Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IXU 619/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 lipca 2014r. znak (...), nr sprawy (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. odmówił M. S. (1) prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres 1 lipca 2014r. – 15 lutego 2015r. wskazując, iż adresatka decyzji w dacie urodzenia dziecka tj. w dniu 17 lutego 2014r. nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu, co wykazało przeprowadzone przez organ postępowanie wyjaśniające. (k. 33 akt zasiłkowych)

M. S. (1) wniosła odwołanie od tej decyzji domagając się przyznania zasiłku macierzyńskiego za objęty decyzją okres, nadto zaś zasądzenia od organu rentowego na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. Odwołująca się podniosła, iż postępowanie wyjaśniające, w ramach którego dokonane zostały ustalenia organu o niewykonywaniu przez nią pracy na rzecz podmiotu zgłaszającego ją do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia, nie zostało zakończone do czasu wydania decyzji zasiłkowej żadnym orzeczeniem prawnokształtującym. Tym samym, wedle skarżącej, zaskarżona decyzja oparta została na okolicznościach niewyjaśnionych i nieudowodnionych. M. S. (1) podważała też prawidłowość ustaleń organu co do fikcyjnego zatrudnienia przez J. D.. (k. 3 – 7)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania powołując się na wydanie w dniu 11 sierpnia 2014r. decyzji o niepodleganiu M. S. (1) ubezpieczeniom społecznym w okresie 1 sierpnia 2013r. – 17 lutego 2014r. Organ wskazał nadto na deklaratoryjny charakter decyzji ustalającej. (k. 9)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

M. S. (1) została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych od dnia 1 sierpnia 2013r. z tytułu zatrudnienia przez J. D. prowadzącego działalność pozarolniczą pod firmą (...) w K..

niesporne, nadto zaświadczenie płatnika składek – k. 31 - 32 akt zasiłkowych

M. S. (1) była niezdolna do pracy w okresie 10 września 2013r. – 16 lutego 2014r. i pobierała z tego tytułu od 13 października 2013r. zasiłek chorobowy.

Od 17 lutego 2014r. do 30 czerwca 2014r. korzystała zaś z zasiłku macierzyńskiego w związku z urodzeniem dziecka w dniu 17 lutego 2014r.

niesporne, nadto zaświadczenie lekarskie – k. 27, 30 akt zasiłkowych, zaświadczenie płatnika składek – k. 31 – 32 akt zasiłkowych, karta zasiłkowa – k. 15 – 16 akt zasiłkowych

Od października 2013r. organ rentowy prowadził z płatnikiem składek korespondencję dotyczącą zatrudnienia M. S. (1). Ostatecznie zaś w czerwcu 2014r. uznał, iż wymieniona nie spełnia przesłanek podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Niesporne

Efektem tego uznania było wydanie decyzji zaskarżonej w niniejszym postępowaniu, wcześniej zaś – w dniu 8 lipca 2014r. decyzji zobowiązującej płatnika składek do zwrotu nienależnie wypłaconych M. S. (1) zasiłków: chorobowego za okres 13 października 2013r. – 16 lutego 2014r. i macierzyńskiego za okres 17 lutego 2014r. – 30 czerwca 2014r. w łącznej kwocie 47 153, 56 zł z odsetkami wyliczonymi na dzień decyzji w kwocie 2187,16 zł.

Dowód: decyzje organu rentowego – k. 33 akt zasiłkowych i pierwsza nienumerowana karta tego pliku

Decyzją z dnia 11 sierpnia 2014r. nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. ustalił, iż M. S. (1) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, w tym chorobowemu jako pracownik u płatnika składek J. D. w okresie 1 sierpnia 2013r. – 17 lutego 2014r.

Niesporne, nadto decyzja organu – k. 9 – 12 akt zasiłkowych

Decyzja ta została zaskarżona zarówno przez zgłoszona do ubezpieczeń jak i płatnika składek.

Wyrokiem z dnia 22 października 2015r. sygn. akt VII U 3304/14 Sąd Okręgowy w Szczecinie oddalił oba odwołania.

Apelacja M. S. (1) i J. D. wniesiona od tego wyroku oddalona została wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 27 września 2016r. sygn. akt III AUa 7/16.

Kasacji w sprawie nie wywiedziono.

Niesporne, nadto akta sprawy o sygn. VII U 3304/14 Sądu Okręgowego w Szczecinie, w tym odwołania – k. 5 – 10, 74 – 80 tych akt, wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie – k. 278 tych akt, postanowienie o sprostowaniu tego wyroku – k. 279 tych akt, apelacja – k. 308 – 313 tych akt, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie – k. 329 tych akt

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Kwestię świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, do których należy zasiłek macierzyński regulują przepisy ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.2016.372), zwanej dalej ustawą zasiłkową.

W myśl art. 29 ust. 1 pkt 1 tej ustawy macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przysługuje ubezpieczonej (czyli zgodnie z art. 1 ustawy osobie objętej ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych), gdy zdarzenie to nastąpiło w okresie ubezpieczenia chorobowego lub urlopu wychowawczego. Świadczenie, o jakim mowa przysługuje też osobom, które urodziły dziecko po ustaniu tytułu ubezpieczenia, jeśli ustanie to nastąpiło w związku z likwidacją lub upadłością pracodawcy lub z naruszeniem przepisów prawa, potrwierdzonym orzeczeniem sądu. (art. 30 ustawy zasiłkowej)

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu unormowane są w ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. 2016.963) , zwanej dalej ustawą systemową. Zgodnie z art. 11 ust. 1 i 2 ustawy systemowej ubezpieczeniu chorobowemu podlegają obowiązkowo ubezpieczeni wymienieni w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3 i 12 tej ustawy tj. pracownicy z wyłączeniem prokuratorów, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osoby odbywające służbę zastępczą, a dobrowolnie ubezpieczeni wymienieni w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10 czyli wykonujący pracę nakładczą, wykonujący pracę na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia, umowy o świadczenie usług, prowadzący działalność pozarolniczą i osoby z nimi współpracujące, wykonujący pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania oraz duchowni.

Treść odwołania oraz dokumentacja zgromadzona w aktach zasiłkowych jednoznacznie wskazują, iż prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, w tym zasiłku macierzyńskiego za okres objęty zaskarżoną decyzją M. S. (1) wywodzi z zatrudnienia u J. D.. Podleganie przez odwołującą się pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu u tego płatnika stanowiło przedmiot postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w Szczecinie VII Wydziałem Ubezpieczeń Społecznych pod sygn. akt VII U 3304/14, zainicjowanego odwołaniami M. S. (1) i J. D. od decyzji organu z dnia 11 sierpnia 2014r. nr (...) ustalającej, że zgłoszona jako pracownik do ubezpieczeń społecznych w istocie im nie podlega od 1 sierpnia 2013r. do 17 lutego 2014r. Prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 27 września 2016r. oddalona została apelacja odwołujących się od wyroku Sądu Okręgowego oddalającego odwołania w związku z ustaleniem nieposiadania przez M. S. (2) statusu pracownika. Prawomocny wyrok sądu korzysta z powagi rzeczy osądzonej, co oznacza niemożność poczynienia w innym toczącym się postępowaniu ustaleń pozostających z nim w sprzeczności. Zgodnie bowiem z art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i organy państwowe. Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd Rejonowy związany przytoczonym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie nie mógł dokonywać samodzielnie ustaleń w zakresie podlegania M. S. (1) ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu zatrudnienia u J. D., co czyniło zbytecznym prowadzenie postępowania dowodowego w zakresie wnioskowanym w odwołaniu.

Mając na uwadze wszystko powyższe, przy uwzględnieniu nadto, iż odwołująca się nie wykazała, a nawet nie wskazywała, by podlegała w dacie urodzenia dziecka ubezpieczeniu społecznemu z innego tytułu niż zatrudnienie u J. D., sąd na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako nieuzasadnione.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia pozostawała kolejność wydania zaskarżonej decyzji i decyzji ustalającej niepodleganie M. S. (1) ubezpieczeniom społecznym. Decyzja ustalająca ma bowiem, jak słusznie podnosił pełn. organu, charakter deklaratoryjny, jako że publicznoprawny stosunek ubezpieczenia społecznego powstaje (istnieje) ex lege (por. chociażby uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2016r. III UZP 8/16).

Nie było podstaw do wzywania płatnika do udziału w sprawie w charakterze zainteresowanego zgodnie z przepisami procedury obowiązującymi w dacie wniesienia odwołania, gdyż zaskarżona decyzja dotyczy okresu, za jaki świadczenia nie wypłacono. Od rozstrzygnięcia sprawy nie zależą zatem prawa i obowiązki J. D..

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. odwołującej się,

3.  Z pismami lub za 20 dni