Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Radomsku, VI Wydział Karny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SR A. K.

Protokolant: sekretarz sądowy Bogumiła Dobrakowska, asystent sędziego Tomasz Nowicki

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w Radomsku D. B. (1), K. P., P. G., M. M. (1), W. M. (1), W. W.,

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 30.10.2015r., 27.11.2015r., 07.01.2016r., 03.02.2016r., 03.03.2016r., 05.04.2016r., 05.05.2016r., 31.05.2016r., 23.06.2016r., 26.07.2016r., 26.08.2016r., 13.09.2016r. w R.

sprawy W. M. (2), (M.), syna Z. i S. z domu Musiał, urodzonego (...) w R.

oskarżonego o to, że:

w dniu 10 sierpnia 2011 roku w R. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem firmę (...) w kwocie 2793,75 złotych w ten sposób, że podczas zawierania umowy pożyczki nr (...) posłużył się sfałszowanym zaświadczeniem
o zarobkach wprowadzając w błąd przedstawiciela E. (...)co do zamiaru spłaty pożyczki w wyniku czego wyłudził pożyczkę gotówkową w kwocie 2793,75 zł na szkodę (...)

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw z art. 270 § 1 kk w zw z art. 11 § 2 kk

1.  oskarżonego W. M. (2) uznaje za winnego tego, że działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w dniu 13 sierpnia 2011 roku w R. podczas zawierania umowy pożyczki o numerze (...) wprowadził w błąd firmę (...) Spółkę z o.o. Sp. k. z siedzibą w P. co do zamiaru spłaty tej pożyczki, podając przy tym nieprawdziwe dane co do miejsca zatrudnienia i osiąganych zarobków, czym doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem firmę (...) Spółkę z o.o. Sp. k. z siedzibą w P., która to udzieliła mu pożyczki w kwocie 2.793,75 zł, czym wypełnił dyspozycję art. 286 § 1 kk w zw z art. 4 § 1 kk i za to na podstawie art. 286 § 1 kk w zw z art. 33 § 2 kk wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych grzywny przy określeniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł (dziesięć złotych);

2.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk, art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesza oskarżonemu W. M. (2) wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 2 (dwóch) lat próby;

3.  na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka wobec oskarżonego W. M. (2) obowiązek naprawienia w całości szkody wyrządzonej popełnionym przez niego przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz (...) Finanse Spółki z o.o. Sp. k.
z siedzibą w P. kwoty 2.793,75 zł (dwa tysiące siedemset dziewięćdziesiąt trzy złote siedemdziesiąt pięć groszy);

4.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. Z. (1) kwotę 1.313,64 zł (jeden tysiąc trzysta trzynaście złotych sześćdziesiąt cztery grosze) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu W. M. (2) z urzędu;

5.  zwalnia oskarżonego W. M. (2) od opłaty i obowiązku zwrotu wydatków poniesionych w sprawie.

Sygn. akt VI K 358/15

UZASADNIENIE

W. M. (2) został oskarżony o to, że w dniu 10 sierpnia 2011 roku
w R. doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem firmę (...) w kwocie 2793,75 złotych w ten sposób, że podczas zawierania umowy pożyczki nr (...) posłużył się sfałszowanym zaświadczeniem o zarobkach wprowadzając w błąd przedstawiciela E. Finanse co do zamiaru spłaty pożyczki w wyniku czego wyłudził pożyczkę gotówkową w kwocie 2793,75 zł na szkodę (...).

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw z art. 270 § 1 kk w zw z art. 11 § 2 kk

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 13 sierpnia 2011r. W. M. (2) podpisał umowę pożyczki numer (...) z (...) Finanse Spółka z o.o. Sp. k. z siedzibą w P. na kwotę 2.793,75 zł. Złożył na tej umowie swój podpis w rubryce „czytelny podpis pożyczkobiorcy”. Nadto umieścił swoje podpisy na wniosku o tę pożyczkę w rubryce „podpis pożyczkobiorcy (imię i nazwisko), „data i podpis klienta”, „imię i nazwisko konsumenta”, „podpis pożyczkobiorcy”. We wniosku wskazał, że jest zatrudniony jako stolarz maszynowy w zakładzie (...)
w R. przy ul. (...) za wynagrodzeniem netto 1.030,00 zł miesięcznie, co nie polegało na prawdzie. W umowie pożyczki i we wniosku wpisano dane z jego dowodu o serii i numerze (...), którego kopie załączono do przedmiotowej dokumentacji. Oskarżony potwierdził otrzymanie środków pieniężnych z tytułu umowy pożyczki swym podpisem.

