Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu VI Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący SSR Łukasz Kozakiewicz

Protokolant st. sekr. sąd. Dorota Płatowicz

po rozpoznaniu w dniu 5 września 2016 r. na rozprawie sprawy

z powództwa K. J., A. D.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę 16 649,19 zł

I.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. rzecz powodów K. J. i A. D. solidarnie kwotę 14.980,33 zł (czternaście tysięcy dziewięćset osiemdziesiąt złotych 33/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 października 2015r.,

II.  dalej idące powództwo oddala,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 3.403,30 zł (trzy tysiące czterysta trzy złote 30/100) tytułem kosztów procesu,

IV.  nakazuje stronom uiszczenie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wałbrzychu kwot: powodom solidarnie – 2,78 zł (dwa złote 78/100); pozwanemu – 25,02 zł (dwadzieś cia pięć złotych 02/100) tytułem kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Powodowie – K. J. i A. D. wnieśli o zasądzenie od pozwanego – (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 16.649,19 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu podał, że należący do K. S. samochód marki V. uległ uszkodzeniu w wypadku, którego sprawcy pozwany udzielał ochrony ubezpieczeniowej. Pozwany w postępowaniu likwidacyjnym ustalił koszty naprawy pojazdu i zapłacił odszkodowanie w wysokości 20.797,91 zł. Zdaniem powodów koszt naprawy uszkodzonego pojazdu winien wynosić 37.526,44 zł, a dochodzona kwota stanowi różnicę między odszkodowaniem wypłaconym a należnym wraz ze skapitalizowanymi odsetkami. Dochodzoną wierzytelność powodowie nabyli w wyniku przelewu wierzytelności.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu. Zarzucił, że ustalone w postępowaniu likwidacyjnym i wypłacone odszkodowanie rekompensuje w całości poniesioną szkodę, a dla przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego wystarczające było zastosowanie części zamiennych oznaczonych symbolem Q.

Sąd ustalił.

W dniu 11 września 2015r., w wyniku kolizji, doszło do uszkodzenia należącego do K. S. samochodu marki V. numer rejestracyjny (...). Poszkodowana zgłosiła tak powstałą szkodę pozwanemu w dniu 15 września 2015r. Pozwany udzielał ochrony ubezpieczeniowej z tytułu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów kierującemu pojazdem, odpowiedzialnemu za uszkodzenie samochodu marki V. numer rejestracyjny (...) .

bezsporne.

Zakres uszkodzeń samochodu marki V. numer rejestracyjny (...) obejmował: błotnik przedni, poszycie drzwi przednich, szkło lusterka, poszycie drzwi tylnych, uszczelkę zewnętrzna, okładzinę zderzaka tylnego, błotnik tylny, tarczę koła (przód i tył), oponę.

Dowód: kalkulacja naprawy Nr(...) – k. 24 – 30, kosztorys Nr (...) – k. 15 – 18, fotografie – k. 38.

Pozwany ustalił koszty naprawy pojazdu marki V. numer rejestracyjny (...), przy użyciu oryginalnych części zamiennych producenta pojazdu (V.) oraz części zamiennych innych producentów oraz wskaźnik urealnienia wartości części zamiennych w wysokości 40 – 80% na łączną kwotę 16.908,87 zł netto, tj. 20.797,91 zł brutto, w tym:



części zamienne: 12.277,62 zł,



lakierowanie: 2.305,70 zł,



robocizna (mechanik, blacharz): 1.380,- zł (w stawce 50,- zł za 1 rbg przy przyjęciu czasu naprawy w ilości 31,2 rbg),



robocizna (lakiernik): 700,- zł (w stawce 50,- zł za 1 rbg przy przyjęciu czasu naprawy w ilości 14 rbg).

Dowód: kosztorys Nr (...) – k. 15 – 18.

Pozwany przyznał i wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie w łącznej wysokości 20.797,91 zł tytułem kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu.

Dowód: pismo z dn. 3.11.2015r. – k. 31 – 32, pismo z dn. 12.06.2015r. – k. 33 – 34.

