone zostało również oświadczenie o wypełnieniu wszelkich warunków do uzyskania dotacji wskazanych w w/w rozporządzeniu. Zgodnie z następczymi ustaleniami Dyrektora Izby Skarbowej w G., przewidywana kwota dotacji na rok 2010 wynosiła łącznie 369.906,00 złotych.

W 2010 roku w lokalach gastronomicznych (...) P. C. (1) w dalszym ciągu sporządzane były posiłki, zawierające surowce wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych. P. C. (1) dalej także ewidencjonował i wnosił następnie o dotowanie jedynie części, z wymienione w załączniku do w/w rozporządzenia a wykorzystywanych w sprzedawanych potrawach, surowców. Do tych surowców zgodnie z przedmiotowym rozporządzeniem P. C. (1) stosował marże nie przekraczające 30%. Do surowców wyłączanych przez niego spod dotacji stosowane były wciąż marże przekraczające 30 %.

Łącznie w okresie od 24 grudnia 2009 roku do 28 stycznia 2011 roku P. C. (1), tytułem dotacji przedmiotowej do sprzedawanych w 2009 roku i 2010 roku posiłków w prowadzonych w ramach działalności gospodarczej w barach mlecznych (...), uzyskał od Dyrektora Izby Skarbowej w G. środki pieniężne w całkowitej kwocie 424.878,00 zł. Dotacje nie był przy tym wypłacane za okres od sierpnia do listopada 2010 roku.

dowód: zeznania świadka J. L. k. 992-992v; 1175-1177 (akta II K 409/15); zeznania świadka E. W. k. 995-996, 1178-1182 (akta II K 409/15); akta II K 410/15: wnioski o udzielenie dotacji wraz z informacjami o limicie dotacji. 12-14; pisma Izby Skarbowej w G. dot. limitu dotacji k. 15-20; zestawienia transakcji na rachunku k. 21-33; stan magazynu k. 40-41; ewidencje za 2009 rok k. 45-98; 194-250; wykaz rolek kasowych k. 255-256; karty kalkulacyjne k. 307-309, 312-313, 316-319; 323, 326, 329, 332, 335-339, 343, 346, 349, 352-357, 361, 364, 367, 370, 373-374, 377-380, 383, 386; zestawienia porównawcze k. 310-311, 314-315, 320-322, 324-325, 327-328, 330-331, 333-334, 340-342, 344-345, 347-348, 350-351, 358-360, 362-363, 365-366, 368-369, 371-372, 375-375, 381-382, 384-385, 387-388; protokół kontroli skarbowej k. 389-398; wynik kontroli skarbowej k. 414-420; wyjaśnienia oskarżonego P. C. (1) k. 1138-1141 i 1252-1253 (akta II K 409/15).

W okresie od listopada 2009 roku do grudnia 2010 roku w barze (...) przy ul. (...) w G. na paragonach fiskalnych jako określenie sprzedawanej potrawy, wpisywane było wyłącznie sformułowanie „Danie na zamówienie”. Natomiast w barze (...) przy ul. (...) w G. w okresie od stycznia do maja 2010 roku na paragonach fiskalnych nie było określenia rodzaju dania, a jedynie „VAT-7%” oraz „VAT-22%”, a od 24 maja 2010 roku jako określenie sprzedawanej potrawy, wpisywane było wyłącznie sformułowanie „Danie na zamówienie”.

dowód: protokół kontroli skarbowej k. 389-398; wynik kontroli skarbowej k. 414-420.

P. C. (1) posiada również udziały w (...) Sp. z o.o. w G., wpisanej do KRS w dniu 17 grudnia 2009 roku, w której to Spółce pełni równocześnie funkcję Prezesa Zarządu. Spółka ta posiadała m.in. dwa bary mleczne (...), jeden położony w G. przy ulicy (...) oraz drugi położony w S. przy ulicy (...). Oba bary prowadziły produkcję i sprzedaż potraw mleczno-nabiałowo-jarskich. W ramach prowadzonych lokali gastronomicznych pobierane były państwowe dotacje przyznawane do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych.

dowód: zeznania świadka M. K. k. 605-606v (akta II K 410/15) i k. 1217-1219 (akta II K 409/15); zeznania świadka J. L. k. 992-992v; 1175-1177 (akta II K 409/15); zeznania świadka E. W. k. 995-996, 1178-1182 (akta II K 409/15); akta II K 410/15: akt notarialny rep. A nr (...) – zmiana umowy k. 101-105 (oraz akta II K 409/15 k. 13-17); akt notarialny A nr (...) – umowa spółki k. 115-118; akta II K 409/15: odpis KRS k. 27-28, 310-313; pełny odpis KRS k. 706-714; wyjaśnienia oskarżonego P. C. (1) k. 1138-1141 i 1252-1253 (akta II K 409/15).

W dniu 12 listopada 2009 roku (...) Sp. z o.o. w G. złożyła wniosek o uznanie do udzielenia dotacji na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, od dnia 1 stycznia 2010 roku do dnia 31 grudnia 2010 roku do posiłków sprzedawanych w brach mlecznych (...) położonych w G. przy ulicy (...) oraz w S. przy ulicy (...), w łącznej szacunkowej kwocie 931.000,00 złotych. W treści wniosku złożone zostało również oświadczenie o wypełnieniu wszelkich warunków do uzyskania dotacji wskazanych w w/w rozporządzeniu. Zgodnie z następczymi ustaleniami Dyrektora Izby Skarbowej w G., przewidywana kwota dotacji na rok 2010 wynosiła łącznie 346.799,00 złotych.

W 2010 roku w lokalach gastronomicznych (...) sporządzane były posiłki, zawierające surowce wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych. Spółka ewidencjonował i wnosiła następnie o dotowanie jedynie części, z wymienione w załączniku do w/w rozporządzenia a wykorzystywanych w sprzedawanych potrawach, surowców. Do tych surowców zgodnie z przedmiotowym rozporządzeniem stosowano marże nie przekraczające 30%. Do surowców wyłączanych przez Spółkę spod dotacji stosowane były natomiast marże przekraczające 30 %.

