Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda

Sędziowie: SO Marek Wojnar (spr.)

SO Aleksandra Mazurek

protokolant: protokolant sądowy – stażysta Wioletta Gumienna

przy udziale prokuratora Iwony Zielińskiej

po rozpoznaniu dnia 20 kwietnia 2017 r.

sprawy G. O. syna J. i L. ur. (...) w L.

skazanego wyrokiem łącznym

na skutek apelacji wniesionych przez skazanego i jego obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie

z dnia 15 września 2016 r. sygn. akt IV K 941/15

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Wejherowie do ponownego rozpoznania; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. Z. kwotę 147,60 złotych obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT.

SSO Marek Wojnar SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSO Aleksandra Mazurek

Sygn. akt VI Ka 1554/16

UZASADNIENIE

G. O. został skazany prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 19 czerwca 2001r., prawomocnym w dniem 27 czerwca 2001 roku, sygn. akt II K 73/01:

- za przestępstwo opisane w ppkt I z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od 8 września 1999 roku do 07 października 1999 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

- za przestępstwo opisane w ppkt II z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od 10 września 1999 roku do 27 listopada 1999 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

które to kary jednostkowe zostały następnie połączone i wymierzono karę łączną 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na kres 3 lat tytułem próby, oraz orzeczono obok kary pozbawienia wolności karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 20 złotych, zaś postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 08 lipca 2003r. w sprawie o sygn. akt II K 73/01 zarządzono wykonanie kary 1 roku pozbawienia wolności, natomiast postanowieniem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 06 grudnia 2012r. w sprawie II K 73/10 zarządzono wobec skazanego wykonanie 40 dni pozbawienia wolności w zamian za nieziszczoną grzywnę. Kara połączona wyrokiem łącznym w sprawie VII K 545/04;

2.  Sądu Rejonowego w Olsztynie, z dnia 28 stycznia 2003r., prawomocnym z dniem 05 lutego 2003 roku, sygn. akt VII K 1752/02:

- za przestępstwo opisane w ppkt I z art. 284 § 2 k.k. popełnione w czerwcu 2002 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

- za przestępstwo opisane w ppkt II z art. 270 § 1 k.k. popełnione w okresie od 03 czerwca 2002 roku do dnia 03 lipca 2002 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

- za przestępstwo opisane w ppkt III z art. 286 § 1 k.k. popełnione w dniu 03 lipca 2002 roku na karę 1 roku pozbawienia wolności,

które to kary jednostkowe zostały następnie połączone i wymierzono karę łączną 2 lat pozbawienia wolności na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 31 grudnia 2002r. do dnia 28 stycznia 2003r. Kara pozbawienia wolności wykonana w całości od dnia 03 grudnia 2004 roku do dnia 05 listopada 2006 roku;

3.  Wyrokiem Łącznym Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 17 czerwca 2004r., prawomocnym z dniem 28 września 2004 roku, sygn. akt VII K 545/04 na mocy którego połączono kary orzeczone w wyrokach Sądu Rejonowego w Olsztynie w sprawach o sygn. akt VII K 1223/00 z dnia 04 stycznia 2001 roku, i sygn. akt II K 73/01 z dnia 19 czerwca 2001 roku i wymierzono karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, oraz karę grzywny w wymiarze 80 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 20 złotych zaliczając na poczet kary pozbawienia wolności okres kary odbytej oraz tymczasowego aresztowania tj. od dnia 07 listopada 2000 roku do 01 grudnia 2000 roku. Kara pozbawienia wolności wykonana w całości od dnia 15 listopada 2006 roku do dnia 23 listopada 2006 roku. Grzywna wykonana;

4.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia z dnia 31 sierpnia 2005r., prawomocnym z dniem 22 października 2005 roku, sygn. akt VII K 1025/04 za przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. popełnione w dniu 30 maja 2003 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności wykonana – data zakończenia 23 listopada 2006 roku. Początek kary wyznaczony na dzień 24 września 2007 roku a koniec na 24 marca 2008 roku. Jednakże z dniem 23 listopada 2006r. udzielone zostało warunkowe przedterminowe zwolnienie;

5.  Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia z dnia 01 marca 2011r, prawomocnym z dniem 09 marca 2011r., sygn. akt X K 2401/10 za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w okresie od 30 września 2010r. do dnia 07 października 2010r. na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat tytułem próby, oraz orzeczono obok kary pozbawienia wolności karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 50 złotych na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 07 października 2010 roku do dnia 08 października 2010 roku, zaś postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia z dnia 22 kwietnia 2015r., sygn. akt X Ko 226/15 zarządzono wykonanie kary 2 lat pozbawienia wolności na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 07 października 2010 roku do dnia 08 października 2010 roku, natomiast postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 22 kwietnia 2013r., sygn. akt X Ko 171/13 zamieniono skazanemu karę grzywny w wysokości 50 stawek na zastępczą karę 25 dni pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 20 września 2018 roku do dnia 17 września 2020 roku. Grzywna wykonana;

