Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 808/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 kwietnia 2017r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Piotrowska

Protokolant: sekr. sąd. Dalia Makowska

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2017 r. w Gdańsku, na rozprawie

sprawy z powództwa R. M.

przeciwko Č. S. w P. reprezentowana przez (...) S.A. Oddział w Polsce

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej Č. S. w P. reprezentowanej przez (...) S.A. Oddział w Polsce na rzecz powoda R. M. kwotę 6.436,34 złotych (sześć tysięcy czterysta trzydzieści sześć złotych trzydzieści cztery grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 03 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  ustala, że koszty procesu obciążają w 42% powoda R. M. a w 58% pozwaną Č. S. w P. reprezentowaną przez (...) S.A. Oddział w Polsce, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 808/16

UZASADNIENIE

Powód R. M. wniósł o zasądzenie od pozwanego Č. S. w P. reprezentowanego przez (...) S.A. Oddział w Polsce kwoty 11.126,39 zł, w tym kwoty 10.142,39 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 3 sierpnia 2015 r. oraz kwoty 984,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 24 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

Uzasadniając żądanie powód wskazał, że w dniu 3 lipca 2015 r. w G. na ul. (...) miała miejsce kolizja drogowa, w której sprawca kolizji kierujący pojazdem marki C. (...) o nr rej. (...) naruszając przepisy ruchu drogowego doprowadził do uderzenia w prawidłowo jadący, należący do powoda pojazd marki M. (...) o nr rej. (...), w wyniku czego pojazd powoda uległ uszkodzeniu. Sprawca kolizji w dniu zdarzenia posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego w pozwanym Towarzystwie (...), w którym to powód zgłosił powstałą szkodę. Pozwany w toku postępowaniu likwidacyjnego uwzględnił żądanie powoda w części i wypłacił z tego tytułu kwotę 22.691,54 zł. Powód wskazał, że dochodzona pozwem kwota stanowi różnicę między kwotą rzeczywistej szkody jaką poniósł wraz z uwzględnieniem kosztów postępowania przedsądowego, a kwotą wypłaconego odszkodowania.

Pozwany Č. S. w P. reprezentowany przez (...) S.A. Oddział w Polsce w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż nie kwestionuje swojej odpowiedzialności co do zasady twierdząc, że wypłacając powodowi kwotę 22.691,54 zł pokrył w całości koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku. W opinii pozwanego powód nie przedstawił faktur wystawionych w związku z naprawami, zatem przedstawione w pozwie obliczenia mają charakter szacunkowy i są oparte jedynie na kosztorysie naprawy. Tym samym powód nie udowodnił użycia części markowych, a w związku z tym nieuzasadnione jest przyjęcie przez powoda cen najwyższych na rynku i dochodzenie pozwem ich zapłaty. Podobnie w kwestii stawek rbh w opinii pozwanego powód przyjął nie średnią wartość, a najwyższą.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 lipca 2015 roku doszło w G. na ul. (...) do wypadku drogowego, w wyniku którego sprawca wypadku prowadzący pojazd marki C. (...) o nr rej. (...) uszkodził pojazd marki M. (...) o nr rej. (...) należący do powoda.

/ okoliczność bezsporna , a także dokumentacja akt szkody Č. S. w P. reprezentowany przez (...) S.A. Oddział w Polsce – k. 29/

Sprawca kolizji, kierujący pojazdem marki C. (...), w dniu zdarzenia posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego u pozwanego Č. S. w P. reprezentowanego przez (...) S.A. Oddział w Polsce

/ okoliczność bezsporna , a także dokumentacja akt szkody Č. S. w P. reprezentowany przez (...) S.A. Oddział w Polsce – k. 29/

Powód zgłosili szkodę pozwanemu Towarzystwu (...) w dniu zdarzenia, tj. 3 lipca 2015 r. Pozwane Towarzystwo (...) przyznało powodowi odszkodowanie z tytułu szkody powstałej na pojeździe marki M. (...) o nr rej. (...) w kwocie 22.691,54 zł, które wypłaciło w całości.

