Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:SSR del. Jacek Liszka

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Houda

po rozpoznaniu w dniu 23 października 2013 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania H. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 12 marca 2013 roku nr (...)/ (...)/01

w sprawie H. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o świadczenie przedemerytalne

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu H. D. świadczenie przedemerytalne począwszy od dnia 19 lutego 2013r.

Sygn. akt IV U 655/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 października 2013 r.

Decyzją z dnia 12 marca 2013 r. nr (...)/ (...)/01 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił H. D. przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych ( Dz. U. Nr.120, poz. 1252) i ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.). W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż na podstawie przedłożonych dokumentów Zakład uznał za udowodnione tylko 39 lat 11 miesięcy oraz 8 dni okresów zatrudnienia, w tym: 39 lat 8 miesięcy i 15 dni okresów składkowych, 14 dni okresów nieskładkowych oraz 2 miesiące i 9 dni okresów uzupełniających, a nie 40 lat. Organ rentowy nie uznał okresu pracy w gospodarstwie rolnym matki od 10.07.1971 r. do 24.06.1972 r., ponieważ w tym okresie uczęszczał do szkoły w N., a odległości między gospodarstwem rolnym położonym w S. a szkołą wykluczała pracę w wymiarze co najmniej ½ wymaganego czasu pracy. Organ rentowy ponadto stwierdził, że praca w okresie wakacji w gospodarstwie rolnym nie jest pracą w gospodarstwie rolnym.

H. D. wniósł odwołanie, w którym domagał się zmiany decyzji i przyznania świadczenia przedemerytalnego, przy uwzględnieniu okresu pracy w gospodarstwie rolnym matki po ukończeniu 16 roku życia, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia okresu składkowego i nieskładkowego. W spornym okresie od 10.07.1971 r. do 24.06.1972 r. pracował w gospodarstwie rolnym i uczęszczał do szkoły. Po szkole i w wakacje pracował w gospodarstwie, ponieważ po śmierci ojca musiał pomagać matce, ponieważ gospodarstwo było ich źródłem utrzymania. Nie może dokumentami potwierdzić spornej okoliczności, wniósł o jej ustalenie w drodze zeznań świadków i jego zeznań.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

H. D. ur. (...) w dniu 18.02.2013 r. wniósł o przyznanie świadczenia przedemerytalnego. Organ rentowy uznał za udowodnione łącznie: 39 lat 11 miesięcy oraz 8 dni okresów zatrudnienia, w tym: 39 lat 8 miesięcy i 15 dni okresów składkowych, 14 dni okresów nieskładkowych oraz 2 miesiące i 9 dni okresów uzupełniających tj. od 25.06.1972 r. do 03.09.1972 r.

Stosunek pracy odwołującego został rozwiązany z dniem 30.06.2012 r. w wyniku porozumienia stron w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – art. 10 ust.1 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. w zw. z art. 30 § 1 pkt. 1 kp. Odwołujący od dnia 31.07.2012 r. zarejestrował się jako osoba bezrobotna, a sześciomiesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych upłynął w dniu 08.02.2012 r. co potwierdza zaświadczenie PUP z B. z dnia 14.02.2013 r.

Dowód: świadectwo pracy z dnia 30.06.2012 r. - k. 12 ar czII,

zaświadczenie PUP z dnia 14.02.2013 r. –k. 15 ar,

wniosek z dnia 18.02.2013 r. –k. 1-2 ar,

Matka odwołującego – A. D. między innymi w okresie od 10.07.1971 r. do 03.09.1972 r. posiadała gospodarstwo rolne o łącznej powierzchni 1,45 ha położone w miejscowości S., a odwołujący w tym czasie uczęszczał do szkoły zawodowej w N.. W domu mieszkał w tym okresie odwołujący z matką , jego starszy niewidomy brat i młodsza siostra. Odwołujący był zameldowany na pobyt stały w domu rodzinnym i do szkoły codziennie dojeżdżał. Ojciec odwołującego zmarł gdy ten miał 3 lata. Matka odwołującego hodowała krowy, trzodę chlewną, kury, uprawiała zboże, ziemniaki, buraki i siano. W trakcie roku szkolnego, kiedy wracał ze szkoły oraz w trakcie wakacji – pracował w gospodarstwie rolnym i wykonywał codziennie pracę w gospodarstwie rolnym, z tym że w czasie wakacji w wymiarze nie mniejszym niż 4 godziny dziennie. Odwołujący wykonywał wszystkie prace konieczne w gospodarstwie rolnym między innymi karmił trzodę, pasł krowy, pracował przy suszeniu siana, przy zbiorze płodów rolnych. Źródłem utrzymania rodziny było gospodarstwo rolne. Odwołujący nie wyjeżdżał na kolonie czy inne formy wypoczynku w czasie wolnym od zajęć szkolnych.

