Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2016r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 października 2016r. w Suwałkach

sprawy M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wysokość świadczenia

w związku z odwołaniem M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 5 lutego 2016 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje M. K. prawo do emerytury na podstawie art. 55 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w wysokości 1225,81 (jeden tysiąc dwieście dwadzieścia pięć, 81/100) złotych, przy przyjęciu kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 324.605,22 (trzysta dwadzieścia cztery tysiące sześćset pięć, 22/100) złotych, kwoty składek w wysokości 78,08 (siedemdziesiąt osiem, 08/100) złotych, kwoty zmniejszającej podstawę obliczenia 122.057,43 (sto dwadzieścia dwa tysiące pięćdziesiąt siedem, 43/100) złotych oraz przyjęciu średniego dalszego trwania życia 165,30 miesięcy.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 05.02.2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., powołując się na przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016r. poz.887 ze zm.) oraz ustawa z dnia 21.11.2008r. o emeryturach kapitałowych (t.j. Dz. U. z 2014r. poz. 1097) odmówił M. K. prawa do emerytury z art. 55 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, iż zgodnie z art. 55 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonemu urodzonemu przed dniem 01.01.1949r., który osiągnął wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i posiada okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet, może być obliczona emerytura w oparciu o zgromadzone na koncie składki na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji, o ile wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31.12.2008r. i kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu wieku emerytalnego.

Natomiast M. K. nie kontynuowała ubezpieczenia emerytalnego i rentowego po osiągnięciu wieku emerytalnego. Warunek kontynuacji ubezpieczeń emerytalnego i rentowych po osiągnięciu wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 55 ustawy emerytalnej jest spełniony, jeżeli wnioskodawca w dniu osiągnięcia wieku emerytalnego lub wcześniej również podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Natomiast w przypadku M. K. warunek powyższy nie został spełniony, ponieważ wiek emerytalny osiągnęła w dniu (...)i przed tą datą nie podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

W odwołaniu od powyższej decyzji M. K. domagała się jej zmiany poprzez przeliczenie świadczenia w najkorzystniejszym wariancie przy zastosowaniu art. 55 ustawy o emeryturach i rentach z FUS od daty wniosku tj. od dnia 29.01.2016r. wraz z należnymi odsetkami; zobowiązania organu rentowego do naliczenia jej kapitału początkowego, a następnie symulacyjnego wyliczenia emerytury przy zastosowaniu art. 55 powołanej ustawy oraz dopuszczenia dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu księgowości i rachunkowości na okoliczność prawidłowości wydanej decyzji, naliczenia kapitału początkowego oraz sporządzonych symulacji wysokości emerytury.

Powołując się na treść art. 55 ustawy wskazywała, iż nie budzi wątpliwości, że zgłoszenie wniosku o ustalenie prawa do emerytury na podstawie art. 27 przy jednoczesnym jej obliczaniu na nowych zasadach (art. 26) musi wiązać się z przeprowadzeniem przez organ rentowy symulacji mającej na celu stwierdzenie, która z emerytur (obliczana wedle art. 26 czy 53) jest kwotowo korzystniejsza - do czego ZUS jest zobowiązany, realizując ogólną zasadę z §2 rozporządzenia w sprawie postępowania z 2011r. stanowiącą o udzielaniu informacji, w tym wskazówek i wyjaśnień, w zakresie dotyczącym warunków i dowodów wymaganych do ustalania świadczeń. Co oczywiste powyższa symulacja związana jest z ustaleniem kapitału początkowego jako składnika emerytury z art. 55. Dodatkowo wskazała wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 10.07.2015r. sygn. akt. III AUa 265/15, w którym Sąd ten stwierdził m.in. iż emerytura osób, które spełniły warunki przewidziane w art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i pobierały świadczenia na wniosek
złożony po dniu 31.12.2008r. powinna być wyliczona na podstawie art. 53 ustawy z
uwzględnieniem art. 55 w związku z art. 26 ustawy, jeżeli po ukończeniu wieku 60. lub 65. lat podlegały ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo lub dobrowolnie.

W tym zakresie wskazała, iż podlegała ubezpieczeniu społecznemu w
związku z umową zlecenia z dnia 06.11.2015r. a decyzją z dnia 28.11.2014 przyznano jej emeryturę z urzędu.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał podstawy skarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, iż przepis art. 55a ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS stanowi, iż przepis art. 55 stosuje się również do ubezpieczonego, który miał ustalone prawo do emerytury przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę, o której mowa w art. 27.Jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę, do której miał ustalone prawo przed ustaleniem prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego, określonego w art. 27 ust. 2 i 3, podstawę obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Natomiast odwołująca się nie spełnia powyższych warunków, ponieważ nie można przyjąć, że po osiągnięciu wieku emerytalnego w dniu 25.05.2006r.,
kontynuowała ubezpieczenie, albowiem podlegała ubezpieczeniu do dnia 07.12.1991r., a następnie po wieloletniej przerwie przez niepełny 1 miesiąc - w
listopadzie 2015r. Podjęcie ubezpieczenia po wielu latach nie może mianowicie być uznane za kontynuowanie.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie należy uznać za uzasadnione.