W sporządzonej przez powodów kalkulacji, koszty naprawy uszkodzonego pojazdu przy użyciu oryginalnych części zamiennych producenta pojazdu (V.) określono na kwotę 30.444,80 zł netto (37.447,10 zł brutto), w tym:



części zamienne: 24.254,05 zł w tym normalia: 475,57 zł



lakierowanie: 2.082,39 zł,



robocizna (mechanik): 2.870,- zł (w stawce 100,- zł za 1 rbg przy przyjęciu czasu naprawy w ilości 28,7 rbg),



robocizna (lakiernik): 1.320,- zł (w stawce 100,- zł za 1 rbg przy przyjęciu czasu naprawy w ilości 13,2 rbg).

Dowód: kalkulacja naprawy Nr (...) – k. 24 – 30, pismo z dn. 5.11.2014r. z załącznikiem – k. 35, 36.

W dniu 29 września 2015r. powodowie nabyli od K. S. wierzytelność o zapłatę odszkodowania w związku wypadkiem z dnia 11 czerwca 2013r., obejmującego dodatkowe koszty naprawy pojazdu. Pismem z dnia 29 września 2015r. K. S. zawiadomił pozwanego o zbyciu wierzytelności na rzecz powodów.

Dowód: umowy przelewu wierzytelności z dn. 29.09.2015r. – k. 19 – 20, zawiadomienia o przelewie wierzytelności z dn. 29.09.2015r. – k. 21.

Uzasadniony koszt naprawy samochodu marki V. numer rejestracyjny (...), wynosił przy zastosowaniu oryginalnych części producenta pojazdu (O) – 29.181,60 zł netto (35.893,37 zł brutto), w tym:



części zamienne: 24.282,26 zł



normalia: 476,12 zł,



lakierowanie: 2451,56 zł,



lakierowanie (robocizna): 1360,- zł (w stawce 100,- zł za 1 rbg przy przyjęciu czasu naprawy w ilości 13,6 rbg),



robocizna (mechanik): 3030,- zł (w stawce 100,- zł za 1 rbg przy przyjęciu czasu naprawy w ilości 30,3 rbg),

Wartość części zmiennych podlegała pomniejszeniu o kwotę 1.992,22 zł tytułem ubytku wartości wymienianego błotnika (o 30%) z uwagi na jego uprzednie, niezwiązane ze zdarzeniem sprawczym, uszkodzenie.

Zastosowanie do naprawy części zamiennych stanowiących zamienniki oznaczone symbolem Q byłoby niemożliwe w z uwagi na brak na rynku tego rodzaju części o odpowiednich parametrach.

Dowód: opinia biegłego – k. 118 – 139, opinia uzupełniająca biegłego – k. 160 – 161.

Pismem z dnia 19 października 2015r. powodowie wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 16.649,19 zł tytułem brakującego odszkodowania stanowiącego koszty naprawy pojazdu.

Dowód: pismo z dn. 19.10.2015r. – k. 22 – 23.

Sąd zważył.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie powołanych przez obie strony dowodów z dokumentów w postaci: umowy przelewu wierzytelności i zawiadomienia o tym przelewie oraz pism, kosztorysów i fotografii – prawdziwości i rzetelności których żadna z nich nie zaprzeczyła, co pozwalało uznać je za właściwe i miarodajne źródło informacji o stanie faktycznym sprawy.

Sąd przeprowadził także dowód z opinii biegłego na okoliczność uzasadnionych kosztów naprawy samochodu marki V. numer rejestracyjny (...). Opinia ta jawi się jako rzetelna i spójna, dając rzetelne źródło informacji o tym istotnym elemencie stanu faktycznego, określając koszty naprawy pojazdu przy użyciu oryginalnych części zamiennych producenta pojazdu (części z grupy O, a także możliwy efekt przeprowadzonych w ten sposób napraw. Opinia ta została zakwestionowana przez powodów, którzy podważali zasadność potrącenia wartości części zamiennych. W opinii uzupełniającej biegły wyjaśnił, że potrącenie wartości części zamiennych związane było z ubytkiem wartości podlegającego wymianie błotnika (o 30%) z uwagi na jego uprzednie, niezwiązane ze zdarzeniem sprawczym uszkodzenie. Potrącenie to nie było związane z amortyzacją pojazdu. Jednocześnie biegły wyjaśnił, że zastosowanie nowego błotnika w miejsce uszkodzonego, w sytuacji gdy był on również uszkodzony wcześniej wskutek innego zdarzenia, nie spowoduje zwiększenia wartości pojazdu. Wyjaśnienia biegłego należało uznać za przekonujące, tym bardziej, że powodowie nie twierdzili i nie dowodzili, że sporna część (błotnik) nie była uprzednio (przed wypadkiem) uszkodzona.

