Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 września 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku A. D. z dnia
4 lutego 2013 roku w sprawie umorzenia należności z tytułu składek Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił umorzenia należności z tytułu składek:

a) na ubezpieczenia społeczne — za okres: 06.2003 r., 01.2004 r. — 08.2004 r., 07.2005 r. — 09.2005 r., 07.2006 r. - 09.2006 r. w łącznej kwocie 12.788,12 zł, w tym z tytułu:

składek - 6.444,52 zł,

odsetek - 6.326,00 zł,

kosztów upomnień - 17,60 zł;

b) na ubezpieczenie zdrowotne - za okres: 01.2004 r. - 08.2004 r., 07.2005 r. - 09.2005 r., 07.2006 r. - 09.2006 r.w łącznej kwocie 4.312,73 zł, w tym z tytułu:

składek - 2.161,13 zł,

odsetek - 2.134,00 zł,

kosztów upomnień - 17,60 zł;

c) Fundusz Pracy - za okres: 02.2004 r. - 08.2004 r., 07.2005 r. - 09.2005 r., 07.2006 r. - 09.2006 r. w łącznej kwocie 887,62 zł, w tym z tytułu:

składek - 440,02 zł,

odsetek- 430,00 zł,

kosztów upomnień - 17,60 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że decyzja określająca warunki umorzenia z dnia 16 maja 2013 roku uprawomocniła się w dniu 18 czerwca 2013 roku, a z dniem 18 czerwca 2014 roku upłynął termin do uregulowania należności niepodlegających umorzeniu. Wnioskodawczyni w wyznaczonym terminie nie opłaciła jednak tych należności.

/decyzja - k. 36 akt ZUS/

Odwołanie od ww. decyzji w dniu 13 czerwca 2016 roku złożyła A. D., wnosząc jednocześnie o przywrócenie terminu do złożenia odwołania. Zarzuciła, że zaskarżona decyzja została wydana przedwcześnie. Podniosła, że w decyzji z dnia 16 maja 2013 roku warunki umorzenia nie zostały sprecyzowane, w szczególności nie wymienione zostały kwoty i tytuły należności, których zapłata była warunkiem umorzenia składek. Wskazała, że nie wiedziała o wydaniu zaskarżonej decyzji ani o jej treści, a przekroczenie terminu do wniesienia odwołania nie nastąpiło z jej winy.

/odwołanie - k. 2 - 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymał swoje stanowisko w sprawie
i wniósł o odrzucenie odwołania. Wskazał, że zarówno zaskarżona decyzja jak i wcześniejsza decyzja określająca warunki umorzenia z dnia 16 maja 2013 roku zostały wysłane na adres wnioskodawczyni podany przez nią we wniosku o umorzenie z dnia 4 lutego 2013 roku. Wnioskodawczyni nie informowała ZUS o zmianie danych adresowych. Decyzja z dnia 12 września 2014 roku została jej doręczona w sposób prawidłowy, a wnioskodawczyni nie dopełniła miesięcznego terminu do zaskarżenia decyzji określonego w art. 477 ⁹ § 1 k.p.c. Nie zaszły przy tym okoliczności określone w art. 477 ⁹ § 3 k.p.c.

/odpowiedź na odwołanie - k. 5 - 5 verte/

Pismem procesowym z dnia 8 sierpnia 2016 roku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Podniósł, że decyzja została wnioskodawczyni doręczona na nieaktualny adres, podczas gdy obowiązkiem organu rentowego jest właściwe doręczenie decyzji. Powołując się na art. 71 a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pełnomocnika podniósł, że organ rentowy nie udowodnił, że decyzję doręczył. Pełnomocnik zarzucił też decyzji z dnia 16 maja 2013 roku wadliwość, wskazując że jest decyzją warunkową oraz nie wskazuje kwot należności podlegających umorzeniu, wobec czego nie może powodować negatywnych skutków dla ubezpieczonej.

/pismo procesowe - k. 9 - 10/

W toku postępowania strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie. Pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie. Pełnomocnik ZUS wniósł o jego odrzucenie.

