Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X GC 143/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach X Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Małgorzata Korfanty

Protokolant:

Sonia Giemza

po rozpoznaniu w dniu 9 września 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa: E. W.

przeciwko : H. W., R. W.

o zapłatę

1)  oddala powództwo;

2)  zasądza od powoda E. W. na rzecz pozwanych H. W., R. W. kwotę 7.217,00 (siedem tysięcy dwieście siedemnaście 00/100) zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Małgorzata Korfanty

Sygn. akt X GC 143/13

UZASADNIENIE

Powód E. W. wniósł o zasądzenie od pozwanych H. W. i R. W., jako dłużników solidarnych kwoty 240.666,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami oraz o zasądzenie kosztów postępowania tytułem rozliczenia w związku z jego wystąpieniem ze spółki cywilnej.

W uzasadnieniu powód wskazał, że na dochodzoną pozwem należność złożyła się 1/3 wartości maszyn i urządzeń stanowiących składniki majątku spółki w kwocie 239.666,67 zł oraz zwrot kwoty 1.000 zł z tytułu wniesionego wkładu spółki przy jej rozwiązywaniu.

W odpowiedzi na pozew powodowie wnieśli o oddalenie powództwa, jako bezzasadnego i o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwani podnieśli, iż powód nie przedstawił żadnych dowodów na okoliczność uniemożliwienia mu prowadzenia spraw spółki. Pozwani wskazali także na prawo powoda do sprzeciwiania się podjętym działaniom.

Pozwani zauważyli także, iż występującemu ze spółki cywilnej wspólnikowi wypłaca się część wartości wspólnego majątku wspólników pod warunkiem osiągnięcia zysku przez spółkę, którego wyliczenie powinno uwzględniać także pasywa. Tymczasem przedstawiony przez powoda wykaz maszyn i urządzeń nie zawierał pasywów majątku pozwanych.

Ponadto wartość wspólnego majątku winna być pomniejszona o wysokość zobowiązań spółki cywilnej.

Pozwani nadmienili także o braku zysku, ale również o istotnej stracie, która sprawiła, iż pozew w całości nie zasługiwał na uwzględnienie.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska, twierdzenia
i wnioski.

Sąd ustalił, co następuje:

Działalność gospodarczą w formie warsztatu stolarskiego zapoczątkował pozwany H. W. w 1985 r., który wybudował budynek warsztatu
i zakupił maszyny z własnych środków (dowód: zeznania pozwanego H. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:25:01-00:39:07).

W dniu 2 kwietnia 1991 r. H. W., E. W. i R. W. zawarli umowę spółki cywilnej o działalności w postaci stolarni zajmującej się wyrobem, sprzedażą, eksportem i importem wyrobów własnych, która miała być prowadzona w Z. przy ul. (...).W umowie wspólnicy uzgodnili, że H. W. wnosi 2.000 zł (dawniej: 20.000.000 zł), E. W. – 1.000 zł (dawniej: 10.000.000 zł), a R. W. – swoją pracę. Zyski, jak również straty miały być dzielone na trzech wspólników (dowód: umowa spółki cywilnej – k. 6-7; zeznania powoda – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:06:20-00:25:01; zeznania pozwanego H. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:25:01-00:39:07).

W trakcie prowadzenia działalności wspólnicy spółki cywilnej dokonywali zakupów rzeczy, w tym maszyn i urządzeń, wchodzących w skład majątku spółki z majątku wspólnego, po wcześniejszych uzgodnieniach (dowód: zeznania powoda – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:06:20-00:25:01; zeznania pozwanego R. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:39:07-00:52:04).

Powód otrzymywał wypłaty z zysku spółki w wysokości 2.000 zł miesięcznie, która została podwyższona do kwoty 2.500 zł. Pozwany R. W. wypłacał te kwoty bezpośrednio pozwanemu, który odbierał
je osobiście (dowód: zeznania powoda – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:06:20-00:25:01; zeznania pozwanego R. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:39:07-00:52:04).

W dniu 11 października 2011 r. pozwani dokonali sprzedaży pojazdu marki S. (...) za cenę 10.600 zł (dowód: faktura VAT – k. 292 i 303).

Następnie w dniu 30 listopada 2011 r. pozwani dokonali sprzedaży pojazdu marki M. (...) za cenę 1.000 zł (dowód: faktura VAT – k. 304).