6.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia z dnia 02 czerwca 2011 roku, prawomocnym z dniem 10 czerwca 2011 roku, sygn. akt II K 199/11 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od 6 lipca 2000 roku do dnia 23 marca 2001 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat tytułem próby, oraz orzeczono obok kary pozbawienia wolności karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 10 złotych, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 25 czerwca 2013r., sygn. akt II Ko 607/13 zamieniono grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych po 10 zł na 10 miesięcy pracy użytecznie społecznej w wymiarze 20 godzin miesięcznie, zaś postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 23 października 2014r., sygn. akt II Ko 1229/14 zarządzono wykonanie 50 dni kary zastępczej pozbawienia wolności w zamian za karę grzywny w wysokości 100 stawek po 10 zł, a postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 04 grudnia 2014r. sygn. akt II Ko 1801/14 zarządzono wykonanie kary 2 lat pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności wykonywana od dnia 28 lipca 2015 roku do dnia 27 lipca 2017 roku. Grzywna do wykonania;

7.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Żoliborza z dnia 15 czerwca 2011 roku, prawomocnym z dniem 29 grudnia 2011 roku, sygn. akt IV K 115/09 za przestępstwo z art. 284 § 2 k.k. popełnione w dniu 16 lutego 2004 roku na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat tytułem próby, zaś postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Żoliborza w Warszawie z dnia 23 czerwca 2015r. sygn. akt V Ko 2639/15 zarządzono wykonanie kary 1 roku pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 10 maja 2023 roku do dnia 09 maja 2024 roku;

8.  Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z dnia 03 lutego 2014 roku, prawomocnym z dniem 01 marca 2014r., sygn. akt III K 801/13 za przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. popełnione w dniu 01 marca 2013 roku na karę grzywny w wymiarze 90 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 20 złotych, karę grzywny zamieniono na karę pozbawienia wolności – ma być odbywana od 25 kwietnia 2026 roku do 09 czerwca 2026 roku;

9.  Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie z dnia 15 października 2014 roku, prawomocnym z dniem 23 października 2014 roku, sygn. akt V K 166/14 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełnione w dniu 05 lutego 2013 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat tytułem próby, oraz na podstawie art. 71 § 1 orzeczono karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 10 złotych.

10. Sądu Rejonowego w Lubinie z dnia 04 listopada 2014 roku, prawomocnym z dniem 29 styczeń 2015 roku, sygn. akt II K 2147/13 za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełnione w dniu 29 maja 2013 roku na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby;

11. Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 11 grudnia 2014 roku, prawomocnym z dniem 08 stycznia 2015 roku, sygn. akt II K 746/14 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w dniu 02 lutego 2014 roku na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz orzeczono obok kary pozbawienia wolności karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 50 złotych. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 23 stycznia 2018 roku do dnia 20 września 2018 roku.

12. Sądu Rejonowego w Kaliszu z dnia 21 stycznia 2015 roku, prawomocnym z dniem 23 lutego 2015 roku, sygn. akt VII K 767/14 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w dniu 21 stycznia 2014 roku na karę grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 10 złotych ;

13. Sądu Rejonowego w Wejherowie, Zamiejscowy IX Wydział Karny z dnia 28 stycznia 2015 roku, prawomocnym z dniem 15 kwietnia 2015 roku, sygn. akt IX K 612/14 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w okresie od 27 listopada 2013 roku do dnia 31 grudnia 2013 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 27 lipca 2017 roku do dnia 23 stycznia 2018 roku;

14. Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie z dnia 13 lutego 2015 roku, prawomocnym z dniem 25 marca 2015 roku, sygn. akt III K 42/15 za przestępstwo z art. 286 § 3 k.k. popełnione w dniu 31 lipca 2014 roku na karę 12 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin w stosunku miesięcznym, zaś postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z dnia 31 grudnia 2015 roku, sygn. akt XII Ko 6401/15 zawieszono postępowanie wykonawcze w zakresie wykonania kary ograniczenia wolności do czasu opuszczenia przez skazanego jednostki penitencjarnej;

