Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1787/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Wrocław, dnia 31 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Sławomir Urbaniak

Protokolant: Alicja Rajca

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2017 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa Stowarzyszenia (...) z siedzibą w W.

przeciwko B. G.

o zapłatę

I zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 1.918,27 zł (jeden tysiąc dziewięćset osiemnaście złotych dwadzieścia siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 lutego 2016 r. do dnia zapłaty;

II zasądza od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 1.313 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1787/16

UZASADNIENIE

Strona powodowa Stowarzyszenie (...) wniosła o zasądzenie od pozwanej B. G. na swoją rzecz w postępowaniu upominawczym kwoty 1.918,27 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu żądania podano, że pozwana zawarła z powodem umowę licencyjną i zobowiązała się do uiszczania opłat licencyjnych określonych w § 5 tej umowy w terminie do 15 dnia każdego miesiąca. Pozwana nie wywiązała się jednak należycie z przyjętego na siebie umową zobowiązania. Kwota dochodzona pozwem wynikała z nieuiszczania przez pozwaną umownych opłat licencyjnych w okresie od grudnia 2012 r. do sierpnia 2013 r. oraz od grudnia 2013 r. do czerwca 2014 r. Na powyższe składała się należność główna oraz odsetki ustawowe wyliczone na dzień 24.09.2015r. Pozwana do dnia wniesienia pozwu nie uregulowała należnych powodowi zaległości, tym samym wniesienie pozwu stało się konieczne i uzasadnione.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 13.09.2016 roku, w sprawie o sygn. akt I Nc 135/16 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym orzekając zgodnie z żądaniem powoda.

Pozwana, pismem z dnia 14.10.2016 r., wniosła skutecznie sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W treści sprzeciwu pozwana zarzuciła brak podstawy prawnej i faktycznej dochodzonego roszczenia, wobec braku zobowiązania finansowego pozwanej względem powoda, a przez to niepozostawanie przez nią w zwłoce w zapłacie należności pieniężnych z tego tytułu. Uzasadniając swoje stanowisko pozwana wskazała, że umowa licencyjna nr (...) z dnia 21.09.2010 roku, na której swoje roszczenie opiera powód została wypowiedziana przez pozwaną w dniu 15.12.2010 roku. Od czasu wypowiedzenia umowy w lokalu pozwanej nie są nadawane utwory, które objęte są ochroną powoda – działa jedynie Radio (...). Nadto pozwana w dniu 24.01.2014 r. podpisała umowę z (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.. Pozwana wielokrotnie w odpowiedzi na wezwania powoda do zapłaty wskazywała na zaistniałe nieporozumienie, z uwagi na wypowiedzianą wcześniej umowę, jak i również odsyłała wystawione przez powoda faktury. Z uwagi jednak na natarczywe zachowania pracowników powoda dokonała kilka wpłat na podstawie wystawionych przez powoda faktur pomimo, że świadczenia te były powodowi nienależne.

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa wskazała przede wszystkim, że nie sposób się zgodzić z twierdzeniem pozwanej jakoby umowa licencyjna nr (...) z dnia 21.09.2010 r. została wypowiedziana przez pozwaną w dniu 15.12.2010 r. Pozwana nie udźwignęła spoczywającego na niej ciężaru dowodu wyżej wskazanej okoliczności. Pozwana nie przedstawiła złożonego w formie pisemnej oświadczenia wypowiadającego przedmiotową umowę, a jedynie pisma, gdzie wspomina o fakcie wypowiedzenia. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zgodnie z art. 77 § 2 k.c. winno nastąpić w formie pisemnej. Taka też forma przewidziana była w umowie licencyjnej zawartej pomiędzy stronami - § 10 umowy. Powód nie otrzymał pisemnego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy z dnia 15.12.2010 r. Ostatecznie stał więc na stanowisku, że umowa wypowiedziana została dopiero w piśmie pozwanej z 3.03.2014 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Stowarzyszenie (...) jest organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w rozumieniu art. 104 i nast. ustawy z dnia 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tj. Dz. U. z 2006 roku, nr 90, poz. 631 ze zm.)

Dowód: decyzja Ministra Kultury i Sztuki z 23.10.1998 r. (sygn. (...) i (...)) - k. 11

Pozwana B. G. prowadzi działalność gospodarczą w lokalu Pizzeria F. przy ul. (...) w Ś..

W dniu 21.09.2010 r. pozwana zawarła z powodem umowę licencyjną nr (...). W § 5 tej umowy pozwana zobowiązała się do uiszczania opłat licencyjnych z tytułu publicznego odtwarzania - za pomocą radioodbiornika - utworów z repertuaru powoda. Wysokość opłat licencyjnych określona została na kwotę 80 zł miesięcznie netto plus podatek VAT (łącznie 98,40 zł). Pozwana miała obowiązek uiszczać opłaty licencyjne w terminie do 15 dnia każdego miesiąca.

