Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 grudnia 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, w sprawie z powództwa Ł. B. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 7.040 zł tytułem odszkodowania z umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych:

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.200 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 16 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty,

2.  oddalił powództwo w zakresie kwoty 840 zł i odsetek od tej kwoty,

3.  umorzył postępowanie w pozostałej części,

4.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 935,99 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

5.  nakazał zwrócić ze środków Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi na rzecz pozwanego niewykorzystaną zaliczkę w kwocie 38,26 zł.

W uzasadnieniu Sąd meriti wskazał, że dokonane ustalenia faktyczne dały podstawę do zakwalifikowania doznanej przez powoda szkody (uszkodzenie samochodu H. (...)) jako całkowitej, co nie było kwestionowane przez powoda. Wobec powyższego, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6200 zł, jako odpowiadającą wysokości szkody określonej metodą szkody całkowitej (11.000 zł – 5.200 zł). W pozostałej części dotyczącej odszkodowania za uszkodzenie pojazdu Sąd umorzył postępowanie wobec cofnięcia powództwa ze zrzeczeniem się roszczenia.

Powyższe orzeczenie zaskarżyła apelacją strona pozwana w części, tj. w zakresie punktu 1. - co do kwoty 1.000 zł wraz z rozstrzygnięciem o odsetkach oraz w zakresie punktu 4. - co do rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu, zarzucając Sądowi Rejonowemu:

1.  naruszenie prawa procesowego, tj.:

a.  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wyciągnięcie z zebranego w sprawie materiału dowodowego wniosków z niego niewypływających i w konsekwencji ustalenie, że wartość pozostałości pojazdu marki H. (...) wynosi 5.200 zł, a wysokość odszkodowania ustalona na kwotę 6.200 zł jest różnicą wartości pojazdu sprzed szkody - 11.000 zł oraz wartości pojazdu po szkodzie - 5.200 zł, w sytuacji, gdy z zebranego materiału dowodowego wynika, że wartość pozostałości wynosiła 5.800 zł, a zatem wysokość odszkodowania winna wynosić 5.200 zł,

b.  art. 233 § 1 w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie dozwolonych granic oceny opinii biegłego, która podlega kontroli przez sąd nie posiadający wiadomości specjalnych tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej oraz samodzielnie ustalenie przez Sąd I instancji okoliczności wymagających wiadomości specjalnych, tj. wartości pozostałości pojazdu marki H. (...) na kwotę 5.200 zł, chociaż biegły powołany w niniejszej sprawie wycenił te pozostałości na kwotę 5.800 zł,

c.  art. 328 k.p.c. poprzez sporządzenie uzasadnienia wyroku nie odpowiadającego wymaganiom, jakie stawia sądom wymieniony przepis, tj. poprzez brak dostatecznego wyjaśnienia w oparciu o jakie dowody i okoliczności sąd wyprowadził wniosek, iż należne powodowi odszkodowanie wynosi łącznie 6.200 zł, w sytuacji gdy z opinii biegłego A. S. wynika jednoznacznie, że powód poniósł szkodę w wysokości 5.200 zł;

2.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 824 ¹ k.c. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda świadczenia pieniężnego przekraczającego wysokość uzasadnionego odszkodowania i nie pozostającego w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od niego na rzecz powoda tytułem odszkodowania kwoty 5.200 zł oraz o rozstrzygnięcie o kosztach postępowania, w tym kosztach zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji, według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz od strony pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna i skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku.

Jakkolwiek Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własny ustalony przez Sąd Rejonowy stan faktyczny, to rację ma skarżący, że Sąd ten naruszył art. 233 § 1 k.p.c. - dokonując w pewnej jego części dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów – co się następnie przełożyło na wywiedzenie z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego błędnych wniosków jurydycznych.

