Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 25 stycznia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w składzie :

Przewodnicząca : Sędzia SR Małgorzata Nowak

Protokolant : st. sekr. sąd. Sylwia Domańska

rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2017 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z wniosku P. M. (1)

z udziałem J. M. i P. M. (2)

o stwierdzenie praw do spadku po T. M. (1)

p o s t a n a w i a :

1.  stwierdzić, że spadek po T. M. (2) z domu K., córce J. i H. zmarłej w dniu 31 maja 2016 roku w Z., ostatnio stale zamieszkałej w Z. na podstawie testamentu holograficznego z dnia 29 marca 2016 roku otwartego i ogłoszonego w dniu 25 stycznia 2017 roku w sprawie I Ns 1700/16 nabyli synowie: P. M. (1) w 13/16 (trzynaście szesnastych) części oraz P. M. (2) w 3/16 (trzy szesnaste) części;

2.  zwrócić P. M. (1) ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zgierzu kwotę 50 złotych (pięćdziesiąt) tytułem nadpłaconej opłaty sądowej uiszczonej w dniu 24 października 2016 roku nr dokumentu: (...) nr dok. (...).

Sygn. akt I Ns 1700/16

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 24 października 2016 roku P. M. (1) wystąpił o stwierdzenie nabycia spadku po T. M. (1) zmarłej dnia 31 maja 2016 roku w Z., ostatnio stale zamieszkałej w Z. na podstawie testamentu sporządzonego przez T. M. (1), a także o zasądzenie od uczestników na rzecz wnioskodawcy kosztów postępowania według norm przepisanych. Wraz z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku wniósł o otwarcie i ogłoszenie testamentu .

(wniosek – k. 2 – 2v, odpis skrócony aktu zgonu – k. 6)

W dniu 25 stycznia 2017 roku Sąd dokonał otwarcia i ogłoszenia złożonego testamentu T. M. (1).

(protokół z otwarcia i ogłoszenia testamentu – k. 20)

Uczestnik J. M. działający w imieniu własnym oraz w imieniu swojego syna P. M. (2) na podstawie pełnomocnictwa przyłączył się do wniosku i oświadczył , że nie kwestionuje ważności testamentu

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. M. (1), córka J. i H., zmarła w dniu
31 maja 2016 roku w Z., ostatnio stale zamieszkiwała w Z.. Spadkodawczyni zmarła jako mężatka, pozostawiając męża – J. M. oraz dwoje dzieci – P. M. (1) i P. M. (2). Innych dzieci naturalnych, ani przysposobionych nie miała. Spadkobiercy nie składali oświadczeń spadkowych. Nikt nie zrzekał się dziedziczenia. Spadkobierczyni sporządziła testament.

( odpis skrócony aktu zgonu – k. 4; odpis skrócony aktu małżeństwa J. i T. M. (1) – k. 5, zapewnienie spadkowe – k. 21 – 21v)

W dniu 25 stycznia 2017 roku Sąd otworzył i ogłosił testament złożony przez wnioskodawcę P. M. (1) . W testamencie z dnia 29 marca 2016 roku sporządzonym odręcznie przez spadkodawczynię T. M. (1) oświadczyła, że po jej śmierci chce przekazać jej przysługującą część nieruchomości w S. w całości P. M. (1) natomiast posiadłość jej w Z. przy ul. (...) podzielić na syna P. i P. po równo .

( testament – k. 3)

Żaden z uczestników nie kwestionował ważności testamentu. Natomiast J. M. potwierdził wolę żony co do przekazania majątku , który stanowił ich wspólność ustawową małżeńską i oświadczył , że nosi się z zamiarem przekazania nieruchomości po swoich rodzicach synowi P. .

(bezsporne, nadto oświadczenie J. M. – k. 21v, oświadczenie P. M. (2) – k. 15)

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się na powołanych dowodach uznając je za wiarygodne. W sprawie nie była kwestionowana ważność testamentu .

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 941 k.c. rozporządzić na wypadek śmierci można jedynie przez testament. Nabycie praw do spadku może nastąpić bądź na podstawie sporządzonego przez spadkodawcę testamentu bądź – w przypadku gdy testament nie został sporządzony albo został skutecznie zakwestionowany – na podstawie przepisów ustawy tj. kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Stosownie zaś do § 2 omawianego przepisu dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą. Przepis ten statuuje generalną zasadę,
iż dziedziczenie na podstawie testamentu ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania, a zatem spadkobiercy ustawowi, którzy dziedziczyliby gdyby spadkodawca nie sporządził testamentu a także osoby wymienione w testamentach odwołanych (art. 510 § 1 k.p.c.).

W niniejszej sprawie dziedziczenie nastąpiło na podstawie testamentu holograficznego z dnia 29 marca 2016 roku, otwartego i ogłoszonego dnia 25 stycznia 2017 roku. Jego prawdziwość i ważność nie budziła wątpliwości Sądu, nie była również kwestionowana przez żadnego z uczestników postępowania, a zatem brak było podstaw do jego podważenia stosownie do przepisów art. 945 k.c. Sąd nie stwierdził również żadnych innych podstaw, aby złożony do akt sprawy testament uznać za nieważny, co w konsekwencji prowadziłoby do dziedziczenia ustawowego.

Rozstrzygnięciu sądu podlegało natomiast wskazanie udziału , w którym każdy ze spadkobierców testamentowych uczestniczy w dziedziczeniu . Zgodnie z treścią art. 961 kc jeżeli spadkodawca przeznaczył oznaczonej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe , które wyczerpują prawie cały spadek , osobę tę poczytuje się w razie wątpliwości nie za zapisobiercę , lecz za spadkobiercę powołanego do całego spadku . Jeżeli takie rozporządzenie testamentowe zostało dokonane na rzecz kilku osób, osoby te poczytuje się w razie wątpliwości za powołane do całego spadku w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi wartości przeznaczonych im przedmiotów .

Strony zgodnie wskazały , że majątek spadkowy pozostały po T. M. (1) składał się z udziału w nieruchomości w S. oraz mieszkania w Z. . Obydwa prawa zostały nabyte w trakcie trwania związku małżeńskiego , przy czym wartość całej nieruchomości w S. to 200.000 zł , a wartość spadkowa po T. M. (1) ti 100.000 zł , natomiast mieszkania w Z. na P. to 120.000 zł, a wartość spadkowa to 60.000 zł . Skoro w testamencie P. M. (1) przypadł cały jej udział w nieruchomości w S. i połowa udziału spadkowego w mieszkaniu w Z. wartość odziedziczonej masy spadkowej P. M. (1) wyniosła 130.000 zł ( 60.000 zł + ½ z 60.000 ) . Wartość spadkowa P. M. (2) wyniosła natomiast 30.000 zł ( ½ z 60.000 zł ) . Odpowiednio udział spadkowy P. M. (1) wynosi 13/16 oraz P. M. (2) 3/16 .

Wobec powyższego, należało stwierdzić nabycie spadku na podstawie reguł dziedziczenia testamentowego, jak to uczynił Sąd.

Sąd nakazał zwrócenie na rzecz P. M. (1) ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zgierzu kwoty 50 złotych tytułem nadpłaconej opłaty sądowej, bowiem koszt sprawy o stwierdzenie nabycia spadku wynosi 50 zł .