Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 533/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Staszowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Krzysztof Fik

Protokolant:

st. sekr. sądowy Agnieszka Jaworska

po rozpoznaniu w dniu 1 lipca 2016 r. w Staszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. Ż. i M. Ż.

przeciwko (...) w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty z dnia 27 października 2008 roku Sądu Rejonowego w S. w sprawie o sygn. akt I Nc 109/08 zaopatrzonego klauzulą wykonalności tegoż Sądu z dnia 12 lutego 2009 roku częściowo w zakresie kwoty 4.119,16 zł (cztery tysiące sto dziewiętnaście 16/100 złotych) wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od kwot:

- 747,38 zł za okres od dnia 29 września 2008 roku,

- 867,39 zł za okres od dnia 17 listopada 2008 roku,

- 2.504,39 zł za okres od dnia 14 stycznia 2009 roku;

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  odstępuje od obciążania powodów K. Ż. i M. Ż. kosztami procesu.

Sygn. akt I C 533/15

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Staszowie

z dnia 01 lipca 2016 roku

Pozwem z dnia 10 sierpnia 2015 roku wniesionym przeciwko pozwanemu (...)
w W. powodowie K. Ż. i M. Ż. reprezentowani przez adwokata domagali się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego
w postaci nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w S. z dnia 27 października 2008 r. sygn. akt I Nc 109/08 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, którego mocą zasądzono od powodów na rzecz pozwanego kwotę 16.756,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania. Nadto domagali się zasądzenia od pozwanego na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że świadczenie z wymienionego tytułu wykonawczego zostało spełnione, albowiem wynika ono z umowy kredytowej zawartej przez powodów z (...) S.A. z dnia 25 września 2008 r. Pozwany nabył wierzytelność objętą roszczeniem wynikającym z tej umowy, przy czym świadczenie to było już objęte bankowym tytułem egzekucyjnym wystawionym przez (...) S.A. nr Wi-164/00, na podstawie którego bank prowadził przeciwko dłużnikom egzekucję przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w S. J. K. w sprawie sygn. akt Km 390/00. W ramach tego postępowania powodowie spłacili całą należność objętą wspominanym bankowym tytułem egzekucyjnym, a wynikającą z zawartą z bankiem umową kredytową. Bank dokonując przelewu wierzytelności na rzecz pozwanego nie uwzględnił tej okoliczności i nie poinformował kontrahenta o spłaceniu długu. Pozwany występując z roszczeniem w sprawie I Nc 109/08 Sądu Rejonowego w S.,
a następnie egzekwując tę należność w drodze egzekucji doprowadził zatem do sytuacji, w której powodowie muszą po raz drugi spłacać dług wynikający z opisanej umowy kredytowej. Powodowie nie składali środków zaskarżenia od doręczonego im nakazu zapłaty, będąc w przeświadczeniu, że należność objęta nakazem została już przez nich spłacona na rzecz banku. Jako podstawę żądania powodowie wskazali art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.

W odpowiedzi na pozew (k. 37-39) pozwany (...) w W. reprezentowany
w sprawie przez pełnomocnika – radcę prawnego wniósł o oddalenie powództwa
i zasądzenie solidarnie od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie swojego stanowiska pozwany wskazał, iż powodowie
w żaden sposób nie udowodnili aby świadczenie objęte tytułem wykonawczym zostało przez nich spełnione. Wskazał, iż prawdopodobnym jest, że powodowie posiadają także inne zobowiązania, które być może spłacili. Nadto pozwany wskazał, iż w dniu cesji wierzytelności tj. 08.08.2008 r. cedent określił wartość zobowiązania strony powodowej w ten sposób, iż kapitał wyniósł 2.805,41 zł, odsetki (...) 13.660,21 zł, koszty (...) 257,35 zł, a łącznie zobowiązanie to wynosiło na tą datę 16.722,97 zł. Przed cesją cedent prowadził wobec powodów postępowanie egzekucyjne w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny nr 177/00 z dnia 17.10.2000 r. opatrzony sądową klauzulą wykonalności. Egzekucja nie doprowadziła do całkowitego zaspokojenia roszczenia. Natomiast w dniu 30.03.2006 r. powodowie złożyli oświadczenia o uznaniu zadłużenia, zgodnie z treścią którego wysokość zadłużenia wynosiła 16.761,60 zł. Nadto powodowie zwrócili się do wierzyciela
o zastosowanie ulgi w spłacie, zobowiązując się do spłaty zadłużenia w ratach po 500 zł. Bank wyraził zgodę na spłatę w 34 ratach po 500 zł każda. Powodowie nie wywiązali się z warunków spłaty, czego skutkiem ulga w spłacie przestała obowiązywać. Ostatnia wpłata powodów miała miejsce w czerwcu 2006 r., do spłaty w miesiącu lipcu pozostawała kwota 14.793,87 zł. Pozwany wskazał też, iż powodowie dokonali trzech wpłat na poczet zobowiązania związku z udzieloną ulgą. Łącznie wpłacili 1.650 zł. Brak zatem podstaw, że ich zobowiązanie zostało spłacone w całości. Jeszcze przed cesją wierzytelności pierwotny wierzyciel wszczął przeciwko powodom postępowanie egzekucyjne w sprawie KM 390/07, jednakże z uwagi iż po zmianie wierzyciela pozwany utracił możliwość dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny, skierował zatem powództwo
o zapłatę, w skutek czego uzyskał nakaz zapłaty wydany w sprawie I Nc 109/08.
Z uwagi na powyższe w ocenie pozwanego powództwo jest całkowicie bezpodstawne.