/ okoliczność bezsporna: a także dokumentacja z akt szkody Č. S. w P. reprezentowany przez (...) S.A. Oddział w Polsce – k. 29, decyzja Č. S. w P. reprezentowany przez (...) S.A. Oddział w Polsce – k. 39/

Pismem z dnia 13 sierpnia 2015 r. powód wystosował do pozwanego wezwanie do zapłaty na kwotę 10.142,39 zł stanowiącą różnicę pomiędzy wypłaconym przez pozwanego odszkodowaniem, a kwotą 32.833,93 zł stanowiącą według powoda uzasadnione koszty naprawy pojazdu.

/dowód; przesądowe wezwanie do zapłaty z dnia 13 sierpnia 2015 r./

Koszt naprawy uszkodzonego pojazdu zgodnie z technologią producenta pojazdu i stawkami obowiązującymi w III kwartale 2015 roku na terenie T., tj. 130 zł/rbh przy wykonywaniu prac blacharskich oraz 130 zł/rbh przy wykonywaniu prac lakierniczych, biorąc pod uwagę części oryginalne wynosił 29.127,88 zł, łącznie z podatkiem od towarów i usług.

/ dowód: opinia biegłego - k. 66 - 97. uzupełniająca opinia biegłego – k. 110-111/

Sąd zważył co następuje

Powództwo było uzasadnione i w zakresie określonym w wyroku zasługiwało na uwzględnienie.

Powyższe okoliczności faktyczne Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt sprawy oraz znajdujących się w aktach szkody, a także na podstawie opinii biegłego sądowego w dziedzinie techniki samochodowej i ruchu drogowego T. M., co do której rzetelności i fachowości Sąd nie miał zastrzeżeń.

W niniejszej sprawie pozwany kwestionował jedynie wysokość dochodzonego roszczenia, nie zaprzeczając swojej odpowiedzialności co do zasady.

Z uwagi na podniesione przez pozwanego zarzuty, dla rozstrzygnięcia o zasadności roszczenia konieczne było powołanie biegłego i dokonanie ustaleń w zakresie kosztów naprawy, a także kosztów części koniecznych do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku.

Zgodnie z treścią art. 822 § 1, 2 i 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim względem, których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Na mocy art. 824 (1) § 1 k.c. o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody. Istotne znaczenie dla ustalenia wysokości szkody, a zatem również odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego ubezpieczyciela ma przepis art. 361 § 2 k.c., statuując zasadę pełnej kompensacji szkody, a także przepis art. 363 § 1 k.c. stanowiący, że poszkodowanemu przysługuje uprawnienie do wyboru, czy naprawienie szkody nastąpić ma przez przywrócenie do stanu poprzedniego, czy przez zapłatę określonej sumy pieniężnej.

Zgodnie z argumentacją wyrażoną w tezie i uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r. (III CZP 32/03, OSNC 2004/4/51), którą Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela i przyjmuje za własną - odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej za uszkodzenie pojazdu mechanicznego obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu, ustalone według cen występujących na lokalnym rynku. Przy czym jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 sierpnia 2003 r., sygn. akt IV CKN 387/01 obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSPiKA 2002, nr 7-8, poz. 103).

W świetle powyższego nie ma w zasadzie znaczenia prawnego okoliczność, czy poszkodowany dokonał naprawy oraz czy i jakim kosztem to uczynił. Podstawą ustalenia odszkodowania jest bowiem kwota jaką poszkodowany musiałby wydatkować by przywrócić pojazd do stanu sprzed wypadku. Sąd zatem nie podzielił argumentów pozwanego Towarzystwa (...) zawartych w treści wniesionej odpowiedzi na pozew w odniesieniu do potrzeby przedłożenia faktur VAT lub innych dokumentów stwierdzających rzeczywiste poniesienie przez powoda dochodzonych powództwem kosztów, w tym zakupu nowych i oryginalnych części. Z tych samych przyczyn Sąd nie przyznał również racji pozwanemu w kwestii, iż z uwagi na wybór warsztatu powód miał możliwość obniżenia kosztów naprawy, a w związku z tym konieczne było ustalenie jej rzeczywistych kosztów. Jak już bowiem wspomniano powyżej samo dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu nie było, ani obowiązkiem powoda ani podstawą obliczania należnego odszkodowania.

