Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SR del. do SO Patrycja Wojewódka

Protokolant: st. sekr. sąd. Ilona Narusz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Elblągu – Grażyny Jewusiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 03 marca 2016 r., 25 kwietnia 2016 r., 11 lipca 2016 r., 21 września 2016 r., 12 października 2016 r., 14 listopada 2016 r., 09 grudnia 2016 r., 21 grudnia 2016 r., 09 lutego 2017 r.

sprawy

P. A. syna J. i H. z domu G.

urodzonego (...) w E.

oskarżonego o to, że:

w okresie od 15 czerwca 2015 roku do 9 lipca 2015 roku w E. jako leasingobiorca sprzeniewierzył rozporządzając jak własnym przez odpłatne przekazanie do użytkowania osobie nieuprawnionej i bez zgody prawnego właściciela powierzone mu przez (...) Sp. z o.o. w Ł. mienie w postaci koparko – ładowarki marki J. (...) o wartości 280.100 zł, będącą przedmiotem umowy leasingowej nr (...), czym działał na szkodę leasingodawcy to jest (...) Sp. z o.o. z/s w Ł.

tj. o popełnienia przestępstwa z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 294 § 1 kk

I.  oskarżonego P. A. uznaje za winnego tego, że w dniu 25 czerwca 2015 r. dokonał przywłaszczenia koparko – ładowarki marki J. (...) o wartości 280.100 złotych będącej przedmiotem umowy leasingu nr (...) zawartej w dniu 07 maja 2013 roku pomiędzy (...) Sp. z o.o. z/s w Ł. a P. A., w ten sposób, że po wezwaniu leasingodawcy (...) Sp. z o.o. z/s w Ł. nie zwrócił w/w koparko – ładowarki, czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o. w Ł. – obecnie (...) S.A., czyn ten kwalifikuje z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 294 § 1 kk i za to, przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk, na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 k wymierza mu karę 1 /jednego/ roku pozbawienia wolności oraz karę 200 /dwustu/ stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 20 zł /dwudziestu złotych/;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk, przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk, wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego P. A. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 /trzech/ lat próby;

III.  na podstawie art. 626 § 1 kpk w zw. z art. 627 kpk w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zasądza od oskarżonego P. A. na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym opłatę w kwocie 980 zł /dziewięciuset osiemdziesięciu złotych/.

UZASADNIENIE

W oparciu o zgromadzony w toku postępowania i ujawniony na rozprawie głównej materiał dowodowy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 07 maja 2013 r. P. A. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w E. przy ul. (...), zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. umowę leasingu operacyjnego nr (...), której przedmiotem była maszyna budowlana: koparko-ładowarka (...)rok produkcji 2011 o wartości 280.100 zł. Umowa została zawarta na okres do dnia 30.04.2018 r. Zgodnie z umową P. A. zobowiązał się do terminowego regulowania opłat leasingowych i innych opłat na rzecz finansującego, tj. (...) Sp. z o.o. z/s w Ł.. W myśl postanowień umowy opłata wstępna wynosiła brutto 68.904,60 zł. Ponadto P. A. jako korzystający był zobowiązany do uiszczania w okresie trwania umowy łącznie 59 rat (okresowych opłat leasingowych), po 5.712,62 zł brutto każda, do 15-ego dnia każdego miesiąca począwszy od czerwca 2013 r., oraz opłaty końcowej w kwocie 3.445,23 zł brutto. Zgodnie natomiast z ogólnymi warunkami umowy leasingu (OWUL), stanowiącymi załącznik nr 2 do umowy, P. A. zobowiązał się do przechowywania przedmiotu leasingu w miejscu oznaczonym w protokole odbioru jako miejsce używania, zaś zmiana miejsca używania i przeznaczenia przedmiotu leasingu wymagała pisemnej zgody finansującego (§ 3 ust. 3 OWUL). § 3 ust. 4 OWUL stanowił, iż korzystający nie był uprawniony do przekazywania przedmiotu leasingu do używania osobom trzecim ani ustanawiania na nim jakichkolwiek praw na rzecz osób trzecich. Ponadto P. A. zobowiązany był do aktualizacji wszystkich danych identyfikacyjnych podanych przy zawarciu umowy leasingu, w tym adresu zamieszkania/siedziby, w terminie 7 dni od daty dokonania zmiany (§ 9 ust.6.3.2 OWUL). Zgodnie z § 7 ust. 6.6.1 i 2 OWUL finansujący mógł rozwiązać umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, jeżeli korzystający mimo upomnienia na piśmie i wyznaczenia dodatkowego terminu, zalega z jakąkolwiek płatnością wynikającą z umowy leasingu, a także m.in. bez zgody finansującego zmienia przeznaczenie przedmiotu leasingu, miejsce jego używania, oddaje go osobie trzeciej do używania.

W dniu 07 maja 2013 r. P. A. odebrał przedmiot leasingu nie zgłaszając żadnych zastrzeżeń, zaś jako miejsce jego przechowywania wskazał E., ul. (...).

(dowód: zeznania świadka K. P. – k. 9v-11 załącznika, k. 201-203, umowa leasingu operacyjnego nr (...) – k.60-61, załącznik nr 1 do umowy – terminarz opłat – k.62-63, załącznik nr 2 do umowy – Ogólne Warunku Umowy Leasingu – k.64-72, załącznik nr 3 do umowy – specyfikacja przedmiotu leasingu – k.73, wycena środka technicznego – k.45-59, kserokopia faktury VAT nr (...) – k.79, faktura VAT nr (...) – k.80, protokół odbioru przedmiotu leasingu – k.92)

Problemy z terminowym regulowaniem płatności rat leasingowych przez P. A. wystąpiły krótko po zawarciu umowy. Z uwagi na powyższe był on wielokrotnie wzywany do ich zapłaty. Występujące zaległości w płatnościach spowodowały, iż umowa leasingu po raz pierwszy została rozwiązana 3 października 2013 r., jednakże po negocjacjach została wznowiona. Kolejne rozwiązanie umowy leasingu miało miejsce rok później - 15 października 2014 r. Podobnie jak poprzednio umowa została wznowiona i zrestrukturyzowana w wyniku porozumienia stron. Pomimo restrukturyzacji umowy płatności nie następowały zgodnie z harmonogramem, a P. A. był wielokrotnie monitowany przez finansującego do ich zapłaty telefonicznie, mailowo, jak również poprzez wysyłanie wezwań do zapłaty.

(dowód: zeznania świadka K. P. – k. 9v-11 załącznika, k. 201-203, rozrachunki klienta – k.74-78)

Z uwagi na dalsze nieregulowanie przez P. A. należności w dniu 02 czerwca 2015 r. (...) Sp. z o.o. wystosował do P. A. ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 15.619,39 zł z terminem płatności do dnia 09 czerwca 2015 r.

(dowód: zeznania świadka: K. P. – k. 9v-11 załącznika, k. 201 – 203, ostateczne wezwanie do zapłaty - k. 87-88)

W dniu 06 czerwca 2015 r. (...) Sp. z o.o. z/s w Ł. upoważnił (...) S.A. z/s w S. do poinformowania P. A. o wysokości zadłużenia wynikającego z umowy leasingu (...), prowadzenia z w/w negocjacji w zakresie terminu spłaty należności, unieruchomienia i odebrania do czasu spłaty wszelkich należności przedmiotu leasingu.