Dalej w dniu 18 kwietnia 2012 r. powód wypowiedział swój udział
w spółce cywilnej ze skutkiem natychmiastowym z uwagi na uniemożliwienie mu prowadzenia spraw spółki oraz ze względów rodzinnych, a także z powodu ustalenia, że wynagrodzenie za usługę wykonania schodów, zrealizowaną przez spółkę, miało zostać wypłacone pozwanemu R. W.. Stosowne oświadczenie powód złożył na ręce każdego z pozostałych wspólników. (dowód: oświadczenie powoda – k. 8-9; zeznania powoda – protokół rozprawy
z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:06:20-00:25:01; zeznania pozwanego R. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:39:07-00:52:04).

Do czasu wypowiedzenia umowy spółki współpraca wspólników przebiegała bez większych zakłóceń (dowód: zeznania powoda – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:06:20-00:25:01).

Wypłata za usługę wykonania schodów została przelana na konto pozwanego R. W. z powodu zablokowania konta firmowego przez Komornika sądowego. 90% korespondencji formowej odbierał powód, który był odpowiedzialny za pracę warsztatu i przebywał w zakładzie w związku z jego odpowiedzialnością za pracę warsztatu (dowód: zeznania pozwanego R. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:39:07-00:52:04).

W związku z wypowiedzeniem udziału w spółce powód domagał się
od pozwanych zwrotu samochodu marki S. (...), na którego zakup wyłożył 14.000 zł własnych pieniędzy. Wskazaną kwotę powód przekazał pozwanym bez pokwitowania. Ponadto powód oczekiwał na zwrot około 100.000 zł stanowiących trzecią część wartości maszyn i urządzeń spółki, którą powód wyliczył na podstawie cen rynkowych zamieszczonych na portalach internetowych. Powód posiadał wiedzę na temat stanów pasywów spółki, która uzyskał od brata R. W.. Powód miał dostęp do dokumentów finansowo-księgowych spółki, z których mógł uzyskać wiedzę
o zobowiązaniach spółki. Powód odmówił partycypacji w zobowiązaniach spółki (dowód: zeznania powoda – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:06:20-00:25:01; zeznania pozwanego H. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:25:01-00:39:07; zeznania pozwanego R. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:39:07-00:52:04).

Mimo kilkukrotnych spotkań stron, po wystąpieniu powoda ze spółki, strony nie doszły do porozumienia, które stanowiłoby podstawę rozliczenia
z powodem. Podczas spotkań powód był informowany o stanie finansów spółki oraz o istniejącym zadłużeniu. Zaproponowano także powodowi przekazanie pojazdu S. (...) z adnotacją, iż wartość pojazdu będzie uwzględniona
w ramach rozliczeń z powodem. Powód nie przystał jednak na tę propozycję (dowód: zeznania pozwanego R. W. – protokół rozprawy z dnia
9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:39:07-00:52:04).

Zobowiązania powoda względem spółki za okres od 1 stycznia 2012 r.
do 18 kwietnia 2012 r. wyniosły łącznie 34.532,04 zł.

Na dzień 18 kwietnia 2012 r. suma zobowiązań spółki stron wyniosła 442.613,13 zł. Wskazana kwota nie uwzględnia indywidualnych zobowiązań wspólników z tytułu składek ZUS oraz rozrachunków spółki ze wspólnikami. Spółka dokonywała spłat zobowiązań powoda z tytułu składek ZUS i z tego tytułu uiściła łącznie 19.232,33 zł oraz z tytułu zaliczki na podatek dochodowy w kwocie 1.666,50 zł.

Biorąc pod uwagę dokonaną przez powoda wycenę majątku spółki
w kwocie 719.000 zł wartość spółki podlegająca podziałowi po odjęciu zobowiązań wyniosła 304.132,79 zł. Zatem 33% przypadające powodowi wyniosłoby kwotę 100.363,82 zł. W przypadku pomniejszenia wskazanej kwoty o zobowiązania powoda uiszczone przez spółkę wartość przypadająca powodowi wyniosłaby 79.464,99 zł.

W przypadku uwzględnienia wyceny majątku spółki dokonanej przez pozwanych w kwocie 320.000 zł wartość spółki wyniosłaby – 94.867,21 zł. Wartość przypadająca na każdego wspólnika w wysokości 33% wyniosłaby zatem 31.306,18 zł. W przypadku uwzględnienia zobowiązań powoda uiszczonych przez spółkę wartość, którą powód zobowiązany byłby zwrócić spółce wyniosłaby łącznie 52.205,01 zł (dowód: opinia biegłego sądowego – k. 188-256; ustna opinia uzupełniająca – protokół rozprawy z dnia 4 czerwca 2014 r. – czas nagrania: 00:04:15-00:10:06; zeznania pozwanego H. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:25:01-00:39:07).