Umowa została zawarta na czas nieokreślony, z zastrzeżeniem, że każda ze stron może rozwiązać umowę za trzymiesięcznym wypowiedzeniem (§ 11 umowy).

Dowód: umowa licencyjna nr (...)- k. 12, wydruk CEIDG pozwanej- k. 13.

Pismem datowanym na 3.03.2014 r. pozwana wypowiedziała umowę licencyjną nr (...).

Dowód: pismo pozwanej z 3.03.2014 r. wraz z potwierdzeniem nadania –k. 53.

Pozwana nie wywiązała się należycie z przyjętego na siebie umową nr (...) zobowiązania. Zalegała z zapłatą należności licencyjnych za okres od grudnia 2012 r. do sierpnia 2013 r. oraz od grudnia 2013 r. do czerwca 2014 r. Łączna kwota zadłużenia z tego tytułu wyniosła 1.574,40 zł należności głównej oraz 343,87 zł z tytułu odsetek wyliczonych na dzień 24.09.2015 r. - łącznie 1.918,27 zł.

Dowód: wyliczenie należności z 24.09.2015r. – k. 14.

Sąd zważył, co następuje:

Strona powodowa domagała się w pozwie zasądzenia kwoty 1.918,27 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od dnia wniesienia pozwu, powołując się na to, że w roku 2010 r. zawarta została umowa licencyjna z pozwaną na publiczne odtwarzanie przy pomocy radioodbiornika w lokalu prowadzonym przez pozwaną utworów co do których powód posiada uprawnienia do dochodzenia roszczeń związanych z ochroną praw autorskich. Umowa ta obowiązywała do czerwca 2014r. kiedy to pozwana, pismem z marca 2014r., umowę tę skutecznie wypowiedziała. W okresie obowiązywania umowy pozwana nie wywiązała się z nałożonych na nią obowiązków uiszczania opłat licencyjnych i łącznie kwota zadłużenia z tego tytułu stanowi wartość dochodzoną pozwem.

Niewątpliwie w dniu 21.09.2010r. strony zawarły umowę licencyjną na publiczne odtwarzanie w lokalu pozwanej utworów co do których powód posiada uprawnienia do dochodzenia roszczeń związanych z ochroną praw autorskich. Określono w tej umowie, że pozwana będzie uiszczać na rzecz powoda miesięczne należności w kwocie 98,40zł brutto, w terminie do 15-go dnia każdego miesiąca. Z umowy również wynikało, że każda ze stron ma prawo umowę tę wypowiedzieć z zachowaniem trzymiesięcznego terminu.

Pozwana odpierając roszczenia powoda dochodzone w tym postępowaniu wskazywała, że w okresie objętym żądaniem pozwu nie była zobowiązana wobec powoda, albowiem – jak podała - umowa licencyjna nr (...) z dnia 21.09.2010 r., została wypowiedziana przez pozwaną już w dniu 15.12.2010 r. W tej sytuacji zatem, gdy pozwana twierdziła, że do wygaśnięcia umowy licencyjnej doszło wcześniej, aniżeli wywodził to powód (a więc w czerwcu 2014 r.) niewątpliwie to na pozwanej, zgodnie z art. 6 k.c., spoczywał ciężar dowodu wykazania, że do takiego wypowiedzenia umowy licencyjnej doszło i w tej właśnie dacie, na jaką wskazywała pozwana.

