Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XVII AmA 102/05

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2006r.

Sąd Okręgowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:

Przewodniczący: SSR. (del.) Witold Rękosiewicz

Protokolant: apl. adw. Tomasz Kozłowski

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2006r. w Warszawie

sprawy z powództwa A. W. i (...) s. c. z/s w P.

przeciwko Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o naruszenie zbiorowych interesów konsumentów

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsu­mentów

z dnia 29 lipca 2005r. Nr (...)

I.  Oddala odwołanie

II.  Zasądza solidarnie od (...) s. c. z/s w P. na rzecz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia) ty­tułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSR. (del.) Witold Rękosiewicz

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów decyzją z dnia 29.07.2005r. nr (...), po przeprowadzeniu z urzędu postępowania w

sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów uznał, że dzia­łania A. W. i P. K. wspólników spółki cywilnej (...) z/s w P. (zwanych dalej Przedsiębiorcami lub powodami) polegające na:

-

obciążeniu konsumentów kosztami windykacji zobowiązań,

-

obciążeniu konsumentów dodatkową opłatą z tytułu tzw. „bezzasad­nych odwołań”,

-

obciążeniu konsumentów tzw. opłatą manipulacyjną związaną z wpłynięciem odwołania

stanowią praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów o której mówi art. 23a ust 1 ustawy z dnia 15.12.2000r. o ochronie konkurencji i konsumentów (tekst jednolity Dz. U. z 2003r., nr 86, poz. 804 ze zm.) polegającą na bezpraw­nym działaniu godzącym w interesy konsumentów oraz, że działania wyżej wymienionych osób polegające na zawieraniu w kierowanych do konsumentów wezwaniach do zapłaty wprowadzających konsumentów w błąd informacji, iż w przypadku nie wpłacenia wskazanej kwoty sprawa zostanie przekazana „samo­dzielnemu windykatorowi, który ma podpisaną umowę z (...) s. c. o ściąganiu należności” oraz „o zadłużeniu poinformowany zostanie (...) ( Bank (...))”stanowią praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, o której mówi art. 23a ust 2 ustawy o ochronie (...) polegającą na naruszeniu obowiązku udzielenia konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji i nakazał zaniechania ich stosowania.

Swoją decyzję Prezes UOKiK oparł na ustaleniu, że działania Przedsiębiorców polegające na obciążeniu konsumentów kosztami windykacji oraz nakładaniu na konsumentów dodatkowej opłaty z tytułu tzw. „bezzasadnych odwołań” bądź tzw. opłaty manipulacyjnej związanej z wpłynięciem odwołania są pozbawione podstaw prawnych.

Odnośnie drugiej zarzucanej praktyki Prezes UOKiK stwierdził, że w kierowa­nych do konsumentów wezwaniach do zapłaty Przedsiębiorcy podają nieprawdziwą i nierzetelne informacje mające na celu zastraszenie konsumentów, wy­wołanie u nich uczucia leku oraz wywarcie presji psychicznej, pod wpływem której konsumenci zapłacą wskazaną w wezwaniu kwotę.

Zdaniem Prezesa UOKiK Przedsiębiorcy stosując zarzucaną praktykę narusza­jącą dobre obyczaje w relacjach z konsumentami, wykorzystują ich nieświado­mość, aby zastraszyć konsumentów, co należy uznać za bezprawne działanie stanowiące praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, ponieważ jest podejmowane w stosunku, do nieograniczonego z góry i bardzo licznego kręgu podmiotów.