Szkodą w mieniu jest wszelki uszczerbek majątkowy. Przy ustaleniu wysokości szkody należy posługiwać się przyjętą w piśmiennictwie i orzecznictwie teorią różnicy. Oznacza to, że dla ustalenia wysokości szkody zestawia się obecną wartość samochodu z tą, jaką by on przedstawiał gdyby nie było wypadku (tak, (...), Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006 str.140). Zasada pełnego odszkodowania w ujęciu kodeksu cywilnego przejawia się w tym, że naprawienie szkody obejmuje zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści które mógł osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

Spór między stronami w istocie sprowadzał się do tego, jakie części powinny zostać użyte przy naprawie pojazdu, aby przywrócić go do stanu sprzed wystąpienia szkody oraz jakie stawki warsztatowe stosowane na terenie lokalnym dla miejsca zamieszkania powoda, tj. T. powinny zostać uwzględnione przy ocenie wysokości odszkodowania. Biegły sądowy ustalił koszt naprawy uszkodzonego pojazdu na III kwartał 2015 r., obejmujący dzień powstania szkody, tj. 3 lipiec 2015 r., wskazując je w kilku wariantów naprawy - biorąc za podstawę zakres uszkodzeń w pojeździe, wartość uszkodzonych elementów, które wymagały wymiany, a także zakres i wartość prac niezbędnych dla przywrócenia samochodu do stanu sprzed wypadku. Biegły korzystał przy tym z prowadzonej na bieżąco analizy rynku, wykorzystując wiedzę własną, informacje właścicieli warsztatów oraz korzystając z uznanych i szeroko w tym celu stosowanych programów komputerowych. W ocenie Sądu należało przyjąć, iż do wysokości poniesionej przez powoda szkody odnosi się wariant ustalający koszty naprawy pojazdu w wysokości 29.127,88 zł zgodnie z tabelą nr 3 opinii pisemnej sporządzonej przez biegłego sądowego T. M., uzupełnionej na rozprawie w dniu 28 marca 2017 r. W ocenie Sądu brak było podstaw ku temu, aby do naprawy można było użyć innych części niż części oryginalne. Biegły w opinii sądowej wskazał, iż pojazd posiadał oryginalną kompletację części i wykorzystując nowe oryginalne części nie dojdzie do wzrostu wartości rynkowej pojazdu. Ponadto w ocenie Sądu zasadne było przyjęcie stawek warsztatowych w wysokości 130 zł/rbh zarówno przy pracach blacharskich jak i lakierniczych. Stawki te nie przekraczają powszechnie obowiązujących stawek serwisowych i były stosowane przez warsztaty I i II kategorii rzemieślniczej. Ponadto zawierają się w przedziale środka cen warsztatów nieautoryzowanych, co do zasady zdolnych do przeprowadzenia naprawy w sposób prawidłowy, bez wad wykonawczych zgodnie z technologia producenta pojazdu.

Sąd uznał, iż w zakresie w którym opinia biegłego nie pokrywa się z wyceną powoda i twierdzeniami pozwanego nie udowodnili oni swych twierdzeń w żaden sposób. Natomiast wskazywane przez strony zastrzeżenia biegły w sposób jasny, logiczny i na adekwatnych podstawach wyjaśnił zarówno pisemnie jak i ustnie podczas zeznań nie pozostawiając zdaniem Sądu wątpliwości co do trafności wniosków dokonanych w sporządzonej opinii.

