Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 363/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Jolanta Hawryszko

Sędziowie:

SSA Zofia Rybicka - Szkibiel

SSO del. Beata Górska (spr.)

Protokolant:

St. sekr. sąd. Katarzyna Kaźmierczak

po rozpoznaniu w dniu 29 października 2013 r. w Szczecinie

sprawy J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W..

o uchylenie decyzji z 23 marca 2012 roku

na skutek apelacji ubezpieczonej

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 21 marca 2013 r. sygn. akt VI U 135/13

oddala apelację.

SSO del. Beata Górska SSA Jolanta Hawryszko SSA Zofia Rybicka - Szkibiel

Sygn. akt III AUa 363/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 stycznia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił J. K. uchylenia decyzji z dnia 29 marca 2012 r. z tego względu, że skargę o wznowienie postępowania ubezpieczona złożyła z przekroczeniem ustawowego terminu i nie wnioskowała o jego przywrócenie.

J. K. wniosła odwołanie od decyzji z 9 stycznia 2013 r. i jednocześnie wniosła o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od decyzji z 29 marca 2012 roku. W uzasadnieniu odwołująca podniosła, że 31 grudnia 2012 roku złożyła w organie rentowym pismo z prośbą o wznowienie postępowania. Uczyniła to niezwłocznie po uzyskaniu w Internecie informacji o wydaniu przez Trybunał Konstytucyjny korzystnego dla niej wyroku. J. K. uważa, że nieznajomość przepisów prawa nie powinna stanowić przeszkody do otrzymywania wypracowanej emerytury. Skoro organ rentowy zawieszał wypłatę świadczeń z urzędu powinien też z urzędu odwieszać ich wypłatę. Należne świadczenie powinno być wypłacane od dnia wstrzymania wraz z odsetkami.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wyrokiem z dnia 21 marca 2013 roku Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim, VI Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie J. K..

Sąd pierwszej instancji ustalił, że ubezpieczona w dniu 17 grudnia 2009 roku złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o przyznanie jej prawa do emerytury będąc jednocześnie zatrudnioną w Powiatowym Urzędzie Pracy w G. na stanowisku zastępcy dyrektora. Decyzją z dnia 11 stycznia 2010 roku organ rentowy przyznał jej prawo do świadczenia. W dniu 19 stycznia 2010 roku ubezpieczona złożyła oświadczenie, że ma zamiar osiągać przychód w wysokości powodującej zawieszenie emerytury. W związku z tym decyzją z dnia 1 lutego 2010 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wstrzymał wypłatę emerytury od tego dnia. Ponadto decyzją z dnia 29 marca 2012 roku z urzędu zawiesił prawo do emerytury ze względu na nieprzerwaną kontynuację zatrudnienia. Ubezpieczona nie odwołała się od tej decyzji.

W dniu 31 grudnia 2012 roku J. K. złożyła wniosek o podjęcie wypłaty świadczenia emerytalnego od dnia 1 października 2010 roku powołując się na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 roku. Decyzją z dnia 9 stycznia 2013 roku pozwany wznowił wypłatę świadczenia od dnia 1 grudnia 2012 roku jednocześnie odmawiając uchylenia decyzji z dnia 29 marca 2012 roku stwierdzając w uzasadnieniu, że skargę o wznowienie postępowania J. K. złożyła z uchybieniem ustawowego terminu nie składając jednocześnie wniosku o przywrócenie terminu.

Sąd Okręgowy oceniając legalność zaskarżonej decyzji zważył, że art. 145a Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej jako „k.p.a.”) stanowi podstawę do żądania wznowienia postępowania administracyjnego z tego względu, że Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja. Skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 listopada 2012 roku (sygn. K 2/12), na który powoływała się ubezpieczona, wszedł w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, co nastąpiło w dniu 21 listopada 2012 roku. Zatem złożenie przez ubezpieczoną skargi o wznowienie postępowania administracyjnego w dniu 31 grudnia 2012 roku, nastąpiło po terminie.

Ponadto sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że negatywne skutki prawne uchybienia terminowi do dokonania czynności prawnej można konwalidować składając wniosek o przywrócenie terminu do jej dokonania (art. 58 k.p.a.). Zainteresowany musi uprawdopodobnić, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Ponieważ sama J. K. przyznała, że wniosku o przywrócenie terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania nie złożyła, zatem zaskarżona decyzja organu rentowego z dnia 9 stycznia 2013 roku jest w ocenie Sądu Okręgowego prawidłowa.

Apelację od tego wyroku złożyła ubezpieczona, która zaskarżyła wyrok w całości i zarzuciła mu nierozpatrzenie jej odwołania w zakresie, w którym zostało złożone.

J. K. argumentuje, że w swoim wniosku z dnia 29 stycznia 2013 roku wskazała, iż wnosi o przywrócenie terminu do odwołania od decyzji z dnia 29 marca 2012 roku i jednocześnie w uzasadnieniu tego odwołania podała przyczynę uchybienia terminowi do wniesienia odwołania. O możliwości złożenia odwołania od decyzji organu rentowego znalazła w Internecie w dniu 28 grudnia 2012 roku. W tym dniu napisała pismo, ale ponieważ był to wieczór pismo złożyła w poniedziałek w dniu 31 grudnia 2012 roku.