W złożonym odwołaniu powodowie zarzucili Prezesowi UOKiK dokonanie na podstawie ustalonego stanu faktycznego błędnej interpretacji przepisów prawa. Zaskarżonej decyzji zarzucili naruszenie prawa materialnego przez błędną wy­kładnię art. 23 ust 1 ustawy o ochronie (...) przez przyjęcie, że Prezes UOKiK ma legitymację prawną do prowadzenia postępowania w interesie konsumentów oraz art. 23a ust 2 ustawy o ochronie (...) przez przyjęcie, że powodowie nie mają prawa w wezwaniach wskazywać dodatkowych, określonych ryczałtowo kosztów windykacji, jakie ponoszą w związku z prowadzonym przez nich po­stępowaniem windykacyjnym oraz przez przyjęcie, iż powodowie naruszają zbiorowe interesy konsumentów poprzez wprowadzenie w błąd konsumentów zamieszczając w wezwaniach klauzule „o zadłużeniu poinformowany zostanie (...).

Powodowie wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i zasądzenie kosz­tów postępowania. W uzasadnieniu odwołania skarżący podnieśli, że osoby, do których kierowane są wezwania do zapłaty opłaty dodatkowej nie mają przy­miotu konsumenta w rozumieniu art. 22 1 kodeksu cywilnego. Ponadto w spra­wie nie doszło do naruszenia zbiorowego interesu konsumentów a działania po­wodów nie noszą znamion bezprawności i w żaden sposób nie naruszają zbio­rowego interesu konsumentów. Powodowie oświadczyli, że po wszczęciu postę­powania przez Prezesa UOKiK nie obciążają ukaranych osób z tytułu tzw. bez­

zasadnych odwołań oraz żadnymi opłatami manipulacyjnymi związanymi z wpłynięciem odwołania.

Powodowie oświadczyli też, że wykreślą w stosowanych wezwaniach klauzulę dotyczącą „przekazywania spraw samodzielnemu, windykatorowi, który ma podpisaną umowę z (...). Nadal, jednak stoją na stanowisku, że po­zwany nie ma legitymacji do występowania w sprawie.

W ocenie powodów brak statusu konsumenta osób ukaranych za naruszenie przepisów przewozowych prowadzi do wykluczenia art. 23a ust 1 zd 1 ustawy o ochronie (...) jako podstawy wydania decyzji w sprawie. Sam Prezes UOKiK nie jest więc upoważniony do działania w interesie ukaranych osób. Powodowie wskazali, że posiadają upoważnienia od przewoźników do podejmowania okre­ślonych działań, lecz działania te wykonują we własnym imieniu i na własny rachunek.

Uważają, że w następstwie przekazanych im uprawnień stają się w zamian za przewoźników stroną stosunku prawnego a nałożenie opłaty dodatkowej rodzi między ukaranym i powodami odrębny od umowy przewozu stosunek prawny. Powodowie wskazali, że opłata dodatkowa jest karą wynikającą z ustawy z dnia 15.11.1984r. Prawo przewozowe (tekst jednolity Dz. U. z 2000r. nr 50, poz. 601 ze zm.) i przepisów wykonawczych jednak w momencie nakładania kary ukara­ny nie dokonuje czynności prawnej co prowadzi do wniosku, że do zaistniałego stanu faktycznego nie ma zastosowania art. 22 1 kc. Swoje postępowanie Przed­siębiorcy porównali do działań policji lub straży miejskiej nakładających man­daty na osoby naruszające przepisy prawa.

Ponieważ opłata dodatkowa, wezwanie do zapłaty i postępowanie windykacyjne dotyczą ściśle określonej osoby powodowie stanęli na stanowisku, że ich działa­nie nie narusza zbiorowego interesu konsumentów, lecz dotyczy sumy indywi­dualnych interesów konsumentów.

Na taką ocenę nie ma wpływu fakt, że działanie powodów ma charakter maso­wy. Podejmowane przez nich czynności nie są w ocenie Przedsiębiorców skie­

rowane do nieograniczonego kręgu osób, lecz do osób określonych indywidual­nie. Powyższe stanowisko uzasadnia zarzut naruszenia zaskarżoną decyzją art. 23 ust 1 zd 2 ustawy o ochronie.

Skarżący nie uznali stawianych w decyzji zarzutów o naruszaniu zbiorowych interesów konsumentów przez bezprawne działanie polegające na obciążaniu konsumentów zryczałtowanymi opłatami windykacyjnymi i wprowadzenie w błąd konsumentów przez informowanie w wezwaniach do zapłaty, iż o zadłuże­niu zostanie poinformowany (...). Nie zgodzili się też z Prezesem UOKiK, że nakładanie na osoby ukarane kosztów windykacyjnych jest bezprawne. W ich ocenie koszty te są związane z zasadami odpowiedzialności odszkodowawczej określonej w kodeksie cywilnym, ponieważ osoba ukarana otrzymuje w chwili kontroli druk opłaty dodatkowej kredytowej i jest poinformowana o czynno­ściach, które mogą podjąć powodowie. Zamieszczane w wezwaniach do zapłaty wskazanych w decyzji przepisów kc z wyjątkiem art. 486 kc uważają za zgodne z prawem. Brak zapłaty w terminie przez osobę ukaraną opłaty dodatkowej prowadzi do podjęcia przez powodów działań wynikających z powołanych w wezwaniu przepisów zmierzających do wyegzekwowania roszczenia, do czego w ich ocenie przedsiębiorcy są upoważnieni. W swoich wezwaniach domagają się od osób ukaranych naprawienia szkody w postaci naliczania zryczałtowa­nych kosztów windykacyjnych. Jednocześnie podkreślają, że w przypadku braku zapłaty sprawa zgodnie z informacją wynikającą z wezwania zostanie skierowa­na do Sądu. Osoba ukarana jest więc należycie poinformowana o skutkach nie- ziszczenia opłaty dodatkowej. Swoje działanie powodowie ocenili, więc jako niemające bezprawnego charakteru oraz polegające na udzielaniu osobom uka­ranym rzetelnej i prawdziwej informacji nie wprowadzającej nikogo w błąd.

Nie mogą wobec tego być karami za podejmowane działania zmierzające do za­płaty opłaty dodatkowej przez osoby naruszające przepisy prawa przewozowe­go, jeśli działania te pozostają w zgodzie z obowiązującym prawem.

Powodowie nie zgodzili się ze stanowiskiem Prezesa UOKiK, co do oceny kosz­tów związanych z monitorowaniem zadłużenia czy dochodzeniem roszczenia jako kosztów należących do prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, które nie mogą obciążyć konsumentów. Wskazali, że zaliczenie określonych wydatków do kosztów prowadzenia działalności nie przeszkadza, by wydatkiem tym obciążyć osobę, która samym działaniem przyczyniła się do ich powstania. Wynika to w ocenie powodów z przepisów kodeksu cywilnego, ponieważ wy­syłając wezwanie listem poleconym ponoszą koszty, których zwrotu mogą żądać jako odszkodowania.

Zdaniem przedsiębiorców zawarta w wezwaniu informacja o powiadomieniu o braku zapłaty (...) nie jest nieprawdziwa, ponieważ dotyczy jedynie istnienia możliwości dokonania tego zawiadomienia, jeśli powodowie zdecydują się to uczynić.

Analogiczna sytuacja zachodzi w odniesieniu do informacji o przekazaniu spra­wy do prawnika lub samodzielnego windykatora. Ponadto okoliczność, że więk­szość kwot nie przekracza 200 zł nie przesądza o braku po stronie powodów uprawnienia do zamieszczania w wezwaniach zakwestionowanych informacji. Pozwany Prezes UOKiK, wniósł o oddalenie odwołania. Stwierdził, iż mimo złożenia przez powodów w odwołaniu oświadczenia o uznaniu za zasadne czę­ści zarzutów organu antymonopolowego i zaprzestaniu stosowania w praktyce określonych działań od początku 2005r. przedsiębiorcy nadal prowadzą działa­nia, które uznał za niedozwolone, o czym świadczą zebrane dowody (k. 489 akt adm.). Za niezasadne uznał pozwany twierdzenie o braku naruszenia przez po­wodów zbiorowych interesów konsumentów. Podniósł, że bezprawna praktyka przedsiębiorców może dotknąć nieograniczonej liczby osób, wszystkich ukara­nych za przejazd bez biletu. Skonstruowany przez powodów system nie dotyczy sytuacji wyjątkowych wynikających z błędnego naliczania opłaty dodatkowej za przejazd bez ważnego biletu, lecz naliczania kosztów prowadzonej działalności dotyczących nieoznaczonej liczby konsumentów.

W podobny sposób Prezes UOKiK ocenił argumenty, że o istnieniu podstaw żądania zapłaty i jej wysokości rozstrzyga ostatecznie Sąd. Zauważył, że stoso­wane przez powodów metody nastawione są na wywarcie presji psychicznej oraz wzbudzenie w konsumentach błędnego przekonania, iż brak uiszczenia żą­danych opłat sprowadzi na nich niekorzystne konsekwencje.

Odnośnie zarzutu naruszenia prawa materialnego Prezes UOKiK wskazał, że w decyzji zakwestionował istnienie uprawnienia powodów do naliczania zryczał­towanych opłat, więc fakt niekwestionowania sposobu ich naliczania nie ma w tej sytuacji żadnego znaczenia. Zaznaczył, że podejmowane działania zmierza­jące do wyegzekwowania opłaty dodatkowej muszą być zgodne z obowiązują­cym prawem, ale czynności powodów nie spełniają tej przesłanki. W szczegól­ności naliczanie zryczałtowanych opłat windykacyjnych nie znajduje podstaw w przepisach kodeksu cywilnego dotyczących odsetek za zwłokę i określających zasady odszkodowania.

Pozwany nie zgodził się tez z zarzutami powodów dotyczącymi braku możliwo­ści zastosowania w sprawie definicji konsumenta zawartej w art. 22 1 kc. Przed­stawioną przez powodów analogię ich działań z pracą policji i straży miejskiej uznał, za niezasługującą na uwzględnienie tak samo jak twierdzenie o znajdują­cych się w aktach prawomocnych orzeczeniach sądu świadczących o zgodności z prawem nakładania na konsumentów opłaty dodatkowej z tytułu „bezzasad­nych odwołań” czy zryczałtowanych kosztów windykacyjnych. Prezes UOKiK zwrócił tez uwagę na fakt, że Bank Informacji Gospodarczej nie gromadzi in­formacji o dłużnikach i nie jest do tego typu działań uprawniony, więc zamiesz­czanie informacji na ten temat jest niezgodne z prawem jako wprowadzające konsumentów w błąd.

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił i zważył, co następuje: Powodowie prowadzą działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług kontroli biletów w środkach komunikacji miejskiej na podstawie umów zlecenia zawieranych z przewoźnikami. W swojej działalności Przedsiębiorcy są wykonawcami uprawnień kontrolnych przysługujących przewoźnikom na podstawie przepisów ustawy Prawo przewozowe. Czynności, które podejmują powodowie wykonywane są w imieniu i na rzecz przewoźników dających zlecenie kontroli biletów. Wynika to z treści znajdujących się w aktach administracyjnych umów zawartych przez powodów z przedsiębiorstwami świadczącymi usługi przewo­zowe w oparciu o przepisy ustawy Prawo przewozowe lub organami administra­cji samorządowej organizującymi i prowadzącymi na własnym terenie usługi komunikacji autobusowej (k. 295-379 akt adm.). W umowach stwierdza się każdorazowo, że zleceniobiorca wykonuje usługę kontroli biletowej z windyka­cją należności w imieniu i z upoważnienia zleceniodawcy (k. 434 akt adm.), ewentualnie z upoważnienia przewoźnika w imieniu własnym i na własny ra­chunek (k. 305 akt adm.). Ponadto w umowach zaznaczono, że do przedmiotu zlecenia należy windykacja „należności z opłat karnych jako dochodzenie rosz­czeń zleceniodawcy wynikających z umów przewozu osób i bagażu w komuni­kacji masowej”. Jako wynagrodzenie za świadczone przez powodów usługi strony ustaliły w umowach kwotę równą wpływom z opłat specjalnych (kar­nych) pobieranych od pasażerów z tytułu jazdy bez ważnego biletu i przewozu bagażu wraz z kwotą wpływów z całokształtu windykacji kar od pasażerów (k. 300 akt adm.). W ramach prowadzonej działalności Przedsiębiorca wykonujący zlecenie nakłada na pasażera naruszającego zasady przewozu opłatę specjalną (kamą). Ponadto w przypadku złożenia odwołania powodowie nakładają na od­wołującego się koszty odwoławcze lub opłatę manipulacyjną a w razie nieuiszczenia opłaty w terminie naliczają koszty windykacyjne. W kierowanych do osób, na które nałożono opłatę specjalną wezwaniach powodowie zawierają in­formację, że w przypadku nie wywiązania się z obowiązku zapłaty przekażą sprawę samodzielnemu windykatorowi mającemu podpisaną z (...) s. c. umowę o ściąganiu należności oraz informację o zadłużeniu przekażą do ban­ku Informacji Gospodarczej co uniemożliwi uzyskanie kredytu lub innych poży­czek w bankach. Jako podstawę prawną dochodzonych kwot powodowie wskazują przepisy kodeksu cywilnego - art. 353 § 1 kc, art. 359 § 1 kc, art. 476 kc, art. 477 kc, art. 481 kc i art. 486 kc (k. 9,13,83,97,104,186,205 i 482 akt adm.).

W następstwie przeprowadzonego postępowania w sprawie praktyk naruszają­cych zbiorowe interesy konsumentów Prezes UOKiK uznał, że działania powo­dów polegające na obciążaniu konsumentów kosztami windykacji, opłatą z tytu­łu bezzasadności odwołań i opłatą manipulacyjną związaną z wpłynięciem od­wołania stanowią praktykę naruszającą art. 23a ust 1 ustawy o ochronie polega­jąca na bezprawnym działaniu godzącym w interesy konsumentów. Ponadto Prezes UOKiK uznał działania Przedsiębiorców polegające na zawieraniu w wezwaniach do zapłaty kierowanych do osób, na które nałożono opłatę specjal­ną, informacji wprowadzających w błąd, że w przypadku nie zapłacenia wska­zanej kwoty przekażą sprawę windykatorowi mającemu zawartą z powodami umowę o ściąganiu należności oraz powiadomią o zadłużeniu (...) za praktykę określoną w art. 23a ust 2 ustawy o ochronie (...) praktykę naruszającą zbioro­we interesy konsumentów polegającą na naruszeniu obowiązku udzielenia kon­sumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji. W związku z powyższymi ustaleniami Prezes UOKiK zakazał Przedsiębiorcom zaniechanie stosowania zarzucanych praktyk.

W złożonym odwołaniu powodowie zarzucili Prezesowi UOKiK naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 23a ust 1 i 2 ustawy o ochronie (...) przez przyjęcie, że jest on upoważniony w niniejszej sprawie do prowadzenia postę­powania w interesie konsumentów oraz przez przyjęcie, że powodowie nie mają prawa w wezwaniach do zapłaty wskazywać dodatkowych, określonych ryczał­towo kosztów windykacji a także, iż wprowadzają w błąd konsumentów za­mieszczając w wezwaniach klauzule informujące o powiadomieniu (...) o za­dłużeniu. Jak trafnie stwierdzono w uzasadnieniu odwołania przekazanie powo­dom przez przewoźnika jego uprawnień wynikających z umowy przewozu skut­kuje wstąpieniem Przedsiębiorców w stosunek prawny z osobą, na która nałożo­no opłatę specjalną z tytułu np. jazdy bez biletu, w zamian za przewoźnika. Jeśli więc w istniejącym stosunku zobowiązaniowym osoba korzystająca z usługi przewozu miała status konsumenta to zdaniem Sądu w skutek zmiany po stronie wierzyciela brak jest podstaw do uznania, że stosunek zobowiązaniowy ulega tak daleko idącej zmianie, iż prowadzi do pozbawienia osoby zobowiązanej do zapłaty statusu konsumenta. Należy pamiętać, ze mimo zmiany podmiotu uprawnionego do wystąpienia z roszczeniem źródło tego roszczenia w postaci niewykonania obowiązku konsumenta w ramach umowy przewozu nie uległo zmianie. Nie można się więc zgodzić z przedstawionym przez powodów zarzu­tem, że druga strona stosunku zobowiązaniowego, w który z upoważnienia przewoźnika występują nie ma przymiotu konsumenta. Ponadto należy zauwa­żyć, że jak wynika ze znajdujących się w aktach administracyjnych zaświadczeń o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej (k. 51 i 52 akt adm.) miejscem wykonywania działalności gospodarczej powodów jest teren całego kraju. Oznacza to, że powodowie mogą świadczyć swoje usługi na rzecz każdego przewoźnika wykonującego na terenie kraju usługi przewozu osób. Daje to zda­niem Sądu podstawę do uznania, że każdy konsument korzystający na terenie kraju z usługi przewozu wykonywanej przez uprawnionego przewoźnika, który nawet z przyczyn niezamierzonych (analogicznych do przypadków udokumen­towanych w aktach administracyjnych) nie wypełni obowiązku wynikającego z umowy przewozu, do której przystąpił, może być stroną stosunku prawnego, w którym w miejsce przewoźnika z jego upoważnienia wstąpią powodowie.

Skoro więc potencjalnie przeciwko każdej osobie przystępującej do umowy przewozu na terenie kraju mogą być skierowane praktyki stosowane przez Przedsiębiorców za bezzasadne należy uznać zarzuty o nie posiadaniu przez te osoby statusu konsumenta i twierdzeniu, że sprawa nie dotyczy zbiorowego in­teresu konsumentów oraz wynikającego z tego braku legitymacji prawnej Preze­sa UOKiK do występowania w interesie publicznym. Podkreślić wypada, że Sąd w całości zgodził się z argumentacją zawartą w znajdującej się w aktach opinią departamentu prawnego UOKiK dotyczącą statusu konsumenta oraz pozycji jaką w istniejącym stosunku zobowiązaniowym posiadają powodowie (k. 458-460 akt adm.).

W oparciu o powyższą opinię należy stwierdzić, że wstępując w miejsce prze­woźnika do istniejącego stosunku prawnego powodowie nie uzyskują większych niż ich poprzednik uprawnień, nie posiadają też żadnych uprawnień samoistnych wobec konsumenta. Czynności podejmowane przez Przedsiębiorców mają swoje umocowane w więzi podstawowej, jaką jest istniejąca między przewoźnikiem a konsumentem umowa przewozu i w skutek pojawienia się nowego podmiotu nie dochodzi do powstania nowego stosunku prawnego. Powodowie sąjedynie wy­konawcami uprawnień kontrolnych przewoźnika scedowanych na nich na pod­stawie art. 33a Prawa przewozowego i choć zakres uprawnień dotyczących spo­sobów prowadzenia kontroli i windykacji został w umowach niekiedy pozosta­wiony do decyzji Przedsiębiorców to jednak zawsze konieczne jest zatwierdze­nie ich przez przewoźnika.

Nietrafne jest wobec tego stanowisko powodów, że nałożenie opłaty specjalnej na konsumenta tworzy nowy stosunek prawny między powodami a osobą uka­raną.

Przedmiotem dalszej analizy Sądu w sprawie jest sposób realizacji przez powo­dów uzyskanych od przewoźnika na podstawie zawartej z nim umowy upraw­nień kontrolnych oraz dotycząca tych działań ocena dokonywana przez Prezesa UOKiK zawarta w zaskarżonej decyzji. Zważyć należało, że zgodnie z art. 33a ust 3 Prawa przewozowego w przypadku braku dokumentu przewozowego przewoźnik lub osoba upoważniona pobiera od konsumenta należność za prze­wóz i opłatę dodatkową. Brak więc podstaw do pobierania na podstawie tego przepisu innych opłat lub kosztów. Słusznie wobec tego stwierdził w zaskarżo­nej decyzji Prezes UOKiK, że podawanie przez powodów w kierowanych do konsumentów wezwaniach przepisów kodeksu cywilnego, które ich zdaniem stanowią podstawę pobierania opłat manipulacyjnych, opłat z tytułu bezzasad­nych odwołań i kosztów windykacji nie uprawnia ich do występowania w sto­sunku do konsumentów z żądaniem naprawienia szkody w ryczałtowo z góry ustalonej wysokości z tytułu niewykonania przez konsumenta zobowiązania w postaci uiszczenia opłaty specjalnej. Kierując do konsumenta wezwanie doty­czące innych oprócz opłaty specjalnej należności powodowie mają obowiązek każdorazowego wykazania poniesionej szkody i związku przyczynowego mię­dzy działaniem konsumenta a szkodą. Nie mają też podobnie jak przewoźnicy samoistnych uprawnień do egzekwowania żądanych kwot z pominięciem drogi sądowej, tym bardziej, że do treści zobowiązania nie należy obowiązek zapłaty kosztów windykacyjnych i innych opłat nie mających w żadnym wypadku cha­rakteru odsetek za zwłokę. Trafne jest także stanowisko organu antymonopolo­wego, że koszty prowadzonej przez powodów działalności gospodarczej nie sta­nowią ich szkody w rozumieniu art. 361 kc. Są to koszty uzyskania przychodu, którymi nie mogą oni obciążać konsumentów.

Zgodzić się więc w tej sytuacji należy z Prezesem UOKiK, że wszelkie podej­mowane przez powodów działania zmierzające do obciążania konsumentów kosztami windykacji i innych opłat są całkowicie bezprawne.

Odnośnie zarzutu zawierania w kierowanych do konsumentów wezwaniach do zapłaty wprowadzających w błąd informacji należy zaznaczyć, że Przedsiębior­cy nie zawarli z Bankiem Informacji Gospodarczej ani z żadnym innym pod­miotem gromadzącym informacje dotyczące dłużników umowy o przekazywa­niu informacji na temat konsumentów, którzy nie uiścili opłaty specjalnej. Nie zawarli również umowy z samodzielnym windykatorem.

Informacje te wynikają z pisma pełnomocnika Przedsiębiorców z dnia 5.05.2005r. znajdującego się w aktach administracyjnych (k. 518 akt adm.). Zasadne jest więc stanowisko Prezesa UOKiK, że podawane przez powodów w kierowanych do konsumentów wezwaniach nieprawdziwych i nierzetelnych in­formacji ma na celu zastraszenie i wywołanie u nich uczucia lęku przez wywar­cie presji psychicznej. Jest to działanie nierzetelne, sprzeczne z dobrymi obycza­jami, nastawione na wyrobienie u nieposiadającego odpowiedniej świadomości

prawnej konsumenta błędnego przekonania o niewzruszalności i nieruchomości nałożonej kary i opłat dodatkowych mimo wątpliwych podstaw jej nałożenia oraz braku możliwości obrony przed zaistniałą sytuacją. Stanowi to również przejaw nadużywania przez powodów pozycji profesjonalisty oraz niedozwolo­nego w świetle przepisów ustawy z dnia 16.04.1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (tekst jednolity Dz. U. z 2003r. nr 153, poz. 1503) naruszenia inte­resów konsumenta.

Również to działanie powodów należy wobec powyższego uznać za bezprawne a stosowane przez nich praktyki za naruszające zbiorowe interesy konsumentów wskazane w art. 23a ust 1 i 2 ustawy o ochronie (...).

Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy nie znajduje podstaw do uwzględnienia złożonego odwołania oddalił je jako bezzasadne - art. 479 31a § 1 kpc.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono stosownie do wyniku sporu - art. 98 i 99 kpc.

SSR (del.) Witold Rękosiewicz