Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Renata Lech

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Wioletta Kolanek

po rozpoznaniu w dniu 28 grudnia 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa S. K.

przeciwko Skarbowi Państwa – Aresztowi Śledczemu w P.

o odszkodowanie

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda S. K. na rzecz Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w P. kwotę 7.200,00 zł (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  przyznaje pełnomocnikowi powoda adwokatowi J. S. prowadzącemu Kancelarię Adwokacką w P. wynagrodzenie w kwocie 4.428,00 zł (cztery tysiące czterysta dwadzieścia osiem złotych) z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu i nakazuje wypłacenie tej kwoty ze środków Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim.

SSO Renata Lech

Sygn. akt I C 8/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 4 stycznia 2016r. powód S. K., reprezentowany w toku procesu przez ustanowionego z urzędu pełnomocnika adwokata J. S., wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w P. kwoty 80.000,00 zł tytułem odszkodowania za szkodę, jakiej doznał w następstwie wypadku z czerwca 2013r. (k. 3).

Pozwany Skarb Państwa – Areszt Śledczy w P., reprezentowany w toku procesu przez pełnomocnika radcę prawnego U. G., nie uznał żądania pozwu i wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych (k. 47-48).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód przebywał w pozwanej jednostce penitencjarnej w okresie od 6 lutego 2013r. do 23 stycznia 2014r.

(dowód: informacja o osadzeniu powoda, k. 55, informacja o pobytach i orzeczeniach, k. 71)

Powód przybył do pozwanego Aresztu Śledczego w P. w dniu 6 lutego 2013r. Podczas badania wstępnego w dniu 7 lutego 2013r. przy przyjęciu do jednostki penitencjarnej powód podawał bliżej nieokreślone bóle grzbietu, innych dolegliwości nie zgłaszał. Od momentu przybycia do Aresztu do dnia 10 lipca 2013r. powód nie zgłaszał konieczności wizyt lekarskich i nie był doprowadzany do lekarza. Z tego okresu brak jakichkolwiek wpisów w indywidualną dokumentację medyczną powoda.

W powyższej dokumentacji brak jest także jakichkolwiek informacji na temat zgłoszonego przez powoda urazu kręgosłupa, jakiego miał doznać w celi mieszkalnej.

(dowód: notatka służbowa kierownika Ambulatorium z Izbą (...) Aresztu Śledczego w P., k. 52-53, kopia książeczki zdrowia osadzonego, k. 98-198)

W czerwcu 2013r. powód, podnosząc się z łóżka w celi mieszkalnej Aresztu Śledczego w P., postawił krzywo nogę, poślizgnął się i upadł na posadzkę. Kolega z celi pomógł mu się podnieść. Powód upadł z wysokości 40-50 cm.

Powód przebywał w celi dwuosobowej. Łóżko w celi było piętrowe, powód zajmował łóżko dolne z uwagi na to, iż od 10 lat cierpi na epilepsję Od 2010r. nie miał drgawek padaczkowych.

W momencie upadku powód miał na nogach klapki, które przydzielono mu po osadzeniu w pozwanej jednostce penitencjarnej.

W celach osadzeni sprzątają sami. W momencie upadku powoda posadzka w celi nie była mokra.

(dowód: zeznania powoda, k. 240-verte, k. 241, min. 00:02:18-00:24:00, nagranie przebiegu rozprawy, k. 242)

W dniu 10 lipca 2013r. powód na żądanie został doprowadzony do ambulatorium celem wizyty w lekarza, podczas której zgłosił bóle pleców w okolicy lędźwiowej prawej trwające od kilku dni. Skarżył się też na trudności z przewracaniem się z boku na bok, pochylaniem do przodu. Lekarz postawił diagnozę: lumbalgia i zalecił leki przeciwbólowe.