Sąd oddalił wnioski obu stron o przeprowadzenie dowodu z akt szkodowych w zakresie, w jakim nie sprecyzowały one dokumentów mających stanowić wnioskowane środki dowodowego. Żądanie przeprowadzenia dowodu z całości akt szkodowych nie mogło zostać uwzględnione. Przenosiłoby bowiem na Sąd obowiązek doboru właściwych do tezy dowodowej środków dowodowych, prowadząc do naruszenia zasady kontradyktoryjności i równości stron procesu. Sąd oddalił wniosek powodów o zwrócenie się do archiwum (...) S.A. o przedstawienie akt szkodowych. Powodowie w żaden sposób nie wykazali zasadności obaw o to, że pozwany przedstawi niekompletne akta szkodowe. Wniosek taki był tym bardziej nieuprawniony, że zgłoszono go jeszcze przed złożeniem odpowiedzi na pozew oraz złożeniem akt szkodowych.

Oddaleniu podlegały również wnioski powoda o przeprowadzenie dowodu z dokumentów z akt szkodowych w postaci protokołu oględzin pojazdu, gdyż pozwany nie przedstawił tych dokumentów. Zaniechanie pozwanego w tym zakresie Sąd ocenił przez pryzmat wytycznych z art. 233 § 2 k.p.c., na niekorzyść pozwanego – uznając za udowodnione okoliczności, co do których powód powołał w/w dowody. Należało także oddalić wniosek pozwanego o zobowiązanie biegłego do wskazania czy części zamienne oznaczone symbolem Q pochodzą z linii producenta pojazdu i zostały wykonane zgodnie z jego technologią. Dowód z opinii biegłego nie służy ustalaniu stanu faktycznego, a niewątpliwie w takich kategoriach należy postrzegać kwestię sposobu produkcji części zamiennych, a ocenie ustalonego stanu faktycznego przez pryzmat wiadomości specjalnych. Okoliczność wnioskowana przez pozwanego winna zostać zatem wykazana innym niż opinia biegłego środkiem dowodowym. Zgłaszanie dowodów może być ocenione jako nieprzydatne dla wyjaśnienia sprawy lub zmierzające do zwłoki, wówczas gdy teza dowodowa jest nieistotna dla rozstrzygnięcia lub proponowany środek jest nieprzydatny do jej udowodnienia, co miało miejsce w przypadku w/w wniosków dowodowych ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 października 1999r., sygn. akt I PKN 316/99, OSNP z 2001r., Nr 5, poz. 151; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2001r., sygn. akt III CKN 1393/00, LEX Nr 603170).