W ocenie Sądu pozwana nie udźwignęła spoczywającego na niej ciężaru dowodu wyżej wskazanej okoliczności. Pozwana nie przedstawiła dokumentu potwierdzającego wypowiedzenie umowy zwartej z powodem już w grudniu 2010r. Twierdziła co prawda, że pismo tej treści wysłane zostało faksem, ale i w tej sytuacji pozwana winna posiadać kopię takiego dokumentu, której jednak w poczet materiału dowodowego nie przedłożyła. Brak również innych dokumentów, z których by wynikało w jednoznaczny sposób, że w dniu 15.12.2010r. pozwana wypowiedziała umowę zawartą z powodem, bądź też, że dokonała tego w późniejszym czasie, lecz przed wypowiedzeniem dokonanym w piśmie z marca 2014r. Brak również potwierdzenia, że takie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, jeżeli w ogóle zostało złożone, dotarło do adresata. Przypomnieć bowiem należy, że oświadczenie złożone drugiej stronie skuteczne jest tylko w takiej sytuacji, gdy dotarło do adresata w taki sposób, że mógł się z jego treścią zapoznać (art. 61 k.c.). Na marginesie tylko wspomnieć należy, że Sąd nie podzielił stanowiska powoda, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z 21.09.2010r., wymagało – pod rygorem nieważności – zachowania formy pisemnej. Przepis § 10 umowy, na który powód się powołuje, stwierdza obowiązek zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności, ale jedynie dla zmiany niniejszej umowy i nie sposób tego obowiązku rozciągnąć na inne czynności prawne dotyczące umowy, w tym złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Co do formy prawnej takiego oświadczenia o wypowiedzeniu zastosowanie znajduje przepis art. 77 § 2 k.c. który przewiduje, że skoro umowa została zawarta w formy pisemnej, jej rozwiązanie winno nastąpić w takiej samej formie. Przy czym, zgodnie z treścią art. 76 k.c. przyjąć należy, że taka forma zastrzeżona została tylko dla celów dowodowych. A zatem pozwana mogła w zasadzie wypowiedzieć umowę w jakiejkolwiek formie, niemniej to na niej spoczywał obowiązek wykazania, że do złożenia takiego oświadczenia woli doszło (i dotarło ono do adresata). Tymczasem jedynym dowodem, iż doszło do wcześniejszego wypowiedzenia umowy są zeznania samej pozwanej oraz pisma, w których pozwana wspomina tylko o fakcie wypowiedzenia umowy w dniu 15.12.2010r. (k. 34-37). W ocenie Sądu taki dowód uznać należy za niewystarczający, zwłaszcza w kontekście treści pozostałego materiału dowodowego zebranego w sprawie. Zwrócić należy uwagę na fakt, że umowę licencyjną na publiczne odtwarzane utworów z innym podmiotem - (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. pozwana zawarła dopiero w styczniu 2014r. (k.39), nie zaś -jak podawała -już w 2010r. Ponadto twierdzeniom o wcześniejszym wypowiedzeniu umowy z powodem przeczy też treść pisma z 3.03.2014r. (k. 53), w którym pozwana, bez odwoływania się do wcześniejszego oświadczenia woli, wskazuje wprost, że wypowiada umowę (...) zawartą w dniu 21. 09.2010r. Przeczy temu również fakt, że pozwana, pomimo tego, że jak twierdzi, wypowiedziała już w grudniu 2010r. umowę zawartą z powodem, w okresie do listopada 2012r. oraz od września 2013r. do listopada 2013r. należności licencyjne na rzecz powoda uiszczała. Wyjaśnić również należy, że kwestia zawarcia kolejnej umowy licencyjnej z powodem, która w ocenie pozwanej miałaby również świadczyć o wygaśnięciu umowy z 21.09.2010 r., dotyczyła innej sfery ochrony prawnoautorskiej utworów z repertuaru powoda. Podczas gdy umowa z 21.09.2010r. obejmowała wykorzystywanie tych utworów za pomocą radioodbiornika, kolejna umowa, której zawarcia domagał się powód, dotyczyła innego pola eksploatacji – odtwarzania utworów za pomocą odbiornika telewizyjnego. Jest to odrębna od przedmiotu niniejszego postępowania umowa, stąd też i wyniki kontroli z 26.09.2013r. (k. 38) nie mają bezpośredniego odniesienia do tej sprawy.

Ostatecznie Sąd stanął na stanowisku, że rzeczywiście pozwana nie doprowadziła skutecznie do wygaśnięcia umowy z 21.09.2010r. aż do momentu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy w marcu 2014r. Zgodnie z przewidzianym w umowie okresem wypowiedzenia umowa niniejsza przestała obowiązywać z końcem czerwca 2014r. Do tego czasu pozwana była zatem obowiązana do uiszczania opłat licencyjnych, w wysokości określonej w umowie, a zatem 80 zł netto miesięcznie plus podatek VAT - 18,40zł. W okresie od grudnia 2012r. do sierpnia 2013r. oraz od grudnia 2013r. do czerwca 2014r. niewątpliwie pozwana ze swojego obowiązku się nie wywiązała, stąd zasadne jest roszczenie strony powodowej w tym zakresie. Wysokość dochodzonej kwoty (wynikającej z przedstawionego wyliczenia na k. 14.) jest prawidłowa i nie była kwestionowana przez pozwaną. Na sumę 1.918,27zł składa się należność główna w wysokości 1.574,40zł i odsetki wyliczone od wymagalności każdej z opłat licencyjnych do 24.09.2015r. w kwocie 343,87zł. Jeśli chodzi o zapłatę dalszych odsetek od odsetek Sąd na podstawie art. 482 k.c. zasądził je od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 8.02.2016 r.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. mając na uwadze, że pozwana w całości ten proces przegrała. Na zasądzoną kwotę składają się koszty opłaty sądowej w wysokości 96 zł i koszty zastępstwa procesowego ustalone na podstawie par. 2 pkt3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. ( DZ. U. 2015.1800) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa.