Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Rosłoń

Protokolant: Irena Prochowicz

po rozpoznaniu w dniu 18 września 2013 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy M. P. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o emeryturę

na skutek odwołania M. P. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 25 czerwca 2013 roku i z dnia 17 lipca 2013 roku

Nr (...)

I.  Zmienia zaskarżone decyzje i przyznaje M. P. (1) od dnia 4 czerwca 2013 roku prawo do emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

II. Orzeka, iż organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

sygn. akt V U 1373/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 czerwca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przyznania M. P. (1) prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach, z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) zwanej dalej ustawą emerytalną oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) zwanego dalej rozporządzeniem. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że wnioskodawca nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Udowodniony okres, uznany przez organ rentowy to 12 lat 2 miesiące i 7 dni.

Organ rentowy nie uznał okresu od 4 listopada 1975 r. do 31 marca 1978 r. jako okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w Spółdzielni (...)
w H., ponieważ wpis w świadectwie pracy w pkt. 8 wskazuje wprawdzie,
że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, niemniej jednak nie podaje wykazu, działu i punktu oraz przepisów resortowych. Ponadto z przedłożonej dokumentacji z archiwum nie wynika,
że wnioskodawca był kierowcą samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony oraz brak jest przepisów resortowych, pod które w/w zakład podlegał.

Wnioskodawca M. P. (1) złożył odwołanie od tej decyzji. Wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury. Dodatkowo wskazał, że w okresie od 19 września 1996 r. do 30 listopada 2000 wykonywał pracę w szczególnych warunkach w (...) sp. z o.o. w G. Oddział w H. Zakład Produkcji (...) w H. i przedłożył świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. Powołał się
na argumentację taką jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazał, że decyzją z dnia 17 lipca 2013 r. wydaną po ponownym rozpoznaniu sprawy w związku ze złożonym świadectwem pracy w (...) sp. z o.o. w G. uwzględnił jako okres pracy w warunkach szczególnych okres zatrudnienia w (...) sp. z o.o. w G. od 19 września 1996 r. do 31 grudnia 1998 r.

Wobec powyższego, w decyzji z dnia 17 lipca 2013 r. organ rentowy uznał,
że wnioskodawca udowodnił 14 lat 5 miesięcy i 20 dni okresu pracy w warunkach szczególnych zamiast wymaganego 15- letniego okresu takiej pracy. Organ rentowy nie uznał okresu od 4 listopada 1975 r. do 31 marca 1978 r. jako okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w Spółdzielni (...) w H., ponieważ wpis w świadectwie pracy w pkt. 8 wskazuje, wprawdzie, że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, niemniej jednak nie podaje wykazu, działu i punktu oraz przepisów resortowych. Ponadto z przedłożonej dokumentacji z archiwum nie wynika, że wnioskodawca był kierowcą samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony oraz brak jest przepisów resortowych, pod które w/w zakład podlegał.

Wnioskodawca M. P. (1) złożył odwołanie również od tej decyzji. Wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury. Stwierdził, że w spornym okresie pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania. Podtrzymał argumentację jak
w zaskarżonej decyzji. Wniósł o połączenie spraw z odwołania wnioskodawcy od obu w/w decyzji do wspólnego rozpoznania.

Ponieważ zostały spełnione przesłanki z art. 219 kpc, Sąd uwzględnił ten wniosek
i połączył obie sprawy do wspólnego rozpoznania.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje.

M. P. (1) urodzony (...), w dniu 7 maja 2013 r. złożył
w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. Inspektorat w H. wniosek o przyznanie mu prawa do emerytury, przedkładając na tę okoliczność świadectwa pracy.

Zaskarżoną decyzją z dnia 25 czerwca 2013 r. i decyzją z dnia 17 lipca 2013 r. organ rentowy odmówił przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury, ponieważ na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił on 15- letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

Organ rentowy nie uznał jako pracy w szczególnych warunkach okresu od
4 listopada 1975 r. do 31 marca 1978 r. jako okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w Spółdzielni (...) w H., ponieważ wpis w świadectwie pracy w pkt. 8 wskazuje, wprawdzie, że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony, niemniej jednak nie podaje wykazu, działu i punktu oraz przepisów resortowych. Ponadto z przedłożonej dokumentacji
z archiwum nie wynika, że wnioskodawca był kierowcą samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony oraz brak jest przepisów resortowych, pod które w/w zakład podlegał.

Wskazać należy, że prawo do emerytury w niższym wieku emerytalnym z tytułu pracy
w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze przewidziane jest w art. 32 ustawy emerytalnej. Ustawa ta, w przepisach przejściowych, zawiera szczególną regulację dotyczącą niektórych ubezpieczonych zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed dniem 1.01.1999 r.

Przepis art. 184 ustawy emerytalnej przewiduje prawo do wcześniejszej emerytury
dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31.12.1948 r., którym przysługuje emerytura
po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. 1.01.1999 r. osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn).

Ponadto emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych
na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom spełniającym powyższe warunki przysługuje prawo do emerytury, ustala się zgodnie z art. 32 ust. 4 ustawy emerytalnej na podstawie przepisów dotychczasowych tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z §4 ust. 1 rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie, w przypadku mężczyzn następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. W myśl §2 ust. 1 i 2 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy,w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy, o których mowa wyżej, stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie §1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy - §2 ust. 2.

W świadectwie pracy z dnia 13 sierpnia 2001 r. zakład pracy – Spółdzielnia (...)w H.- stwierdził, że M. P. (1)był zatrudniony od 4 listopada 1975 r. do 31 marca 1978 r. w pełnym wymiarze czasu pracy w tym zakładzie na stanowisku kierowcy z tym, że w okresie od 4 listopada 1975 r. do 31 sierpnia 1976 r. pracował w Wojewódzkim Zakładzie (...)w H., natomiast w ramach reorganizacji tj. na mocy uchwały nr (...) (...) z dnia 23 kwietnia 1976 r. został przeniesiony do pracy z dniem 1 września 1976 r. do Spółdzielni (...)w H.. Przez cały okres zatrudnienia tj. od 4 listopada 1975 r. do 31 marca 1978 r. wykonywał pracę w szczególnym charakterze na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony (k. 10 akt ZUS). Jednocześnie w świadectwie tym, co kwestionował organ rentowy, nie zostały wskazane przepisy resortowe, które stosownie do treści §1 ust. 2 rozporządzenia obowiązani byli wydać w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze i ustalić w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Organ rentowy powołując się na dokumentację pozyskaną z archiwum dysponował jedynie częścią dokumentów złożonych w aktach osobowych wnioskodawcy.

Tymczasem analiza całości akt osobowych wnioskodawcy wskazuje, że we wniosku
z dnia 3 listopada 1975 r. adresowanym do Wojewódzkiego Zakładu (...)w B.kierownik oddziału wskazał, że M. P. (1)zostanie zatrudniony w Wojewódzkim Zakładzie (...)w B.Oddział w H.na stanowisku kierowcy samochodu (...). Z następnym dniem wnioskodawca został zatrudniony na tym stanowisku.

Zakres czynności wnioskodawcy z dnia 4 listopada 1975 r. w punkcie 1. wskazuje, że
do jego obowiązków należy przewożenie ładunków przydzielonym pojazdem w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami o eksploatacji i ruchu pojazdów samochodowych. Pozostałe punkty dotyczą dbałości o pojazd oraz przestrzegania podstawowych obowiązków pracowniczych.

Pismem z dnia 30 czerwca 1976 r. wnioskodawca został poinformowany przez dyrektora Spółdzielni (...), że na podstawie uchwały nr (...)Zarządu Głównego (...) Związku Spółdzielni Rolniczych (...)z dnia 23 kwietnia 1976 r. w sprawie połączenia transportu branżowego dotychczasowe warunki pracy i płacy wnioskodawcy pozostają bez zmian. Z dniem 1 września 1976 r. nowym pracodawcą wnioskodawcy została Spółdzielnia (...)w B.Oddział w H.(pismo z dnia 31 sierpnia 1976 r.).

Aneksem z dnia 14 lutego 1977 r. do wyżej omówionego zakresu czynności zobowiązano wnioskodawcę do obsługi codziennej pojazdu poprzez sprawdzenie jego stanu technicznego i dbałości o ten stan, jak również zgłaszanie usterek i uszkodzeń zauważonych
w czasie jazdy.

W ocenie Sądu już powyższa analiza akt osobowych wskazuje, że wnioskodawca
w spornym okresie był zatrudniony i wykonywał pracę w pełnym wymiarze czasu pracy
na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Dodatkowo, powyższe przekonanie Sądu znajduje oparcie w zeznaniach świadków M. F. i M. T., którzy w spornym okresie pracowali razem
z wnioskodawcą.

M. F.był bezpośrednim przełożonym wnioskodawcy bowiem zarówno
w Spółdzielni (...)w B.Oddział
w H.a później po połączeniu w Spółdzielni (...)pracował jako dyspozytor, następnie jako kierownik transportu. Zeznał on, że wnioskodawca został zatrudniony w (...)na stanowisku kierowcy samochodu (...) o dopuszczalnej ładowności powyżej 4,5 tony. Tym samym samochodem jeździł następnie po połączeniu (...)z (...). Świadek pamiętał nawet i wskazał numer rejestracyjny samochodu, którym jeździł wnioskodawca. Zeznał on, że M. P. (2)pracował wyłącznie jako kierowca tego samochodu (k. 25).

M. T.również pracował z wnioskodawcą, najpierw w (...)a po połączeniu w (...). Najpierw był on księgowy a następnie kierownikiem służby pracowniczej. Zeznał, że w okresie pracy w (...)miał codziennie kontakt z wnioskodawcą, który był kierowcą i jeździł samochodem (...)o ładowności 4,5 tony (k. 25 odw.).

Sąd uznał te zeznania za miarodajny dowód w sprawie. Po pierwsze, świadkowie pracowali bezpośrednio z wnioskodawcą, po drugie zeznali w zasadzie to, co wynika z akt osobowych wnioskodawcy.

Z przedstawionych dowodów wynika zatem jednoznacznie, że wnioskodawca w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, które zostały określone w wykazie A dziale VIII pkt 2 rozporządzenia. Udowodnienie tego okresu skutkowało uznaniem, że wnioskodawca legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 r. 15 – letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Poza sporem pozostają również okoliczności, że wnioskodawca spełnia pozostałe warunki do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku bowiem osiągnął wiek emerytalny 60 lat, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Na dzień 1 stycznia 1999 r. udowodnił również wymagany 25 letni okres ubezpieczenia.

Mając na względzie przedstawione wyżej okoliczności, Sąd orzekł jak w wyroku
na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc.

Jednocześnie Sąd uznał, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, bowiem ustalenie to wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego przed sądem i w tym przedmiocie orzekł na podstawie art. 118 ust. 1 a ustawy emerytalnej.