Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI RCa 261/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Zofia Rutkowska spr.

Sędziowie: SO Lech Dłuski

SR del do SO Ewa Ignatowicz - Firkowska

protokolant: starszy sekretarz sądowy Sylwia Łastowska

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2017 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa Kierownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. działającego na rzecz B. K.

przeciwko G. K., T. K., C. K., K. K. i I. K.

o alimenty

na skutek apelacji pozwanej I. K.

od wyroku Sądu Rejonowego w Kętrzynie

z dnia 6 października 2016 roku

sygn. akt III RC 426/15

zmienia zaskarżony wyroku w pkt. V w ten sposób, że powództwo o alimenty od I. K. na rzecz B. K. oddala.

Sygn. akt VI RCa 261/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Kętrzynie wyrokiem z dnia 6 października 2016 r., w sprawie III RC 426/15, zasądził alimenty od pozwanych G. K., T. K., C. K., K. K. i I. K. na rzecz B. K. w kwocie po 50 złotych miesięcznie od każdego z pozwanych.

Jednocześnie Sąd w pozostałej części oddalił powództwo, nie obciążył stron kosztami sądowymi, zniósł wzajemnie koszty procesu pomiędzy stronami, nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w części zasądzającej alimenty.

Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie wskazał, że bezsporną w sprawie jest okoliczność, że B. K. znajduje się w niedostatku, nie posiada majątku, wobec tego pozwani jako dzieci powódki powinni łożyć na jej utrzymanie. Żadne z pozwanych nie sprawuje osobistej opieki nad matką i nie dokłada się w jakimkolwiek stopniu do kosztów jej utrzymania. Sytuacja majątkowa i życiowa B. K. jest bardzo trudna. Jest wdową, osobą w podeszłym wieku, ze względu na schorzenia jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, przebywa w Domu Pomocy Społecznej. Jej świadczenie emerytalne nie wystarcza na pokrycie całej opłaty za pobyt w placówce. Ma kłopoty z zaspokojeniem swoich usprawiedliwionych i koniecznych potrzeb życiowych.

Sąd Rejonowy wskazał, że orzekając w niniejszej sprawie, wziął pod uwagę sytuację majątkową i możliwości zarobkowe każdego z pozwanych.

Zdaniem Sądu I instancji, obowiązek alimentacyjny w wysokości po 50 zł miesięcznie wszyscy pozwani są w stanie zrealizować.

W ocenie Sądu Rejonowego żądane kwoty po 500 zł alimentów miesięcznie były wygórowane, gdyż sytuacja majątkowa i możliwości zarobkowe każdego z pozwanych są w różnym stopniu ograniczone. Natomiast alimenty w kwocie po 50 zł miesięcznie od każdego chociaż w części pokryją koszt utrzymania B. K. w Domu Pomocy Społecznej.

Apelację od powyższego wyroku złożyła pozwana I. K., zaskarżając wyrok w części dotyczącej obciążenia jej obowiązkiem alimentacyjnym na rzecz B. K..

W konkluzji wniosła o zmianę wyroku i oddalenie jej obowiązku alimentacyjnego wobec matki i o zwiększenie wysokości alimentów zasądzonych od G. K..

Uzasadniając swoje stanowisko skarżąca wskazała, że samo korzystanie z pomocy społecznej nie jest wystarczające do uznania, że osoba znajduje się w stanie niedostatku. Jej matka B. K. już od ponad roku przebywa w Domu Opieki Społecznej w K.. Ma tam zaspakajane wszelkie niezbędne potrzeby. Ma zapewnione mieszkanie, jedzenie, opiekę.

Zdaniem skarżącej, sytuacja w której Sąd Rejonowy w Kętrzynie nałożył na nią obowiązek alimentacyjny wobec matki jest niegodziwa i niezgodna z zasadami współżycia społecznego. Jej matka w DPS w K. ma zaspokojone wszystkie swoje potrzeby, ma również do dyspozycji kwotę około 250 zł na wydatki, a skarżąca z kwoty około 350 zł, po zapłaceniu zasądzonych alimentów będzie musiała przeżyć cały miesiąc i sama będzie żyć w niedostatku.

Podniosła, że jako jedyne dziecko regularnie odwiedza matkę w DPS w K., zabiera ją na spacery, do fryzjera. Pierze jej ubrania, kupuje za swoje pieniądze mydło, szampony, przynosi jej jedzenie, ciasto, słodycze.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanej, że względu na okoliczności i twierdzenia w niej podniesione zasługiwała na uwzględnienie w części dotyczącej zasądzenia od niej na rzecz matki tytułem alimentów kwoty 50 zł miesięcznie i skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku w punkcie V w ten sposób, że Sąd Odwoławczy oddalił powództwo o alimenty od I. K. na rzecz B. K. .

Zgodnie z art. 128 k.r.o. obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

W myśl art. 129 § 1 i § 2 k.r.o. obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych - obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Stosownie do brzmienia art. 133 § 2 k.r.o. poza wypadkiem wskazanym w § 1 cytowanego przepisu dotyczącym alimentów na dzieci, uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku

Należy zauważyć, że B. K. cierpi na chorobę psychiczną- zespół otępienny znacznego stopnia i nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, których brak zagrażałby jej życiu (akta III RC 426/15 k.412). Utrzymuje się z renty, która nie starcza na pokrycie jej potrzeb. Znajduje się w niedostatku.

Biorąc pod uwagę okoliczności, że skarżąca jest jedyną osobą w przeciwieństwie do pozostałego rodzeństwa , która interesuje się matką, odwiedza ją, pomaga i wspomaga matkę w miarę swoich możliwości, Sąd Odwoławczy oddalił powództwo o alimenty w stosunku do jej osoby.

W ocenie Sądu Odwoławczego możliwości majątkowe i zarobkowe I. K. są bardzo niskie. Skarżąca pracuje w firmie (...)Sp. z o.o. i zarabia 1355 zł netto miesięcznie. Jej stałe miesięczne zobowiązania wynoszą930 zł . Spłaca raty kredytu po 193,73 zł. Należność czynszowa wynosi 395,42 zł. Opłata za prąd 181,55 zł, za gaz 155,35 zł, a za wodę 12,95 zł. Ponosi ponadto koszty własnego wyżywienia, ubrania, leków. Pomimo tak skromnych dochodów wspomaga matkę, odwiedza ją, zabiera ją na spacery, do fryzjera. Pierze jej ubrania, kupuje za swoje pieniądze mydło, szampony, przynosi jej jedzenie, ciasto, słodycze. Pozostałe rodzeństwo natomiast tylko pyta ją, czy matka jeszcze żyje.

Sąd uznał więc, że skarżąca swoimi osobistymi staraniami realizuje swój obowiązek alimentacyjny. W konsekwencji Sąd uwzględnił apelację i na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w punkcie V, w ten sposób, że oddalił powództwo o alimenty od I. K. na rzecz B. K..