Dnia 12 lipca 2013r. powód ponownie został przyjęty przez lekarza i zgłaszał pobolewania grzbiety w okolicy lędźwiowo-krzyżowej po stronie prawej. Podczas badania lekarskiego powód wstawał, siadał, podpierając się w pozycji leżącej bez wysiłku, unosił głowę i plecy do kąta 30 stopni, na brzuchu układał się w pozycji podpartej rękoma i z odgiętym do tytułu kręgosłupem. U powoda wystąpiła bolesność w okolicy odcinka lędźwiowego kręgu 5 i odcinka krzyżowego kręgu 1. Lekarz postawił diagnozę – bóle grzbietu do obserwacji skrzywienia kręgosłupa i zmienił leki przeciwbólowe. Dolegliwości bólowe u powoda nie ustąpiły i został od ponownie przyjęty do ambulatorium w dniu 15 lipca 2013r. Podczas wizyty lekarskiej lekarz zalecił konsultację neurologiczną i zmienił leki.

Dnia 24 lipca 2013r. odbyła się konsultacja neurologiczna – lekarz neurolog stwierdził zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego i zalecił wykonanie zdjęcia RTG kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym (wynik badania: wysokość tarcz i trzonów w odcinku lędźwiowym jest prawidłowa, występuje klinowate obniżenie trzonu piersiowego 12). Zalecono wykonanie dodatkowego prześwietlenia celowanego. Powód otrzymał także leki przeciwbólowe: B. 10mg na 10 dni oraz P. 2 razy 50mg przez 7 dni.

Dnia 12 sierpnia 2013r. powód był ponownie doprowadzony do ambulatorium do lekarza i miał też wykonane zdjęcie RTG celowane, które wykazało klinowate obniżenie trzonu piersiowego 12 z widocznymi wtórnymi zmianami zwyrodnieniowymi na tym poziomie. Lekarz zalecił konsultację reumatologiczną. Dnia 29 sierpnia 2013r. lekarz zlecił także konsultację ortopedyczną.

Dnia 25 września 2013r. odbyła się konsultacja neurologiczna, lekarz w rozpoznaniu napisał: stan po złamaniu kręgu 12 piersiowego i zlecił kontynuację leczenia przeciwbólowego lekiem D.. Dnia 10 października 2013r. podczas wizyty u lekarza powód porosił o kontynuację leczenia przeciwbólowego.

Dnia 4 listopada 2013r. powód miał wykonany rezonans magnetyczny, wynik badania: stan po przebytym złamaniu kręgu piersiowego 12 z niewielkim złamaniem osi kręgosłupa i zmniejszeniem rezerwy płynowej, cech dyskopatii nie uwidoczniono.

Od dnia 20 listopada 2013r. powód otrzymywał D.. Od dnia 2 grudnia 2013r. lekarza zlecił powodowi P. i B..

Powód miał ustaloną konsultację do Oddziału (...) Leczniczej w Zakładzie Nr (...) w Ł. na dzień 14 lutego 2014r.

Dnia 22 stycznia 2014r. powód został doprowadzony do ambulatorium celem wydania opinii dotyczącej zdolności do transportu.

W dniu 23 stycznia 2014r. powód został przetransportowany do Zakładu Karnego w S..

(dowód: notatka służbowa kierownika Ambulatorium z Izbą (...) Aresztu Śledczego w P., k. 52-53, kopia książeczki zdrowia osadzonego, k. 98-198, zeznania powoda, k. 240verte, k. 241, min. 00:02:18-00:24:00, nagranie przebiegu rozprawy, k. 242)

Powód podczas osadzenia w pozwanej jednostce penitencjarnej w 2013r. nie zgłaszał żadnych skarg.

(dowód: notatka służbowa strażnika działu ochrony Aresztu Śledczego w

P., k. 54)

Przed osadzeniem w pozwanej jednostce penitencjarnej powód w okresie od końca 2011r. do kwietnia 2012r. oraz od końca 2012r. do końca stycznia 2013r. pracował jako rzeźnik w ubojni w Kosowie. W tym czasie odczuwała sporadycznie bóle kręgosłupa.

(dowód: zeznania powoda, k. 240-verte, k. 241, min. 00:02:18-00:24:00, nagranie przebiegu rozprawy, k. 242)

Orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 5 stycznia 2015r. powód został zaliczony do osób o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności na okres od 20 listopada 2014r. do 31 stycznia 2020r.

(dowód: kopia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, k. 5)

W czasie osadzenie, ale już w innej jednostce penitencjarnej niż pozwany Areszt Śledczy w P., powód po złożonej skardze na opieszałość służb medycznych, został skierowany na rehabilitację.