/stanowiska stron - e-protokół z dnia 23 marca 2017 roku - 00:01:04 - 00:02:25 - płyta
- k. 57/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni w dniu 4 lutego 2013 roku złożyła wniosek o umorzenie należności powstałych z tytułu niezapłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność za okres od maja 2003 roku do października 2006 roku na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy. We wniosku wnioskodawczyni podała adres do korespondencji: ul. (...) w Ł..

/okoliczności bezsporne, a nadto: wniosek - k. 1 akt ZUS; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 23 marca 2017 roku - 00:19:33 - 00:20:04 w zw. z e-protokół z dnia 23 lutego 2017 roku - 00:06:00 - 00:17:05 - płyta - k. 29/

Organ rentowy w toku postępowania o umorzenie należności kierował do wnioskodawczyni pisma na adres przy ul. (...). Pisma z dnia 18 lutego 2013 roku i z dnia 6 marca 2013 roku zawierały pouczenia oraz wezwania do wyjaśnień. Pisma te zostały wysłane na adres przy ul. (...). Wnioskodawczyni je odebrała.

/okoliczności bezsporne, a nadto: pisma wraz z potwierdzeniami odbioru - k. 3 i 9 akt ZUS; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 23 marca 2017 roku - 00:19:33 - 00:20:04 w zw. z e-protokół z dnia 23 lutego 2017 roku - 00:06:00 - 00:17:05 - płyta - k. 29/

Wnioskodawczyni odebrała również w dniu 17 maja 2013 roku decyzję z dnia 16 maja 2013 roku wysłaną na ul. (...). Udała się następnie do ZUS aby wyjaśnić jakie należności nie będą podlegały umorzeniu bowiem nie rozumiała w pełni treści doręczonej jej decyzji. Będąc w organie rentowym ani później wnioskodawczyni nie powiadomiła organu rentowego o zmianie adresu , nie wskazała ,iż adres zamieszczony we wniosku o umorzenie , na który jest kierowana korespondencja jest nieaktualny.

/okoliczności bezsporne, a nadto: decyzja wraz z potwierdzeniem odbioru - k. 20 akt ZUS; zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 23 marca 2017 roku - 00:19:33 - 00:20:04 w zw. z e-protokół z dnia 23 lutego 2017 roku - 00:06:00 - 00:17:05 - płyta - k. 29/

Decyzją z dnia 16 maja 2013 roku - nr (...) - organ rentowy - po rozpatrzeniu wniosku z dnia 4 lutego 2013 roku określił, że według stanu na dzień 4 lutego 2013 roku umorzeniu podlegają należności z tytułu składek na:

a) na ubezpieczenia społeczne — za okres: 06.2003 r., 01.2004 r. — 08.2004 r., 07.2005 r. — 09.2005 r., 07.2006 r. - 09.2006 r. w łącznej kwocie 12.788,12 zł, w tym z tytułu:

składek - 6.444,52 zł,

odsetek - 6.326,00 zł,

kosztów upomnień - 17,60 zł;

b) na ubezpieczenie zdrowotne - za okres: 01.2004 r. - 08.2004 r., 07.2005 r. - 09.2005 r., 07.2006 r. - 09.2006 r.w łącznej kwocie 4.312,73 zł, w tym z tytułu:

składek - 2.161,13 zł,

odsetek - 2.134,00 zł,

kosztów upomnień - 17,60 zł;

c) Fundusz Pracy - za okres: 02.2004 r. - 08.2004 r., 07.2005 r. - 09.2005 r., 07.2006 r. - 09.2006 r. w łącznej kwocie 887,62 zł, w tym z tytułu:

składek - 440,02 zł,

odsetek- 430,00 zł,

kosztów upomnień - 17,60 zł.

Organ rentowy wskazał w decyzji, że warunkiem umorzenia ww. należności jest spłata należności niepodlegających umorzeniu z tytułu składek za okres od 1 stycznia 1999 roku. Nieobjęte postępowaniem o umorzeniu należności należy uregulować w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się niniejszej decyzji wraz z odsetkami naliczonymi do dnia wpłaty włącznie.

/okoliczności bezsporne, a nadto: decyzja - k. 20 - 22/

Wnioskodawczyni nie odwołała się od ww. decyzji. Decyzja z dnia 16 maja 2013 roku uprawomocniła się w dniu 18 czerwca 2013 roku.