W pismach procesowych z dnia 21.03.2016 r. (k. 60-61) i 10.06.2016 r. (k. 87-88) powodowie podtrzymali dotychczasowe stanowisko. Na wypadek oddalenia powództwa z uwagi na trudną sytuację materialną, powodowie wnieśli
o nieobciążanie kosztami postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie K. Ż. i M. Ż. oraz (...) S.A. Oddział w S. zawarli w dniu 24.08.1999 r. umowę kredytową Nr (...). Powodowie nie wywiązali się z warunków umowy. W dniu 17.10.2000 r. wymieniony Bank wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr 177/00, któremu Sąd Rejonowy w S. nadał w dniu 22 listopada 2000 r. klauzulę wykonalności. Prowadzone w oparciu o wskazany tytuł postępowanie egzekucyjne nie doprowadziło do wyegzekwowania od powodów całej należności.

Jednakże w dniu 30 marca 2006 r. powodowie złożyli wierzycielowi pisemne oświadczenia o uznaniu zadłużenia wobec (...) z tytułu opisanej na wstępie umowy kredytowej, zobowiązując się do spłaty, która na dzień 23.03.2006 r. wynosiła 16.761,60 zł, z czego kapitał stanowił kwotę 4.405,41 zł, zaś odsetki karne wynosiły 12.356,19 zł. Jednocześnie powodowe zwrócili się do wierzyciela o zastosowanie ulgi w spłacie, zobowiązując się do spłaty zadłużenia w ratach po 500 zł. Bank wyraził zgodę na spłatę w 34 ratach po 500 zł każda. Powodowie nie wywiązali się
z warunków spłaty, czego skutkiem ulga w spłacie przestała obowiązywać, o czym bank powiadomił powodów pismem z dnia 23.08.2006 r. Ostatnia wpłata powodów miała miejsce w czerwcu 2006 r., zaś do spłaty w lipcu 2006 r. pozostawała kwota 14.793,87 zł. Łącznie na poczet zobowiązania w związku z udzieloną ulgą powodowie dokonali trzech wpłat na kwotę 1.650 zł.

Wnioskiem z dnia 02.04.2007 r. (...) S.A. Oddział w S. wszczął przeciwko powodom postępowanie egzekucyjne w oparciu o bankowy tytuł egzekucyjny nr 177/00 zaopatrzony w sądową klauzulę wykonalności, przy czym wniosek egzekucyjny został ograniczony do kwoty 2.805,41 zł niespłaconej należności głównej i nie obejmował odsetek ani kosztów. W toku egzekucji Komornik wyegzekwował łącznie kwotę 4.119,16 zł, a środki te przekazał (...) S.A
w dniach 29.09.2008 r. (kwota 747,38 zł), 17.11.2008 r. (kwota 867,39 zł)
i 14.01.2009 r. (kwota 2.504,39 zł).

Dowód: akta sprawy egzekucyjnej sygn. II Km 390/07, w tym tytuł wykonawczy: bankowy tytuł egzekucyjny nr 177/00, oświadczenia powodów
o uznaniu zadłużenia (k. 43 i 44), wniosek powodów o zastosowanie ulgi
w spłacie i zawiadomienie o uwzględnieniu wniosku (k. 45 i 46), pismo (...) z 23.08.2006 r. (k. 47), dowody wpłat (k. 49-51).

