Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 stycznia 2017 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSA Wojciech Kościołek (spr.)

Sędziowie: SSA Grzegorz Krężołek

SSA Robert Jurga

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2017 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. S. (1)

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o odszkodowanie i zadośćuczynienie

na skutek zażalenia powoda K. S. (1)

na postanowienie Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 15 września 2016 roku, sygn. akt I C 208/15

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie i udzielić zabezpieczenia roszczenia powoda o zapłatę kwoty 18.700 zł poprzez zobowiązanie strony pozwanej Towarzystwa (...) w W. do zapłaty jednorazowo kwoty 18.700 zł (osiemnaście tysięcy siedemset złotych 00/100) na rzecz powoda K. S. (1) .

SSA Grzegorz Krężołek SSA Wojciech Kościołek SSA Robert Jurga

Sygn. akt I ACz 2406/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Nowym Sączu oddalił wniosek powoda o udzielenie zabezpieczenia powództwa o wypłatę sumy potrzebnej na pokrycie kosztów rehabilitacji poprzez zobowiązanie pozwanego Towarzystwa (...) z siedzibą w W. do zapłaty na rzecz powoda jednorazowo kwoty 18.700 zł.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że w dniu 24 lutego 2014 r. w B. w wyniku zderzenia samochodu osobowego z motocyklem powód – mający wówczas 16 lat – doznał obrażeń ciała w wyniku których został poddany hospitalizacji. Kierujący samochodem osobowym posiadał ubezpieczenie OC wykupione w pozwanym Towarzystwie (...) z siedzibą w W.. Strona pozwana po zgłoszeniu szkody przez powoda uznała co do zasady swoją odpowiedzialność, z tym że przyjęła, iż powód przyczynił się w 50% do powstania szkody i na tej podstawie wypłaciła określone świadczenia.

Po wielomiesięcznej hospitalizacji powód został przewieziony w sierpniu 2014 r. do domu rodzinnego w B.. W tamtym okresie mieszkał z rodzicami i siostrą. Opieką nad nim zajmowała się jego rodzina, która go rehabilitowała. Ćwiczyli z nim poprzez zginanie i prostowanie kończyn, a także poprzez masaż twarzy, którego nauczyli się od neurologopedy. Obecnie poza powyższymi ćwiczeniami wykonywanymi przez rodzinę powoda raz w tygodniu przyjeżdża do niego lekarz i pielęgniarka oraz neurologopeda. Kilka razy w tygodniu przychodzi także fizjoterapeuta w ramach hospicjum domowego, który rehabilituje powoda przez ok. 1 godzinę. W tym czasie ćwiczy powoda, pionizuje go, przy czym wymagana jest pomoc innej osoby w przytrzymaniu powodowi głowy.

W ocenie Sądu pierwszej instancji powód nie uprawdopodobnił swojego roszczenia. W szczególności nie uprawdopodobnił, aby jego obecny stan zdrowia wymagał pomocy medycznej i rehabilitacyjnej w postaci terapii i konsultacji, jakie były przewidziane w przedmiotowym czterotygodniowym turnusie rehabilitacyjnym. Dotychczas powód nie był poddawany metodom terapeutycznym, o których mowa we wniosku (m.in. indywidualna terapia logopedyczna z zakresu dysfagii, indywidualna terapia logopedyczna z zakresu komunikacji, terapia na urządzeniu C-eye) i nie uprawdopodobnił, aby ich przeprowadzenie aktualnie było potrzebne i w jakim rozmiarze. W tym miejscu podkreślić należy, iż brak uprawdopodobnienia na obecnym etapie sprawy nie oznacza braku zasadności żądania pozwu o zasądzenie sumy na koszty leczenia, zwłaszcza że m.in. na tę okoliczność dopuszczony został dowód z opinii biegłego instytutu.

Zażalenie na to postanowienie wniósł powód, zaskarżając je w całości i zarzucając mu błędne ustalenia faktyczne oraz naruszenie prawa procesowego, tj. art. 753 ^{( 1)} § 1 k.p.c. w zw. z art. 753 § 1 k.p.c. przez błędne i dowolne przyjęcie, że w okolicznościach niniejszej sprawy powód nie uprawdopodobnił swojego roszczenia. Skarżący wniósł o przeprowadzenie dowodu z dokumentów, a to zaświadczenia Polskiego Centrum Rehabilitacji (...)z siedzibą w K. z dnia 8 września 2016 r. oraz umowy o kredyt gotówkowy nr (...) z dnia 18 sierpnia 2016 r., na okoliczność stanu zdrowia powoda, konieczności prowadzenia stałej rehabilitacji usprawniającej i funkcjonalnej oraz podejmowanych działaniach w celu uzyskania funduszy na leczenie i rehabilitację. W związku z powyższym powód wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i udzielenie mu zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kwoty 18.700 zł poprzez zobowiązanie pozwanego Towarzystwa (...) w W. do zapłaty na rzecz powoda jednorazowo kwoty 18.700 zł, jak również o zasądzenie kosztów wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu, gdyż koszty te nie zostały opłacone w całości ani w części.

W uzasadnieniu zażalenia powód wskazał, że lekarze monitorujący stan zdrowia powoda podkreślają konieczność nieustannej rehabilitacji. Fizjoterapeuta ćwiczy natomiast z powodem jedynie przez jedną godzinę kilka razy w tygodniu. Powód jest całkowicie niesamodzielny, wymaga stałej opieki innych osób, a brak kompleksowej i długoterminowej rehabilitacji będzie prowadził do pogorszenia jego stanu zdrowia.

