Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 06 lutego 2015 roku powódka D. M. domagała się zasądzenia od pozwanego Towarzystwo (...) z siedzibą w W. kwoty 2 092,55 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot: 2 003,18 złotych za okres od dnia 22 lipca 2014 roku do dnia zapłaty oraz 89,37 złotych za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w wyniku kolizji drogowej uszkodzeniu uległ pojazd mechaniczny marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Poszkodowani zlecili naprawę uszkodzonego pojazdu, a na czas naprawy wynajęli pojazd zastępczy. Za usługę najmu tego pojazdu została wystawiona faktura VAT o numerze (...) na kwotę 6 185,18 złotych brutto, a w dniu 09 maja 2014 roku poszkodowana zawarła z powódką umowę przelewu powyższej wierzytelności.

Pozwany Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wypłacił odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego w kwocie 4 182 złotych netto niezasadnie obniżając ilość dni za wynajem pojazdu zastępczego z 34 do 20 dni.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 05 marca 2015 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 765/15 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Pozwany Towarzystwo (...) z siedzibą w W. w sprzeciwie od powyższego orzeczenia wniósł o oddalenie powództwa kwestionując okres najmu pojazdu zastępczego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 07 kwietnia 2014 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został pojazd marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) należący do A. S.. Odpowiedzialność za tę szkodę ponosił kierujący pojazdem ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w Towarzystwo (...) z siedzibą w W..

niesporne

Pojazd marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...), który uległ uszkodzeniu, był wykorzystywany przez R. S. na podstawie zawartej z A. S. umowy użyczenia z dnia 22 kwietnia 2014 roku zarówno w celach prywatnych, jak i w związku z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Z pojazdu tego korzystała również A. S..

zeznania świadka A. S. – protokół skrócony rozprawy z dnia 25 listopada 2015 roku – k. 68-69 akt (zapis cyfrowy 00:02:33-00:07:33), zeznania świadka R. S. – protokół skrócony rozprawy z dnia 25 listopada 2015 roku – k. 68-69 akt (zapis cyfrowy 00:07:33-00:10:29), oświadczenie – k. 14 akt, oświadczenie – k. 21 akt szkody

W dniu 09 maja 2014 roku poszkodowany R. S. wynajął od D. M. prowadzącej działalność gospodarczą w D. pojazd zastępczy marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Strony ustaliły cenę za najem tego pojazdu na kwotę 170 złotych netto za każdy dzień najmu. Pojazd zastępczy został zwrócony w dniu 12 czerwca 2014 roku.

umowa najmu samochodu – k. 15 akt, zeznania świadka R. S. – protokół skrócony rozprawy z dnia 25 listopada 2015 roku – k. 68-69 akt (zapis cyfrowy 00:07:33-00:10:29), protokół przekazania pojazdu – k. 16 akt, protokół zwrotu pojazdu – k. 17 akt

W dniu 09 maja 2014 roku poszkodowana A. S. zawarła z D. M. umowę cesji wierzytelności z polisy OC sprawcy w celu pokrycia kosztów wynajmu pojazdu zastępczego.

umowa cesji wierzytelności – k. 19 akt

W dniu 17 czerwca 2014 roku z tytułu najmu pojazdu zastępczego przez okres 34 dni D. M. wystawiła poszkodowanej A. S. fakturę VAT o numerze (...) na kwotę 6 185,18 złotych brutto.

faktura VAT numer (...) – k. 18 akt

Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wypłacił tytułem odszkodowania za najem pojazdu zastępczego kwotę 4 182 złotych brutto za okres 20 dni najmu pojazdu zastępczego przyjmując stawkę najmu w kwocie 170 złotych netto za dobę.

pismo z dnia 16 września 2014 roku – k. 23 akt, odwołanie – k. 25-27 akt, pismo z dnia 21 października 2014 roku – k. 29 akt

Uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajętego na czas naprawy pojazdu uszkodzonego marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) z odniesieniem do rzeczywistych dat związanych z czynnościami likwidacyjnymi (tj. data szkody, data zgłoszenia szkody data oceny technicznej, zgłoszenie oględzin dodatkowych, oględziny dodatkowe, itp.) oraz okresu faktycznej naprawy tego pojazdu obejmujący możliwości organizacyjne danego serwisu, czas oczekiwania na zamówione części zamienne, technologiczny czas naprawy oraz dni wolne od pracy, przy uwzględnieniu okoliczności faktycznych niniejszej sprawy powinien wynosić łącznie 21 dni.

Sporządzenie kalkulacji naprawy w niniejszej sprawie wymagało 2 dni.

opinia biegłego sądowego M. J. – k. 78-85 akt, uzupełniająca opinia biegłego sądowego M. J. – protokół skrócony rozprawy z dnia 01 marca 2017 roku – k. 125-126 akt (zapis cyfrowy 00:01:27-00:10:25)

Sąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych, nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron. Pozostałe dokumenty zgromadzone w aktach sprawy nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, gdyż nie wnosiły do sprawy żadnych nowych i istotnych okoliczności.

Ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd oparł się także, uznając je za wiarygodne i spójne, na zeznaniach świadków A. S. i R. S., przede wszystkim w zakresie, w jakim świadkowie ci wskazywali na sposób wykorzystywania uszkodzonego pojazdu (był to pojazd wykorzystywany przez nich w celach zarówno prywatnych, jak i w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą), a także na niemożność korzystania przez R. S. w czasie naprawy uszkodzonego pojazdu z innego posiadanego pojazdu, z którego korzystała w tym czasie również jego żona A. S..

Istotne znaczenie dla rekonstrukcji stanu faktycznego w niniejszej sprawie miał dowód z opinii biegłego sądowego w zakresie mechaniki samochodowej M. J.. W ocenie Sądu opinia biegłego sądowego została sporządzona wedle tezy dowodowej wysnutej przez Sąd, poza tym jest logiczna, zgodna z zasadami doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy. Komunikatywność jej sformułowań pozwala na zrozumienie wyrażonych w niej ocen i poglądów, a także sposobu dochodzenia do wniosków końcowych. Nie zawiera ona również wewnętrznych sprzeczności i wykluczających się wzajemnie wniosków. Odnosząc się do pisma powódki z datą w nagłówku „dnia 08 lutego 2016 roku” (data prezentaty: 2016-02-11, k. 89 akt), w którym powódka wskazała, że poszkodowany, po wcześniejszych oględzinach dokonanych przez przedstawiciela pozwanego, w dniu 09 maja 2014 roku oddał samochód do naprawy i dopiero po wybudowaniu zderzaka tylnego stwierdzono dalsze uszkodzenia nie opisane podczas pierwszych oględzin, wobec czego konieczne i zasadne było oczekiwanie na otrzymanie protokołu z tych oględzin oraz sporządzenie i wysłanie kalkulacji naprawy do pozwanego, a także oczekiwanie na jej akceptację, to wskazać należy, iż jak wynika z akt sprawy, w dniu 19 maja 2014 roku przeprowadzono oględziny dodatkowe, w wyniku czego ustalono pełen zakres szkody i jednocześnie nie wskazano, że naprawa może być technicznie nieuzasadniona. Powyższe powoduje zdaniem biegłego sądowego, że niezasadne było oczekiwanie na akceptację kalkulacji naprawy przez pozwanego, co nastąpiło w dniu 05 czerwca 2014 roku, zakład naprawczy zaś, po zamówieniu w dniu 20 maja 2014 roku i otrzymaniu części, już w dniu 21 maja 2014 roku mógł rozpocząć czynności naprawcze.

W tym zakresie Sąd nie podzielając wniosków biegłego sądowego, poczynił własne ustalenia, mając na uwadze również treść uzupełniającej opinii biegłego sądowej przedstawionej na rozprawie w dniu 01 marca 2017 roku, w której biegły sądowy wskazał, że w niniejszej sprawie sporządzenie przez zakład naprawczy kalkulacji naprawy mogło zająć 2 dni. A zatem niewątpliwie niezasadne jest uwzględnienie całego okresu pomiędzy ponownymi oględzinami (dnia 19 maja 2014 roku) a sporządzeniem przez zakład naprawczy kalkulacji kosztów naprawy (dnia 26 maja 2014 roku), powódka nie wskazała bowiem przyczyn, dla których okres ten wynosił aż 7 dni. Jednakże w ocenie Sądu, w świetle twierdzeń biegłego sądowego, w zakresie uzasadnionego okresu najmu pojazdu uwzględnić należało 2 dni na sporządzenie tejże kalkulacji, w pozostałym zakresie zaś uznając, że nastąpiło niezasadne wydłużenie okresu naprawy pojazdu z przyczyn leżących po stronie zakładu naprawczego. Natomiast odnosząc się do zaliczenia do zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego okresu oczekiwania na zweryfikowaną kalkulację naprawy od dnia 26 maja 2014 roku do dnia 05 czerwca 2014 roku, to uwzględnienie tego okresu jest uzasadnione zakresem zmian wynikających ze stwierdzonych uszkodzeń ustalonych podczas pierwszych oględzin w dniu 22 kwietnia 2014 roku (ocena techniczna) i podczas ponownie dokonanych oględzin w dniu 19 maja 2014 roku.

W ocenie Sądu dopiero bowiem z tą chwilą – zaakceptowania kalkulacji naprawy, zakład naprawczy mógł przystąpić do naprawy, a zatem w świetle powyższego okres ten obciążać winien pozwanego i podlegać uwzględnieniu w ocenie uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego w niniejszej sprawie. Wskazać przy tym należy, że zgodnie z przyjętą praktyką warsztat naprawczy nie może rozpocząć naprawy uszkodzonego samochodu bez potwierdzenia kalkulacji naprawy przez ubezpieczyciela. Podjęcie naprawy bez weryfikacji (zatwierdzenia) kalkulacji naraża bowiem warsztat naprawczy na ryzyko poniesienia kosztów naprawy w sytuacji, gdy kalkulacja nie zostanie zatwierdzona przez ubezpieczyciela, zwłaszcza w sytuacji tak dużych różnic pomiędzy zakresem stwierdzonych uszkodzeń w czasie pierwszych i ponownych oględzin. W związku z tym uznać należy, że do wydłużonego okresu przebywania uszkodzonego samochodu w warsztacie naprawczym przyczynił się sam pozwany dokonując zatwierdzenia kalkulacji naprawy dopiero w dniu 05 czerwca 2014 roku, czyli po 10 dniach od przesłania mu kalkulacji. Dopiero bowiem po weryfikacji kalkulacji przez ubezpieczyciela znany był pełen zakres czynności naprawczych, które ubezpieczyciel akceptuje i za które jest skłonny wypłacić odszkodowanie. Zaniedbania w związku z przedłużającym się okresem oczekiwania na sporządzenie lub zatwierdzenie kalkulacji naprawy przez ubezpieczyciela, obciąża wyłącznie ubezpieczyciela, chyba że wykaże on zaistnienie okoliczności uniemożliwiających mu wywiązanie się z tego obowiązku, leżących po stronie poszkodowanego lub warsztatu naprawczego. W przedmiotowej sprawie pozwany nie wykazał takich okoliczności, w związku z tym Sąd uznał, iż pozwany ponosi odpowiedzialność za okres pozostawania uszkodzonego samochodu w warsztacie naprawczym w tym czasie (od dnia 26 maja 2014 roku do dnia 05 czerwca 2014 roku).

Nadto, powódka wskazywała wszystkie części niezbędne do naprawy ostatecznie otrzymano w dniu 10 czerwca 2014 roku, przy czym nie przedłożyła ona żadnego dowodu, który uzasadniałby okres oczekiwania na części aż do tego dnia. Jak wynika bowiem z zestawienia czynności naprawczych (k. 90 akt szkody) zakład naprawczy dokonał zamówienia części w dniu 19 maja 2014 roku, stąd też zasadny jest wniosek biegłego sądowego, że zakładając (zgodnie z wytycznymi) dwudniowy okres oczekiwania na części, części te warsztat powinien otrzymać już w dniu 21 maja 2014 roku i w tymże dniu mógł już rozpocząć czynności naprawcze uszkodzonego pojazdu.

W ocenie Sądu powództwo było zasadne w przeważającej części.

W niniejszej sprawie powódka D. M. domagała się zasądzenia pozwanego Towarzystwo (...) z siedzibą w W. kwoty 2 092,55 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot: 2 003,18 złotych za okres od dnia 22 lipca 2014 roku do dnia zapłaty oraz 89,37 złotych za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, tytułem zapłaty pozostałej kwoty odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Legitymacja procesowa stron nie była w niniejszej sprawie kwestionowana.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Przedmiotem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest odpowiedzialność ubezpieczającego za szkody wyrządzone osobom trzecim. Jest to więc ubezpieczenie jego odpowiedzialności za wyrządzenie szkody opartej na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej sięga tak daleko, jak odpowiedzialność cywilna ubezpieczającego, a wysokość świadczeń ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest determinowana wysokością zobowiązań odszkodowawczych ubezpieczającego. W związku z tym odpowiedzialność odszkodowawcza ubezpieczyciela jest taka, do jakiej zobowiązany byłby sprawca szkody, gdyby to od niego powód domagał się naprawienia szkody.

Zgodnie zaś z dyspozycją art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z których szkoda wynikła. W myśl § 2 niniejszego przepisu, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby szkody nie wyrządzono.

Przepis art. 361 § 2 kodeksu cywilnego statuuje zatem zasadę pełnego odszkodowania. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Jednocześnie naprawieniu podlega jedynie taka szkoda, która pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Oceny, czy poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności sprawy. Wskazać przy tym należy, że korzystanie z rzeczy nie stanowi samoistnej wartości majątkowej i w każdym przypadku należy badać, czy pozbawienia możliwości korzystania z rzeczy wywołało uszczerbek majątkowy poszkodowanych.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, iż w majątku poszkodowanego powstała szkoda majątkowa, której część stanowią koszty zasadnego wynajmu pojazdu zastępczego na czas dokonywanej naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji z dnia 07 kwietnia 2014 roku. Nie podlega bowiem wątpliwości, iż w sytuacji gdyby do kolizji de facto nie doszło, nie powstałyby dodatkowe koszty związane z najmem pojazdu zastępczego.

Rozstrzygając kwestię zasadnego okresu najmu pojazdu zastępczego Sąd miał na uwadze, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem koszty najmu przez poszkodowanego tzw. samochodu zastępczego obejmować mogą tylko okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu (tak Sąd Najwyższy z dnia 05 listopada 2004 roku, sygn. akt II CK 494/03, Biuletyn Sądu Najwyższego 2005/3/11).

Nie powielając argumentacji przytoczonej w powyższej części uzasadnienia, Sąd ustalając uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego oparł się na opinii biegłego sądowego M. J. oraz poczynił własne ustalenia dotyczące uwzględnienia okresu 2 dni na sporządzenie kalkulacji oraz okresu 10 dni oczekiwania na akceptację tej kalkulacji. Wobec powyższego, uzasadniony okres naprawy przedmiotowego pojazdu powinien obejmować 33 dni, tj.:

–

10 dni – okres od dnia oddania pojazdu do zakładu naprawczego do dnia pełnego opisu szkody (od dnia 09 maja 2014 roku do dnia 19 maja 2014 roku),

–

2 dni – okres, w czasie którego zakład naprawczy sporządzał kalkulację naprawy,

–

10 dni – okres od dnia wysłania kalkulacji do akceptacji od dnia jej zaakceptowania (od dnia 26 maja 2014 roku do dnia 05 czerwca 2014 roku),

–

1 dzień – zabezpieczenie części zamiennych,

–

10 dni – technologiczny czas naprawy.

W związku z powyższym uznać należało, że w niniejszej sprawie zasadny był najem pojazdu zastępczego w okresie 33 dni, wobec czego, mając na uwadze niekwestionowaną wysokość stawki najmu oraz niekwestionowaną okoliczność wypłaty odszkodowania w kwocie brutto, powódce D. M. należało się odszkodowanie w kwocie stanowiącej iloczyn uzasadnionego okresu najmu (33 dni) oraz stawki w kwocie 170 złotych netto, z zastosowaniem 13% upustu, tj. 147,90 złotych netto, czyli odszkodowanie w kwocie 6 003,26 złotych brutto. Mając na uwadze, iż w toku postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powódce kwotę 4 182 złotych brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego, przyjąć należało, że pozwany zobowiązany jest do zapłaty jeszcze kwoty 1 821,26 złotych brutto.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2013 roku, poz. 392 ze zmianami) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przypadku, gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.

Z akt szkody (k. 65) wynika, iż dokumenty związane z ubieganiem się przez powódkę o odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego pozwany otrzymał w dniu 20 czerwca 2014 roku i brak jest jednocześnie jakichkolwiek dokumentów potwierdzających, iż w tym czasie pozwany prowadził czynności wyjaśniające w tym zakresie, a które uzasadniałyby wydanie decyzji o przyznaniu wypłaty odszkodowania dopiero w dniu 16 września 2014 roku (k. 82 akt szkody). W związku z powyższym za uzasadnione Sąd uznał żądnie pozwu w zakresie kwoty 89,37 złotych stanowiącej należność odsetkową za opóźnienie w wypłacie odszkodowania w kwocie 4 182 złotych w okresie od dnia 22 lipca 2014 roku do dnia 19 września 2014 roku.

Uwzględniając powyższe, Sąd na podstawie przepisów art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. i art. 805 k.c. w zw. z art. 481 k.c. w zw. z art. 482 k.c. orzekł jak w punkcie I wyroku zasądzając od pozwanego Towarzystwo (...) z siedzibą w W. na rzecz powódki D. M. kwotę 1 910,63 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot: 1 821,26 złotych za okres od dnia 22 lipca 2014 roku do dnia zapłaty oraz 89,37 złotych za okres od dnia 06 lutego 2015 roku do dnia zapłaty.

Uznając zaś dalej idące żądanie pozwu za niezasadne, Sąd oddalił je w punkcie II wyroku na podstawie wymienionych wyżej regulacji stosowanych a contrario.

O kosztach procesu Sąd orzekł jak w punkcie III wyroku zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów określoną w art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. W niniejszej sprawie powódka wygrała sprawę w 91,30%, a pozwany w 8,70%. Koszty poniesione przez powódkę wyniosły 722 złotych (opłata od pozwu – 105 złotych, koszty zastępstwa procesowego – 600 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 złotych). Koszty poniesione przez pozwanego wyniosły 1 330 złotych (koszty zastępstwa procesowego – 600 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 złotych oraz wykorzystana zaliczka na poczet kosztów wynagrodzenia biegłego sądowego w kwocie 713 złotych). Powódce zatem należy się zwrot kosztów procesu w kwocie 721,09 złotych (91,30% z kwoty 722 złotych), zaś pozwanemu – w kwocie 115,71 złotych (8,70% z kwoty 1 330 złotych). Po skompensowaniu obu powyższych kwot pozwany powinien zwrócić powódce kwotę 605,38 złotych, którą Sąd zasądził na jej rzecz w punkcie III wyroku.

Zarządzenie do uzasadnienia

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 14 marca 2017 roku