(dowód: zeznania świadków: K. P. – k. 9v-11 załącznika, k. 201-203, A. P.–k.181-182, 188-190, zlecenie – (...) – k.1)

W oparciu o w/w zlecenie firma (...) S.A. przystąpiła do windykacji należności. (...) S.A. A. P. udała się pod adres wskazany w umowie jako siedziba korzystającego, tj. na ul. (...) w E.. Na miejscu uzyskała informację, iż P. A. pod wskazanym adresem nie mieszka, gdyż wyprowadził się. Następnie A. P. udała się pod ustalony nowy adres dłużnika - na ul. (...) w E., gdzie zastała żonęP. A.– M. A., którą poinformowała o podstawie i celu swych czynności. Od M. A. uzyskała aktualny numer telefonu P. A.. Zadzwoniła do oskarżonego, którego poinformowała o wdrożonej procedurze windykacyjnej. W rozmowie telefonicznej P. A. zadeklarował uregulowanie całości zadłużenia następnego dnia. Informował również, iż koparko – ładowarka wykonuje prace na terenie O.. Wobec braku zadeklarowanej wpłaty A. P. ponownie skontaktowała się z dłużnikiem, jednakże kontakt z nim był utrudniony, nie odbierał telefonów.

(dowód: zeznania świadka A. P. – k.181-182, 188-190)

Z uwagi na brak wpłaty zaległości w zakreślonym w wezwaniu terminie (...) Sp. z o.o. w Ł. w dniu 15 czerwca 2015 r. w oparciu o § 7 ust. 6 pkt 6. 1 OWUL rozwiązał w trybie natychmiastowym bez okresu wypowiedzenia umowę leasingu operacyjnego nr (...), wzywając P. A. do uiszczenia zaległych opłat w łącznej kwocie 22.520,36 zł oraz wydania przedmiotu leasingu.

(dowód: zeznania świadka K. P. – k. 9v-11 załącznika, k. 201-203, oświadczenie z dnia 15.06.2015 r. – k.8)

W dniu 22 czerwca 2015 r. P. A. wpłacił na rzecz finansującego kwotę 13.900 zł, a w dniu 23 czerwca 2015 r. poinformował A. P. , iż pozostałą kwotę ureguluje w dniu następnym, tj. 24 czerwca 2015 r. Ponieważ wpłata nie nastąpiła, A. P. w dniu 25 czerwca 2015 r. podczas swojego pobytu w O. skontaktowała się z P. A. i zażądała dokładnego wskazania miejsca przechowywania koparko-ładowarki, gdyż zgodnie z udzielonym jej zleceniem zamierzała ją zabezpieczyć i odebrać. P. A. obiecał, że zadzwoni, jak tylko ustali, gdzie koparka się aktualnie znajduje, co miało mu zająć 15-20 minut. P. A. nie oddzwonił, jak również do chwili obecnej nie wydał koparko – ładowarki.

(dowód: zeznania świadka A. P. – k.181-182, 188-190, kserokopia wiadomości e-mail – k.9, kserokopia scanu dowodu wpłaty – k.10)

W dniu 04 lipca 2015 r. P. A. złożył w Komendzie Miejskiej Policji w E. zawiadomienie o przywłaszczeniu koparko – ładowarki (...) przez wynajmującego J. S.. W toku postępowania pozyskano umowę wynajęcia sprzętu z dnia 24.06.2015 r. zawartą na okres od 24.06.2015 r. do 24.06.2016 r. oraz fakturę VAT nr (...) i dowód wpłaty (...). Występujący w umowie jako najemca J. S. zmarł 11 sierpnia 2012 r. Umowę poddano badaniom przez biegłego z zakresu klasycznych badań dokumentów Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej Policji w O., który w oparciu o przeprowadzone badania stwierdził, iż podpis oparty na treści (...)(…)” figurujący w umowie wynajmu sprzętu z dnia 24.06.2015 r. zawartej pomiędzy Wynajmującym (...) P. A. a najemcą: J. S. dotyczącej koparko – ładowarki (...)– przedstawia szczupłą, opartą na prostych w swej budowie znakach i wykonaną w nienaturalny sposób realizację pozbawioną zespołu cech charakterystycznych o znaczeniu identyfikacyjnym, co uniemożliwia zakwalifikowanie go do badań graficzno – porównawczych tak w zakresie weryfikacji autentyczności, jak i badań identyfikacyjnych (na wykonawstwo lub eliminacyjnych) z wzorami pisma typowanej (-ych) osoby (osób).

Postanowieniem z dnia 28 grudnia 2015 r. Prokurator Rejonowy w Elblągu umorzył przedmiotowe śledztwo wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu – na podstawie art. 17 § 1 pkt 1 kpk. Sąd Okręgowy w Elblągu rozpoznający zażalenie pełnomocnika P. A. postanowieniem z dnia 07 kwietnia 2016 r. w sprawie (...) utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy.

(dowód: protokół zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa- k. 1-2 akt 3 Ds.1155/15, postanowienie z dnia 28.12.2015 r. – k. 83 akt (...), postanowienie z dnia 07.04.2016 r. – k. 119-123 akt (...) kserokopia umowy wynajmu sprzętu – k.12, skrócony odpis aktu zgonu – k.39, dowód wpłaty Kp (...) – k.29, faktura VAT nr (...) – k.30, opinia z zakresu kryminalistycznych badań dokumentów – k.100-101)

Oskarżony P. A. w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, stwierdzając jedynie, iż nie przypomina sobie, by umowa leasingu nie pozwalała na wynajem koparko – ładowarki. Przed Sądem oskarżony nie przyznał się do postawionego mu zarzutu i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień.

Oskarżony jest osobą karaną.

(dowód: dane o karalności – k.264, dane o podejrzanym – k.26, informacja o dochodach – k. 116-117)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu wyniki przeprowadzonego postępowania dowodowego w pełni uzasadniają przypisanie oskarżonemu P. A. popełnienie przestępstwa kwalifikowanego z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 294 § 1 kk.

Czyniąc ustalenia faktyczne Sąd oparł się na relacjach świadka K. P. – specjalisty do spraw windykacji w (...) Sp. z o.o. w Ł., które ocenił jako w pełni wiarygodne. Zeznania świadka ograniczały się do przedstawienia okoliczności związanych z realizacją umowy leasingu operacyjnego przez P. A., przebiegu i charakteru kontaktów ze strony oskarżonego z finansującym i firmą windykacyjną, występujących opóźnień w płatnościach rat leasingowych, podejmowanych przez finansującego czynności mających na celu ich wyegzekwowanie, posiadanej przez świadka wiedzy odnośnie czynności windykacyjnych prowadzonych przez przedstawicieli (...) S.A. i ich efektów. Relacje świadka nie budzą jakichkolwiek wątpliwości; K. P. zeznawał adekwatnie do posiadanej wiedzy i pozyskanych informacji, jego wypowiedzi są rzeczowe, konkretne, spójne, a nadto posiadają stosowne oparcie w zgromadzonej w toku postępowania dokumentacji. Powyższe okoliczności w pełni uzasadniają pozytywną ocenę zeznań świadka dokonaną przez Sąd, a tym samym pozwalają na ich uznanie za pełnowartościowy dowód w sprawie.

Na analogiczną ocenę zasługują zeznania A. P., która z ramienia (...) S.A., w oparciu o udzielone przez (...) Sp. z o.o. zlecenie, podejmowała wobec oskarżonego P. A. czynności windykacyjne. W swych relacjach A. P. wskazała, z uwzględnieniem chronologii zdarzeń, jakiego rodzaju czynności podjęła, co ustaliła w ich wyniku, jak również ostateczny ich rezultat. Istotnym elementem zeznań świadka są te, które dotyczą zachowań oskarżonego po wszczęciu windykacji, w szczególności utrudnień w bezpośrednich kontaktach z oskarżonym, a zasadniczo unikania kontaktów przez P. A.. Świadek podkreśliła, że oskarżony deklarował wielokrotnie spłatę zadłużenia, co jednak nie następowało, poza jednorazową wpłatą w dniu 22 czerwca 2015 r. Pomimo zapewnień oskarżony nie oddzwaniał, jak również nie odbierał połączeń od świadka. Co istotne z relacji świadka wynika, że od momentu wszczęcia procedury windykacyjnej P. A. zapewniał A. P., iż koparko - ładowarka wykonuje prace na terenie O.. Oskarżony utrzymywał tak również w czasie rozmowy w dniu 25 czerwca 2015 r., kiedy to A. P. skontaktowała się z oskarżonym w czasie swojego pobytu w O., celem ostatecznego odebrania i zabezpieczenia przedmiotu leasingu. Od tego momentu pomimo deklaracji wskazania miejsca przebywania koparko - ładowarki P. A. nie skontaktował się już ze świadkiem i nie wydał przedmiotu leasingu. Zeznania A. P. są konsekwentne, logiczne i spójne w toku całego postępowania, a tym samym w pełni wiarygodne.