W ocenie skarżącej w przypadku wątpliwości, co do treści żądania, organ rentowy powinien podjąć ustalenia w zakresie rzeczywistej woli osoby, od której wniosek pochodził. Powinien też poinformować strony o okolicznościach faktycznych i prawnych mogących mieć wpływ na ustalenie jej praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego, to również ustalenie treści żądania strony. Organ rentowy powinien był wyjaśnić rzeczywistą wolę strony.

Ponadto J. K. wskazała, że nie zgadza się z ustaleniem Sądu Okręgowego, iż wniosku o przywrócenie terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania w zakresie wytyczonym decyzją z dnia 29 marca 2012 roku nie złożyła. Skarżąca uważa, że w swym piśmie jasno wskazała, iż wnosi o przywrócenie terminu do odwołania od decyzji. Jej wniosek z dnia 29 stycznia 2013 roku dotyczy przywrócenia terminu do odwołania od decyzji z dnia 29 marca 2012 roku.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja ubezpieczonej okazała się bezzasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się wadliwości postępowania toczącego się przed sądem pierwszej instancji. Ustalenia faktyczne poczynione przez ten sąd są właściwe i kompletne, a wyprowadzone z nich wnioski nie budzą zastrzeżeń. Sąd Okręgowy w sposób staranny zebrał i rozważył wszystkie dowody, a oceniając je nie naruszył granic ich swobodnej oceny określonych przepisem art. 233 k.p.c. Ponadto, do ustalonego stanu faktycznego zastosował właściwe przepisy prawa przedstawiając w pisemnym uzasadnieniu przesłanki uzasadniające merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy.

Spór w przedmiotowej sprawie dotyczył ustalenia czy organ rentowy prawidłowo odmówił uchylenia decyzji z dnia 29 marca 2012 roku. Podstawą wydania niekorzystnej dla ubezpieczonej decyzji było przyjęcie przez organ rentowy, że skargę o wznowienie postępowania J. K. złożyła z przekroczeniem ustawowego terminu. Jednocześnie wskazano, że w dacie składania wniosku skarżąca nie wnioskowała o jego przywrócenie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego oddalające odwołanie ubezpieczonej jest prawidłowe. Niewątpliwie pismo z dnia 28 grudnia 2012 roku zawierające skargę o wznowienie postępowania administracyjnego zostało złożone w organie rentowym w dniu 31 grudnia 2012 roku. Tymczasem zgodnie z art. 145a k.p.a. skargę o wznowienie w związku z wejściem w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego wnosi się w terminie jednego miesiąca. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zostało opublikowane w dniu 22 listopada 2012 roku, zatem termin do skutecznego ubiegania się o wznowienie postępowania upłynął 22 grudnia 2012 roku.

Słusznie w zaskarżonym orzeczeniu zauważa sąd pierwszej instancji, że J. K. w piśmie z dnia 28 grudnia 2012 roku nie zawnioskowała o przywrócenie jej terminu do dokonania spóźnionej czynności na podstawie art. 58 k.p.a. W piśmie tym nie wskazywała też na żadne przyczyny, które powodować by mogły uzasadnioną zwłokę w dokonaniu tej czynności. Skarżąca bezpodstawnie podnosi, że organ rentowy nie wyjaśnił jej rzeczywistej woli poprzez ustalenie właściwej treści żądania. Sąd Apelacyjny zauważa, że skarga o wznowienie z dnia 28 grudnia 2012 roku zatytułowana „wniosek” składa się z jednozdaniowego żądania odwieszenia wypłaty świadczenia w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Trudno w tym kontekście przyjąć, aby treść owego wniosku wskazywała organowi rentowemu na potrzebę ustalenia właściwej treści żądania.

J. K. w odwołaniu z dnia 29 stycznia 2013 roku sformułowała wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia 29 marca 2012 roku. Sąd Apelacyjny zauważa, że przede wszystkim adresatem tego wniosku powinien być organ rentowy. Ponadto skarżąca wywodzi, że uzasadnieniem jej żądania jest powzięcie w dniu 28 grudnia 2012 roku informacji o orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego. Tymczasem zgodnie z art. 58 k.p.a. prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Wniosek zawarty w odwołaniu z dnia 29 stycznia 2013 roku jest zatem spóźniony.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenie sądu pierwszej instancji i poprzedzającej go decyzji organu rentowego, że skarga o wznowienie postępowania z dnia 28 grudnia 2012 roku jako spóźniona nie mogła doprowadzić do uchylenia decyzji z dnia 29 marca 2012 roku. Zarazem Zakład Ubezpieczeń Społecznych wznowił wypłatę świadczenia od dnia 1 grudnia 2012 roku. Z tego względu sąd drugiej instancji oddalił apelację J. K. na podstawie art. 385 k.p.c. jako bezzasadną.

del. SSO Beata Górska SSA Jolanta Hawryszko SSA Zofia Rybicka- Szkibiel