Pomimo dokonania prawidłowego ustalenia na podstawie dowodu z opinii biegłego sądowego, że wartość pojazdu powoda przed powstaniem szkody wynosiła 11.000 zł, zaś wartość pozostałości pojazdu 5.800 zł (co znajduje wprost odzwierciedlenie w treści ustaleń faktycznych), Sąd Rejonowy na etapie stosowania przepisów prawa materialnego ostatecznie błędnie przyjął (tzn. błędnie ustalił okoliczność faktyczną), że wartość doznanej przez powoda szkody, określona metodą szkody całkowitej (obliczona poprzez odjęcie od wartości pojazdu sprzed szkody wartości jego pozostałości), w przedmiotowym stanie faktycznym odpowiada kwocie 6.200 zł, wskazując przy tym wprost sposób jej obliczenia polegający na pomniejszeniu kwoty 11.000 zł o kwotę 5.200 zł. Treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje, że Sąd meriti popełnił dwa błędy: pierwszy – merytoryczny, polegający na podstawieniu do obliczeń niewłaściwej wartości pozostałości pojazdu powoda (5.200 zł zamiast 5.800 zł) oraz drugi – arytmetyczny, polegający na błędnym obliczeniu różnicy przyjętych przez siebie kwot (6.200 zł zamiast 5.800 zł).

Powyższy błąd w zakresie ustalenia stanu faktycznego skutkował naruszeniem przez Sąd Rejonowy przepisów prawa materialnego, tj. art. 361 § 1 k.c. w zw. z art. 824 ¹ k.c. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda odszkodowania w wysokości przewyższającej rozmiar doznanej przez powoda szkody. Prawidłowe dokonanie subsumpcji poprawnie ustalonego stanu faktycznego powinno bowiem doprowadzić Sąd I instancji do ustalenia, że doznana przez powoda szkoda majątkowa, ustalona metodą szkody całkowitej, wyraża się kwotą 5.200 zł, będącą wynikiem pomniejszenia wartości pojazdu powoda sprzed szkody (11.000 zł) o wartość jego pozostałości (5.800 zł).

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., zmienił zaskarżony wyrok w punktach 1.,2. i 4. w ten sposób, że zasądzoną w jego punkcie 1. kwotę 6.200 zł obniżył do kwoty 5.200 zł, jednocześnie podwyższając wskazaną w punkcie 2. kwotę 840 zł, w jakiej powództwo zostało oddalone, do kwoty 1.840 zł.

Zmiana wyroku w zakresie roszczenia głównego skutkować musiała zmianą zawartego w jego punkcie 4. rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania przed Sądem pierwszej instancji. Uwzględniając, że na skutek rozszerzenia powództwa dokonanego pismem z dnia 17 czerwca 2017 r. (k. 118-120) wartość przedmiotu sporu w sprawie wynosiła 16.176,98 zł, powód ostatecznie wygrał przedmiotową sprawę w 32,14% (przegrywając ją w 67,86%). Poniósł przy tym faktycznie koszty postępowania rozpoznawczego w kwocie 2.711,61 zł (pozwany poniósł koszty w kwocie 1.978,74 zł, a łączna wysokość poniesionych przez obie strony kosztów postępowania rozpoznawczego wyniosła 4.690,35 zł). Sąd Okręgowy, zachowując wyrażoną w art. 100 zd. 1. k.p.c. zasadę rozdzielenia kosztów stosownie do wyniku postępowania ustalił, że powód powinien ponieść koszty postępowania rozpoznawczego w kwocie 3.182,87 zł (tj. 67,86% z kwoty 4.690,35 zł), w związku z czym zmienił zatem zaskarżone rozstrzygnięcie w jego punkcie 4., zasądzając kwotę 471,26 zł (3.182,87 zł - 2.711,61 zł) od powoda na rzecz pozwanego towarzystwa ubezpieczeń. Pozwany bowiem faktycznie poniósł koszty postępowania rozpoznawczego w kwocie 1.978,74 zł, a – stosownie do wyniku postępowania – powinien był ponieść je w kwocie 1.507,47 zł.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł w punkcie II wyroku zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził z tego tytułu od powoda na rzecz pozwanego towarzystwa ubezpieczeń kwotę 185,00 zł. Na kwotę tę złożyły się uiszczona przez pozwanego opłata od apelacji w wysokości 50 zł oraz wynagrodzenie jego pełnomocnika w kwocie 135 zł ustalone w oparciu o § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 2 w rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804) w brzmieniu nadanym mocą § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. (Dz.U. 2016.1667).