Łącznie w okresie od marca 2010 roku do stycznia 2011 roku (...) Sp. z o.o. w G., tytułem dotacji przedmiotowej do sprzedawanych w 2010 roku posiłków w prowadzonych barach mlecznych (...), uzyskała od Dyrektora Izby Skarbowej w G. środki pieniężne w całkowitej kwocie 334.714,00 zł.

dowód: zeznania świadka J. L. k. 992-992v; 1175-1177 (akta II K 409/15); zeznania świadka E. W. k. 995-996, 1178-1182 (akta II K 409/15); akta II K409/15: wnioski o udzielenie dotacji k. 31-32; pisma Izby Skarbowej w G. k. 33-35; zestawienia operacji k. 36-46; zestawienie zakupów k.60-92; paragony fiskalne k. 183-194, 248-253; oświadczenie o braku kopi paragonów fiskalnych k. 247; rozchód wewnętrzny k. 258-261; receptury k. 262-300; zestawienia cen k. 435-564; analiza z zestawieniami k. 568-605; zestawienie cen z paragonów k. 606-642; protokół z postepowania kontrolnego k. 645—656; wynik kontroli k. 699-709; wyjaśnienia oskarżonego P. C. (1) k. 1138-1141 i 1252-1253 akt II K 409/15.

W okresie od października do listopada 2010 roku (...) Sp. z o.o. w G. dokonywała nabycia surowców do przygotowywania potraw od R. K., który deklarował iż jest wytwórcą dostarczanych roślin i tym samym rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy od o podatku od towarów i usług. W tej sytuacji Spółka w trakcie trwania współpracy wystawiała na jego rzecz faktury VAT RR, które uwzględniała następnie w swoich ewidencjach i rejestrach. Wystawione zostały następujące faktury VAT RR:

-

(...) z dnia 1.10.2010 r. na kwotę 1 652,20 zł,

-

(...) z dnia 4.10.2010 r. na kwotę 1 466,00 zł,

-

(...) z dnia 5.10.2010 r. na kwotę 887,50 zł,

-

(...) z dnia 6.10.2010 r. na kwotę 1 603,50 zł,

-

(...) z dnia 7.10.2010 r. na kwotę 1 006,00 zł,

-

(...) z dnia 8.10.2010 r. na kwotę 1 289,70 zł,

-

(...) z dnia 11.10.2010 r. na kwotę 1 358,20 zł,

-

(...) z dnia 12.10.2010 r. na kwotę 1 386,50 zł,

-

(...) z dnia 13.10.2010 r. na kwotę 1 014,00 zł,

-

(...) z dnia 14.10.2010 r. na kwotę 1 134,00 zł,

-

(...) z dnia 15.10.2010 r. na kwotę 1 224,50 zł,

-

(...) z dnia 18.10.2010 r. na kwotę 1 502,50 zł,

-

(...) z dnia 19.10.2010 r. na kwotę 1 142,00 zł,

-

(...) z dnia 20.10.2010 r. na kwotę 1 146,80 zł,

-

(...) z dnia 21.10.2010 r. na kwotę 1 382,00 zł,

-

(...) z dnia 22.10.2010 r. na kwotę 593,50 zł,

-

(...) z dnia 25.10.2010 r. na kwotę 1 536,80 zł,

-

(...) z dnia 26.10.2010 r. na kwotę 1 218,50 zł,

-

(...) z dnia 27.10.2010 r. na kwotę 1 051,50 zł,

-

(...) z dnia 28.10.2010 r. na kwotę 831,70 zł,

-

(...) z dnia 29.10.2010 r. na kwotę 592 zł,

-

(...) z dnia 31.10.2010 r. na kwotę 938,50 zł,

-

(...) z dnia 2.11.2010 r. na kwotę 2 403,00 zł,

-

(...) z dnia 3.11.2010 r. na kwotę 2 347,00 zł,

-

(...) z dnia 4.11.2010 r. na kwotę 1 440,00 zł,

-

(...) z dnia 5.11.2010 r. na kwotę 1 654,00 zł,

-

(...) z dnia 6.11.2010 r. na kwotę 2 170,50 zł,

-

(...) z dnia 8.11.2010 r. na kwotę 1 549,00 zł,

-

(...) z dnia 9.11.2010 r. na kwotę 2 438,00 zł,

-

(...) z dnia 10.11.2010 r. na kwotę 1 929,50 zł,

-

(...) z dnia 12.11.2010 r. na kwotę 1 831,90 zł,

-

(...) z dnia 15.11.2010 r. na kwotę 1 279,00 zł,

-

(...) z dnia 16.11.2010 r. na kwotę 2 191,00 zł,

-

(...) z dnia 17.11.2010 r. na kwotę 1 737,00 zł,

-

(...) z dnia 18.11.2010 r. na kwotę 2 124,00 zł,

-

(...) z dnia 19.11.2010 r. na kwotę 1 539,00 zł,

-

(...) z dnia 20.11.2010 r. na kwotę 1 945,00 zł,

-

(...) z dnia 22.11.2010 r. na kwotę 1 475,00 zł,

-

(...) z dnia 23.11.2010 r. na kwotę 1 782,00 zł,

-

(...) z dnia 24.11.2010 r. na kwotę 1 734,00 zł,

-

(...) z dnia 25.11.2010 r. na kwotę 1 760,00 zł,

-

(...) z dnia 26.11.2010 r. na kwotę 847,00 zł,

-

(...) z dnia 29.11.2010 r. na kwotę 1 018,50 zł,

-

(...) z dnia 30.11.2010 r. na kwotę 560,50 zł.