W pierwszym rzędzie należy wskazać, że powodom przysługiwała legitymacja czynna w niniejszej sprawie. Nabyli oni bowiem – na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 29 września 2015r. – wierzytelność wobec pozwanego z tytułu odszkodowania za skutki wypadku z dnia 11 czerwca 2013r. (art. 509 k.c., art. 510 § 1 k.c.). K. S. jako zbywca wierzytelność skierowała do pozwanego zawiadomienie o dokonanym przelewie wierzytelności, której to okoliczności pozwany nie przeczył. Niemniej z uwagi na brak dowodów na faktyczną datę doręczenia tego zawiadomienia należało uznać, że nastąpiło ono najpóźniej z chwilą doręczenia pozwanemu odpisu pozwu, co jednak – z uwagi na charakter sformułowanych w odpowiedzi na pozew zarzutów – nie miało istnego znaczenia dla wyniku sprawy. Umowa przelewu wierzytelności określała wierzytelność w sposób umożliwiający jej identyfikację, wskazując na jej źródło w postaci zdarzenia z dnia 11 czerwca 2013r. Wskazać należy, że roszczenie odszkodowawcze może być niemożliwe do oznaczenia z góry w pieniądzu. Sama wierzytelność powstaje bowiem z chwilą zaistnienia zdarzenia powodującego szkodę, jednak jej wartość może być ustalona dopiero po określeniu zakresu szkody. Nie można jednocześnie wyłączyć dopuszczalności sprzedaży takiej wierzytelności jeszcze przed ostatecznym ustaleniem jej wysokości. Skoro bowiem dopuszczalny jest przelew wierzytelności przyszłej, to tym bardziej dopuszczalny jest przelew wierzytelności istniejącej, wynikającej ze sprecyzowanego stosunku prawnego, ale której wysokość wymaga doprecyzowania ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2012r., sygn. akt V CSK 219/11, LEX Nr 1243093; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 25 marca 2014r., sygn. akt I ACa 885/13, LEX Nr 1461185; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 września 2013r., sygn. akt VI ACa 398/13, LEX Nr 1544537). W żadnym wypadku nie można też przyjąć niedopuszczalności przelewu wierzytelności o odszkodowanie jako sprzecznej z właściwością zobowiązania ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2009r., sygn. akt III CZP 18/09, OSNC z 2010r., Nr 1, poz. 11). Nie stoi temu również na przeszkodzie charakter odpowiedzialności łączącej sprawcę szkody i ubezpieczyciela (in solidum). Ustawowe wyłączenia w tym zakresie dotyczą zaś jedynie odszkodowania za szkody na osobie (art. 449 k.c.). W kwestii causae przelewu wierzytelności, wypada wyjaśnić, że umowa ją przenosząca miała charakter umowy sprzedaży, o czym świadczy fakt oznaczenia – w § 4 umowy – ceny sprzedaży (art. 510 § 1 k.c.). Należy jednak zaznaczyć, że przelew wierzytelności może nastąpić także pod tytułem darmym, bez uszczerbku dla jego ważności i skuteczność ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 września 2013r., sygn. akt VI ACa 398/13, LEX Nr 1544537).

Legitymacja bierna pozwanego nie była w niniejszej sprawie kwestionowana (art. 822 § 4 k.c.), a pozwany przyjął ją na siebie co do zasady, nie kwestionując sprawstwa sprawcy szkody oraz wypłacając odszkodowanie w wysokości 20.797,91 zł. Jako ubezpieczyciel sprawcy szkody w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów, pozwany ponosił bowiem odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 11 czerwca 2013r.

W oparciu o przeprowadzone dowody, Sąd ustalił istotne okoliczności sprawy, w tym bezsporną w istocie okoliczność zaistnienia zdarzenia powodującego szkodę w pojeździe powodów marki V. numer rejestracyjny (...) należącym do K. S. oraz udzielania sprawcy tego zdarzenia ochrony ubezpieczeniowej przez pozwanego. Okoliczności te zostały przyznane przez pozwanego w odpowiedzi na pozew a zatem należało je uznać za bezsporne. Zakres uszkodzeń w/w pojazdu okazał się w istocie również bezsporny, gdyż kosztorysy pozwanego i powodów przewidywały naprawę tych samych elementów pojazdu (pozwany uznał zasadność naprawy w szerszym zakresie niż powodowie, przewidując naprawę także wykładziny i spoilera tylnego pozwany). Właściwy zakres uszkodzeń a tym samym naprawy potwierdziły wnioski opinii biegłego.

W myśl przepisu art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odpowiedzialność za skutki takiego zdarzenia oparta jest na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 392 z późn. zm.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem tym jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 cyt. ustawy). Z kolei zgodnie z art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Skoro bezpośrednim skutkiem zdarzenia z dnia 11 czerwca 2013r. było uszkodzenie samochodu marki V. numer rejestracyjny (...), to pozwanego, jako ubezpieczyciela sprawy szkody, obciążał obowiązek jej naprawienia.

