Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

E. M. jest właścicielem budynku mieszkalnego w S. przy ul. (...). W związku z planowanymi pracami polegającymi na ociepleniu budynku i wykonaniu elewacji E. M. w okresie od 28 listopada 2015 r. do 29 lutego 2016 r. usunął ze ścian budynku gniazda (...) - D. urbicum.

W dniu 25 kwietnia 2016 r. pracownicy firmy budowalnej przystąpili do prac budowlanych. W połowie kwietnia 2016 r. jaskółki przyleciały do Polski i starały się budować gniazda na budynku E. M.. Aby uniemożliwić jaskółkom budowę gniazd E. M. pod okapem rozwiesił sznurki, do których były przeczepione kawałki folii, mające za zadanie płoszyć ptaki. Mimo to jaskółki przystępowały do budowy gniazd nanosząc materiał budulcowy. Materiał ten był systematycznie usuwany przez E. M..

Dowód: wyjaśnienia obwinionego k.92-92v. w zw. z k.58-59

zeznania A. S. (1) k.95-95v. w zw. z k.81

zeznania K. D. k.94-94v. w zw. z k.75

zeznania G. D. k.93-94 w zw. z k.71

W dniu 30 maja2016 G. D. będąca głównym specjalistą w (...) Dyrekcji Ochrony (...) w S. otrzymała anonimową informację, z której wynikało, że na posesji przy ul. (...) w S. notorycznie niszczone są gniazda jaskółek. W związku z powyższym udała się we wskazane miejsce i zauważyła latające wokół budynku jaskółki oknówki, podlatujące pod okap budynku. Uznała zgłoszenie za zasadne i sporządziła notatkę służbową.

Dowód: zeznania G. D. k.93-94 w zw. z k.71

W dniu 31 maja 2016 r. pracownice Wydziału S. i Wydziału Ochrony Przyrody A. S. (1), K. D. i A. S. (2) udały się na oględziny tego miejsca. Tam naliczyły 62 miejsca po usuniętych gniazdach. Zauważyły też miejsca, gdzie jaskółki oknówki nanosiły materiał budulcowy budując nowe gniazda. Wokół domu kręciły się jaskółki, próbując nanosić materiał budulcowy. Wykonana została dokumentacja fotograficzna. Sporządzony został protokół kontroli.

Dowód: zeznania A. S. (1) k.95-95v. w zw. z k.81

zeznania K. D. k.94-94v. w zw. z k.75

protokół z kontroli k.8-9

dokumentacja fotograficzna k.10-29

E. M. ma 68 lat. Ma wykształcenie średnie, jest emerytem i pobiera emeryturę w wysokości 2500 zł. Jest żonaty i nie ma nikogo na utrzymaniu. W przeszłości nie był karany.

Dowód: oświadczenie obwinionego k.92

informacja z K. k. 52

E. M. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, iż gniazda jaskółek usunął do końca lutego 2016 r. po upływie okresu ochronnego. Zapis o konieczności usunięcia gniazd ze względów sanitarnych znajdował się w dzienniku budowy. Na budynku nie było nowych gniazd w trakcie wykonywania elewacji, a ślady na dokumentacji fotograficznej są śladami po usuniętych gniazdach (wyjaśnienia oskarżonego k.92-92v. w zw. z k.58-59).

Sąd zważył, co następuje:

Wyjaśnienia obwinionego Sąd uznał za wiarygodne w części, w jakiej przyznał, że gniazda usunął w okresie od 28 października do końca lutego 2016 r. ze względów sanitarnych. W tym zakresie brak jest podstaw do kwestionowania wiarygodności tych wyjaśnień.

Jednocześnie Sąd uznał, iż nie polegają na prawdzie twierdzenia obwinionego, jakoby po tej dacie nie usuwał materiału budulcowego, nanoszonego przez jaskółki. Tym twierdzeniom przeczy dokumentacja fotograficzna jak też zeznania pracowników (...) A. S. (1) i K. D., z których to zeznań wynika, iż podczas kontroli były ślady po świeżo budowanych gniazdach w związku z nanoszeniem przez jaskółki nowego materiału budulcowego. Fakt usuwania tego materiału podczas kontroli potwierdzał zresztą sam obwiniony. Zdaniem Sądu zeznania świadków są w pełni wiarygodne. Pracownice (...) wykonywały jedynie swoje obowiązki służbowe i nie miały interesu, aby przedstawiać okoliczności sprawy w sposób niezgodny z prawdą. Jednocześnie w związku z wykonywaną pracą mają wiedzę, aby ocenić czy ślady na elewacji są nowe, czy powstały w wyniku usunięcia starych gniazd.