W rzeczywistości jednak R. K. nie uprawiał osobiście dostarczanych roślin, ale dokonywał ich zakupu od innych podmiotów, o czym nie informował przedstawicieli i pracowników (...) Sp. z o.o.

R. K. był przy tym w 2010 roku płatnikiem podatku rolnego z tytułu posiadanego gospodarstwa rolnego i podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników. Mężczyzna był również współwłaścicielem nieruchomości rolnych.

dowód: zeznania świadka J. L. k. 992-992v; 1175-1177 (akta II K 409/15); zeznania świadka E. W. k. 995-996, 1178-1182 (akta II K 409/15); akta II K 409/15: wydruk ksiąg rachunkowych 94-153; pismo Starostwo Powiatowe w P. z wypisem z ewidencji k. 159-160; k. pismo Gmina P. k. 171; pismo KRUS OR w G. PT w T. k. 174, 175; faktury RR k. 196-200; umowa k. 314-315; dowody dostaw k. 670-691; wyjaśnienia oskarżonego P. C. (1) k. 1138-1141 i 1252-1253 akt II K 409/15.

W marcu 2010 roku Pierwszy Urząd Skarbowy w G. przeprowadził w (...) Sp. z o.o w G. kontrolę doraźną w zakresie prawidłowości rozliczeń dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, obejmującą okres od 1 grudnia 2009 roku do 31 stycznia 2010 roku. Kontrola obejmowała ewidencje ilościowo-wartościową surowców, raporty sprzedaży, receptury posiłków objętych dotacją i kalkulacje cen na posiłki objęte dotacją. Kontrolujący, co wskazali w protokole kontroli, stwierdzili, iż ustalona cena sprzedaży zawierała marże nie przekraczającą dopuszczalnego do dotacji poziomu marzy gastronomicznej.

dowód: zeznania świadka K. O. k. 604-604v akta II K 410/15; zeznania świadka A. P. k. 991-991v, 1170-1173 akta II K 409/15; II K 409/15: protokół kontroli podatkowej doraźnej k. 967-969.

Pismem z dnia 20 stycznia 2011 roku Dyrektor Izby skarbowej w G., wobec złożonego przez P. C. (1) wniosku o dotację, poinformował m.in., iż sposób prowadzenia ewidencji ilościowo-wartościowej należy ustalać z właściwym Urzędem Skarbowym.

dowód: pismo IS w G. k. 981 akta II K 409/15.

W okresie od sierpnia 2011 roku do marca 2012 roku Urząd Kontroli Skarbowej w G. przeprowadził postepowanie kontrolne względem (...) Sp. z o.o. w G. w zakresie celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami publicznymi za okres od lutego do grudnia 2010 roku. Na skutek przeprowadzonej kontroli Dyrektor Izby Skarbowej w G. wydał w dniu 27 czerwca 2012 roku decyzję, w której określił (...) sp. z o.o. w G. przypadającą do zwrotu kwotę nienależnie pobranej dotacji przedmiotowej do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych za okres od lutego do grudnia 2010 roku w wysokości 334.714,00 złotych oraz poszczególne terminy naliczania odsetek. W decyzji zakwestionowano możliwość wyłączania z dotowania jakichkolwiek surowców objętych załącznikiem do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, oraz możliwość naliczania dla tak wyłączonych surowców marż wyższych niż 30 %. Decyzją Ministra Finansów z dnia 26 września 2012 roku, wydaną na skutek złożonego odwołania, w/w decyzja Dyrektora Izby Skarbowej została utrzymana. Następnie, wobec złożenia skargi na decyzję Ministra Finansów z dnia 26 września 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2013 roku w sprawie o sygn. akt V SA/Wa 2675/12, uchylił zaskarżona decyzję w części utrzymującej w mocy decyzję organu I instancji w zakresie odsetek od kwoty pobranej dotacji (pkt.1) a w pozostałym zakresie oddalił przedmiotową skargę (pkt 2). Przedmiotowy wyrok, na skutek złożenia skargi kasacyjnej co do jego pkt 2, został przez Naczelny Sąd Administracyjny utrzymany.

dowód: akta II K 409/15: postanowienie nr (...) k. 3; upoważnienie nr (...) k. 4; protokół pobrania danych w formie elektronicznej k. 53, 166, 245; zestawienia cen k. 435-564; analiza z zestawieniami k. 568-605; zestawienie cen z paragonów k. 606-642; protokół z postepowania kontrolnego k. 645—656; wynik kontroli k. 699-709; decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w G. z 27.06.2012r. k. 727-732, postanowienie o sprostowaniu k. 734; odwołanie k. 736-740; decyzja Ministra Finansów z 26.09.2012r. k. 780-788; skarga na decyzję Ministra finansów k. 789-804; wyrok WSA (...) SA/Wa (...) k. 816-822; skarga kasacyjna z 7.11.2013r. k. 823-832.

W okresie od września 2011 roku do czerwca 2012 roku Urząd Kontroli Skarbowej w G. przeprowadził postepowanie kontrolne względem przedsiębiorstwa (...) w zakresie m.in. celowości i zgodności z prawem gospodarowania środkami publicznymi za okres od listopada 2009 roku do grudnia 2010 roku. Na skutek przeprowadzonej kontroli Dyrektor Izby Skarbowej w G. wydał w dniu 8 października 2012 roku decyzję, w której określił P. C. (1) przypadającą do zwrotu kwotę nienależnie pobranej dotacji przedmiotowej do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych za okres od listopada 2009 roku do grudnia 2010 roku w wysokości 424.878,00 złotych oraz poszczególne terminy naliczania odsetek. W decyzji zakwestionowano możliwość wyłączania z dotowania jakichkolwiek surowców objętych załącznikiem do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, oraz możliwość naliczania dla tak wyłączonych surowców marż wyższych niż 30 %. Decyzją Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2013 roku, wydaną na skutek złożonego odwołania, w/w decyzja Dyrektora Izby Skarbowej została utrzymana. Następnie, wobec złożenia skargi na decyzję Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 18 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt V SA/Wa 932/13, oddalił przedmiotową skargę. Przedmiotowy wyrok, na skutek złożenia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego, został w dniu 17 września 2015 roku uchylony wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 10 maja 2016 roku w sprawie o sygn. akt V SA/Wa 391/16 uchylił zaskarżoną decyzję Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2013 roku.