Po odbyciu kary i opuszczeniu zakładu karnego powód nie korzystał z dalszej rehabilitacji.

W chwili obecnej powód w związku dolegliwościami kręgosłupa odczuwa ból, nie może podnieść nic ciężkiego. Powoduje to, oprócz faktu, iż był karany, dodatkową trudność w znalezieniu zatrudnienia.

(dowód: zeznania powoda, k. 240-verte, k. 241, min. 00:02:18-00:24:00, nagranie przebiegu rozprawy, k. 242)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód wniósł o zasądzenie od Skarbu Państwa – Aresztu Śledczego w P. kwoty 80.000 zł tytułem odszkodowania za doznany uszczerbek na zdrowiu będący następstwem wypadku w celi, jaki miał miejsce w czerwcu 2013r., podczas osadzenia w pozwanej jednostce penitencjarnej.

Podstawy prawnej tak sformułowanego roszczenia należy poszukiwać w normie art. 417 § 1 k.c. Zgodnie z powyższym przepisem za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

Powyższy przepis statuujący odpowiedzialność odszkodowawczą za delikt władzy publicznej, wymaga dla udowodnienia zasadności żądania wykazania następujących przesłanek: niezgodność z prawem działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej, istnienie szkody oraz adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy tym działaniem a szkodą.

W toku niniejszego procesu powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, nie wykazał jednakże żadnej z powyższych przesłanek statuujących odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa określoną normą art. 417 k.c. Powód wywodzi swoje roszczenie z faktu, iż w czerwcu 2013r. podnosząc się z łóżka w celi mieszkalnej Aresztu Śledczego w P., postawił krzywo nogę, poślizgnął się i upadł na posadzkę. Kolega z celi pomógł mu się podnieść. Powód upadł z wysokości 40-50 cm.

Sąd podzieli w tym zakresie zeznania powoda, aczkolwiek w dokumentacji związanej w pobytem powoda w pozwanej jednostce penitencjarnej nie ma żadnej wzmianki o tym zdarzeniu. Wskazuje to jednoznacznie, iż powód uznał powyższe zdarzenie za na tylko nieistotne, iż nie zgłosił tego faktu wychowawcy, strażnikowi ani dyrektorowi Aresztu Śledczego, zaś pierwsza wizyta u lekarza miała miejsce, jak wynika z dokumentacji lekarskiej, w dniu 10 lipca 2013r. Wówczas powód na żądanie został doprowadzony do ambulatorium celem wizyty w lekarza, podczas której zgłosił bóle pleców w okolicy lędźwiowej prawej trwające od kilku dni. Skarżył się też na trudności z przewracaniem się z boku na bok, pochylaniem do przodu. Lekarz postawił diagnozę: lumbalgia i zalecił leki przeciwbólowe. Podczas tej wizyty lekarskiej powód także nie podał, iż przewrócił się w celi i nie wskazał, aby ewentualnie ta okoliczność mogła być źródłem dolegliwości bólowych ze strony kręgosłupa.

Powód następnie był poddany pełnej diagnostyce w związku ze zgłaszanymi dolegliwościami bólowymi kręgosłupa. Był badany nie tylko przez lekarza w pozwanej jednostce penitencjarnej, ale także przez specjalistę z zakresu neurologii, poddany badaniu RTG i rezonansowi magnetycznemu. Przez cały okres pobytu w pozwanej jednostce penitencjarnej miał wdrożone leczenie przeciwbólowe, został także skierowany na konsultację do Oddziału (...) Leczniczej w Zakładzie Nr (...) w Ł. na dzień 14 lutego 2014r., jednakże w dniu 23 stycznia 2014r. został przetransportowany do Zakładu Karnego w S. (...), wobec powyższego za ewentualne dalsze leczenie czy rehabilitację powoda w żadnym zakresie nie może ponosić odpowiedzialności Areszt Śledczy w P.