/okoliczności bezsporne/

Wnioskodawczyni od dziecka jest zameldowana przy ul. (...) w Ł.. Ten adres widnieje w jej dowodzie osobistym. Pod adresem tym mieszkają jej rodzice. Wnioskodawczyni często zmienia adres swojego faktycznego zamieszkania.

/okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 23 marca 2017 roku 00:19:33 - 00:20:04 w zw. z: 00:04:58 - 00:11:38 - płyta - k. 57 i e-protokół z dnia 23 lutego 2017 roku - 00:00:24 - 00:01:23, 00:04:39 - 00:05:33; 00:06:00 - 00:17:05 - płyta - k. 29/

Wnioskodawczyni prowadziła działalność gospodarczą. Działalność została zarejestrowana w dniu 15 czerwca 2002 roku. Wnioskodawczyni dokonała z tego tytułu zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

/okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania wnioskodawczyni - e-protokół z dnia 23 marca 2017 roku - 00:19:33 - 00:20:04 w zw. z e-protokół z dnia 23 lutego 2017 roku - 00:04:39 - 00:05:33 - płyta - k. 29; zaświadczenia - k. 35 - 37; dokumenty zgłoszeniowe - k. 40 - 52/

W zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej z dnia 31 maja 2002 roku widnieje adres przy ul. (...) jako miejsce zamieszkania i adres przedsiębiorcy. Jako siedziba wskazany został adres przy ul. (...) w Ł.. Jako adres oddziału - ul. (...) w D.. Działalność została wykreślona z ewidencji w dniu 1 sierpnia 2009 roku. Z tytułu prowadzonej działalności wnioskodawczyni posiada zadłużenie z tytuły składek.

/okoliczności bezsporne, a nadto - zaświadczenia - k. 35 - 37; wniosek - 1 - 2 akt ZUS/

Decyzją z dnia 12 września 2014 roku - nr (...) - Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku A. D. z dnia
4 lutego 2013 roku w sprawie umorzenia należności z tytułu składek Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił umorzenia należności z tytułu składek.

/okoliczności bezsporne, a nadto: decyzja - k. 36 akt ZUS/

Korespondencja z decyzją z dnia 12 września 2014 roku, wysłana na adres przy
ul. (...) w Ł., nie została podjęta przez wnioskodawczynię. Adres ten wnioskodawczyni wskazała składając wniosek o umorzenie należności składkowych. Poprzednia korespondencja była pod tym adresem odbierana.

/okoliczności bezsporne, a nadto: korespondencja - k. 36 akt ZUS/

Decyzją z dnia 22 stycznia 2016 roku organ rentowy określił wysokość zadłużenia z tytułu składek wnioskodawczyni za okres od sierpnia 2004 roku do września 2005 roku na łączną kwotę 2023,60 zł. Odwołanie od powyższej decyzji wnioskodawczyni złożyła w dniu 28 stycznia 2016 roku

/okoliczności bezsporne, a nadto: decyzja z akt ZUS w sprawie VIIIU 426/16/

Powyższy stan faktycznych nie był sporny pomiędzy stronami, szczegółowych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o całokształt materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS, w postaci powołanych dokumentów oraz zeznań wnioskodawczyni. Zgromadzone dokumenty nie były kwestionowane przez żadną ze stron, pozwalając na dokonanie na ich podstawie bezspornych ustaleń.

Wnioskodawczyni przyznała w toku postępowania, że mieszkała pod adresem wskazanym we wniosku o umorzenie należności powstałych z tytułu niezapłaconych składek. Odbierała w toku postępowania toczącego się przed organem rentowym wcześniejszą korespondencję kierowaną na ul. (...) w Ł.. Jedynie korespondencja z decyzją z dnia 12 września 2014 roku nie została przez nią podjęta. ZUS uznał ją za doręczoną w trybie awizo i jak wykazało niniejsze postępowanie, był do tego uprawniony. Jak również przyznała wnioskodawczyni często przeprowadza się a adres zameldowania jest faktycznie adresem zamieszkania jej rodziców.