Zeznania wskazanych świadków znajdują pełne odzwierciedlenie w zgromadzonej w toku postępowania przygotowawczego dokumentacji związanej z zawarciem umowy leasingu operacyjnego, jej realizacją, wszczętą procedurą windykacyjną, tj.: zleceniu – (...), wykazami rozrachunków klienta, umową leasingu operacyjnego nr (...), terminarzem opłat, zleceniem – (...), oświadczeniem o rozwiązaniu w trybie natychmiastowym bez okresu wypowiedzenia umowy leasingu nr (...) z dnia 15.06.2015 r., wiadomości e-mail (...) S.A., scanu dowodu wpłaty z dnia 22.06.2015 r., ogólnymi warunkami umowy leasingu stanowiącymi załącznik nr 2 umowy leasingu nr (...), specyfikacją przedmiotu leasingu stanowiącą załącznik nr 3 umowy leasingu nr (...), fakturą VAT nr (...), fakturą VAT nr (...), zwrotnymi potwierdzeniami odbioru, ostatecznym wezwaniem do zapłaty z dnia 02.06.2015 r. z wykazem przeterminowanych płatności, protokołem odbioru przedmiotu leasingu do umowy leasingu (...). Dowody te zostały sporządzone zgodnie z wymogami prawa, jak również nie były kwestionowane i podważane w toku postępowania przez żadną z jego stron.

Sąd uwzględnił również wycenę środka technicznego sporządzoną przez rzeczoznawcę techniki samochodowej, wyceny pojazdów, maszyn i urządzeń po dokonaniu oględzin koparko - ładowarki (...) w dniu 29 kwietnia 2013 r. Określa ona wartość środka technicznego na dzień sporządzenia wyceny z uwzględnieniem parametrów technicznych i rynkowych, nie była podważana w toku postępowania.

Sąd pozytywnie ocenił zeznania świadka M. K., którego biuro rachunkowe prowadziło księgowość oskarżonego. Relacje świadka nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania, znajdują również stosowne odzwierciedlenie w dokumentach w postaci informacji Urzędu Skarbowego w E. (k.265), wykazu faktur (k.275-276).

Za wiarygodne należało uznać również relacje P. S., na rzecz którego oskarżony wykonywał prace koparko – ładowarką (...) na terenie jego działki. Relacje świadka zostały potwierdzone fakturą VAT nr (...) (k.220). Okoliczności podnoszone przez świadka jako takie nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia, wynika z nich jedynie, iż jeszcze w kwietniu 2015 r. koparko – ładowarka (...) była w posiadaniu oskarżonego P. A..

Dowody w postaci: danych o karalności, danych o podejrzanym, informacji o dochodach, protokołów oględzin akt (...), akt Prokuratury Rejonowej w Elblągu sygn. akt (...) stanowią materiał dowodowy uzupełniający. Zostały sporządzone zgodnie z wymogami prawa przez uprawnione osoby, nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania w jego toku.