Powód w toku niniejszego procesu nie zgłosił żadnych zastrzeżeń do podjętego wobec niego leczenia w okresie pobytu w pozwanej jednostce penitencjarnej. Nie miał żadnych zarzutów odnośnie postępowania funkcjonariuszy służby więziennej. Wskazał, iż jedyny zarzut jako ma wobec pozwanego to okoliczność, iż płytki w celi mieszkalnej były zbyt śliskie, co przyczyniło się do jego upadku. Wywodząc skutki prawne z tak określonego zarzutu powód winien zmierzać w toku procesu do udowodnienia tej okoliczności. Zgodnie bowiem z normą art. 6 k.c., określającą podstawową zasadę rozkładu ciężaru dowodu w procesie cywilnym, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Tymczasem powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie przedstawił na powyższą okoliczność żadnych dowodów. Wobec powyższego stawiany pozwanemu zarzut należy uznać za całkowicie nie udowodniony. Jedyny wniosek dowodowy jaki zgłosił pełnomocnik powoda to wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu neurologii na okoliczność stwierdzenia, czy aktualny stan niepełnosprawności powoda jest wynikiem dolegliwości, jakich doznał powód w okresie pobytu w Areszcie Śledczym w P..

Powyższy wniosek dowodowy został oddalony przez Sąd jako zmierzający do ustalenia okoliczności, która z uwagi na wynik przeprowadzonego postępowania dowodowego, nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Zgodnie natomiast z normą art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Kluczową okolicznością, którą winien wykazać powód żądając zasądzenia odszkodowania od pozwanego, było udowodnienie, iż szkoda jakiej doznał powód była wynikiem niezgodnego z prawem działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej przez funkcjonariuszy pozwanej jednostki penitencjarnej i pozostaje z nim w adekwatnym związku przyczynowym. Na powyższe okoliczności strona powodowa nie zgłosiła żadnego dowodu. Dowodu takiego w żadnej mierze nie może stanowić stwierdzenie powoda zawarte w jego zeznaniach, iż płytki w celi mieszkalnej były zbyt śliskie.

Wobec tego, iż nie została w żadnym zakresie udowodniona zasada odpowiedzialności pozwanego Skarbu Państwa, bezprzedmiotowe było dalsze postępowanie dowodowe zmierzające do ustalenia aktualnego stanu zdrowia powoda. Tym bardziej, iż jak wynika z dokumentacji medycznej powoda (książeczki zdrowia) już w dacie przyjęcia do Aresztu Śledczego w P. zgłaszał on bliżej nieokreślone bóle grzbietu. Potwierdził to także w swoich zeznaniach, wskazując, iż przed osadzeniem w pozwanej jednostce penitencjarnej w okresie od końca 2011r. do kwietnia 2012r. oraz od końca 2012r. do końca stycznia 2013r. pracował jako rzeźnik w ubojni w Kosowie. W tym czasie odczuwał sporadycznie bóle kręgosłupa. Nie zostało zatem w żadnym zakresie wykazane w toku niniejszego procesu jaki był stan zdrowia powoda w okresie przed osadzeniem w pozwanej jednostce penitencjarnej, czy nie miał już w tym okresie dysfunkcji kręgosłupa i czy ewentualnie upadek w celi pogłębił te dolegliwości, czy też spowodował powstanie uszczerbku w zakresie neurologicznym, związanego z uszkodzeniem kręgosłupa.

Powyższe okoliczności, które winien także wykazać w toku procesu powód, winny być jednakże poprzedzone wykazaniem przez stronę powodową faktu, iż upadek powoda w celi był wynikiem zaniedbania czy też niewłaściwego postępowania funkcjonariuszy pozwanego i że to działanie czy też zaniechanie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z doznaną przez powoda szkodą. Zgodnie bowiem z normą art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Powyższe okoliczności nie zostały w żadnym zakresie wykazane w toku niniejszego procesu.

Wobec powyższego brak podstaw do uznania zasadności żądania pozwu w kontekście przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa na podstawie art. 417 § 1 k.c.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił powództwo, jako nie znajdujące prawnego ani faktycznego uzasadnienia.

O obowiązku zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Skoro bowiem powód przegrał proces w całości, winien zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej o obrony. Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził na rzecz pozwanego kwotę 7.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, ustalając wysokość wynagrodzenia pełnomocnika w oparciu o § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r., poz. 1804).

Na podstawie § 8 pkt 6 w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu Sąd przyznał pełnomocnikowi powoda wynagrodzenie w kwocie 4.428,00 zł z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu i nakazał wypłacenie tej kwoty ze środków Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim.

SSO Renata Lech