Wnioskodawczyni przyznała również, że po otrzymaniu decyzji z dnia 16 maja 2013 roku, określającej warunki umorzenia udała się do ZUS. Wnioskodawczyni nie kwestionowała tej decyzji, nie składała od niej odwołania, podnoszone zatem przez nią i jej pełnomocnika twierdzenia o braku możliwości wykonania tej decyzji, jej wadliwości czy o niezrozumieniu jej treści, są zatem bezpodstawne i niewiarygodne. Wnioskodawczyni jest osobą wykształconą, przez kilka lat prowadziła własną działalność gospodarczą. Trudno w tej sytuacji zrozumieć, dlaczego miałaby uznać całe postępowanie przed organem rentowym za zakończone i nie dostrzegać konieczności informowania organu rentowego o każdorazowej zmianie adresu. Skoro wnioskodawczyni chciała skorzystać z instytucji umorzenia należności powstałych z tytułu niezapłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, miała świadomości posiadania zaległości z tytułu składek i konsekwencji takiego stanu rzeczy.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Wniesione odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału
w Ł. z dnia 12 września 2014 roku – nr (...) podlega odrzuceniu.

Zgodnie z art. 477 ⁹ § 1 i § 3 k.p.c. odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ,
w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

Z okoliczności rozpoznawanej sprawy wynika, że odwołanie zostało wniesione po upływie prawie 2 lat od dnia doręczania wnioskodawczyni decyzji w trybie awizo. Sąd w toku postępowania ustalił, że doręczenie to nastąpiło na właściwy adres, wskazany przez samą wnioskodawczynię we wniosku o umorzenie należności z tytułu składek. Co więcej pod tym adresem wnioskodawczyni faktycznie mieszkała i odbierała tam całą pozostałą korespondencję kierowaną do niej przez organ rentowy w toku postępowania w sprawie umorzenia należności z tytułu składek. Niewątpliwie doszło zatem do przekroczenia miesięcznego terminu do wniesienia odwołania, co stanowi podstawę do jego odrzucenia zgodnie z powołanymi przepisami.

W postępowaniu odrębnym, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, nie prowadzi się postępowania o przywrócenie terminu w odniesieniu do odwołania, czyli pisma wszczynającego postępowanie. Sąd dokonuje oceny, czy przekroczenie terminu było nadmierne oraz czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się. Sąd może potraktować spóźnione odwołanie tak, jakby zostało wniesione w terminie, pod warunkiem jednoczesnego spełnienia obu przesłanek: przekroczenie terminu nie może być nadmierne, zaś jego przyczyna musi być niezależna od odwołującego się ( tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 marca 2006 r., sygn.. akt III UK 168/05, Legalis nr 179355).

W niniejszej sprawie sama wnioskodawczyni przyznała, że odwołanie od decyzji ZUS z dnia 12 września 2014 roku złożyła po upływie ustawowego terminu. Jednocześnie reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wnioskodawczyni nie wykazała, aby przekroczenie terminu było usprawiedliwione okolicznościami niezależnymi od odwołującej się. Wnioskodawczyni wniosła o umorzenie należności z tytułu składek, mając świadomość istnienia zadłużenia względem ZUS z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni przyznała, że zapoznała się z treścią decyzji określającej warunki umorzenia i nie kwestionowała decyzji określającej warunki umorzenia, skutkiem czego od dnia 18 czerwca 2013 roku decyzja ta stała się prawomocna.

Należy zauważyć ,iż w styczniu 2016 roku wnioskodawczyni doręczona została decyzja z dnia 22 stycznia 2016 roku dotycząca określenia wysokości należności z tytułu nieopłaconych składek. Odwołanie od jej treści wnioskodawczyni złożyła w dniu 28 stycznia 2016 roku. Z odpowiedzi na odwołanie , doręczone wnioskodawczyni w dniu 27 kwietnia 2016 roku uzyskała ona pewną informację o treści decyzji z dnia 12 września 2014 roku. Tak więc w kwietniu 2016 roku wnioskodawczyni miała świadomość ,że sporne należności nie zostały umorzone. Z wniesieniem odwołania wnioskodawczyni zwlekała do 13 czerwca 2016 roku.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 ⁹ § 3 k.p.c. orzekł jak w sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni.

Dnia 22 maja 2017 roku