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego P. A., w których to nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, stwierdzając jedynie, iż nie przypomina sobie, by w umowie leasingu zawartej z pokrzywdzonym, było zastrzeżenie o braku możliwości wynajmu przedmiotu leasingu osobom trzecim. Wyjaśnienia oskarżonego należy oceniać zgodnie z zasadami logiki, jak również przez pryzmat wskazań doświadczenia życiowego na tle całokształtu okoliczności niniejszej sprawy. „W przypadku zaprzeczenia winie, rekonstrukcja procesu psychicznego sprawcy, a więc jego zamiaru możliwa jest na podstawie analizy przejawów jego uzewnętrznionego zachowania związanego z konkretnym zdarzeniem” (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 04.06.2014 r., sygn. akt II Aka 109/14). Nie ulega wątpliwości, iż oskarżony praktycznie od samego początku miał problemy z terminowym opłacaniem rat leasingowych określonych w umowie, co doprowadziło do jej dwukrotnego wypowiedzenia: 03 października 2013 r. i 15 października 2014 r. Niekwestionowanym jest również fakt, iż P. A. w w/w sytuacjach skutecznie negocjował z finansującym, doprowadzając ostatecznie do wznowień umowy leasingu operacyjnego. Zważywszy na treść udzielonego (...) S.A. zlecenia stwierdzić należy, iż pomimo wezwania do uregulowania zaległości i wydania przedmiotu leasingu istniała możliwość kolejnego wznowienia umowy leasingu w trakcie prowadzenia czynności windykacyjnych przez zewnętrzną firmę windykacyjną. Niezbędnym warunkiem wznowienia umowy było jednak całkowite uregulowanie przez oskarżonego istniejącego zadłużenia. W tym miejscu zwrócić należy uwagę, iż nie jest zadaniem Sądu ocena zachowania oskarżonego na przestrzeni całego okresu trwania tej umowy, lecz jego postępowanie po wszczęciu czynności windykacyjnych na podstawie zlecenia z dnia 06 czerwca 2015 r., a w szczególności już po wypowiedzeniu umowy leasingu operacyjnego w dniu 15 czerwca 2015 r. Oskarżony zdawał sobie sprawę z konieczności jak najszybszej spłaty zaległych opłat na rzecz pokrzywdzonej firmy dla kontynuacji umowy, miał świadomość, iż jest to warunek niezbędny ku temu, by umowa została wznowiona – był o tym informowany przez świadka A. P.. Nie bez znaczenia jest przy tym fakt, iż P. A. był informowany o najprostszym z możliwych rozwiązań zaistniałej sytuacji – wydaniu przedmiotu leasingu. Oskarżony przedmiotu leasingu nie wydał, jak również nie wywiązał się z obowiązku uiszczenia całości zadłużenia. Co prawda z zeznań świadka A. P. wynika, iż od samego początku P. A. deklarował wolę spłaty zaległych opłat, co jednak nie następowało, poza jednorazową wpłatą w dniu 22 czerwca 2015 r. na kwotę 13.900 zł, która nie wyczerpywała całości długu. Nie bez znaczenia jest fakt, iż w tym czasie oskarżony unikał kontaktów ze świadkiem, nie odbierał połączeń bądź też wbrew wcześniejszym zapowiedziom nie oddzwaniał. Kontakt z oskarżonym był wyraźnie utrudniony. Dodatkowo P. A. wbrew uregulowaniom umowy nie poinformował o zmianie adresu prowadzenia działalności gospodarczej. Ustalenie aktualnego miejsca zamieszkania oskarżonego nastąpiło z wyłącznej inicjatywy A. P.. Pomimo zatem świadomości, że leasingodawca, przy braku spłaty całości istniejącego zadłużenia, nie godzi się na wznowienie umowy i kategorycznie domaga się zwrotu przedmiotu leasingu, oskarżony wezwany do wskazania miejsca przechowywania koparko - ładowarki nie uczynił tego, nie wydał jej. Zaprzestał właściwie jakichkolwiek kontaktów z leasingodawcą i zewnętrzną firmą windykacyjną. Za kontakt taki w ocenie Sądu nie można uznać wiadomości e-mail wysłanej 2 lipca 2015 r. do (...) S.A., w której oskarżony po raz kolejny zadeklarował spłatę, tym razem bieżącej raty leasingowej, która to spłata zresztą nie nastąpiła. Sposób postępowania oskarżonego przekonuje, iż w istocie jego zamiarem nie było rozliczenie się z leasingodawcą, uregulowanie płatności, a jedynie stworzenie pozorów takiego postępowania, utrzymanie leasingodawcy i firmy windykacyjnej w przekonaniu, iż ma zamiar wywiązać się z zaciągniętych zobowiązań. Nie mogło ujść uwadze Sądu, iż zgodnie z relacjami A. P., P. A. nie okazał jej przedmiotu leasingu, wskazując, iż koparko - ładowarka wykonuje prace na terenie O.. Oskarżony nie zaprzeczył temu również w czasie rozmowy telefonicznej w dniu 25 czerwca 2015 r., kiedy to A. P. przebywając w O., po stwierdzeniu, iż pomimo kolejnej deklaracji o spłacie zadłużenia w dniu 23 czerwca 2015 r. nie zostało ono uregulowane, zwróciła się do oskarżonego o wskazanie miejsca wykonywania prac, w celu zabezpieczenia i odebrania koparko - ładowarki. Wręcz przeciwnie, oskarżony poprosił świadka o chwilę zwłoki, celem ustalenia dokładnego miejsca wykonywania robót, aby umożliwić świadkowi wykonanie czynności, po czym po raz kolejny nie oddzwonił, a tym samym nie wskazał miejsca przechowywania koparko - ładowarki, uniemożliwiając tym samym skutecznie jej zabezpieczenie i odebranie. W toku postępowania przygotowawczego prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Elblągu pod sygn. (...) P. A. przedłożył datowaną na dzień 24 czerwca 2015 r. umowę wynajmu sprzętu koparko – ładowarki (...)(k.12), w której to umowie jako najemca został wskazany J. S., zamieszkujący na ul. (...) w G., którego tożsamość została ustalona na podstawie dokumentu prawa jazdy. Zgodnie z zapisami umowy (pkt 6) koparko – ładowarka miała zostać wynajęta na okres od dnia 24 czerwca 2015 r. do 24 czerwca 2016 r., z możliwością przedłużenia umowy, z czynszem 15.000 zł netto miesięcznie. Pkt 4 umowy stanowił, iż najemca deponuje 1% wartości najmowanego sprzętu (która to wartość została w umowie określona na 250.000 zł) jako kaucję na zabezpieczenie zobowiązań najemcy względem wynajmującego, które mogą wynikać z umowy. Potwierdzeniem zawarcia umowy miały być dokumenty w postaci faktury VAT nr (...) wystawionej przez oskarżonego datowanej na dzień 24.06.2015 r. opiewającej na kwotę 18.450 zł brutto z siedmiodniowym terminem płatności (k.30) oraz dowód wpłaty KP nr (...) na kwotę 3.000 zł na poczet faktury VAT (...) (k.29). Zestawienie powyższych dokumentów z wyjaśnieniami oskarżonego dowodzi, iż zamiarem P. A. jest wykazanie, iż nie doszło z jego strony do przywłaszczenia przedmiotu leasingu, a jedynie do jego wynajęcia wbrew zapisom Ogólnych Warunków Umowy Leasingowej, co mogłoby rodzić z jego strony jedynie odpowiedzialność umowną. Trudno jednakże zaakceptować twierdzenia oskarżonego, iż nie zdawał sobie sprawy z zastrzeżenia, iż przedmiot umowy leasingu nie może być wynajmowany, użyczany osobom trzecim. Po pierwsze jednoznaczny zapis w tej kwestii znajduje się § 3 pkt 7 Ogólnych Warunków Umowy Leasingowej, które stanowią załącznik nr 2 do umowy leasingu operacyjnego z dnia 07.05.2013 r. Po drugie oskarżony działał jako przedsiębiorca, podmiot profesjonalny i tego rodzaju zastrzeżenia standardowo znajdujące się w umowach leasingu musiały być mu znane, zwłaszcza, że wcześniej był zatrudniony w salonie samochodowym, gdzie tego rodzaju umowy również są powszechne. Oświadczenia oskarżonego o braku wiedzy o zakazie wynajmu przedmiotu leasingu i sprzeczności tego rodzaju czynności z umową leasingu operacyjnego stoją też w sprzeczności z jego zachowaniem. Skoro w ocenie oskarżonego, wedle jego ówczesnej wiedzy i przekonania, jego działania nie naruszały postanowień umownych, dziwi fakt niepoinformowania ani leasingodawcy, ani windykatora o wynajmie koparko – ładowarki, dalsze zapewnianie, że jest w jego wyłącznym posiadaniu i pracuje na terenie O.. Ponadto sama umowa, okoliczności jej zawarcia, w ocenie Sądu, wskazują, iż w istocie dokument ten miał jedynie upozorować wynajem przedmiotu leasingu, doprowadzić do legitymizacji działań oskarżonego, a w konsekwencji do uniknięcia odpowiedzialności. Bezspornym bowiem jest, że występujący w umowie jako wynajmujący J. S. zmarł 11 sierpnia 2012 r. (odpis skrócony aktu zgonu k.39 akt sprawy). Sama umowa została zaś poddana badaniom przez biegłego z zakresu klasycznych badań dokumentów Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Wojewódzkiej w O.. W ich wyniku stwierdzono, iż podpis oparty na treści (...)(…)” figurujący w umowie wynajmu sprzętu z dnia 24.06.2015 r. zawartej pomiędzy Wynajmującym (...) P. A. a najemcą: J. S. dotyczącej koparko – ładowarki (...)– przedstawia szczupłą, opartą na prostych w swej budowie znakach i wykonaną w nienaturalny sposób realizację pozbawioną zespołu cech charakterystycznych o znaczeniu identyfikacyjnym, co uniemożliwia zakwalifikowanie go do badań graficzno – porównawczych tak w zakresie weryfikacji autentyczności, jak i badań identyfikacyjnych (na wykonawstwo lub eliminacyjnych) z wzorami pisma typowanej (-ych) osoby (osób). Sąd uwzględnił powyższą opinię w pełnym zakresie, gdyż odnosi się do wszystkich postawionych jej zagadnień, a wnioski końcowe zostały logiczne, przekonująco uzasadnione. Mając na względzie powyższe dziwi fakt braku weryfikacji danych wynajmującego przez P. A. w oparciu chociażby o dowód osobisty, NIP, REGON czy też brak ustalenia jeszcze przed zawarciem umowy, czy taka osoba faktycznie prowadzi działalność gospodarczą (na taką praktykę wskazują chociażby zeznania świadka M. S.), porównania osoby przystępującej do transakcji z osobą widniejącą na zdjęciu figurującym w dokumencie prawa jazdy, zwłaszcza, że w oparciu o przedmiotową umowę miało dojść do wydania sprzętu o wartości ponad 200.000 zł, którym to sprzętem oskarżony nie mógł swobodnie dysponować, nie był jego właścicielem. Co więcej, po rozwiązaniu w dniu 15 czerwca 2015 r. umowy leasingu operacyjnego ze skutkiem natychmiastowym, P. A. w dacie wskazywanej jako data zawarcia umowy nie miał do koparko – ładowarki (...) żadnego tytułu prawnego. Umowa miała zostać zawarta w sytuacji, kiedy oskarżony zdawał sobie sprawę z wdrożonej procedury windykacyjnej, jednoznacznej postawy leasingobiorcy reprezentowanego przez zewnętrzną firmę windykacyjną zmierzającego do odzyskania przedmiotu leasingu, natychmiastowym wypowiedzeniu umowy. Wreszcie jeszcze w dniu 25 czerwca 2015 r. P. A. w rozmowie telefonicznej z A. P. upewniał ją w przekonaniu, że koparko – ładowarka, którą świadek zamierzała tego dnia definitywnie zabezpieczyć i odebrać, wykonuje prace na terenie O.. Jak już wyżej wskazano dowody w postaci faktury VAT i dowód wpłaty KP przedłożone wraz z umową miały uwiarygadniać jej zawarcie. Należy jednakże zwrócić uwagę, że zgodnie z umową wynajmujący miał uiścić kaucję w wysokości 2.500 zł (1% wartości koparko – ładowarki określonej w umowie). Oskarżony nie przedstawił dowodu wpłaty w/w kwoty, pokwitowania itp. Dodatkowo faktura VAT (...) z dnia 24.06.2015 r. nie została przez oskarżonego rozliczona w deklaracji (...) za czerwiec 2015 r., na co wskazują jednoznacznie zeznania M. K., prowadzącego księgowość oskarżonego. Świadek ten wskazał, że do momentu zakończenia współpracy z oskarżonym, tj. do dnia 2 marca 2016 r. takiej faktury nie otrzymał, co umożliwiałoby dokonanie chociażby korekty deklaracji. P. A. wyjaśnił, iż dokumentu tego nie złożył, z uwagi na zabezpieczenie go w toku postępowania(...) w dniu, kiedy składał zawiadomienie o przestępstwie i tylko z tej przyczyny nie dostarczył faktury do Biura (...). Zwrócić należy uwagę, iż deklaracja (...) jest deklaracją rozliczeniową wykazującą dokonane w danym okresie transakcje za zakończony okres. Podatnik wykazuje w niej wszystkie transakcje opodatkowane, w stosunku do których obowiązek podatkowy przypada na deklarowany okres. W uproszczeniu polega to na zebraniu wszystkich faktur z danego miesiąca i rozliczenie kwot w nich wskazanych. Nic nie stało na przeszkodzie, by oskarżony, celem prawidłowego rozliczenia, zwrócił się do organów procesowych o wydanie oryginału faktury bądź jej kopii celem dokonania prawidłowego rozliczenia, tymczasem w aktach sprawy brak takiej inicjatywy oskarżonego. Zważywszy zaś na dwa postępowania przygotowawcze prowadzone w tym okresie, a dotyczące tożsamej koparko – ładowarki (...), trudno uznać, by oskarżony zapomniał o tej transakcji, umknęła mu w natłoku spraw. Suma tych wszystkich okoliczności przekonuje, iż zachowania oskarżonego nie można potraktować jako nieudolności czy też nieporadności w prowadzeniu działalności gospodarczej, wykorzystaniu przez nierzetelnego kontrahenta, lecz w istocie stanowi wyraz jego konsekwentnego i przemyślanego planu działania. Stanowiska Sądu co do pozorności przedłożonej umowy najmu nie podważają zeznania złożone przez pracownika oskarżonego – P. P.. Świadek ten pomimo zatrudnienia u oskarżonego nie posiada praktycznie żadnej wiedzy odnośnie koparko – ładowarki. Potwierdził jedynie, iż pewnego dnia widział ją opuszczającą teren bazy M. S. w S. na lawecie, która odjechała w kierunku M.. Świadek nie potrafił wskazać, kiedy dokładnie to było, precyzyjnie określić daty, wskazując, że mogło to być około 2-3 miesięcy od daty jego przesłuchania, które pierwszy raz miało miejsce 04.11.2015 r. w toku postępowania (...). O tym, że koparko – ładowarka miała zostać wynajęta dowiedział się później od oskarżonego. Wiedza świadka w tej kwestii ogranicza się jedynie do informacji uzyskanych od P. A. i na tym świadek bazuje. Zeznania P. P. w żaden sposób nie mogą potwierdzać, że do umowy wynajmu sprzętu doszło, dowodzą one jedynie, iż w bliżej nieokreślonym czasowo momencie koparko - ładowarka została wywieziona z bazy w S., gdzie do tego momentu była przez oskarżonego przechowywana. W świetle powyższego całokształt zachowań oskarżonego prowadzi do wniosku, że nie nosił się on w ogóle z zamiarem wydania przedmiotu leasingu, a w istocie zmierzał do jego ukrycia i definitywnego pozbawienia pokrzywdzonego władztwa nad nim. W tej sytuacji oświadczenie oskarżonego, w którym zaprzeczył on postawionemu zarzutowi należy potraktować li tylko jako przyjętą przezeń linię obrony ukierunkowaną na uniknięcie odpowiedzialności karnej.