dowód: zeznania świadka D. K. k. 504-504v (akta II K 410/15), (...)- (...) (akta II K 409/15); akta II K 410/15: postanowienie nr 22110457k. 2; upoważnienie nr (...); protokół pobrania danych w formie elektronicznej k. 37-38; zestawienia porównawcze k. 310-311, 314-315, 320-322, 324-325, 327-328, 330-331, 333-334, 340-342, 344-345, 347-348, 350-351, 358-360, 362-363, 365-366, 368-369, 371-372, 375-375, 381-382, 384-385, 387-388; protokół kontroli skarbowej k. 389-398; wynik kontroli skarbowej k. 414-420; decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w G. z 8.10.2012 k. 425-428; decyzja Ministra Finansów z 7.01.2013r. k. 434-436; skarga z 12.02.2013 r. k. 441-448; wyrok WSA (...) SA/Wa 932/13 z 18.11.2013r. k. 457, 486-491; skarga kasacyjna k. 462-470; akta II K 409/15: wyrok WSA w Warszawie z 10.05.2016r. k. 1192-1213.

W piśmie z dnia 14 stycznia 2014 roku skierowanym do P. C. (1), Dyrektor Izby Skarbowej w G. w skazał, iż wobec występujących wątpliwości co do interpretacji przepisów dotyczących dotacji do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, Ministerstwo finansów opracowało w tym zakresie wytyczne. wytyczne stanowiły załącznik do pisma.

dowód: II K 410/15: pismo Dyrektora Izby Skarbowej w G. wraz z wytycznymi ministerstwa k. 471-477.

Oskarżony P. C. (1) w toku postepowania przygotowawczego oraz przed Sądem złożył wyjaśnienia jak na kartach 1138-1141 i 1252-1253akt II K 409/15.

Vide: wyjaśnienia oskarżonego P. C. (1) k. 1138-1141 i 1252-1253 akt II K 409/15.

Oskarżony P. C. (1) posiada wykształcenie wyższe. Jest przedsiębiorcą, uzyskuje dochód w wysokości 10.000,00 złotych. Posiada mieszkanie w S., nieruchomości rolne oraz udziały w spółce z o.o. (...), ma dwoje małoletnich dzieci. Płaci alimenty w wysokości 4000 złotych. Zdrowy, nie leczony psychiatrycznie ani odwykowo.

dowód: dane osobopoznawcze k. 1137 akta II K 409/15.

Oskarżony P. C. (1) nie był dotychczas karany sądownie.

dowód: informacja o karalności k. 1143 akta II K 409/15.

Sąd zważył co następuje:

Orzekając w niniejszej sprawie Sąd oparł się na zgromadzonej w sprawie dokumentacji, w tym dokumentach z przeprowadzonych kontroli podatkowych oraz postepowań kontrolnych, a także zeznaniach świadków, w tym pracowników organów skarbowych, R. K. oraz wyjaśnieniach oskarżonego.

Ustalenia stanu faktycznego sprawy Sąd oparł przede wszystkim na dokumentach urzędowych w postaci pism urzędowych, zaświadczeń REGON i EDzG, protokołów kontroli podatkowej, wykazów, zestawień i protokołów z kontroli skarbowej, wynikach kontroli skarbowej, decyzjach, wyrokach sądów administracyjnych, odpisach KRS oraz danych o karalności. Przedmiotowe dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione do tego podmioty w zakresie ich kompetencji i prawem przepisanej formie. W ocenie Sądu, brak także było obiektywnych powodów do tego, by zakwestionować dowody nieosobowe w postaci aktów notarialnych, zestawień transakcji na rachunku bankowym, wniosków o udzielenie dotacji, oświadczenia, wydruku ksiąg rachunkowych, stanów magazynu, ewidencji, rozchodu wewnętrznego, kart kalkulacyjnych, receptur, paragonów fiskalnych, umowy i dowodów dostaw. Wskazane dowody korespondują ze sobą i uzupełniają się wzajemnie, a ich autentyczność i prawdziwość nie była kwestionowana przez strony w czasie postępowania. Tym samym Sąd nie znalazł żadnych podstaw dla podważenia ich wartości dowodowej. Ustalając stan faktyczny Sąd uwzględnił także zebrane w sprawie faktury VAT RR, które wobec swojego szczególnego charakteru, miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie.