Umową przelewu wierzytelności (...) S.A. zbył na rzecz (...) w W. wierzytelność wobec powodów powstałą z tytułu umowy kredytowej nr (...). Zgodnie z wyciągiem z ksiąg rachunkowych pozwanego Nr (...) na dzień 25.09.2008 r. wysokość zobowiązania powodów wynosiła 16.756,47 zł, na którą to kwotę składały się: kapitał - 2.805,41 zł, odsetki – 13.693,71 zł oraz koszty – 257,35 zł.

Pozwem z dnia 13 października 2008 r. wniesionym do Sądu Rejonowego
w S. (...) w W. domagał się zasądzenia powyższej kwoty od powodów, przedkładając załączony do pozwu wyciąg z ksiąg rachunkowych pozwanego Nr (...). W dniu 27 października 2008 r. Sąd Rejonowy
w S. wydał w sprawie o sygn. akt I Nc 109/08 nakaz zapłaty uwzględniający w całości roszczenie powoda. W dniu 12 lutego 2009 r. został on zaopatrzony w klauzulę wykonalności, po czym tytuł wykonawczy wydano (...) w W.. Opisany tytuł wykonawczy stanowi przedmiot żądania objętego pozwem w niniejszej sprawie. W oparciu o tenże tytuł pozwany wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko powodom, które obecnie prowadzi Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w S. W. H. pod sygn. akt KM 446/14.

Wpłaty z 29.09.2008 r. (kwota 747,38 zł), 17.11.2008 r. (kwota 867,39 zł)
i 14.01.2009 r. przekazane przez Komornika po przelewie wierzytelności, Bank (...) S.A. przekazał pozwanemu, który już po wniesieniu powództwa do Sądu Rejonowego w S. w sprawie I Nc109/08 nie uwzględnił tej okoliczności, wskutek czego doszło do objęcia nakazem zapłaty całego roszczenia dochodzonego pozwem, pomimo iż po dniu wniesienia powództwa częściowo zostało ono przez powodów spłacone.

Dowód: akta sprawy Sądu Rejonowego w S. o sygn. I Nc 109/08, akta egzekucyjne Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w S. W. H. sygn. akt KM 446/14, informacja (...) S.A. wraz
z pismem banku z dnia 19.05.2015 r. (k. 78).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne częściowo.

Dokonując ustaleń w sprawie, Sąd oparł się w całości na wymienionych wyżej dowodach z dokumentów. W zasadzie nie budzą one wątpliwości co do ich formy ani treści i nie zostały w żadnym zakresie zakwestionowane przez strony.

Roszczenie powodów opiera się na treści art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Zgodnie
z tym przepisem dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Gdy tytułem jest orzeczenie sądowe dłużnik może oprzeć powództwo na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

W niniejszej podstawa do wniesienia powództwa formalnie zaistniała, albowiem powodowie oparli swoje powództwo na zarzucie spełnienia świadczenia objętego tytułem wykonawczym będącym orzeczeniem sądu (prawomocnym nakazem zapłaty). Wypada też wskazać, iż niewniesienie sprzeciwu (zarzutów) od nakazu zapłaty nie stanowi przeszkody do podniesienia zarzutu spełnienia świadczenia w powództwie przeciwegzekucyjnym (tak Sąd Okręgowy w K.
w wyroku z dnia 6 października 2011 r., sygn. akt VII Ca 354/07, LEX nr 1713842).

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż to powodów zgodnie z art. 6 k.c. obciążał ciężar dowodu obejmujący twierdzenie jakoby zobowiązanie objęte zakwestionowanym tytułem wykonawczym zostało przez nich spełnione. Specyfika powództwa jako przeciw-egzekucyjnego powoduje, iż pozwany nie miał obowiązku wykazywania zasadności swojego roszczenia, wszak objęte zostało prawomocnym nakazem zapłaty. Powodowie nie złożyli zarzutów co do tegoż nakazu, stał się on prawomocny, Sąd nadał mu klauzulę wykonalności i jako tytuł wykonawczy stał się podstawą wszczęcia i prowadzenia egzekucji przeciwko powodom.