W świetle ustalonego stanu faktycznego brak jest podstaw do przypisania obwinionemu sprawstwa i winy w zakresie zarzucanego mu czynu. Zgodnie z treścią art.131 pkt 14 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.) odpowiedzialności za wykroczenie podlega ten, kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom narusza zakazy w stosunku do roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową.

J. o. (1) niewątpliwie podlegają takiej ochronie zgodnie z treścią załącznika do rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt z dnia 6 października 2014 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 1348, obecnie rozporządzenie o tym samym tytule z dnia 16 października 2016 r. Dz. U. z 2016 r. poz. 2138). Tym samym wobec tych zwierząt zastosowanie ma przepis § 6 ust. 1 pkt 8 zakazujący niszczenia, usuwania lub uszkadzania gniazd. Zgodnie jednak z § 9 pkt 2 wskazanego rozporządzenia zakaz usuwania gniazd nie dotyczy usuwania od dnia 16 października do końca lutego gniazd ptasich z obiektów budowlanych lub terenów zieleni, jeżeli wymagają tego względy sanitarne lub bezpieczeństwa. Jednocześnie przepisy rozporządzenia nie przewidują wydawania jakichkolwiek zezwoleń w tym zakresie.

Z powyższego wynika, iż właściciel obiektu budowlanego sam podejmuje decyzję na podstawie wskazanych przesłanek co do możliwości usunięcia gniazd. W tym stanie rzeczy obwiniony dokonując usunięcia gniazd poza okresem ochronnym nie mógł uczynić tego bez zezwolenia skoro przepisy nie przewidują konieczności jego uzyskania. Jednocześnie przepisy nie określają, co należy uznać za względy sanitarne. Jak wynika z zeznań przesłuchanych świadków zajmujących się profesjonalnie ochroną przyrody tj. G. D. i W. Z. względy sanitarne mogą być rozumiane w różny sposób. Tym samym Sąd uznał, iż wobec wątpliwości interpretacyjnych tego pojęcia należy uznać za wiarygodne wyjaśnienia obwinionego, iż takimi względami kierował się usuwając gniazda poza okresem ochronnym.

W ocenie Sądu także działanie obwinionego polegające na usuwaniu materiału budulcowego nanoszonego przez jaskółki nie stanowi wykroczenia o jakim mowa w art.131 pkt 14 ustawy z dnia 16 kwietnia o ochronie przyrody. Jak już wyżej wskazano rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt z dnia 6 października 2014 r. wprowadza zakaz niszczenia lub uszkadzania gniazd. Jak wynika z dokumentacji fotograficznej i zeznań świadków obwiniony podejmował działania utrudniające jaskółką budowę gniazd i usuwał materiał budulcowy. Brak jest jednak podstaw do przyjęcia, by działania te mogły być potraktowane jako „niszczenie, uszkadzanie lub usuwanie gniazd”. Gdyby ustawodawca zamierzał wprowadzić zakaz utrudniania budowy gniazd, to niewątpliwie znalazłoby to wyraz w treści rozporządzenia. Na gruncie obowiązujących przepisów trudno przyjąć, by gniazdo w budowie było już gniazdem.

W § 6 ust. 3 rozporządzenia wprowadzono w stosunku do zwierząt oznaczonych symbolem (2) w załączniku również zakaz umyślnego płoszenia lub niepokojenia w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych. W związku z tym, iż gniazda nie zostały wybudowane nie mogą być uznane za miejsca noclegu, rozrodu czy też wychowu młodych.

W świetle powyższego Sąd uznał, iż obwiniony swoim zachowaniem nie wyczerpał ustawowych znamion wykroczenia z art.131 pkt 14 ustawy z dnia 16 kwietnia o ochronie przyrody i uniewinnił go od popełnienia zarzucanego mu czynu, kosztami postępowania obciążając Skarb Państwa.