15. Sądu Rejonowego w Bartoszycach VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Lidzbarku Warmińskim z dnia 25 lutego 2015r., prawomocnym z dniem 10 grudnia 2015r., sygn. akt VII K 289/14 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w dniu 10 grudnia 2013r. na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 08 maja 2025 roku do dnia 03 stycznia 2026 roku;

16. Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z dnia 26 lutego 2015r., prawomocnym z dniem 06 marca 2015r., sygn. akt VI K 892/14 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w dniu 21 stycznia 2014 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby, oraz na podstawie art. 71 § 1 orzeczono karę grzywny w wymiarze 30 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 20 złotych ;

17. Sądu Rejonowego w Kościerzynie z dnia 18 marca 2015r., prawomocnym z dniem 17 czerwca 2015r., sygn. akt II K 240/15 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w okresie od 02 czerwca 2014 roku do 03 czerwca 2014 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 15 maja 2022 roku do dnia 11 listopada 2022 roku;

18. Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2015 roku, prawomocnym z dniem 29 kwietnia 2015 roku, sygn. akt IV K 114/13:

- za przestępstwo opisane w ppkt I z art. 284 § 2 k.k. popełnione w okresie od 17 lipca 2012 roku do dnia 06 sierpnia 2012 roku na karę 10 miesięcy pozbawienia wolności,

- za przestępstwo opisane w ppkt II z art. 270 § 1 k.k. popełnione w bliżej nieokreślonym czasie jednak nie wcześniej niż 17 lipca 2012 roku na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,

które to kary jednostkowe zostały następnie połączone i wymierzono karę łączną 1 roku pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 17 września 2020 roku do dnia 17 września 2021 roku;

19. Sądu Rejonowego dla Krakowa - Nowej Huty w Krakowie z dnia 18 czerwca 2015 roku, prawomocnym z dniem 21 lipca 2015 roku, sygn. akt VIII K 215/15/N za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w dniu 20 stycznia 2014 roku na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 17 września 2021 roku do 15 maja 2022 roku;

20. Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 18 czerwca 2015 roku, prawomocnym z dniem 21 lipca 2015 roku, sygn. akt II K 310/15 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w dniu 20 grudnia 2013 roku na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 11 listopada 2022 roku do dnia 10 maja 2023 roku;

21. Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 22 września 2015 roku, prawomocnym z dniem 17 listopada 2015 roku, sygn. akt IV K 693/14 za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. na karę 1 roku pozbawienia wolności na poczet której zaliczony został okres zatrzymania w dniu 21.02.2013 roku. Kara pozbawienia wolności do wykonania od dnia 09 maja 2024 roku do dnia 08 maja 2025 roku .

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie wyrokiem łącznym z dnia 15 września 2016r., sygn. akt IV K 941/15:

I. na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 89 § 1a i 1b k.k. w zw. z art. 569 § 1 k.p.k. orzeczone w wyrokach opisanych w pkt 5, 6, 7, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, oraz 21 jednostkowe kary pozbawienia wolności połączył i wymierzył G. O. karę łączną 10 (dziesięciu) lat pozbawienia wolności;

II na podstawie art. 85 k.k., art. 86 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 569 § 1 k.p.k. orzeczone w wyrokach opisanych w pkt 6, 8, 9, 11, 12 oraz 16 kary grzywny połączył i wymierzył G. O. karę łączną grzywny 400 (czterystu) stawek dziennych przy ustaleniu jednej stawki na 15 (piętnastu) złotych;

III. na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w pkt I kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie o sygn. X K 2401/10 od dnia 07 października 2010 roku do dnia 08 października 2010 roku, w sprawie o sygn. akt II K 199/11 od dnia 28 lipca 2015 roku do dnia 15.09.2016r. oraz w sprawie o sygn. akt IV K 693/14 w dniu 21 lutego 2013 roku;

IV. w pozostałym zakresie wyżej wymienione wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu;

V. na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie co do wyroków opisanych w pkt 1, 2, 3, 4;

VI. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy adw. A. Z. kwotę 120 (stu dwudziestu) złotych oraz należny podatek VAT tytułem wynagrodzenia za obronę skazanego z urzędu;

VII. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów sądowych związanych z wydaniem wyroku łącznego.

Apelacje od powyższego wyroku wnieśli skazany G. O. oraz jego obrońca.