(częściowo wyjaśnienia oskarżonego W. M. (2) – k. 116v-117, k. 118, k.118v, k. 268-268v, k. 274, umowa pożyczki – k. 12, wniosek o pożyczkę – k. 13-14, kopia dowodu – k. 16, opinia biegłego grafologa J. K. – k.273)

Umowę tę z ramienia ww. spółki podpisała D. B. (2), która była zatrudniona na podstawie umowy o świadczenie usług na stanowisku przedstawiciela od 23.03.2011r. do 01.11.2011r. Nadto, pracowała ona w sklepie przy ul. (...) w R. należącym do M. J. i jej męża R.. Dane w przedmiotowej umowie o pożyczkę wypełniła M. J., która także wpisała dane we wniosku o tę pożyczkę, tj. min. dane osobowe, rodzaj dokumentu tożsamości, adres zamieszkania, status zatrudnienia, wynagrodzenie, wysokość rat. Nie wypełniała potwierdzenia otrzymania środków pieniężnych. D. B. (2) zazwyczaj samodzielnie takich umów nie podpisywała, była przy niej zwykle M. J.. Umowy były wypełniane przez M. J., która także w ww. firmie była zatrudniona na stanowisku przedstawiciela, przy kliencie lub już wypełnione przywoziła M. J.. R. J. (1) była zatrudniony w (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. k na stanowisku kierownika ds. kontaktów z klientem.

(zeznania świadków: D. B. (2) – k. 117v-119, k. 21-22, M. J. – k.199v-200v, R. J. (1) – k. 200v, pismo – k. 223, kopia rozwiązania umowy
o świadczenie usług przez przedstawiciela za porozumieniem stron – k. 225, k. 231-232, umowa o świadczenie usług przez przedstawiciela – k. 227-228, k. 229, umowa o pracę – k. 233-235, k. 236-238)

Do wniosku o ww. pożyczkę załączono zaświadczenie o zarobkach, z którego wynikało, że oskarżony jest zatrudniony jako stolarz maszynowy w firmie (...)
w R. przy ul. (...) od 01.04.2011r. do 30.12.2014r., prowadzonej przez T. D.. Na tym zaświadczeniu nie został złożony przez oskarżonego podpis
w rubryce „Podpis kredytobiorcy”. Nie uczyniła też tego za niego M. J..

(zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 15, opinia biegłego grafologa J. K. – k. 251)

Oskarżonemu została udzielona przez (...) Finanse Spółka z o.o. Sp. k.
z siedzibą w P. pożyczka w kwocie 2.793,75 zł, którą miał spłacać w 25 - tygodniowych ratach.

(umowa pożyczki – k. 12, wniosek o pożyczkę – k. 13-14, pismo – k. 3)

Oskarżony znał T. D. z lat szkolnych.

(wyjaśnienia oskarżonego W. M. (2) - k. 116v-117, k. 118, k.118v, k. 268-268v, k. 274)

W chwili zawierania ww. umowy oskarżony był rencistą, nigdzie nie pracował.

(wyjaśnienia oskarżonego W. M. (2) - k. 116v-117, k. 118, k.118v, k. 268-268v, k. 274)

W dniu 02.09.2011r. oskarżony zawiadomił Urząd Miasta w R. o zagubieniu dnia 17.08.2011r. dowodu osobistego o serii i numerze (...). Nie zgłaszał tego faktu na policji. Nowy dowód osobisty został W. M. (2) wydany w dniu 23.09.2011r.

(notatka urzędowa - k. 23, pismo – k. 131, pismo – k. 181)

T. D. figurował w ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez prezydenta Miasta R. od dnia 05.05.2010r. pod nazwą firmy (...). Wpis został wykreślony w dniu 14.11.2012r. z datą zaprzestania 13.11.2012r.

(pismo Urzędu Miasta w R. – k. 32)

W. M. (2) nie podlegał w okresie od 01.04.2011r. do 31.12.2011r. ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u T. D..

(pismo ZUS – k. 35)

Wyrokiem z dnia 13.07.2011r. w sprawie o sygn. akt I C 320/15 Sąd Rejonowy
w R. oddalił powództwo (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w P. o zapłatę przeciwko W. M. (2) z tytułu ww. umowy pożyczki.