Zdaniem Sądu na przyznanie przymiotu wiarygodności w pełni zasługiwały zeznania świadków E. K., będącej pracownicą Izby Skarbowej w G., oraz A. P., K. O., , P. W. i M. Ś. (1), którzy jako pracownicy Pierwszego Urzędu Skarbowego w G. dokonywali kontroli podatkowych u oskarżonego P. C. (2). Świadkowie jako osoby obce nie miały interesu w przedstawianiu okoliczności sprawy zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego. Nadto z racji wykonywanych obowiązków mają świadomość konsekwencji składania zeznań nieprawdziwych. Co istotne świadkowie w sposób logiczny, i rzeczowy przedstawiali znane im okoliczności dotyczące dokonywania przez organy administracji podatkowej rozliczeń dotacji oraz związane z przeprowadzanymi w tym zakresie kontrolami. Jednocześnie fakt, iż świadkowie, w szczególności w toku rozprawy, nie pamiętali już wszystkich szczegółów dokonywanych przez nich czynności służbowych we wskazanym zakresie, z uwagi na upływ czasu pomiędzy opisywanymi przez nich zdarzeniami a ich przesłuchaniami oraz charakter obowiązków służbowych świadków, nie może wpływać negatywnie na ocenę wiarygodności ich zeznań. Sąd zważył przy tym, iż z zeznań tych świadków, w szczególności złożonych w toku postepowania przygotowawczego, wynika, iż rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, stanowiące podstawę ubiegania się przez oskarżonego dotacji, rodziły trudności interpretacyjne w praktyce działania organów administracji podatkowej. Z treści ich relacji wynika również, iż zasadniczo do pewnego momentu brak było wytycznych co do stosowania tych przepisów. Nadto jak wynika z relacji M. Ś. (1) - co koresponduje z protokołami kontroli (k. 1043-1069) – następowały zmiany co do interpretacji przepisów dotyczących przyznawania dotacji do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, co przynajmniej w wypadku jednego z beneficjentów dotacji (innego niż oskarżony) skutkowało dokonaniem odmiennych ocen i wyprowadzeniem sprzecznych wniosków w toku dwóch kolejnych kontroli, co do jednego, w pełni tożsamego okresu rozliczeniowego. Należy także podkreślić, iż z zeznań E. K., wynika, iż z uwagi na występujące wątpliwości, praktyką było konsultowanie się (w tym ustne i telefoniczne) beneficjentów z Izbą Skarbową oraz Urzędem Skarbowym, co potwierdza jednoznacznie twierdzenia wyrażane w tym zakresie przez oskarżonego i jego współpracowników. Warto również zauważyć, iż żaden ze świadków nie był w stanie jednoznacznie wskazać, iż dowolne wyłączanie produktów spod dotacji, było w od początku, w sposób wyraźny kwestionowane, oraz aby ewentualne ustalenia w tym zakres z beneficjentami, w tym oskarżonym, nie były czynione.

Podobnie za wiarygodne należało uznać zeznania świadka D. K., która jako inspektor kontroli skarbowej, przeprowadzał postepowanie kontrolne w przedsiębiorstwie (...). Świadek w sposób spójny i przejrzysty przedstawiła okoliczności przeprowadzenia przez nią kontroli oraz przyczyny stwierdzenia nieprawidłowości w działalności oskarżonego i w tym zakresie jej twierdzenia w pełni korespondują z dokumentacją z postepowania kontrolnego oraz wydanymi następnie decyzjami. Świadek występowała w sprawie jedynie w charakterze służbowym, nadto nie ujawniły się jakiekolwiek wątpliwości co do obiektywności i prawdziwości treści jej relacji, tym samym Sąd również nie znalazł podstaw do ich kwestionowania.

W ocenie Sądu na przyznanie przymiotu wiarygodności zasługiwały również zeznania świadków E. W., M. K., zajmujących się prowadzeniem księgowości oskarżonego oraz spółki (...) Sp. z o.o. a także J. L., będącej pracownicą, początkowo w przedsiębiorstwie (...) a następnie w (...) Sp. z o.o. Świadkowie zgodnie bowiem wskazywali, na fakt przyjętej praktyki postepowania w związku z uzyskiwaniem dotacji, związanej z problemami z interpretowaniem i stosowaniem przepisów kolejnych rozporządzeń dotyczących dotowania do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych oraz dokonywanymi w związku tym ustaleniami i konsultacjami z pracownikami administracji podatkowej. Co istotne z relacji E. W., wynika, iż w toku wszystkich kontroli, w tym poprzedzających kontrole Urzędu Kontroli Skarbowej, na skutek, której doszło do zakwestionowania stosowanych marż na surowce, okazywane były karty kalkulacyjne z których wynikały marże wszystkich surowców wykorzystywanych do sporządzenia potrawy, zarówno wskazywanych do dotowania jak i tych nie wskazywanych. Oceniając zeznania tych świadków, Sąd miał na uwadze, iż jako współpracownice oskarżonego, mogły mieć one interes w przedstawianiu jego osoby w korzystnym świetle, niemniej jednak ich zeznania zasadniczo korespondowały z treścią zeznań pracowników organów skarbowych, brak było zaś jakichkolwiek obiektywnych przesłanek do podważania ich treści.

W znacznym zakresie Sąd dał również wiarę wyjaśnieniom złożonym w charakterze podejrzanego i zeznaniom jako świadka R. K.. Świadek, choć początkowo podnosił, iż samodzielnie uprawiał warzywa, w tym na ziemiach wydzierżawionych od P. C. (1), ostatecznie przyznał jednak, iż prowadził produkcję rolną jedynie w niewielkim zakresie i zamówienia pochodzące z (...) Sp. z o.o. w G. realizował głównie poprzez nabywanie surowców na giełdach roślin. Okoliczności te pozostają zaś w zgodzie z poczynionymi w oparciu o inne zebrane dowody ustaleniami. Jednocześnie jednak świadek podnosił, iż nie rozmawiał z oskarżonym o fakcie nierozwinięcia na dzierżawionych gruntach produkcji oraz nabywaniu surowców od innych osób, które to twierdzenia korespondują z wyjaśnieniami oskarżonego, oraz E. W. i J. L.. W tym kontekście należy zauważyć, iż w sprawie brak jest dowodów, które stanowiłyby wystarczająca podstawę do zakwestionowania relacji świadka w przedmiotowym zakresie.

Wobec poczynionych ustaleń faktycznych, Sąd uznał, iż w na wiarę w przeważającej mierze zasługują wyjaśnienia oskarżonego P. C. (1). Oskarżony bowiem, konsekwentnie od samego początku nie przyznawał się do popełnienia zarzucanych mu czynów, wskazując, iż przyjęty przez niego sposób naliczania marż oraz wybieranie jedynie części produktów do uzyskiwania na nie dotacji, wynikały z uprzednio dozwalanej przez organy skarbowej praktyki. W tym kontekście treść jego twierdzeń znalazła pośrednie potwierdzenie w zeznaniach pracowników Pierwszego Urzędu Skarbowego w G. oraz Izby Skarbowej w G. a także w protokole kontroli podatkowej doraźnej z marca 2010 roku oraz pismach Dyrektora Izby Skarbowej w G. z 12.01.2006 r. i Ministerstwa Finansów z 10.04.2006r. Podobnie Sąd nie znalazł przyczyn do podważenia jego twierdzeń co do współpracy z R. K.. Podstawy takiej nie może bowiem stanowić sam fakt wydzierżawienia przez P. C. (1) gruntów świadkowi. Nie można bowiem wykluczyć, iż rzeczywiście oskarżony nie wiedział o braku rozpoczęcia przez R. K. produkcji rolnej na tych działkach. Na uwadze należy mieć również, iż R. K. posiadał także własne grunty, które przecież mógł przeznaczać pod uprawę. Jednocześnie oskarżony nie miał obowiązku dokonywania szczegółowej weryfikacji pochodzenia nabywanych produktów, w tym kontroli miejsc, w którym znajdować miały się uprawy. W zaistniałej sytuacji Sąd nie dał wiary oskarżonemu jedynie w zakresie w jakim nie przyznał się do wadliwego prowadzenia ksiąg w postaci zapisów kas rejestrujących w prowadzonych barach mlecznych. Należy w tym względzie zauważyć, iż oskarżony w toku swoich wyjaśnieni nie odnosił się do przedmiotowej części oskarżenia, i nie kwestionował w sposób bezpośredni postawionego w tym zakresie zarzutu.

Przed przejściem do rozważań w zakresie rozstrzygnięcia o odpowiedzialności P. C. (1) za zarzucane mu czyny, na wstępie podkreślenia wymaga, iż Sąd nie jest związany opisem i kwalifikacją czynu zawartymi w akcie oskarżenia, wobec czego zasadnym i koniecznym było dokonanie oceny poszczególnych zachowań oskarżonego z osobna, w tym pod kątem wypełnienia znamion każdego z przepisów przyjętych w zawartej w akcie oskarżenia kwalifikacji jak i rozważenie zastosowania odmiennej kwalifikacji.

Zgodnie z art. 82 § 1 k.k.s. karze podlega kto naraża finanse publiczne na uszczuplenie poprzez nienależną wypłatę, pobranie lub niezgodne z przeznaczeniem wykorzystanie dotacji lub subwencji.

Penalizacji z art. 61 § 1 k.k.s. podlega natomiast nierzetelne prowadzenie ksiąg, przy czym § 2 tego przepisu określa karalność w przypadku mniejszej wagi czynu.

Wymienione powyżej czyny zabronione mogą zostać dokonane wyłącznie umyślnie, a więc w zamiarze bezpośrednim lub ewentualnym. Jak stanowi bowiem art. 4 § 1 k.k.s. przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe można popełnić umyślnie, a także nieumyślnie, jeżeli kodeks tak stanowi. Regulacja dotycząca przedmiotowych czynów zabronionych nie przewiduje jednakże popełnienia ich w formie nieumyślnej. Zgodnie natomiast z art. 4 § 2 k.k.s. czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi.

W tym miejscu należy zaś dokonać wyraźnego rozróżnienia pomiędzy ponoszeniem przez podatnika odpowiedzialności podatkowo-skarbowej a ponoszeniem odpowiedzialności karnoskarbowej. Niezależnie od ustalenia odpowiedzialności oskarżonego P. C. (1) w ujęciu podatkowo-skarbowym i wystąpienia po jego stronie uzasadnionego obowiązku zwrotu pobranych dotacji, nie przesądza to bowiem automatycznie o wypełnieniu przez niego wszystkich znamion zarzucanych mu czynów zabronionych, w tym w szczególności w zakresie strony podmiotowej przestępstwa, w skład w której zalicza się przecież zamiar sprawcy.

W ocenie Sadu w realiach niniejszej sprawy oczywistym jest bowiem, iż istnienia omówionej powyżej umyślności po stronie oskarżonego, co do nienależnego pobrania od Dyrektora Izby Skarbowej w G. przedmiotowych dla sprawy środków pieniężnych w formie dotacji przedmiotowej do posiłków sprzedawanych w ramach swojej działalności gospodarczej oraz (...) Sp. z o.o., nie można ustalić. Nie można także przypisać oskarżonemu winy rozumianej jako możliwość zarzucenia mu niezgodnego z normami prawnymi działania przy istnieniu powinności takiego działania.

Przede wszystkim bowiem, w zakresie dotacji pobranych przez oskarżonego z tytułu prowadzonej przez niego jednoosobowej działalności gospodarczej, wobec wydania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. z 10 maja 2016 roku wyroku w sprawie (...) SA/Wa 391/16 (k. 1192), w którym uchylono decyzję Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2013 roku, brak jest prawomocnej decyzji, obowiązującej oskarżonego do zwrotu dotacji, wobec stwierdzenia nienależności jej pobrania. Tym samym nie można w tym względzie mówić także o ostatecznym ustaleniu odpowiedzialności skarbowej P. C. (1). Odpowiedzialność taka, z tytułu nienależnie pobranych dotacji, ustalono wiążąco jedynie względem (...) sp. z o.o. w G..

Ocena zamiaru jak i zawinienia oskarżonego na gruncie niniejszej sprawy winna uwzględniać okoliczności oraz zapatrywania zawarte we wskazanym powyżej wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. opartego o wskazania Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 września 2015 r. w sprawie sygn. akt II GSK 1744/14. Wprawdzie Sąd rozpoznający niniejszą sprawę karna nie jest związany stanowiskiem zajętym prze Sąd we wskazanych sprawach (art. 8 k.p.k. w zw. z art. 113 §1 k.k.s.). ale zważywszy na konieczność odwołania się norm prawa administracyjnego dla oceny kwestii odpowiedzialności karnej P. C. (1), wywody zawarte we wskazanych judykatach należało mieć na uwadze w przedmiotowym postepowaniu.

Dla prawnika dokonującego wykładni przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku w sprawie stawek, szczegółowego sposobu i trybu udzielania i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków w barach mlecznych (Dz. U. Nr 112 poz. 760) jasnym jest, że poszczególne zapisy jak i cały akt winien być interpretowany przez pryzmat celu ustawodawcy, tj. pomocy osobom najuboższym w uzyskaniu niedrogiego, ciepłego posiłku. Partycypacja budżetu państwa w kosztach surowców do wytworzenia takiego posiłku ma służyć temu właśnie celowi, a ewentualna korzyść przedsiębiorcy z tego tytułu ma charakter uboczny. Stosowana przez oskarżonego praktyka polegająca na wyłączeniu niektórych surowców spod wniosku o dotację i stosowania na niektóre surowce marży przekraczającej 30 % niewątpliwie cel ten niweczy. Oczywiście kwota dotacji mogła i w takim przypadku rzutować na faktyczne obniżenie ceny potrawy dla konsumenta, ale nawet w takim przypadku pozostawała wyższa niż w przypadku zastosowania marży 30% na całe danie. Podkreślenia jednak wymaga fakt, że P. C. (1) nie posiada wykształcenia prawniczego, a tym samy jego rozumienie przepisów mogło być wadliwe.

Wątpliwości w tym zakresie mogła rodzić także sama treść przywoływanego rozporządzenia Ministra Finansów. Nie wskazano w nim bowiem precyzyjnie, iż maksymalna marża 30% dotyczy „ wartość wszystkich zakupionych surowców” a jedynie „ wartości zakupionych surowców”. Nie zawarto także zapisu o niedopuszczalności wyłączenia poszczególnych surowców wymienionych w załączniku do rozporządzenia lub przygotowania dań wyłącznie z surowców wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

Z niewątpliwie wiarygodnych wyjaśnień oskarżonego wynika, że stosowane zasady rozliczania dotacji stanowiły element „know-how” uzyskany przez niego jako franczyzobiorcę sieci (...). Oskarżony przyjął je jako powszechną i stosowaną praktykę zarówno podmiotów prowadzących bary mleczne jak i organów podatkowych. Praktyka taka niewątpliwie istniała na co wskazuje treść pisma Dyrektor Izby Skarbowej w G. do (...) Spółdzielni (...) w odniesieniu do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 2000 roku w sprawie stawek, szczegółowych zasad i trybu udzielani i rozliczania dotacji przedmiotowych do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych (k. 989). Wskazano w niej, iż lista surowców określona w załączniku do tego rozporządzenie ma charakter fakultatywny. Jednocześnie zaaprobowano możliwość dokonywania wyłączeń spod dotowania niektórych określonych w wykazie surowców. Identyczne stanowisko zostało przyjęte przez Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 10 kwietnia 2006 roku skierowanym do Dyrektora Izby Skarbowej w O. (k. 988). Takie stanowisko organów dotyczyło wprawdzie innego stanu prawnego, ale porównanie treści rozporządzeń z 2000 roku i 2006 roku nie wskazuje, aby w zakresie istotnym dla przytaczanej praktyki zmieniono istotnie zapisy aktu. Oskarżony mógł ponadto zasadnie przypuszczać, iż stosowana praktyka pozostaje aktualna skoro cały czas uzyskiwał przedmiotowe dotacje. Dokonywane, przed przeprowadzonymi przez Urząd Kontroli Skarbowej kontrolami skarbowymi, kontrole urzędu skarbowego nie wykazywały przy tym nieprawidłowości, w tym także doraźna kontrola dotycząca części z inkryminowanego okresu. Ponadto z zeznań świadków wynika, iż na przestrzeni lat istniały problemy ze stosowaniem kolejnych rozporządzeń dotyczących dotacji do posiłków sprzedawanych w barach mlecznych, a ich interpretacje podlegały zmianom (wynika to bezpośrednio z zeznań świadka M. Ś. (2)).

Podkreślić w tym kontekście należy, że również w ramach kontroli doraźnych przeprowadzanych wobec przedsiębiorstw prowadzonych przez oskarżonego nie stwierdzono, aby stosowana przez niego praktyka była nieprawidłowa. W protokole kontroli doraźnej prowadzonej przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w G. przeprowadzonej w marcu 2010 roku stwierdzono jednoznacznie: „ Analiza kart kalkulacyjnych wykazała, że ustalona cena sprzedaży zawiera marżę nie przekraczającą dopuszczalnego do dotacji poziomu marży gastronomicznej” (karta 968v, ostatni akapit). Kontrola ta prowadzona w (...) Sp. z o.o. dotyczyła okresy od dnia 1 grudnia 2009 roku do dnia 31 stycznia 2010 roku i obejmowała zarówno receptury posiłków objętych dotacją jak i kalkulacje cen na posiłki objęte dotacją. Powyższe ustalenia kontroli mogły utwierdzić P. C. (1) w przekonaniu, iż stosowana przez niego praktyka rozliczania dotacji, w tym kalkulacja marży do 30 % w odniesieniu wyłącznie do zgłaszanych do dotacji surowców jest prawidłowa.

Zdaniem Sądu wymagało również podkreślenia, iż oskarżony przedkładał w toku wszystkich kontroli niezbędne dokumenty i w żadnym zakresie nie zatajał faktu wyłączania określonych surowców i stosowania wyższych marż, co również przemawia, za przyjęciem, iż działał on w przekonaniu do prawidłowości podejmowanych przez siebie działań.

W odniesieniu natomiast do zaksięgowania przez oskarżonego faktur (...) wystawionych na rzecz R. K. jako rolnika ryczałtowego, podobnie należało uznać, iż brak jest przesłanek do uznania, iż oskarżony miał wiedzę co do pochodzenia produktów dostarczanych przez w/w. Jak już wskazano sam fakt udostępnienia przez oskarżonego, w formie dzierżawy, gruntów R. K., nie jest wystarczający do ustalenia, nie tylko jego świadomości co do nabywania na giełdzie, zamawianych dla (...) Sp. z o.o., surowców, ale również co do samego braku prowadzenie produkcji na wydzierżawionych gruntach. Ponownie podkreślenia wymaga bowiem, iż R. K. posiadał także własne grunty, na których mógł prowadzić produkcje, nadto figurował jako rolnik w KRUS oraz płacił podatek dochodowy z tytułu posiadanego gospodarstwa rolnego. Warto również zauważyć, iż także R. K. zaprzeczał aby w trakcie współpracy informował P. C. (1) o zrezygnowaniu z prowadzenia produkcji rolnej na szerszą skalę i dokonywaniu nabyć zamawianych produktów od innych podmiotów.

W ocenie Sądu oskarżony racjonalnie wytłumaczył dlaczego w okresie październik i listopad 2010 roku dokonał zwiększonych zakupów surowców, w tym od R. K. (okres po zbiorach, niskie ceny surowców z uwagi na brak konieczności ich magazynowania, zwiększona sprzedaż) oraz zwiększonej sprzedaży dań. Za nielogiczną uznać przy tym należy zawartą w decyzjach podatkowych argumentację, iż zarejestrowanie zwiększonej sprzedaży miało wyłącznie na celu uzyskanie wyższej dotacji. Oczywistym jest, że sprzedaż łączy się ze zwiększeniem należnego podatku VAT oraz podatku dochodowego od osób prawnych. Zawyżenie poziomu sprzedaży (gdy dotacja odnosiła się jedynie do części surowców użytych do przygotowania potrawy) spowodowałaby zwiększenie dochodu podlegającego podatkowaniu wskazanymi podatkami. Przy dotacji jedynie w wysokości 48 % (40 % x 120% ceny surowca) na niektóre surowce i stosowaniu wysokiej marży na surowce niedotowane opłacalność takiego działania uznać należy za wątpliwą.

Powyższe doprowadziło do stwierdzenia, iż brak jest podstaw do uznania, aby okoliczności sprawy i wskazane dowody uznać za wystarczający materiał, na którym Sąd mógłby oprzeć swą merytoryczną decyzję uznającą oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów w formie określonej w akcie oskarżenia. W istniejącym systemie prawnym obowiązuje bowiem zasada domniemania niewinności i tłumaczenia wątpliwości, które usunąć się nie dadzą na korzyść oskarżonego (art. 5 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s.).

W konsekwencji, wszelkie wątpliwości Sąd rozstrzygnął na korzyść oskarżonego P. C. (1) i uniewinnił go od pierwszego z zarzucanych mu czynów w całości.

W zakresie drugiego z zarzucanych oskarżonemu czynów, mając na uwadze przeprowadzone rozważania Sąd ustalił natomiast, iż oskarżony dopuścił się czynu polegającego na tym, że w okresie od listopada 2009 roku do lipca 2010 roku oraz w grudniu 2010 roku w G. prowadząc działalność gospodarczą pod firmą (...) wadliwie prowadził księgę w postaci zapisów kary rejestrującej w prowadzonych barach mlecznych.

Nie ulega wątpliwości, iż wpisywanie we wskazanym okresie na paragonach fiskalnych wyłącznie sformułowanie „Danie na zamówienie”, „VAT-7%” oraz „VAT-22%”, wobec pobierania dotacji na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2006 roku, wymagającego prowadzenia szczegółowych ewidencji ilościowo-wartościowej, nie spełniało takiego wymogu. Stosowanie powyższych zapisów uniemożliwiało dokładne określenie rodzaju potraw sprzedawanych w przedmiotowych lokalach gastronomicznych, a tym samym utrudniało ustalenie zużycia określonych produktów, w tym podlegających dotacji. Ponadto zgodnie z obowiązującym w inkryminowanym okresie rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 roku w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. nr 108 poz. 948 ze zm.) paragon drukowany przez kasę fiskalną winien zawierać nazwę towaru lub usługi odwołująca się do jej ceny jednostkowej (argument z treści §4 ust. 6 lit. e i f). Wydruki zawierające jedynie adnotację „danie na zamówienie” warunku takiego nie spełniały.

W tym kontekście jednakże, nie można było uznać, aby doszło do nierzetelnego prowadzenia ksiąg. Stosownie do treści art. 53 § 22 k.k.s. księga nierzetelna jest to księga prowadzona niezgodnie ze stanem rzeczywistym. W toku postepowania nie był zaś w żadnym zakresie kwestionowany fakt dokonywania sprzedaży przez oskarżonego, a jedynie forma zapisu uwidoczniona na paragonach fiskalnych (wadliwość zapisu). W takiej sytuacji wydaje się, iż można mówić jedynie o ich wadliwości w rozmuleniu § 23 – według którego księga wadliwa jest to księga prowadzona niezgodnie z przepisem prawa.

W tym względzie należy zaś zauważyć, iż art. 61 § 3 stanowi o wykroczeniu skarbowym. Stosownie zaś do regulacji art. 51 k.k.s. karalność wykroczenia skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok (§ 1) a jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie przeciwko sprawcy, karalność popełnionego przez niego wykroczenia skarbowego ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu (§ 2). Tym samym karalność zachowania oskarżonego w omawianym zakresie uległa już przedawnieniu, wobec czego zachodziła konieczność umorzenia postepowania.

W konsekwencji, orzekając o kosztach, Sąd na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 113 §1 k.k.s. poniesione w sprawie wydatki przejął na rachunek Skarbu Państwa.