Skazany zaskarżył ten wyrok w całości i zarzucił mu:

1. obrazę przepisów prawa tj. art. 4§ 1 k.k. polegającą na wydaniu wyroku na podstawie przepisów nowej ustawy z dnia 20 lutego 2015r. o zmianie ustawy-Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, pomimo, że w chwili popełnienia przestępstw obowiązywała inna ustawa, której przepisy dotyczące wydania wyroku łącznego były względniejsze dla skazanego;

2. obrazę przepisów prawa procesowego w pkt V wyroku mającą wpływ na treść orzeczenia tj. na zastosowaniu art. 572 k.p.k. i umorzeniu postępowania co do wyroków 1, 2, 3 i 4 pomimo tego, że wymienione wyroki spełniają warunki do wydania wyroku łącznego;

3. rażącą niewspółmierność orzeczonej kary łącznej za przypisane przestępstwa wynikające z nie uwzględnienia przez Sąd w należytym stopniu przesłanek i okoliczności łagodzących, ścisłego związku pomiędzy poszczególnymi czynami w zakresie przedmiotowości i podmiotowości oraz krótkiego odstępu czasu pomiędzy poszczególnymi czynami i niskiej szkodliwości społecznej popełnionych czynów.

W konkluzji apelacja wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wydanie wyroku łącznego i orzeczenie następujących kar łącznych:

1. połączenie kar jednostkowych orzeczonych następującymi wyrokami: VII K 1223/00, II K 73/00, VII 1752/02, II K 199/11 i orzeczenie kary łącznej z zastosowaniem absorpcji w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 82 k.k. w brzmieniu z dnia 31 grudnia 2011r. o zaliczenie na poczet kary łącznej okresu odbytej kary pozbawienia wolności w okresie od 18 marca 2004r. do 23 listopada 2008r.;

2. połączenie kar jednostkowych orzeczonych następującymi wyrokami: X K 2401/10, IV K 115/09 i wymierzenie kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności;

3. połączenie kar jednostkowych orzeczonych następującymi wyrokami: V K 166/14, II K 746/14, II K 2147/13, VII K 767/14, VI K 892/14, III K 42/15, IX K 612/14, XII K 289/15, IV K 114/13, II K 240/15, VIII K 215/15, II K 310/15, XI K 173/15, IV K 693/14 i orzeczenie kary łącznej w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat.

Obrońca skazanego zaskarżyła ten wyrok w zakresie sposobu łączenia kar i wymiaru kary na korzyść skazanego i zarzuciła mu błąd prawa materialnego tj. art. 85 k.k. w zw. z art. 4 k.k. skutkujący odmową połączenia wszystkich kar jednostkowych i w konsekwencji rażącą niewspółmierność kary łącznej. W konkluzji apelacja wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia przez połączenie wszystkich jednostkowych kar z uwzględnieniem maksymalnej absorbcji orzeczonych kar. Apelacja zawiera również wniosek o zasądzenie kosztów obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

Na rozprawie apelacyjnej obrońca skazanego popierając obie apelacje, wobec danych wskazanych w aktualnej karcie karnej, wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Prokurator na rozprawie apelacyjnej powołując się na te same okoliczności wynikające z aktualnych danych o karalności skazanego wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Kontrola odwoławcza zainicjowana apelacjami wniesionymi przez skazanego i jego obrońcę, niezależnie od zarzutów i wniosków obu apelacji, skutkuje uwzględnieniem wniosków złożonych na rozprawie apelacyjnej przez obrońcę i prokuratora o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Na wstępie podnieść należy, że sąd wydaje wyrok łączny w sytuacji, gdy spełnione są warunki określone w art. 85 k.k. do orzeczenia kary łącznej. Zgodnie z art. 85 k.k. orzeczenie kary łącznej jest obligatoryjne. Podobnie rzecz się ma w przypadku wyroku łącznego, który jest wydawany tylko dlatego, że zaistniały przesłanki do orzeczenia kary łącznej, a o odpowiedzialności karnej za poszczególne przestępstwa orzekano w odrębnych procesach karnych. Stosownie do art. 570 k.p.k. wyrok łączny sąd wydaje z urzędu lub na wniosek stron, przy czym w postępowaniu o wyrok łączny nie obowiązuje zasada skargowości i sąd nie jest związany treścią wniosku wniesionego przez skazanego. W sytuacji gdy postępowanie w przedmiocie wyroku łącznego zainicjował sam skazany, to sposób, w jaki we wniosku określił zakres wyroków jednostkowych, które powinny być objęte tym postępowaniem, nie może mieć przesądzającego znaczenia dla określenia zakresu przedmiotowego tego postępowania. Obowiązkiem sądu wynikającym zarówno z (wspomnianej) procesowej normy z art. 570 k.p.k., jak i normy materialno-prawnej z art. 85 k.k. jest bowiem i tak przeprowadzenie postępowania w zakresie wszystkich skazań danej osoby będącej przedmiotem tego postępowania, celem ustalenia, czy popełnione przez nią przestępstwa pozostają w realnym zbiegu i przez to kary za nie orzeczone podlegają łączeniu (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2011 r., II KK 312/10, opubl. Prokuratura i Prawo rok 2011, Nr 11, poz. 24, por. też wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 24 kwietnia 2007 r., II AKa 52/07, LEX 330999).