(kopia wyroku – k. 113, akta sprawy o sygn. I C 320/15)

Postanowieniem z dnia 30.30.2015r. w sprawie o sygn. akt Ds. 2835/15 umorzono dochodzenie w sprawie oszustwa dokonanego w dniu 13 sierpnia 2011r. w R. polegającego na doprowadzeniu W. M. (2) oraz (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym w kwocie 2793,75 zł w ten sposób, że nn. osoba podrabiając podpis W. M. (2) na umowie kredytowej wprowadziła w błąd przedstawiciela spółki (...) wyłudzając pożyczkę w kwocie 2.793,75 zł, czym działała na szkodę E. Finanse oraz W. M. (2) tj. o czyn z art. 286 § 1 kk
w zw z art. 270 § 1 kk w zw z art. 11 § 2 kk, wobec stwierdzenia iż czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk.

(postanowienie z dnia 30.30.2015r.– akta sprawy o sygn. Ds. 2835/15, pismo – k.84)

Oskarżony do dnia dzisiejszego nie spłacił ww. pożyczki.

(pismo – k. 3)

M. J. oraz R. J. (2) byli skazani za czyny wyczerpujące dyspozycję art. 286 § 1 kk.

(odpisy wyroków i postanowień - k.133-176)

W. M. (2) ma 57 lat, posiada obywatelstwo polskie, legitymuje się wykształceniem podstawowym, nie ma wyuczonego zawodu, jest kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu, jest rencistą, otrzymuje rentę w kwocie około 600,00 zł miesięcznie, nie ma majątku. Oskarżony był karany, w 1993r. został częściowo ubezwłasnowolniony z powodu „pijaństwa” i wyznaczono dla niego kuratora.

(oświadczenie oskarżonego – k. 116v, informacja z K. – k. 40-42, k. 50-51, k. 277-279, kopia postanowienia – k. 34, zaświadczenie – k. 94, k. 95)

Oskarżony był badany przez dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. W swej pisemnej opinii biegli stwierdzili u niego zespół uzależnienia od alkoholu oraz organiczne zaburzenia osobowości spowodowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego (etiologia złożona – urazowo – alkoholowa) charakteryzujące się osłabioną zdolnością do wyciągania wniosków z własnych doświadczeń, skłonnością do działań impulsywnych, łatwością wchodzenia w konflikty z prawem. Biegli uznali, że oskarżony w chwili zarzucanego mu czynu miał zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swym postępowaniem, a konsekwencje wprowadzenia się w stan upojenia alkoholowego mógł przewidzieć.

(pisemna opinia biegłych lekarzy psychiatrów – k. 106-108)