Wobec zastrzeżeń do opinii biegłego i żądania jednoznacznej wartości majątku wspólnego ustalona jednoznaczna wartość księgowa majątku wspólnego wspólników okazała się ujemna i wniosła minus 314.770,49 zł. Wskazana wartość została ustalona o dostępne dane i dokumenty
z uwzględnieniem zobowiązań spółki. Kolejny biegły sądowy oszacował wartość rynkową majątku na kwotę 326.294 zł. Wartość ruchomości została oszacowana na podstawie danych udostępnionych w Internecie, danych uzyskanych od producentów. Biegły wziął także pod uwagę stopień zużycia maszyn i urządzeń i zastosował odpowiedni współczynnik (dowód: opinia uzupełniająca biegłego – k. 276-277; opinia biegłego sądowego Z. B. – k. 396-461; opinia uzupełniająca – k. 492; ustna opinia uzupełniająca 0 protokół rozprawy z dnia 1 lipca 2015 r. – czas nagrania: 00:01:55-00:25:05).

Na dzień 30 kwietnia 2012 r. zobowiązania spółki cywilnej stron wyniosły łącznie 546.082,47 zł, przy zyskach w wysokości 320.000 zł (dowód: wyciąg z księgi przychodów i rozchodów – k. 37-38; wykaz i wartość środków trwałych będących w posiadaniu warsztatu na dzień 19 kwietnia 2012 r. – k. 39).

W dniu 9 maja 2012 r. powód zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej i z dniem następnym został wykreślony z rejestru osób prowadzących działalność gospodarczą (dowód: odpis z Centralnej Ewidencji
i Informacji o Działalności Gospodarczej RP – k. 10).

W dniu 6 czerwca 2012 r. powód wezwał pozwanego R. W.
do przedstawienia wykazu zobowiązań i należności oraz stanu maszyn
i urządzeń według wartości rynkowej na dzień 18 kwietnia 2012 r. Ponadto powód wezwał o przedstawienie pisemnej propozycji ugody wzajemnych rozliczeń (dowód: pismo powoda – k. 11).

W dniu 25 października 2012 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanych do spłaty wartości udziału powoda wyrażając zgodę na częściowe rozliczenie poprzez przeniesienie własności pojazdu S. (...). Jednocześnie wezwano pozwanych do zapłaty kwoty 1.000 zł tytułem zwrotu wniesionego wkładu (dowód: pismo powoda – k. 12).

W okresie od 29 października 2012 r. do 14 października 2013 r. pozwani dokonali sprzedaży ruchomości wchodzących w skład majątku spółki za cenę
w łącznej wysokości 183.959,99 zł. Te same ruchomości nakładarka kleju, linia do łączenia drewna, kocioł F., suszarnie próżniowe – trzy sztuki, rębak do drewna W.,trak taśmowy W., wózek widłowy DV, suszarnia
do drewna A. zostały oszacowane przez biegłego sądowego, wobec braku wiedzy o ich cenach sprzedaży, na łączną wartość 121.000 zł (dowód: faktury VAT – k. 516-523; opinia biegłego sądowego – k. 396-461).

W dniu 10 stycznia 2013 r. pozwani dokonali sprzedaży kolejnego pojazdu marki S. (...) za cenę 10.000 zł. Z uzyskanej ceny sprzedaży pojazdu została uiszczona zaległość powoda powstała do dnia
18 kwietnia 2012 r. z tytułu składek ZUS (dowód: faktura VAT – k. 278-279; zeznania pozwanego R. W. – protokół rozprawy z dnia 9 września 2015 r. – czas nagrania: 00:39:07-00:52:04).

W dniu 1 lutego 2013 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty kwot wymienionych w pozwie (dowód: wezwanie ostateczne przesądowe – k. 13-15).

Powód sporządził wykaz maszyn i urządzeń stanowiących własność spółki, które oszacował łącznie na kwotę 719.000 zł (dowód: wykaz maszyn
i urządzeń – k. 16).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o złożone i wskazane powyżej dokumenty, zeznania świadków i stron oraz opinie biegłych, uznając zgromadzony w ten sposób materiał dowodowy za wystarczający,
a przeprowadzone postępowanie dowodowe za pozwalające na wyjaśnienie
i rozstrzygnięcie sprawy i nie wymagające uzupełnienia.

Sąd nie znalazł podstaw, by kwestionować wiarygodność treści dokumentów zwłaszcza, że ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, które pozwoliłyby
na podważenie ich wiarygodności i dlatego uwzględnił fakty z nich wynikające w całości.

Sąd uznał zeznania świadków i stron w zakresie przytoczonych ustaleń
za wiarygodne i przekonywujące, gdyż okazały się spójne, logiczne
i konsekwentne. Zeznania te znalazły poparcie w pozostałym materiale dowodowym i nie wymagały uzupełnienia.

Sąd nie stwierdził żadnych błędów ani uchybień biegłych
w sporządzanych opiniach podstawowych, które zostały uzupełnione opiniami uzupełniającymi oraz ustnymi wyjaśnieniami na rozprawach, w których biegli odpowiedzieli na pytania pełnomocników obu stron.

Dowód ten został sporządzony na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Na tej podstawie należało dokonać pozytywnej oceny przedmiotowych dowodów, należało uwzględnić dokonane w nich ustalenia i wzbogacić o nie zgromadzony
w sprawie materiał dowodowy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Bezspornym w sprawie okazało się, iż strony postępowania prowadziły działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Oczywistym było także to,
że powód wystąpił ze spółki cywilnej domagając się zwrotu wartości 1/3 majątku spółki oraz zwrotu wniesionego wkładu do spółki w wysokości 1.000 zł na podstawie przepisu art. 871 § 1 k.c.

Istota sporu sprowadzała się rozstrzygnięcia czy występującemu ze spółki wspólnikowi należy wypłacić 1/3 wartości majątku spółki oraz zwrócić powodowi wniesiony do spółki wkład poprzez odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących rozliczenia się pozostałych w spółce wspólników
ze wspólnikiem ustępującym ze spółki cywilnej.

Zasadniczym elementem spornym pomiędzy stronami była kwestia możliwości doliczenia do tych wszystkich aktywów, które pozostały w spółce na dzień wystąpienia powoda ze spółki, również pasywów przypadających
na każdego ze wspólników.

W myśl przepisu art. 871 § 2 k.c. wypłaca się występującemu wspólnikowi w pieniądzu taką część wartości wspólnego majątku, pozostałego po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.

Bezspornym okazało się, iż powód uczestniczył w zyskach spółki, a jego udział wynosił 1/3.

Sąd stanął na stanowisku, które jego zdaniem, ma oparcie w bieżącej linii orzeczniczej oraz doktrynie, iż wypłata, o której mowa we wskazanym przepisie byłaby możliwa w przypadku pozostania w majątku wspólnym jakiś aktywów spółki, po odliczeniu pasywów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2009 r. o sygn. akt IV CSK 14/09; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach
z dnia 23 czerwca 2005 r. o sygn. akt I ACa 121/05 i z dnia 30 grudnia 2003 r.
o sygn. akt I ACa 824/03; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia
30 lipca 2013 r. o sygn. akt I ACa 303/13; A. K. (w: ) A. K. (red.)
K. K.-P., Komentarz do art. 871 Kodeksu Cywilnego;
S. G. (w:) (...) prawa cywilnego, t. III, cz. 2, s. 833; J. G. (w:) G. B., Komentarz, t. II, 2011, s. 902; W. A. W. (w:) Prawo o spółkach - podręcznik praktyczny. T. 1. Wiadomości ogólne. Spółki osobowe, t. I, s. 93; M. J. (w:) Wystąpienie wspólnika ze spółki cywilnej, Prawo spółek nr 9 z 1997 r.; A. J. (w:) Ustawowe zasady rozliczenia ze wspólnikiem ustępującym ze spółki osobowej, (...) nr (...) z 1997 r.).

W oparciu o powyższe stanowisko Sąd uznał, że przy ustalaniu jaka kwota należała się powodowi przy rozliczeniu z nim, jako z ustępującym wspólnikiem, również do wartości majątku spółki winna być brana także pod uwagę wartość pasywów. Sąd stanął na stanowisku, że w wypadku wystąpienia straty na dzień wystąpienia wspólnika ze spółki wspólnik występujący ze spółki będzie zmuszony pokryć przypadającą na niego część niedoboru. Jeżeli w chwili wystąpienia wspólnika ta wartość majątku spółki jest mniejsza niż wartość wniesionych wkładów to ustępujący wspólnik otrzyma pełną wartość wniesionego przez siebie wkładu tylko wówczas, gdy z mocy umowy spółki był zwolniony od udziału w stratach. W przeciwnym razie ustępującemu wspólnikowi przysługiwać będzie suma odpowiednio mniejsza, obliczona według stosunku w jakim wspólnik ten miał uczestniczyć w stratach spółki. Zatem wspólny majątek, o którym mowa we wskazanym przepisie będzie oznaczał w rzeczywistości nadwyżkę aktywów nad pasywami spółki,
po uprzednim odjęciu wartości wniesionych przez wspólników wkładów.

Bezspornym w sprawie było to, że w umowie spółki powód nie był zwolniony od udziału w stratach. Powód nie kwestionował powyższego.

Wobec powyższego Sąd uznał, że powodowi mogłaby należeć się suma odpowiednio mniejsza obliczona według stosunku w jakim wspólnik ten miałby uczestniczyć w stratach spółki.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego,
w szczególności opinie biegłych, nie pozostawiła wątpliwości co do tego,
iż pasywa spółki przewyższyły aktywa spółki na dzień wystąpienia powoda.

Sąd, rozstrzygając roszczenie, wziął pod uwagę kilka wariantów obliczeń, w których należałoby uwzględniać, oprócz majątku spółki również zobowiązania spółki.

Biegła sądowa D. Ż. w sporządzonej opinii dokonała obliczenia zobowiązań spółki na dzień 18 kwietnia 2012 r., które wyniosły łącznie 442.613,13 zł (k. 202). Sąd, dokonując stosownych obliczeń, wziął pod uwagę również kwestię spłaty dokonywanych na rzecz ZUS składek, które spółka, a konkretnie pozwany R. W., opłacał na rzecz powoda. Z tego tytułu, jak wskazała biegła spółka uiściła łącznie w imieniu powoda kwotę 19.232,33 zł (k. 203). Sąd uwzględnił również uiszczoną przez spółkę w imieniu powoda zaliczkę na podatek dochodowy, wyliczoną w opinii na kwotę 1.666,50 zł (k. 203).

I WARIANT - uwzględniający wartość majątku spółki w kwocie 320.000 zł wyliczoną i podaną przez pozwanych

Zobowiązania = 442.613,13 zł

Wysokość zobowiązań uiszczonych przez spółkę za powoda – składki ZUS
i podatek PIT = 20.898,83 zł

Wartość majątku spółki = 320.000 zł

Udział wspólnika w majątku spółki = 106.666,67 zł

Udział powoda w zobowiązaniach spółki =147.537,71 zł

40.871,04 zł (147.537,71 – 106.666,67) wartość stanowiąca nadwyżkę pasywów nad aktywami w przeliczeniu na jednego wspólnika

II WARIANT - uwzględniający wartość księgową majątku spółki w kwocie 314.770,49 zł podaną przez biegłą w opinii uzupełniającej (k. 276-277)

Zobowiązania = 442.613,13 zł

Wysokość zobowiązań uiszczonych przez spółkę za powoda – składki ZUS
i podatek PIT = 20.898,83 zł

Wartość majątku = 314.770,49 zł

Udział wspólnika w majątku spółki – 104.923,50 zł (314.770,49 / 3)

Udział powoda w zobowiązaniach spółki - 147.537,71 zł (442.613,13 / 3)

42.614,21 zł (147.537,71 – 104.923,50) wartość stanowiąca nadwyżkę pasywów nad aktywami w przeliczeniu na jednego wspólnika

III WARIANT – uwzględniający wartość majątku spółki ustaloną w opinii kolejnego biegłego Z. B., bez uwzględnienia cen sprzedaży części maszyn

Zobowiązania = 442.613,13 zł

Wysokość zobowiązań uiszczonych przez spółkę za powoda – składki ZUS
i podatek PIT = 20.898,83 zł

Wartość majątku = 326.294 zł

Udział wspólnika w majątku spółki = 108.764,67 zł (326.294 / 3)

Udział powoda w zobowiązaniach spółki - 147.537,71 zł (442.613,13 / 3)

38.773,04 zł (147.537,71 – 108.764,67) wartość stanowiąca nadwyżkę pasywów nad aktywami w przeliczeniu na jednego wspólnika

IV WARIANT - przy przyjęciu wartości majątku z opinii biegłego sądowego Z. B. po korekcie z uwzględnieniem cen sprzedanych ruchomości ustalonych na podstawie złożonych faktur VAT

Zobowiązania = 442.613,13 zł

Wysokość zobowiązań uiszczonych przez spółkę za powoda – składki ZUS
i podatek PIT = 20.898,83 zł

Wartość majątku = 389.253,99 zł

Udział wspólnika w zobowiązaniach spółki - 147.537,71 zł (442.613,13 / 3)

Udział powoda w zobowiązaniach spółki – 129.751,33 zł (389.253,99 / 3)

17.786,38 zł (147.537,71 – 129.751,33) wartość stanowiąca nadwyżkę pasywów nad aktywami w przeliczeniu na jednego wspólnika

Należy zwrócić uwagę na fakt, iż w każdym z opisanych wariantów wartość majątku spółki okazała się niższa od pasywów spółki. Uwzględniając wysokość zobowiązań powoda uiszczonych przez spółkę za niego wartość pasywów uległaby odpowiednio wzrostowi o kwotę łączną 20.898,83 zł,
na którą złożyły się składki ZUS i zaliczki na podatek dochodowy.

Sąd uwzględnił także podnoszoną przez powoda kwestię wyprzedaży majątku przez pozwanych po cenach wyższych niż wskazał biegły Z. B. w sporządzonej opinii. Sąd dał temu wyraz w wariancie IV, w którym uwzględnił ceny sprzedaży maszyn i podwyższył obliczoną przez biegłego wartość majątku spółki o różnicę pomiędzy ustalonymi wartościami maszyn,
a cenami sprzedaży. Mimo tego wysokość pasywów okazała się na tyle wysoka, że również przy tym korzystnym dla powoda obliczaniu wysokości majątku spółki, również nie uwzględniając wartości zobowiązań powoda z tytułu składek ZUS i zaliczek na podatek, wartość pasywów i tak przekroczyła wartość majątku spółki.

Po dokonaniu bieżącego sprawdzenia wartości zobowiązań spółki, biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, iż nie ma możliwości, aby powód otrzymał jakąkolwiek spłatę wkładu oraz części majątku z uwagi na to, że ustalona
i obliczona wartość majątku w zestawieniu z pasywami spółki, nie bilansuje się, jest wartością ujemną. Brak zatem wartości, która podlegałaby podziałowi pomiędzy wspólników.

Dokonane badania powołanych: biegłego rzeczoznawcy, jak i biegłej rewident oraz ich wyniki nie pozwalają na takie skalkulowanie majątku spółki, aby można było spłacić jakąkolwiek należność względem powoda.

Należy wskazać, że powód, jako wierzyciel spółki, jeżeli posiadałby jakiekolwiek wierzytelności względem spółki, mógłby wypowiedzieć umowę spółki. Wtedy poprzez innego rodzaju roszczenie mógłby domagać się stosownego rozliczenia.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd oddalił powództwo.

Sąd zdaje sobie sprawę o istnieniu również innej linii orzeczniczej, którą preferuje pełnomocnik powoda, w której do wartości udziału w majątku spółki, podlegającego zwrotowi występującemu wspólnikowi, nie wlicza się pasywów spółki.

Sąd w tym składzie nie podzielił jednak tej argumentacji. Zdaniem Sądu w tej konkretnej sytuacji nie ma możliwości pozytywnego rozstrzygnięcia powództwa i stąd orzeczenie, jak w punkcie 1 sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu okazało się konsekwencją rozstrzygnięcia głównego.

Oparto je na przepisach art. 98 i 108 k.p.c., uznając powoda
za odpowiedzialnego wszelkim kosztom, które w związku z tym procesem powstały.

Powód, jako podmiot odpowiedzialny za wynik sporu, jest zobowiązany do zwrotu pozwanym ich należności z tytułu wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika w kwocie 7.200 zł oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa
w kwocie 17 zł.

Wysokość zasądzonego wynagrodzenia radcowskiego Sąd ustalił
w oparciu o § 2 ust. 1 i 2 i § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.

Wprawdzie powód został zwolniony od kosztów sądowych, a koszty sporządzonych opinii zostały pokryte z budżetu państwa i zostały kredytowane, ale powód nie był zwolniony od kosztów związanych z osobistym uczestnictwem pozwanych i z uczestnictwem pełnomocników pozwanych
w procesie.

Zgodnie z przepisem art. 108 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.

Z tych względów orzeczono, jak w punkcie 2 sentencji.

SSO Małgorzata Korfanty