W odpowiedzi na zażaleniestrona pozwana wniosła o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przewidzianych. Podniosła, że ze względu na wegetatywny stan powoda prowadzenie u niego tak intensywnej rehabilitacji nie jest możliwe. Udzielenie zabezpieczenia we wnioskowanym kształcie zmierzałoby do zaspokojenia roszczenia wbrew art. 731 k.p.c.

W odpowiedzi na zażalenie interwenient uboczny Towarzystwo (...) S.A. w W. wniosło o jego oddalenie i o zasądzenie od powoda na rzecz interwenienta ubocznego kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Interwenient uboczny wskazał, że należność za turnus rehabilitacyjny była wygórowana, a powód nie uprawdopodobnił pogorszenia swojego stanu zdrowia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się zasadne.

Zgodnie z art. 730 ¹ k.p.c., udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej (art. 731 k.p.c.). Stosownie do art. 753 k.p.c. w sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. Podstawą zabezpieczenia w takich sprawach jest samo uprawdopodobnienie istnienia roszczenia, nie jest natomiast wymagane uprawdopodobnienie interesu prawnego (art. 753 ¹ § 3 k.p.c.). Przepis art. 753 stosuje się odpowiednio do zabezpieczenia roszczeń m.in. o sumę potrzebną na koszty leczenia (art. 753 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c.).

W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy nieprawidłowo zastosował przepis art. 730 ¹ k.p.c. W myśl art. 243 k.p.c. zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym nie jest konieczne, kiedy ustawa przewiduje uprawdopodobnienie zamiast dowodu, jak w przypadku zabezpieczenia roszczenia. Oznacza to, że istnienie roszczenia powinno zostać uwiarygodnione zarówno co do zasady, jak i co do wysokości, jednak nie zachodzi konieczność ścisłego jego udowodnienia.

W niniejszej sprawie powód wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia przedłożył wniosek o skierowanie na rehabilitację w Polskim Centrum Rehabilitacji (...), ofertę turnusu rehabilitacyjnego i fakturę pro forma. Wniosek ten został wypełniony co do szczegółów dotyczących stanu zdrowia powoda oraz podpisany przez lekarza pediatrę, który w ten sposób stwierdził, że udział powoda w takim turnusie jest uzasadniony z medycznego punktu widzenia. Wbrew stanowisku strony pozwanej, potwierdzenie potrzeby uczestnictwa w tak intensywnej rehabilitacji przez biegłych sądowych nie jest konieczne z punktu widzenia uwiarygodnienia roszczenia. Niewątpliwie opinia taka jest niezbędna do rozstrzygnięcia sprawy, jednak na etapie postępowania zabezpieczającego wystraczające mogą być inne sposoby uprawdopodobnienia roszczenia. Powód został zakwalifikowany na turnus, co wynika z przedstawionego zaświadczenia z (...) (k. 854).

W ocenie Sądu Apelacyjnego przy ocenie wniosku o zabezpieczenie w myśl art. 738 k.p.c. należy wziąć pod uwagę także całokształt materiału zgromadzonego w sprawie. Potrzebę udziału w turnusie i terapii takimi metodami, jakie zostały przewidziane w jego programie, potwierdził lekarz kierujący powoda do udziału w nim. Co więcej, z zaleceń lekarskich wydanych po wypisaniu powoda ze szpitala (k. 374) wynika ogólna konieczność dalszej intensywnej rehabilitacji. Potrzebę taką potwierdza także słuchana w charakterze świadka K. S. (2), fizjoterapeutka rehabilitująca powoda (k. 750-753). Można więc uznać za uprawdopodobnione, iż powód potrzebuje uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym, co pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z wypadkiem, którego doznał. Potrzeba taka nie musi być uzasadniona pogorszeniem stanu zdrowia powoda, który jest w stanie wegetatywnym, co wynika z dokumentacji medycznej zgromadzonej w aktach sprawy. Gdyby jednak udział w takiej terapii nie był celowy, lekarz pediatra nie kierowałby powoda na ten rodzaj leczenia. Należy przy tym zauważyć, że strona pozwana co do zasady przyznaje swoją odpowiedzialność za szkodę nim wyrządzoną, a spór w sprawie dotyczy wysokości roszczenia i stopnia przyczynienia się powoda do powstania szkody.

Odnosząc się do stanowiska strony pozwanej wyrażonego w odpowiedzi na zażalenie, Sąd Apelacyjny wskazuje, iż regulacja art. 731 k.p.c., zgodnie z którą zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, przewiduje wyjątek od tej zasady w przypadkach wskazanych w ustawie. Do wyjątków tych należą świadczenie alimentacyjne i zrównane z nimi, a tym roszczenie dotyczące kosztów leczenia w myśl art. 753 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c. Udzielenie zabezpieczenia w sposób wskazany we wniosku zostało zatem wprost przewidziane w przepisie art. 753 k.p.c. w zw. z art. 753 ¹ § 1 pkt 1 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny uznał, że zaskarżone postanowienie podlegało zmianie, wobec czego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

SSA Grzegorz Krężołek SSA Wojciech Kościołek SSA Robert Jurga