Oskarżony w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

W toku postępowania sądowego oskarżony wyjaśnił: „przyszło mi, że mam coś płacić. Zgłosiłem, to na prokuraturę. Przyszło mi jakieś pismo, że zostało to umorzone. Jest napisane, że chodzi o jakiś dowód z jakiś R.. Nigdy nie miałem wydanego dowodu przez Wójta Gminy R., co jest zapisane w akcie oskarżenia. Jak mi dowód zginął, to wydano mi nowy dowód. Zgłosiłem na policji zaginięcie dowodu. Dowód zaginął mi w lipcu - sierpniu 2011r. We wrześniu 2011r. wydano mi nowy dowód. (…) nigdy nie zawierałem umowy z E. Finanse, nigdy tam nawet nie byłem. Nie wiem, czy ktoś wyłudził ode mnie jakieś pismo. Nie wyobrażam sobie, w ogóle nie wiem, o co tu chodzi. Zgłaszałem to do prokuratury, że jestem oskarżony. Świadka D. B. (3) widzę po raz pierwszy. (…) to jest mój podpis (...). Ten na karcie następnej wygląda również na mój. Uważam, że ktoś wyłudził te moje podpisy. (…) mi zginął dowód osobisty w 2011r. Zgłaszałem, to na policji i wyrobiono mi nowy dowód. (…) ten podpis wygląda na mój. Nieraz chodzą ludzie po domach, może zbierali jakieś podpisy i może ja w tym momencie to podpisałem. Nie znam osób o nazwisku (...). Znam T. D., bo mieszka koło mnie. On mieszka w R., na ul. (...). Ja nigdy nie pracowałem u niego. Znamy się z lat szkolnych. Uważam, że chyba zostałem przez kogoś oszukany, jeśli mam płacić za coś czego nie zrobiłem. (…) było kiedyś też coś takiego, że ktoś na mnie nabrał pożyczek i z renty pobierano mi pieniądze, a ja nie wiedziałem, o co chodzi. Tam było, że coś dla mnie pobrano. W tamtej sprawie niczego nie było, tylko mi pieniądze zabierali. Komornik zabierał mi pieniądze. (…) miałem problem z alkoholem. Teraz nie piję, bo siedzę. W 2011r. nie miałem problemów z alkoholem. (…) to wygląda na mój podpis, ale nie jestem pewien. Być może ja się gdzieś podpisałem i potem to ktoś skalkował. (…) chyba ten na - k. 19 przedmiotowej sprawy jest mój. (…) to nie mój podpis. Nigdy nie składałem nikomu takiego zaświadczenia o zarobkach, że pracuję w D. T.. (…) w sierpniu 2011r. nigdzie nie pracowałem. Utrzymywałem się tylko z renty, która teraz wynosi niecałe 600zł. W 2011r. ta renta może wynosiła około 540 – 560 zł. Pięć lat temu, to mieszkałem jeszcze z ojcem i bratem. Ojciec był wtedy na emeryturze, a brat gdzieś pracował. Żadnej umowy nie podpisywałem. Na podpis nieraz pisze tylko W i M, a nieraz piszę nazwisko
i imię.(…) w rubryce „podpis pożyczkobiorcy” na k. 14v, to nie jest mój podpis. Na k. 15
w rubrykach „data i podpis klienta”, „data i podpis klienta”, „imię i nazwisko konsumenta”, to nie są moje podpisy. Na k. 15v w rubrykach „podpis pożyczkobiorcy”, to nie jest mój podpis. (…) to jest podobny do mojego podpisu. To wygląda na mój. Nie wiem, co tu jest grane. (…) chodzą ludzie po domach, różne zbierają podpisy. Może ktoś powiedział podpisy zbieramy i mogłem się podpisać. Myślę, że mnie ktoś w balona zrobił. Ja nieświadomie to podpisałem. Ja jestem ubezwłasnowolniony, nie mogę nawet wziąć zapałki”.

(wyjaśnienia oskarżonego W. M. (2) – k. 116v-117, k. 118, k.118v, k. 268-268v, k. 274)

Sąd dokonał następującej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego:

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie Sąd ustalił min. w oparciu
o zeznania świadka J. Z. (2).

Zeznania wskazanego świadka Sąd uznał za wiarygodne, lecz podkreślić należy, iż osoba ta nie dysponowała szczególnie istotną wiedzą na temat przedmiotowej sprawy. De facto jej relacja opiera się na tym, co przekazał jej oskarżony, jako osoba, nad którą, jako kurator, piecze sprawuje. Oczywiście wiarygodne są jej depozycje na temat wyniku sprawy cywilnej zainicjowanej przez pokrzywdzonego.

Jeśli chodzi o zeznania świadka D. B. (2) to wskazać należy, iż Sąd przydał im przymiot wiarygodności, ale zaznaczyć należy, iż nie pamiętała ona za wiele, jeśli chodzi o okoliczności podpisywania przedmiotowej umowy z oskarżonym. Jednakże wprost wskazała, że na umowie, jak i na wniosku widnieje jej podpis jako przedstawiciela firmy (...) Sp. z o.o. Sp. k. Poza tym zeznała, że wedle niej dane w przedmiotowej umowie i wniosku wypełniła M. J., czemu ta ostatnia ewidentnie nie zaprzeczyła, wskazując nawet konkretnie, w których rubrykach rozpoznaje swój charakter pisma. Przy czym M. J. również nie dysponowała nadzwyczaj szeroką i pożyteczną wiedzą na temat okoliczności przedmiotowej sprawy.

Świadek R. J. (1) nie przekazał Sądowi w zasadzie żadnych szczegółowych informacji, jeśli chodzi o niniejszą sprawę, przy czym zaznaczyć należy, że nie uchylał się od odpowiedzi na pytania dotyczące tego, czyj charakter pisma, jego zdaniem, widnieje w określonych rubrykach okazywanych mu dokumentów.