Rację mają powodowie twierdząc, iż roszczenie objęte tymże tytułem wykonawczym jest tożsame z roszczeniem objętym bankowy tytuł egzekucyjny nr 177/00, co do którego toczyło się postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w S. pod sygn. KM 390/07. Bez wątpienia źródłem tego zobowiązania jest umowa kredytowa zawarta przez powodów z pierwotnym wierzycielem jakim był Bank (...) S.A. Rzecz jednak w tym, iż z dniu 30 marca 2006 r. powodowie złożyli wierzycielowi pisemne oświadczenia o uznaniu zadłużenia wobec (...) z tytułu przedmiotowej umowy kredytowej, zobowiązując się do spłaty należności, która na dzień 23.03.2006 r. wynosiła 16.761,60 zł, z czego kapitał stanowił kwotę 4.405,41 zł, zaś odsetki 12.356,19 zł. W toku prowadzonej egzekucji w sprawie KM 390/07 komornik wyegzekwował i przekazał wierzycielowi (bankowi) łączną kwotę 4.119,16 zł, co wobec wysokości zobowiązania uznanej przez powodów stanowi jedynie niewielką jej część. Z wyjaśnień udzielonych w niniejszej sprawie przez (...) S.A. (k. 78) wynika, iż wniosek egzekucyjny w sprawie KM 390/07 został ograniczony jedynie do niespłaconego kapitału, co w pełni potwierdzają dokumenty zalegające w tychże aktach egzekucyjnych. Zatem adnotacja komornika poczyniona na oryginale tytułu wykonawczego tj. bankowego tytułu egzekucyjnego nr 177/00 jakoby „roszczenie zaspokojono w całości” nie odpowiada rzeczywistości, albowiem do spłaty wciąż pozostawały odsetki, które na datę 23.03.2006 r. wynosiły 12.356,19 zł. Powodowie nie przedstawili żadnego dowodu na okoliczność, iż odsetki te zostały przez nich spłacone. Przedstawione przez powodów dowody wpłat w większości obejmują okres sprzed daty, w jakiej uznali oni roszczenie wobec banku, a zatem nie mają żadnego znaczenia w sprawie. Pozostałe wpłaty pokrywają się z twierdzeniami pozwanego jakoby w ramach zawartego z bankiem porozumienia w związku z udzieloną ulgą
w spłacie powodowie wpłacili łącznie kwotę 1.650 zł. Inne wpłaty zostały rozliczone przez komornika w sprawie KM 390/07, z czego część pokryła koszty egzekucji, zaś łączna kwota 4.405,41 zł przekazana wierzycielowi.

Niemniej jednak rację mają powodowie o tyle, iż wymieniona kwota 4.405,41 zł, którą bank przekazał pozwanemu pokryła część zobowiązania powodów objętego nakazem zapłaty Sądu Rejonowego w S. z dnia 27 października 2008 r.
w sprawie I Nc 109/08, a zatem kwestionowanego przez powodów tytułu wykonawczego. Wpłaty te miały miejsce już po wniesieniu powództwa do Sądu przez fundusz sekurytyzacyjny, który pomimo przekazania mu tych kwot przez poprzedniego wierzyciela w żaden sposób nie zareagował (np. cofając częściowo powództwo), w wyniku czego nakazem zapłaty objęta została cała kwota dochodzona pozwem odpowiadająca wierzytelności nabytej przez fundusz od banku. W tej części pozew jawi się zatem jako zasadny, powodowie spłacili bowiem część należności objętej tytułem wykonawczym w wysokości 4.405,41 zł, która nie może być ponownie od powodów przymusowo wyegzekwowana.

Dlatego też mając na uwadze powyższe, Sąd pozbawił częściowo wykonalności będący przedmiotem pozwu tytuł wykonawczy, w zakresie kwoty 4.405,41 zł, wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od dat, w których wierzyciel uzyskał wpłaty tj. w dniach 29 września 2008 r., 17 listopada 2008 r. i 14 stycznia 2009 r. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Biorąc pod uwagę niewielki zakres w jakim uwzględniono powództwo,
w istocie powodowie proces przegrali. Jednakże biorąc pod uwagę bardzo trudną sytuację materialną powodów, osoby schorowane, przeciwko którym prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, w którym dokonano zajęcia świadczenia
z ubezpieczenia społecznego, Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania powodów kosztami procesu. Nie bez znacznie była też okoliczność, iż
w toku dotychczasowych egzekucji wyegzekwowano do powodów niemałe kwoty na poczet zobowiązania objętego pozwem.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powodów.