Przed wskazaniem podstaw skutkujących uwzględnieniem odwołania ponownego przytoczenia wymaga treść art. 55 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016r. poz.887 ze zm.), zgodnie z którym ubezpieczonemu spełniającemu warunki do uzyskania emerytury na podstawie art. 27, który kontynuował ubezpieczenia emerytalne i rentowe po osiągnięciu przewidzianego w tym przepisie wieku emerytalnego i wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury po dniu 31.12.2008r., może być obliczona emerytura na podstawie art. 26, jeżeli jest wyższa od obliczonej zgodnie z art. 53.

Sporne pozostawało ustalenie jaki zakres, formę i czas ma przyjąć ustawowe „kontynuowanie ubezpieczenia”. Zdaniem Sądu to sformułowanie należy rozumieć szeroko i zawężanie go do określonego czasu (organ rentowy nie wskazał nawet jakiego) powoduje, iż osoba uprawniona do korzystnego przeliczenia świadczenia jest pozbawiana tego prawa. Zdaniem Sądu w przypadku odwołującej, należy więc przyjąć, że po nabyciu prawa do emerytury w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego tj. z dniem (...). kontynuowała później zatrudnienie w ramach umowy zlecenia (od 06.11.2015r. do 20.11.2015r.) i podlegała z tego tytułu ubezpieczeniom. Zdarzenie to – umowa zlecenia – stanowi niewątpliwie kontynuowanie ubezpieczenia emerytalno – rentowego, o którym mówi powyższa regulacja. Za nieuzasadnione należy uznać stanowisko, iż przerwa, jaka wystąpiła u odwołującej się miedzy przyznaniem jej prawa do emerytury czy też ostatnim zatrudnieniem przed uzyskaniem do niej prawa, wyklucza aby po uzyskaniu prawa do emerytury mogła kontynuować zatrudnienie. Powyższa regulacja, idąc tokiem rozumienia organu rentowego, dotyczyć powinna osób, które następnego dnia po nabyciu prawa do emerytury podejmują zatrudnienie. Natomiast tak nie można tego przepisu interpretować, gdyż uzyskanie prawa do emerytury stanowi najczęściej kres kariery zawodowej emeryta. Natomiast podjęcie autonomicznej i dobrowolnej decyzji właśnie o kontynuowaniu zatrudnienia (w dowolnym wymiarze, czasie i miejscu) należy do emeryta. Tutaj ustawodawca zdecydował, jakie warunki musi on spełnić, aby skorzystać z tego przeliczenia. Dlatego należało wskazać, iż wszystkie warunki, łącznie z kontynuowaniem zatrudnienia i podlegania ubezpieczeniom emerytalno – rentowym, zostały przez odwołującą się spełnione.

Możliwe zatem było przeliczenie emerytury odwołującej się, z uwzględnieniem art. 55a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, gdyż odwołująca się miała wcześniej ustalone prawo do emerytury przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę o której mowa w art. 27 ustawy, bo decyzją z dnia 14.05.2001r.

Na podstawie opinii biegłej z zakresu finansów i rachunkowości Sąd dokonał więc obliczenia kapitału początkowego odwołującej się na dzień 01.01.1999r., przy przyjęciu wwpw w wymiarze 52,43% i 198 miesięcy okresów składkowych oraz 72 miesięcy okresów opieki nad dziećmi. Kapitał początkowy odwołującej się wyniósł 99.078,54zł, a po waloryzacji – 324.605,22zł i w takiej wysokości ostatecznie nie był kwestionowany przez strony.

Jak natomiast wskazał organ rentowy kwota składek zaewidencjonowanych na koncie odwołującej się z tytułu umowy zlecenia za okres od 06 do 20.11.2015r. wyniosła 78,08zł (liczona od postawy wymiaru w wysokości 400zł). Kwota zaś zmniejszająca podstawę świadczenia tj. kwota stanowiąca ilość pobranej przez odwołującą wcześniej emerytury za okres od 26.05.2001r. do dnia 31.12.2015r. wyniosła 122.057,43zł.

Organ rentowy wyliczył też symulacyjnie wysokość świadczenia odwołującej się w oparciu o art. 55 i art. 55a w związku z art. 26 ustawy, mając na uwadze, że dalsze trwanie życia odwołującej się wynosiło 165,30 miesięcy.

Tak obliczona wysokość świadczenia emerytalnego odwołującej się wyniosło kwotę 1.225,81zł, gdyż stosowanie do art. 26 ustawy emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 ustawy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Odwołująca się takiego wyliczenia nie kwestionowania.

Mając powyższe na względzie na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji, gdyż emerytura obliczona na podstawie art. 26 ustawy jest wyższa niż wyliczona na podstawie art. 53 ustawy. Emerytura obliczona na podstawie art. 53 ustawy decyzja z dnia 28.11.2014r. na dzień 01.01.2015r. wyniosła kwotę 940zł i po waloryzacji na pewno nie wyniosła kwoty 1.225,81zł.

PW/mt