Przy czym, w ocenie Sądu, z samego faktu, że M. J. oraz R. J. (1) byli uprzednio kilkakrotnie karani za czyny z art. 286 § 1 kk, nie można wywodzić, że są osobami niewiarygodnymi, bowiem w niniejszej sprawie nie ujawniły się tego typu okoliczności, które wskazywałaby na to, że tym osobom nie można w ogóle dać wiary. Jeszcze raz wypada podkreślić, że M. J. wskazywała, w których rubrykach przedmiotowych dokumentów znajduje się uczyniony przez nią zapis, ba, nawet chciała się zgodzić na pobranie od niej próbek pisma.

Odnosząc się do wyjaśnień oskarżonego to wskazać należy, iż Sąd uznał je za wiarygodne jedynie częściowo, tj. w zakresie, w którym wskazał on, iż zna T. D., lecz u niego nigdy nie pracował, że podpisał przedmiotową umowę oraz wniosek o pożyczkę, że był rencistą w chwili podpisywania tych dokumentów. Przy czym podkreślić należy, że W. M. (2) nie był konsekwentny w swych wyjaśnieniach raz wskazywał, że podpisywał umowę i wniosek, natomiast innym razem, po okazaniu mu tych dokumentów (gdy postępowanie sądowe było już zaawansowane), przekonywał że to nie jego podpisy są umieszczone w konkretnych rubrykach. Takim twierdzeniom oskarżonego przeczą wnioski opinii biegłego grafologa, z której jednoznacznie wynika, że imię i nazwisko - W. M. (2) w określonych rubrykach przedmiotowej umowy oraz wniosku o pożyczkę zostało naniesione przez samego oskarżonego. Nie sposób też uznać za wiarygodne tłumaczenie oskarżonego, że jeśli już podpisał przedmiotowe dokumenty to na pewno został przez kogoś zmanipulowany, a uczynił tak pewnie gdy „ktoś chodził po domach
i zbierał jakieś podpisy”. Zdaje się nie zauważać W. M. (2), że naniesionych przez niego podpisów jest kilka, nie jeden. Poza tym stara się on zarzucić wszystko na karb tego, że jest osobą ubezwłasnowolnioną, zatem można było go „oszukać”, jak dobitniej podaje „zrobić go w balona”, lecz nie dostrzega, że taka decyzja zapadła z powodu jego „pijaństwa”, a w świetle opinii biegłych psychiatrów brak jest podstaw do tego, by uznać, że nie mógł rozpoznać znaczenia czynu i pokierować swym postępowaniem w chwili czynu. Co więcej, biegli uznali, że oskarżony zna skutki wprawienia się w stan upojenia. Nie przekonują też tłumaczenia oskarżonego, że zagubił dowód i mógł się tym jego dokumentem ktoś posłużyć. Otóż zagięcie dowodu zgłosił w dniu 02.09.2011r. w Urzędzie Miasta w R., podając jako datę zagubienia 17.08.2011r. Przedmiotowa umowa została zawarta w dniu 13.08.2011r.

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego, których Sąd nie uznał za wiarygodne stanowią przyjęta przez niego linię obrony, która nie przekonała Sądu, a której zasadniczym celem jest odsunięcie stawianych mu zarzutów.

Za wiarygodne Sąd uznał opinie biegłego grafologa, albowiem są jasne, spójne, zostały sporządzone rzetelnie, precyzyjnie odpowiadają na stawiane przez Sąd pytania. Tożsame stanowisko Sąd zajął, jeśli chodzi o opinię biegłych lekarzy psychiatrów.

Sąd uznał również za wiarygodne pozostałe dowody nieosobowe znajdujące się
w aktach sprawy, do których odwołał się czyniąc ustalenia faktyczne, tj. notatki urzędowe, pisma zawierając informacje z określonych instytucji, odpisy wyroków, informacje z K., bowiem nie były one kwestionowane w toku postępowania przez strony.

Sąd zważył, co następuje:

Mając na uwadze wskazane powyżej rozważania Sąd przyjął za udowodnione, iż oskarżony działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w dniu 13 sierpnia 2011 roku
w R. podczas zawierania umowy pożyczki o numerze (...) wprowadził w błąd firmę (...) Spółkę z o.o. Sp. k. z siedzibą w P. co do zamiaru spłaty tej pożyczki, podając przy tym nieprawdziwe dane co do miejsca zatrudnienia i osiąganych zarobków, czym doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem firmę (...) Spółkę z o.o. Sp. k. z siedzibą w P., która to udzieliła mu pożyczki w kwocie 2.793,75 zł, czym wypełnił dyspozycję art. 286 § 1 kk w zw z art. 4 § 1 kk.