Sąd nie podzielił opinii pozwanego co do faktu, iż wymiana uszkodzonych części na nowe i oryginalne powoduje wzbogacenie powodów w tym zakresie z uwagi na zużycie wymienianych części. Biegły w sposób wyczerpujący udzielił w tej materii wyjaśnień, a pozwany po ich otrzymaniu nie zgłaszał dalszych uwag i wniosków. Pozwany nie udowodnił również w inny sposób, by w pojeździe powodów części nie były oryginalne lub były zużyte w stopniu znacznym, a jak wynika z akt szkody nie poczynił również o tym wzmianki przy dokonywanych oględzinach samochodu, takich stwierdzeń nie poczynił również biegły. Wobec powyższego Sąd opierając się na opinii biegłego uznał, iż wartość przedmiotowej wymiany nie stanowi przekroczenia wysokości faktycznie doznanej szkody przez powoda.

Jak powyżej wskazywano, naprawienie szkody powinno doprowadzić do sytuacji, w której doszłoby do przywrócenia stanu majątkowego powoda sprzed szkody. Nie ma wątpliwości, że na skutek zdarzenia, samochód powoda uległ uszkodzeniu, które doprowadziło do obniżenia jego wartości. Wyrównanie uszczerbku wartości uszkodzonej rzeczy może nastąpić poprzez jej naprawę, bądź poprzez zapłatę kwoty odpowiadającej wartości tych napraw.

Odnosząc się do żądania powoda w zakresie zasądzenia od pozwanego zwrotu kosztów postępowania przedprocesowego na którą to okoliczność powód złożył fakturę zatytułowaną „Czynności związane z dochodzeniem roszczeń, sporządzenie kalkulacji, zgromadzenie i analiza akt, koszty biurowe”. W ocenie sądu zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela nie wymaga szczególnej wiedzy oraz szczególnych umiejętności i nie ma w tym przedmiocie potrzeby sięgania po pomoc pełnomocnika, natomiast w kwestii kosztów sporządzenia kalkulacji to powód nie posiadający wiedzy specjalistycznej oczywiście ma potrzebę zasięgnięcia wiadomości od podmiotu, który profesjonalnie zajmuje się kalkulacją kosztów naprawy pojazdów, jednakże z uwagi na to, iż do akt sprawy została złożona faktura zbiorcza za wszystkie wymienione wyżej usługi, nie sposób było ustalić jaka kwota jest kosaztem sporządzenia samej kalkulacji naprawy pojazdu.

Dlatego też Sąd mając na uwadze opinię biegłego oraz żądanie pozwu, w punkcie I wyroku na mocy art. 822 § 1 i 4 k.c. w zw. z art. 363 § 2 k.c. zasądził na rzecz powoda kwotę 6.436,34 zł (29.127,88 zł – 22.691,54 zł) zaś w punkcie II wyroku oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Rozstrzygając żądanie powoda co do odsetek Sąd miał na względzie postanowienia art. 481 § 1 k.c. w myśl którego, odsetki należą się, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W dniu wystąpienia przez powoda z żądaniem wypłaty odszkodowanie kwestię terminu realizacji tego obowiązku regulowała ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...). Ogólna zasada wyrażona w art. 14 ustawy stanowiła, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Jedynie w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie (...). Przepis art. 817. § 1 i §2 k.c. stanowi natomiast, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Powód zgłosił szkodę 3 lipca 2015 r., zatem pozwany zobowiązany był wypłacić odszkodowanie powodowi najpóźniej w dniu 2 sierpnia 2015 r., bowiem zgłoszona przez powoda szkoda nie miała wyjątkowego charakteru oraz nie wymagała szczególnych długotrwałych ustaleń. Powód domaga się odsetek od dnia 3 sierpnia 2015 r., a wówczas pozwany był już w opóźnieniu z zapłatą, zatem Sąd przyznał odsetki od tej daty, tj. od dnia 3 sierpnia 2015 r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie III wyroku, na mocy art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powód dochodził zapłaty w kwocie 11.126,39 zł, a Sąd zasądził na jego rzecz kwotę 6.436,34 zł, zatem powód wygrał postępowanie w 58%, dlatego Sąd na mocy art. 105 k.p.c. obciążył powoda kosztami postępowania w wysokości 42% a pozwanego w wysokości 58%, pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...)

3.  (...)