Oceniając zeznania świadka M. S. zwrócić należy uwagę, iż świadek ten zeznając pierwotnie w postępowaniu (...)udziela jedynie szczątkowych informacji odnośnie koparko - ładowarki leasingowanej przez oskarżonego. Z jego wypowiedzi zasadniczo wynika, iż coś słyszał o tej koparce, ale żadnych szczegółów nie zna, poza tym, że P. A. przechowywał ją na terenie jego bazy w miejscowości S.. Co istotne, M. S. wskazywał wówczas, że oskarżony sam pracował na w/w sprzęcie, a nawet pomagał świadkowi w zleceniach. Relacjonując przed Sądem świadek zeznaje już bardziej obszernie, jednakże nie sposób przyznać, by relacje te nosiły znamiona spójności i konsekwencji. Świadek stwierdził, że oskarżony, wcześniej zatrudniony w salonie (...), „wszedł do branży w 2013 r.”. Dodatkowo M. S. zaznaczył, że oskarżony pracując na koparko - ładowarce pomagał mu w budowaniu bazy, którą świadek nabył w lutym 2013 r., a zatem w jego ocenie P. A. wszedł w jej posiadanie jeszcze przed tą datą. Oczywistym jest, iż tego rodzaju sytuacja nie mogła mieć miejsca, gdyż, co jest stwierdzone protokołem odbioru, stanowiąca przedmiot leasingu koparko - ładowarka została oskarżonemu wydana w dniu 07 maja 2013 r. M. S. zeznał również, że oskarżony wynajmował mu w/w koparko - ładowarkę najprawdopodobniej w 2014 r. do prowadzenia prac rozbiórkowych w U.. Rozliczenie z tytułu wynajmu sprzętu budowlanego miało nastąpić w formie gotówkowej na podstawie faktury. Stoi to w oczywistej sprzeczności z poprzednimi relacjami świadka złożonymi w postępowaniu (...), który wówczas okoliczności tych w ogóle nie podnosił, lakonicznie wskazując, że oskarżony miał mu pomagać przy zleconych pracach, przy czym prace wykonywał samodzielnie. Zwrócić przy tym należy uwagę na zeznania P. P. złożone w postępowaniu (...) Świadek wówczas wskazał, iż dwukrotnie widział koparko – ładowarkę P. A. stacjonującą na bazie w S. i dwukrotnie w U., gdzie wedle zeznań świadka to oskarżony P. A. miał pracować na w/w maszynie. M. S. nie posiada żadnej wiedzy odnośnie utraty koparko - ładowarki, poza informacjami, których udzielić mu miał sam oskarżony. Zestawienie pierwotnych, niemalże szczątkowych zeznań świadka z ich rozbudowaną wersją w postępowaniu sądowym, w ocenie Sądu, w sposób jednoznaczny definiuje rolę procesową, jaką miał on odegrać w niniejszym postępowaniu, zgodnie z założeniami obrony, tj. uwiarygodnienia prezentowanej wersji o wynajmie koparki, co miało być swego rodzaju praktyką w działalności oskarżonego i uprawdopodobnić kolejne jej wynajęcie w dniu 24 czerwca 2015 r.

Mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne, przedstawioną powyżej ocenę dowodów, Sąd uznał oskarżonego P. A. za winnego tego, że w dniu 25 czerwca 2015 r. dokonał przywłaszczenia koparko – ładowarki marki J. (...) o wartości 280.100 złotych będącej przedmiotem umowy leasingu nr (...) zawartej w dniu 07 maja 2013 roku pomiędzy (...) Sp. z o.o. z/s w Ł. a P. A., w ten sposób, że po wezwaniu leasingodawcy (...) Sp. z o.o. z/s w Ł. nie zwrócił w/w koparko – ładowarki, czym działał na szkodę (...) Sp. z o.o. w Ł. – obecnie (...) S.A., czym wyczerpał znamiona wystepku z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 294 § 1 kk.

Przestępstwo sprzeniewierzenia określone w art. 284 § 2 kk stanowi kwalifikowany typ przywłaszczenia, penalizowanego w art. 284 § 1 kk. Przywłaszczeniem w rozumieniu kodeksu karnego jest zaś bezprawne, z wyłączeniem osoby uprawnionej, rozporządzenie rzeczą ruchomą, znajdującą się w posiadaniu sprawcy, przez włączenie jej do swojego majątku i powiększenie w ten sposób swego stanu posiadania lub stanu posiadania innej osoby, albo wykonywanie w inny sposób w stosunku do rzeczy ruchomej uprawnień właścicielskich (por. OSNPG 1978/6/64). Ze względu na fakt władania rzeczą przez przywłaszczającego przed dokonaniem przywłaszczenia, samo przywłaszczenie musi zostać przez niego odpowiednio zamanifestowane na zewnątrz. Owo uzewnętrznienie przywłaszczenia przyjmować musi postać zachowania uniemożliwiającego osobie, której przysługuje odpowiednie prawo do rzeczy, swobodne nią rozporządzanie. Sprawca dla dokonania tego przestępstwa musi podjąć jedną chociażby czynność w stosunku do rzeczy ruchomej, która wskazuje, iż traktuje on tę rzecz tak, jakby był jej właścicielem (por. O. Górniok (w:) System prawa karnego…, t.4, s.411, W. Gutekunst, Zagarnięcie mienia…, s. 94, S. Śliwiński, Prawo karne materialne…, s.261). Zamiar pozbawienia osoby uprawnionej własności rzeczy uzewnętrzniać się może przez bezprawne zatrzymanie cudzej rzeczy ruchomej przez sprawcę, odmowę jej zwrotu, zaprzeczenie otrzymania, zapewnienia o zwrocie, ukrycie, przekazanie tej rzeczy osobie trzeciej, sprzedaż, zamianę, darowiznę, bezprawne jej zużycie, przerobienie itp. Formy te mają dostatecznie wyraźnie symbolizować zerwanie przez sprawcę więzi łączącej cudzą rzecz z jej właścicielem i włączenie tej rzeczy do majątku sprawcy lub innej osoby bądź traktowanie jej w inny sposób jako swojej własności (por. W. Świda (w:) I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Kodeks karny…, s. 615).

Dodać należy, iż przestępstwo określone w art. 284 § 2 kk jest przestępstwem indywidualnym, które może popełnić jedynie sprawca, mający określone kwalifikacje, a mianowicie osoba, której powierzona została cudza rzecz ruchoma. Powierzenie cudzej rzeczy ruchomej polega na przekazaniu władztwa nad rzeczą sprawcy z zastrzeżeniem jej zwrotu właścicielowi (posiadaczowi) lub osobie posiadającej inne prawo do rzeczy. Powierzenie oznacza więc przeniesienie władztwa nad rzeczą z uprawnionego na sprawcę bez prawa rozporządzania nią, jak swoją własnością, z jednoczesnym oznaczeniem sposobu wykonywania tego władztwa przez osobę, której rzecz jest powierzona.

Przestępstwo przywłaszczenia jest przestępstwem materialnym, którego skutkiem jest utrata przez uprawnionego określonej rzeczy ruchomej lub prawa majątkowego w następstwie zachowania sprawcy. Do jego dokonania dochodzi w momencie uzewnętrznienia przez sprawcę woli rozporządzenia cudzą rzeczą lub prawem majątkowym jak własnym, z wyłączeniem osoby uprawnionej. Przytoczyć należy stanowisko Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wyrażone w wyroku z dnia 20.05.2014r. w sprawie II AKa 90/14, iż przypisanie przestępstwa z art.284 § 2 kk uzależnione jest pod względem przedmiotowym od ustalenia zaistnienia skutku w postaci utraty przez właściciela (posiadacza) rzeczy ruchomej powierzonej sprawcy, a pod względem podmiotowym – od ustalenia, że zachowanie sprawcy było ukierunkowane na włączenie powierzonej mu rzeczy do jego majątku lub postąpienie z nią jak z własną w inny sposób. O zamiarze w przypadku tego typu przestępstw nie przesądza sam fakt nieuprawnionego postępowania z rzeczą, a więc wykorzystywanie jej lub postępowanie z nią w sposób inny niż uzgodniony z właścicielem, ale niezbędne jest wykazanie, że sprawca postępując z rzeczą jak własną, działał w celu włączenia rzeczy lub pochodzących z jej sprzedaży środków do majątku swojego lub innej osoby i definitywnego pozbawienia osoby uprawnionej jej własności. Zwrócił na to uwagę również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20.05.2014r. w sprawie II KK 3/14 wskazując, iż przywłaszczeniem w rozumieniu art. 284 § 2 kk jest tylko bezprawne, z wyłączeniem osoby uprawnionej, rozporządzenie rzeczą ruchomą albo prawem majątkowym znajdującymi się w posiadaniu sprawcy, przez włączenie jej do swojego majątku i powiększenie w ten sposób swego stanu posiadania lub stanu posiadania innej osoby, albo wykonywanie w inny sposób w stosunku do nich uprawnień właścicielskich, bądź też ich przeznaczenie na inny cel niż przekazanie właścicielowi.

Nie ulega wątpliwości, iż w sprawach dotyczących rzeczy stanowiących przedmioty umów leasingu do możliwości przypisywania leasingobiorcom popełnienia przestępstwa kwalifikowanego z art. 284 § 2 kk należy podchodzić z dużą ostrożnością, gdyż nienależyte wykonywanie tej umowy powinno wiązać się przede wszystkim z odpowiedzialnością umowną. Oddanie przedmiotów leasingu w podnajem, nawet niezgodnie z umową, nie może rodzić automatycznie odpowiedzialności karnej z art. 284 § 2 kk. Podobnie zresztą jak zaprzestanie płatności rat leasingowych, co może skutkować wypowiedzeniem umowy przez leasingodawcę (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12.11.2015 r., sygn. akt II Aka 420/15). Tymczasem w przedmiotowej sprawie występuje zupełnie inna sytuacja. Przede wszystkim oskarżony P. A. nie tylko od samego początku miał problemy z prawidłową realizacją umowy, tak w zakresie terminowości wpłat rat leasingowych, jak i ich płatności w ogóle. Występujące po wszczęciu czynności windykacyjnych, jak i po wypowiedzeniu umowy leasingu deklaracje spłaty należności były w istocie czynnościami pozornymi, gdyż P. A. nie podejmował żadnych realnych czynności, poza jednorazową wpłatą w dniu 23 czerwca 2015 r., która nie wyczerpywała całości zadłużenia, stanowiła jedynie jego część. Ponadto nie można zarzucić leasingodawcy złej woli, gdyż sama umowa była wznawiana dwukrotnie, działająca w jego imieniu firma windykacyjna, również negocjowała, wzywając i dając czas do spłaty długu. Istotnym jest, że P. A. nie zwrócił koparko – ładowarki, którą ukrył i nigdy nie oddał. W ocenie Sądu nie można przyjąć za wiarygodne, iż koparka ta została wynajęta i w ten sposób utracona. Prowadzone przez Prokuraturę Rejonową w Elblągu postępowanie (...) nie dostarczyło jakichkolwiek dowodów potwierdzających fakt popełnienia jakiegokolwiek przestępstwa na szkodę oskarżonego. To, że nie można ustalić finalnie losów koparko – ładowarki, przy wykluczeniu pozostałych dowodów przemawiających za jej wynajęciem, wskazuje, iż podejmowanie przez oskarżonego czynności stanowiły zaplanowane działanie, którego celem było ukrycie w/w maszyny. W rezultacie należy przyjąć, iż oskarżony P. A. nie tylko nie wydał przedmiotu leasingu po wezwaniu do jego wydania, ale bezprawnie nim rozporządził, chcąc pozbawić firmę leasingową własności. Inne ustalenia stałyby w oczywistej sprzeczności z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Dla takiego przyjęcia nie ma znaczenia fakt, iż koparko – ładowarka nie została odnaleziona. Oskarżony jest osobą dorosłą, dysponuje już odpowiednim doświadczeniem życiowym i umiejętnością oceny sytuacji. Z całą pewnością zdawał sobie sprawę, że jedynie skuteczne jej ukrycie nie zniweczy jego planu włączenia przedmiotu leasingu do swojego majątku.

Jako datę popełnienia przestępstwa Sąd wskazał w wyroku dzień 25 czerwca 2015 r., gdyż to wówczas uzewnętrzniła się ostatecznie wola oskarżonego przywłaszczenia koparko – ładowarki, której nie wydał pomimo wezwania prowadzącej windykacjęA. P.. Sąd podziela pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 września 2016 r. w sprawie III KK 89/16, zgodnie z którym „Przestępstwo przywłaszczenia jest typem materialnym, którego skutkiem jest utrata przez uprawnionego (właściciela, posiadacza itp.) danej rzeczy ruchomej lub prawa majątkowego w następstwie zachowania sprawcy. Do jego dokonania dochodzi w momencie uzewnętrznienia przez sprawcę woli rozporządzenia cudzą rzeczą lub prawem majątkowym jak własnym, z wyłączeniem osoby uprawnionej (…). W przypadku zaniechania zachowanie sprawcy polega na zamanifestowaniu braku woli zwrotu przedmiotu uprawnionemu, co z uwagi na fakt, że przedmiot ten znajduje się w dyspozycji sprawcy, tworzy w tym momencie stan bezprawny, polegający na włączeniu przedmiotu przestępstwa przywłaszczenia do majątku sprawcy oraz do wyeliminowania efektywnego władztwa osoby uprawnionej nad tym przedmiotem. Z punktu widzenia realizacji znamion przywłaszczenia mogą one przybierać różnorakie formy (także być rozciągnięte w czasie), lecz dokonanie tego przestępstwa następuje z chwilą wystąpienia skutku.” W ocenie Sądu to właśnie w dniu 25 czerwca 2015 r. oskarżony mając wiedzę o zamiarze odebrania przedmiotu leasingu, będąc wezwany do jego wydania, zaniechał tego i do dnia dzisiejszego nie wydał pokrzywdzonemu stanowiącej jego własność koparko – ładowarki(...) uzewnętrzniając w ten sposób wolę jej zatrzymania dla siebie bądź innej osoby i w rezultacie skutecznie ukrywając przedmiot leasingu. Podejmowane przez niego wcześniejsze i późniejsze działania podlegają ocenie, jako czynności dodatkowo uzasadniające przyjęcie tego rodzaju oceny prawnej zachowania oskarżonego. Stąd też zmiana opisu czynu dokonana przez Sąd. Nie bowiem zawarcie umowy wynajmu sprzętu stanowiącego przedmiot umowy leasingu, nawet bez zgody pokrzywdzonego, w okolicznościach sprawy decyduje o przypisaniu oskarżonemu sprawstwa z art. 284 § 2 kk, gdyż jak już wskazano wyżej, zasadniczo odpowiedzialność za tego rodzaju zachowania wiąże się z odpowiedzialnością cywilną. To zaniechanie oskarżonego wyrażające się w braku wydania przedmiotu leasingu na żądanie uprawnionego, ukrycie go przed nim, pozbawiło definitywnie leasingującego władztwa nad stanowiącym jego własność przedmiotem leasingu, a jednocześnie oskarżony zamanifestował w ten sposób wolę rozporządzenia cudzą rzeczą jak własną poprzez jej ukrycie. O zamiarze przywłaszczenia może świadczyć zarówno odmowa zwrotu rzeczy, zaprzeczenie jej posiadania, darowanie innej osobie lub wyzbycie się jej. Konstytutywne znaczenie dla przywłaszczenia ma ta czynność dokonana przez sprawcę, w której przejawia się jego stosunek do rzeczy, wyrażający się w postępowaniu z tą rzeczą jak właściciel (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 lutego 2016 r., sygn. akt II Aka 546/16). Sprawca czynu z art. 284 § 2 kk musi bowiem zmierzać do zatrzymania cudzej rzeczy bądź dla siebie bądź dla innej osoby bez żadnego do tego tytułu, potraktowania jej jak własnej, i obojętne jest, kto w następstwie przywłaszczenia mienia ostatecznie z niego korzysta (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2002 r., IV KKN 380/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 1978 r., V KR 187/77).

Zważywszy na wartość przedmiotu leasingu wycenianą na kwotę 280.100 zł kwalifikację prawną czynu należało uzupełnić o art. 294 § 1 kk, zgodnie z którym karze od roku do lat 10 pozbawienia wolności podlega ten, kto dopuszcza się m.in. przestępstwa z art. 284 § 2 kk w stosunku do mienia znacznej wartości. Mienie znacznej wartości definiuje z kolei art. 115 § 5 kk stanowiąc, iż jest to mienie, którego wartość w chwili popełnienia czynu zabronionego przekracza 200.000 zł. Sąd przyjął wartość koparko – ładowarki, za aktem oskarżenia, wskazaną w umowie leasingu – operacyjnego. Brak przedmiotu leasingu uniemożliwiał wycenę jego wartości na dzień 25 czerwca 2015 r., a każde jego oszacowanie, bez oględzin, miałoby charakter czysto wirtualny i hipotetyczny.

W przekonaniu Sądu oskarżonemu P. A. można zasadnie przypisać winę w popełnieniu przypisanego mu czynu. Jak bowiem wskazuje A. Zoll (K. Buchała, A. Zoll, Kodeks karny, część szczególna, Zakamycze 1998, s. 24-25) winą jest oceniana z punktu widzenia kryteriów społeczno – etycznych wadliwość procesu decyzyjnego w warunkach możliwości podjęcia decyzji zgodnej z wymaganiami prawa. Jednocześnie ustawodawca określa katalog przesłanek pozwalających na przypisanie sprawy w konkretnym wypadku winy. Są to: wymieniona w art. 10 k.k. dojrzałość sprawcy, poczytalność sprawcy, przynajmniej ograniczona możliwość rozpoznania przez sprawcę bezprawności czynu oraz możliwość rozpoznania, że nie zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność albo winę, a także okoliczność, że wymagalność zgodnego z prawem zachowania się musi zachodzić w konkretnej sytuacji. W ocenie Sądu oskarżony ponosi winę w popełnieniu przypisanego mu czynu. Oskarżony P. A. jest osobą zdrową psychicznie. W sprawie nie zaistniał też po stronie oskarżonego jakikolwiek błąd, co do bezprawności czynu opisany w art. 30 k.k. Działanie oskarżonego nie wypełniło także znamion żadnego z kontratypów. Pomimo to oskarżony, który musiał znać normy prawne i moralne zabraniające zamachów na dobra chronione prawem, podjął procesy decyzyjne, w konsekwencji których popełnił przedmiotowe przestępstwo.