Odnosząc owe zasady do realiów niniejszej sprawy stwierdzić należy, że Sąd Rejonowy nie uwzględnił wszystkich wyroków skazujących, które winny być przedmiotem rozpoznania w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego, a tym samym przy orzekaniu dopuścił się obrazy prawa materialnego – art. 85 k.k. Sąd I instancji dysponował nieaktualnymi na dzień wyrokowania danymi o karalności skazanego. Dane te (k-142-144) obejmowały 21 wyroków skazujących, z których ostatnim był wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 22 września 2015 r., sygn. akt IV K 693/14, podczas gdy na czas orzekania w przedmiocie wyroku łącznego (15 września 2016 r.) G. O. był również skazany prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 29 czerwca 2015 r., sygn. akt XI K 173/15, Sądu Rejonowego w Chodzieży z dnia 12 kwietnia 2016 r., sygn. akt II K 773/15, Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim z dnia 15 kwietnia 2016 r., sygn. akt II K 16/16 (k-456-458). Wyroki te nie były przedmiotem rozpoznania w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego, co sprawia, że Sąd I instancji nie ustalił pełnej sytuacji prawnej skazanego i nie rozważał wszystkich wyroków skazujących pod kątem możliwości orzeczenia kary łącznej, co, jak wskazano wyżej, skutkuje wydaniem wyroku łącznego z obrazą prawa materialnego – art. 85 k.k. Dodatkowo podnieść należy, że już po wydaniu zaskarżonego wyroku łącznego, aktualne dane o karalności ( k-456-458) G. O. zawierają kolejne prawomocne wyroki skazujące: Sądu Rejonowego Poznań- Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 12 maja 2016 r., sygn. akt III K 146/16 (prawomocny z dniem 22 listopada 2016 r.), Sądu Rejonowego w Szamotułach z dnia 6 października 2016 r., sygn. akt II K 523/16, Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 12 października 2016 r., sygn. akt VIII K 163/15 oraz Sądu Rejonowego w Wejherowie z dnia 13 października 2016 r., sygn. akt IX K 394/16, które rzutują na sytuację prawną skazanego i winny być przedmiotem rozpoznania w postępowaniu o wydanie wyroku łącznego. Prawidłowe orzekanie w sprawie w przedmiocie wydania wyroku łącznego wymaga rozważenia wszystkich wyroków skazujących, a więc zarówno tych, które były uwzględniane przez Sąd Rejonowy, jak i tych, które przedmiotem rozpoznania nie były, a tym samym powtórzenia postępowania w całości.

Przedstawione okoliczności skutkują uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Wejherowie, który jako ostatni wydał wyrok skazujący w pierwszej instancji podlegający łączeniu, a zatem zgodnie z art. 569 § 1 k.p.k. jest właściwy do wydania wyroku łącznego w niniejszej sprawie. W tym miejscu przytoczyć należy pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 26 października 2016 r., II KK 292/16 (opubl. Legalis), który Sąd Okręgowy w pełni podziela, że właściwy do rozpoznania sprawy w przedmiocie wyroku łącznego jest ten sąd, który jako ostatni wydał wyrok skazujący w pierwszej instancji, niezależnie od tego, czy kara nim orzeczona będzie podlegała łączeniu z innymi karami. Gdyby założyć, że przepis art. 569 § 1 k.p.k. wskazuje właściwość tylko w odniesieniu do tego sądu, którego skazanie podlega łączeniu z innymi karami (czyli gdy wydany zostanie wyrok łączny), to okazałoby się, że w sytuacji braku warunków do wydania wyroku łącznego nie można ustalić kryteriów co do właściwości sądu do umorzenia postępowania, zwłaszcza, iż postępowanie takie może się toczyć także z urzędu.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy w przedmiocie wydania wyroku łącznego Sąd I instancji winien poczynić prawidłowe ustalenia dotyczące aktualnej i pełnej, na czas orzekania, sytuacji prawnej skazanego i przy wyrokowaniu uwzględnić wszystkie wyroki skazujące, w których orzeczono kary potencjalnie podlegające łączeniu.

O wynagrodzeniu za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym wraz z podatkiem VAT orzeczono na podstawie § 17 ust. 5 i § 4 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Reasumując - Sąd Okręgowy orzekł jak w dyspozytywnej części wyroku.

SSO Marek Wojnar SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda SSO Aleksandra Mazurek