(dowód: zaświadczenie UM N. z dnia 11.02.2013 r. –k. 7 ar,

zaświadczenie UG N. z dnia 13.02.2013 r. –k. 8 ar,

zeznania świadka M. B. –k. 12 as,

zeznania świadka J. K. –k. 12 as,

zeznania odwołującego –k. 13 as).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów oraz zeznania świadków i słuchanego w charakterze strony odwołującego.

Sąd w całości podzielił wnioski i tezy wypływające z dokumentów. Ich autentyczność i wiarygodność nie był kwestionowana przez strony. Brak więc jakichkolwiek podstaw, które należało by uwzględnić, nawet z urzędu, aby dokumentom tym odmówić właściwego znaczenia dowodowego.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków M. B. i J. K. w całości. Ich zeznania są szczere, logiczne i pozwalają ustalić fakt wykonywania przez odwołującego w spornym okresie codziennej pracy w gospodarstwie matki z tym, że w okresie wakacji w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie. Świadkowie wyraźnie wskazywali te okoliczności, które pamiętali oraz okoliczności których nie potrafili odtworzyć co jest w pełni zrozumiałe z uwagi na upływ czasu i wiek świadków.

Zeznania odwołującego również Sąd w całości przyjął za podstawę dokonanych ustaleń faktycznych albowiem były wiarygodne, logiczne i korespondowały z zeznaniami świadków oraz dowodów z dokumentów.

Sąd rozważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Istotą sporu, a zarazem przedmiotem niniejszego postępowania było rozstrzygnięcie, czy dopuszczalne jest doliczenie, w zakresie brakującym do okresu wymaganego tj. 40 lat - okresu pracy H. D. w gospodarstwie rolnym matki od 10.07.1971 r. do 24.06.1972r. i tym samym przyznanie mu świadczenia przedemerytalnego.

Zasady nabywania prawa i wypłaty świadczeń przedemerytalnych regulują przepisy ustawy z 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U z 2004 r., nr 120, poz. 1252), która weszła w życie w dniu 1 czerwca 2004 r., w zakresie zaś warunków nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego, kwoty świadczenia, ustalenia prawa do świadczenia oraz zasad jego wypłaty, z dniem 1 sierpnia 2004 r .

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt. 5 w/w ustawy prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która: do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 40 lat dla mężczyzn.

Z kolei ust.2 stanowi, że za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, Nr 64, poz. 593 i Nr 99, poz. 1001), zwanej dalej "ustawą o emeryturach i rentach z FUS".

Ustęp mówi, że świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1) nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2) w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn. zm.) przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki przypadającej przed dniem 01 stycznia 1983 r. jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 19.12.2000 r. II UKN 155/00 (publ. OSNP 2002/16/394) przy ustaleniu prawa do emerytury uwzględnia się okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, świadczonej przed dniem 1 stycznia 1983 r. w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy, także w czasie wakacji szkolnych (art. 10 ust. 3 w związku z art. 6 ust. 2 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Dz. U. Nr 162, poz. 1118 ze zm.) (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 1997 r., II UKN 96/96 OSNAPiUS 1997 nr 23, poz. 473; z dnia 7 listopada 1997 r., II UKN 318/97, OSNAPiUS 1998 nr 16, poz. 491; z dnia 13 listopada 1998 r., II UKN 299/98, OSNAPiUS 1999 nr 24, poz. 799; z dnia 9 listopada 1999 r., II UKN 190/99, OSNAPiUS 2001 nr 4, poz. 122, czy wyrok z dnia 10 maja 2000, II UKN 535/99, nie publikowany).

Organ rentowy uwzględnił odwołującemu okres pracy w gospodarstwie rolnym matki w okresie od 25.06.1972 r. do 03.09.1972 r. tj. po ukończeniu szkoły a przed podjęciem zatrudnienia.

Odwołujący w okresie od 10.07.1971 r. do 24.06.1972 r. w trakcie trwania nauki dojeżdżał do szkole zawodowej w N., ale w okresie wakacji letnich w 1971 r. pracował stale w gospodarstwie rolnym matki położonym w S. w łącznym wymiarze 1 miesiąc i 20 dni. Pozwala to na ustalenie, że odwołujący w tym okresie pracował w gospodarstwie rolnym matki w wymiarze co najmniej 4 godziny dziennie. Przepis art. 10 ust. 1 pkt. 1 pozwala zaliczyć jedynie brakującą część w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu, zatem należało odwołującemu zaliczyć 22 dni do przyznania świadczenia przedemerytalnego.

Bezspornym w sprawie było, że odwołujący spełniała wszystkie pozostałe przesłanki przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego, ponieważ do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym był zatrudniony przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 40 lat dla mężczyzn. Spełnia także warunki określone w art. 2 ust. 3 powołanej ustawy, a skoro tak to Sąd uwzględnił odwołanie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc i powołanych przepisów prawa materialnego i przyznał odwołującemu prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 19.02.2013 r. tj. od następnego dnia od daty zgłoszenia wniosku (art. 7 ustawy).