Zważywszy, iż przypisanego wyrokiem czynu wedle ustaleń Sądu oskarżony P. A. dopuścił się w dniu 25 czerwca 2015 r., przy wymiarze kary koniecznym było uwzględnienie przepisu art. 4 § 1 kk, zgodnie z którym, jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Ocena ustawy „względniejszej” zawsze musi dotyczyć konkretnego przypadku, tj. zindywidualizowanego sprawcy i konkretnego czynu, nigdy nie może być rozpatrywana abstrakcyjnie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.01.1970 r. V KRN 402/69, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25.02.1971 r. VI KZP 18/70, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12.03.1996 r. I KZP 2/96, wyrok Sądu Najwyższego z dn. 10.05.2002 r. III KKN 336/01, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.01.2002 r. II KKN 303/99). Ustalenie podstawy prawnej orzekania następuje więc po porównaniu możliwych konsekwencji dla konkretnego sprawcy wynikających z całościowej oceny jego czynu w pryzmacie pozostających w konkurencji ustaw. Mając na względzie powyższe, oceniając sytuacje oskarżonego, Sąd doszedł do wniosku, iż korzystniejszym rozwiązaniem będzie zastosowanie przepisów Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed 01 lipca 2015 r. Stwierdzenie to dotyczy przede wszystkim możliwości i warunków orzeczenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, gdzie obecnie, w sytuacji nieorzekania środka karnego, obwarowane jest to koniecznością orzeczenie obowiązków określonych w art. 72 § 1 kk, jak również wymiaru kary grzywn poprzez uchylenie § 2 art. 58 kk.

Wymierzając oskarżonemu P. A. karę za przypisany mu czyn, Sąd kierował się dyrektywami określonymi w art. 53 kk, bacząc, aby kara nie przekroczyła stopnia winy oskarżonego, uwzględniała stopień społecznej szkodliwości czynu, spełniała cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do oskarżonego oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Oczywiście Sąd uwzględnił także motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przez popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu.

Niewątpliwy wpływ na wymiar kary miała umyślność oskarżonego wyrażająca się w jego zaplanowanym i konsekwentnie realizowanym działaniu. Ponadto Sąd uwzględnił wartość wyrządzonej szkody, jak również zupełny bezkrytycyzm oskarżonego wobec własnego postępowania. Zauważyć należy, iż oskarżony nie czynił żadnych, najmniejszych nawet starań, aby naprawić wyrządzoną szkodę. Nie bez znaczenia dla oceny społecznej szkodliwości przypisanego przestępstwa miał też fakt wykorzystania zaufania pokrzywdzonego. Tego rodzaju zachowania mają zdecydowanie ujemny wpływ na stabilność i pewność całego obrotu gospodarczego. Mając powyższe na względzie Sąd uznał, iż stopień winy i społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonemu jest znaczny.

Na korzyść oskarżonego Sąd przyjął, iż nie jest on osobą wielokrotnie karaną, czy szczególnie zdemoralizowaną.

Biorąc pod uwagę wszystkie wyżej opisane okoliczności Sąd wymierzył oskarżonemu P. A. karę 1 roku pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu nie sposób przyjąć, by orzeczona kara pozbawienia wolności wobec oskarżonego była niewspółmiernie surowa, jeśli zważyć na całokształt podniesionych wyżej okoliczności podmiotowo-przedmiotowych towarzyszących popełnieniu przestępstwa, a także i na to, że zasadnicze znaczenie dla wymiaru kary winny mieć stopień zawinienia sprawcy oraz właściwa relacja pomiędzy charakterem popełnionego przez niego przestępstwa, a społecznym poczuciem sprawiedliwości, któremu orzekana kara winna czynić zadość jako sprawiedliwa odpłata. Zdaniem Sądu wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia wolności, ukształtowana w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, powinna spełnić stawiane przed karą cele tak wychowawcze wobec sprawcy, jak i zapobiegawcze oraz zadośćuczynić potrzebom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Zdaniem Sądu tak ukształtowana kara odstraszy i powstrzyma oskarżonego od popełnienia ponownie przestępstwa i wyrobi w nim krytyczny stosunek do popełnionego czynu.

Sąd na podstawie art.69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 3 lat tytułem próby. P. A. był co prawda karany, jednakże za inne rodzajowo przestępstwo i na karę wolnościową. Zdaniem Sądu powyższa okoliczność nie może automatycznie prowadzić do wniosku, iż jest on sprawcą niepoprawnym, wymagającym orzeczenia bezwzględnej kary pozbawienia wolności. Oskarżony dotychczas poprawnie funkcjonował w społeczności lokalnej, prowadzi ustabilizowane życie rodzinne. Wskazuje to, iż w pełni zasługuje on na dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia kary. W ocenie Sądu ukształtowany wyrokiem okres warunkowego zawieszenia wykonania kary będzie wystarczającym dla zweryfikowania pozytywnej prognozy kryminologicznej wobec oskarżonego, jak również umożliwi skuteczne wdrożenie oskarżonego do przestrzegania porządku prawnego.

Kierując się treścią art. 33 § 1, 2 i 3 kk Sąd wymierzył oskarżonemu obok kary pozbawienia wolności karę grzywny, której wysokość określił na 200 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 zł. Treść art. 33 § 2 kk pozwala na orzeczenie kary grzywny obok kary pozbawienia wolności, w przypadku ustalenia, iż sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej bądź taką korzyść osiągnął. Taka sytuacja niewątpliwie ma miejsce w przedmiotowej sprawie. Oskarżony w sposób nieuprawniony doprowadził do powiększenia stanu swego posiadania, a tym samym zwiększył swoje aktywa. W ocenie Sądu orzeczona grzywna uwzględnia zarówno stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, jak również jest adekwatna do jego możliwości majątkowych i zarobkowych. Ponadto podkreślić należy, iż przy zawieszeniu wykonania kary orzeczona grzywna będzie stanowić realną dolegliwość odczuwalną dla oskarżonego, a tym samym skutecznie kształtować przekonanie, iż każdorazowe wystąpienie przeciwko obowiązującemu porządkowi prawnemu rodzi konsekwencje.

Pomimo żądania naprawienia szkody w trybie art. 46 § 1 kk zgłoszonego w toku postępowania przez oskarżyciela posiłkowego, Sąd nie orzekł w tym przedmiocie. Niewątpliwie działanie oskarżonego P. A. doprowadziło do powstania szkody, gdyż pokrzywdzony (...) Sp. z o.o. (obecnie (...) S.A) do dzisiaj nie odzyskał przedmiotu leasingu stanowiącego jego własność. Pomimo jednak zaistnienia szkody w związku z popełnieniem przez oskarżonego przestępstwa przywłaszczenia mienia brak było podstaw prawnych do orzeczenia zawnioskowanego przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego środka karnego z art. 46 § 1 kk. Należy bowiem przywołać treść art. 415 § 1 kpk zawierającego tzw. regułę antykumulacyjną, która zabrania orzekania przez Sąd m.in. obowiązku naprawienia szkody wówczas, gdy roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania lub o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Niedopuszczalne jest więc nałożenie na oskarżonego w postępowaniu karnym obowiązku naprawienia szkody, o jakim mowa w art. 46 § 1 kk, które we wskazanej sytuacji prowadziłoby do bezpodstawnego mnożenia tytułów egzekucyjnych. W ocenie Sądu zważywszy na fakt, iż roszczenia wynikające z umowy leasingu operacyjnego są przedmiotem postępowania zainicjowanego przez oskarżyciela posiłkowego przed Sądem Okręgowym w Łodzi toczącego się pod sygn. (...) w którym to postępowaniu oskarżyciel posiłkowy złożył pozew o wydanie nakazu zapłaty przeciwko oskarżonemu, jako wystawcy weksla własnego in blanco zabezpieczającego umowę leasingu operacyjnego nr (...) oraz poręczycielce weksla własnego in blanco (pismo Sadu Okręgowego w Łodzi – k.282) - zaszły przesłanki z art. 415 § 1 kpk, które uniemożliwiają orzeczenie obowiązku naprawienia szkody.

Uwzględniając sytuację majątkową oskarżonego, jego dotychczas osiągane dochody, Sąd w oparciu o art. 627 kpk w zw. z art. 2 ust. 1 pkt i art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu, wraz z należną opłatą.