Przepis art. 286 § 1 kk stanowi, iż kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.

Przedmiotem działania sprawcy czynu z art. 286 § 1 kk jest osoba oszukana przez niego oraz mienie, które sprawca od niej uzyskuje. "Inną osobą", o której mowa w art. 286 § 1 KK może być zarówno konkretna osoba fizyczna, jak i prawna, a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Termin "mienie", zawarty w treści art. 286 § 1 KK, oznacza całokształt sytuacji majątkowej, obejmującej wszelkie prawa, zarówno rzeczowe, jak i obligacyjne, zaś niekorzystne nim rozporządzenie może nastąpić zarówno przez rzeczywisty uszczerbek, jak i przez utratę należnych korzyści. (zob. postanowienie SN
z 15.06.2007 r., I KZP 13/07, OSNKW 2007, Nr 7-8, poz. 56).

Wprowadzenie w błąd oznacza, że sprawca swoimi podstępnymi zabiegami doprowadza inną osobę do mylnego wyobrażenia o rzeczywistym stanie rzeczy, zaś wyzyskanie błędu polega na wykorzystaniu przez sprawcę już istniejących, niezgodnych
z rzeczywistością, opinii lub wyobrażeń osoby pokrzywdzonej. Ponadto osoba oszukana dobrowolnie oddaje mienie sprawcy, a nie traci mienia wbrew jej woli (zob. wyrok SN
z 27.10.1986 r., II KR 134/86, OSNPG 1987, Nr 7, poz. 80).

Działania sprawcy oszustwa mają na celu wywołanie u pokrzywdzonego błędnego wyobrażenia o istniejącej rzeczywistości (nie przyszłości) w zakresie tych okoliczności, które mają znaczenie dla podjęcia przez niego decyzji o rozporządzeniu własnym lub cudzym mieniem, a więc okoliczności dotyczących np. sytuacji majątkowej sprawcy, jego rzeczywistych zamiarów, cech i wartości oferowanego przez niego towaru itp. Opisane sposoby działania sprawcy muszą poprzedzać niekorzystne rozporządzenie mieniem przez pokrzywdzonego, stąd też istotnym znamieniem oszustwa jest związek przyczynowy między wprowadzeniem w błąd, czy wyzyskaniem błędu a niekorzystnym rozporządzeniem mieniem. (zob. wyrok SN z 19.7.2007 r., V KK 384/06, L.). (źródło Komentarz do Kodeksu karnego. Część szczególna. Komentarz do artykułów 222–316. Tom II, pod red. prof. dr hab. Andrzej Wąsek, prof. dr hab. Robert Zabłocki- Program Legalis).

W ocenie Sądu oskarżony doskonale zdawał sobie sprawę z tego, jakie dokumenty podpisuje, czego one dotyczą, wiedział również o tym, że nie był zatrudniony w firmie (...), był tylko rencistą. Działał w zamiarze uzyskania pożyczki, której spłaty nie miał
w planach w ogóle dokonywać.

Przy czym Sąd doszedł do przekonania, że nie sposób uznać, by oskarżony posłużył się podrobionym dokumentem w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu, a tym samym, by wyczerpał nadto dyspozycję art. 297 § 1 kk. Przede wszystkim wskazać należy, że na tym dokumencie nie widnieje jego podpis, co wprost wynika z konkluzji opinii biegłego grafologa. Brak dowodów wskazujących na to, że oskarżony o istnieniu takiego dokumentu wiedział, zwłaszcza że osobiście dokumentacji dotyczącej przedmiotowej umowy nie przesyłał do (...) Finanse Sp. z o.o. Sp. k, bowiem jak zostało ustalone, działała ona przez swoich przedstawicieli w terenie.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala, w ocenie Sądu, w sposób nie budzący wątpliwości na przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się popełnienia przypisanego mu czynu umyślnie. Nie może również budzić wątpliwości wina oskarżonego. W przedmiotowej sprawie nie zachodzą okoliczności, które z uwagi na osobowość oskarżonego czy też okoliczności w jakich działał mogłyby wpływać ograniczająco na możliwość jego zachowania się w sposób zgodny z prawem. Oskarżony jest osobą dojrzałą, zdrową psychicznie, stąd też Sąd uznał go za winnego przypisanego mu czynu.

Społeczna szkodliwość czynu przypisanego oskarżonemu jest znaczna. Swe działania skierował on przeciwko szczególnemu dobru chronionemu prawem, tj. mieniu
i uczynił to niskich pobudek, nie można również stracić z pola widzenia wysokości powstałej szkody.

Jako okoliczność obciążająca oskarżonego Sąd poczytał:

⚫

to, że był on dotychczas karany;

⚫

wysokość wyrządzonej jego postępowaniem szkody.

Mając na uwadze powyższe okoliczności oraz dyrektywy wymiaru kary określone
w art. 53 kk, Sąd wymierzył W. M. (2) na podstawie art. 286 § 1 kk karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu kara pozbawienia wolności orzeczona w takim wymiarze jest adekwatna do stopnia winy oskarżonego i charakteru przypisanego mu czynu, jak również spełni swe cele, jeśli chodzi o społeczne oddziaływanie, jak również cele wychowawcze
i zapobiegawcze wobec samego sprawcy, w szczególności przyczyni się do zapobieżenia powrotowi przez niego do przestępstwa.

Sąd na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił oskarżonemu wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 2 lat próby uznając, iż względy społecznego oddziaływania kary nie stoją temu na przeszkodzie,
a ponadto zdaniem Sądu wobec W. M. (2) istnieje pozytywna prognoza, iż będzie on przestrzegał zasad porządku prawnego. Od oskarżonego zależy, jak wykorzysta on daną mu szansę w postaci warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Okres próby będzie swoistego rodzaju sprawdzianem jego poczynań w zakresie przestrzegania porządku prawnego.

Sąd wymierzył oskarżonemu obok kary pozbawienia wolności karę 80 stawek dziennych grzywny (na podstawie art. 33 § 2 kk), bowiem popełniając czyn zabroniony działał on w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Sąd uznał, iż jest to kara adekwatna do stopnia winy oraz do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego przez niego przestępstwa. Określając natomiast wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych Sąd wziął pod uwagę fakt, iż jedynym źródłem utrzymania oskarżonego jest niewysoka renta. Ponadto Sąd doszedł do przekonania, iż kara grzywny wymierzona w takich granicach nie będzie stanowiła dla W. M. (2) nadmiernego obciążenia, zwłaszcza mając na uwadze możliwość jej spłaty w dogodnych ratach.

Na podstawie art. 46 § 1 kk Sąd zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej popełnionym przez niego przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz (...) Finanse Spółki z o.o. Sp. k. z siedzibą w P. kwoty 2.793,75 zł. Orzeczenie tegoż obowiązku ma wpłynąć na oskarżonego wychowawczo, a nadto stanowić rekompensatę dla pokrzywdzonego z tytułu popełnienia przestępstwa na jego szkodę.

W podstawie prawnej skazania czynu, który został przypisany oskarżonemu, Sąd powołał przepis art. 4 § 1 kk, uznając, iż ustawa obowiązująca w czasie popełnienia przez niego przestępstwa jest dla niego względniejsza od tej obowiązującej w chwili orzekania. Zgodnie albowiem z art. 69 § 1 kk, w brzmieniu sprzed 01.07.2015 r., Sąd mógł warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności nie przekraczającej 2 lat, kary ograniczenia wolności lub grzywny orzeczonej jako kara samoistna, jeżeli było to wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. W aktualnym brzmieniu art. 69 § 1 kk Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. W porównaniu do brzmienia poprzednio obowiązującej ustawy, obecna możliwość skorzystania przez Sąd z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary została ograniczona tylko co do kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze nieprzekraczającym 1 roku (wcześniej 2 lata), a ponadto skorzystanie z tej instytucji jest niemożliwe, jeżeli sprawca przestępstwa w chwili popełnienia czynu był już skazany na karę pozbawienia wolności.

Nadto, na podstawie § 19 pkt 1 i 2 w zw. § 14 ust 2 pkt 1, § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości o opłatach za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. ( Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm), Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata J. Z. (1) kwotę 1.313,64 zł (wraz z wliczonym podatkiem VAT-23 %) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu.

Poza tym, na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw z art. 17 ust 1 i 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 ze zm) Sąd zwolnił oskarżonego od opłaty i obowiązku zwrotu wydatków poniesionych w sprawie.
W głównej mierze zadecydował o tym fakt, iż W. M. (2) pobiera jedynie niewysoką rentę i już samo wymierzenie kary grzywny, będzie stanowić dla niego „wystarczające” obciążenie.