Spór koncentrował się jedynie na wysokości należnego powodom, w związku z powstałą szkodą, odszkodowania. Powodowie stali na stanowisku, że roszczenie o naprawienie tego typu szkody pozostaje niezależne od tego, czy pojazd został faktycznie naprawiony ani czy poszkodowany w ogóle zamierza go naprawić. Jednocześnie poszkodowany miał prawo zastosować części zamienne producenta pojazdu oraz skorzystać z usług autoryzowanego serwisu, a odszkodowanie winno obejmować zwrot również takich kosztów. Kwestionowali przy tym wysokość ustalonego i przyznanego przez pozwanego odszkodowania. Pozwany z kolei twierdził, że ustalone odszkodowanie z uwagi na wiek pojazdu doprowadziło do naprawienia szkody.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że przedstawione przez powodów stanowisko co do braku zależności między prawem do odszkodowania za uszkodzenie pojazdu a jego uprzednią naprawą (a nawet zamiarem naprawy), poparte szeregiem wypowiedzi judykatury, jest w pełni akceptowane przez Sąd rozpoznający niniejszą sprawę. Chodziło bowiem o zapewnienie poszkodowanemu rekompensaty uszczerbku majątkowego doznanego w związku z uszkodzeniem pojazdu, która przysługuje mu wszak niezależnie od tego, w jaki sposób spożytkuje on uzyskane odszkodowanie. Naprawienie szkody może, w razie takiego wyboru poszkodowanego, polegać na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej i nie powinno być uzależnione od sposobu jej wykorzystania przez poszkodowanego. Szkodą podlegającą naprawieniu jest bowiem uszczerbek w majątku poszkodowanego, co prawda konkretyzujący się zwykle w konieczności poniesienia kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, jednak nie będący od niej uzależnionym ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988r., sygn. akt I CR 151/88, LEX Nr 8894, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2011r., sygn. akt III CZP 68/01, OSNC z 2002r., Nr 6, poz. 74; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003r., sygn. akt IV CKN 387/01, LEX Nr 141410). W takim przypadku, wysokość szkody należy obliczać na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych kosztów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów materiału i robocizny według cen z daty ich ustalenia ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002r., sygn. akt V CKN 908/00, LEX Nr 54365; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r., sygn. akt III CZP 32/03, OSNC z 2004r., Nr 4, poz. 51). Przez koszty uzasadnione należy rozumieć takie, które odpowiadają realiom rynkowym, a przy tym zapewniają dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu zgodnie z wymogami technologicznymi i w sposób zapewniający jego późniejszą eksploatację. Nie jest przy tym z góry wykluczone zastosowanie do naprawy oryginalnych części zamiennych producenta pojazdu ani zlecenie jej autoryzowanemu serwisowi i to bez względu na wiek i stan eksploatacyjny uszkodzonego pojazdu ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r., sygn. akt III CZP 32/03, OSNC z 2004r., Nr 4, poz. 51; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2012r., sygn. akt III CZP 85/11, OSNC z 2013r., Nr 3, poz. 37). W obrębie odpowiedzialności odszkodowawczej, przy obowiązywaniu zasady pełnej kompensacji, zdarzenie będące źródłem szkody nie może bowiem prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 kwietnia 2004r., sygn. akt I CK 557/03, LEX Nr 585672; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1998r., sygn. akt III CZP 72/97, OSNC z 1998r., Nr 9, poz. 133).

W niniejszej sprawie zakres uszkodzeń pojazdu marki V. numer rejestracyjny (...) oraz koszt ich usunięcia potwierdzają przeprowadzone w sprawie dowody z dokumentów i opinii biegłego. W konsekwencji, należało uznać, że powodom jako nabywcom wierzytelności, przysługuje prawo do odszkodowania w wysokości rekompensującej koszty naprawienia pojazdu marki V. numer rejestracyjny (...). Odszkodowanie ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia powodującego szkodę, istniejący od chwili wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą wartości szkody. Wysokość tej szkody należy obliczać na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych kosztów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów materiału i robocizny według cen z daty ich ustalenia z uwzględnieniem faktycznego zakresu i sposobu naprawy ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002r., sygn. akt V CKN 908/00, LEX Nr 54365).

W niniejszej sprawie uzasadnione koszty naprawy uszkodzonego pojazdu obejmowały koszty robocizny mechanika i lakiernika w stawce 100,- zł za roboczogodzinę, a także zakupu części zamiennych, materiału lakierniczego i elementów dodatkowych (normalia). Wartość naprawy wykonanej w powyższy sposób należało ustalić w oparciu o wnioski zawarte w opinii biegłego, z uwzględnieniem stanowiska powodów przedstawionego w sporządzonej na ich zlecenie kalkulacji naprawy. Wartości wskazane w opinii biegłego (dla poszczególnych składowych kosztów takich jak części zamienne, robocizna, materiał lakierniczy, etc.) wyznaczały maksymalną wartość uzasadnionych kosztów naprawy. Koszty deklarowane przez powodów w sporządzonej na ich zlecenie kalkulacji należało zatem uwzględnić w takim zakresie, w jakim nie przekraczały one wartości podanych w opinii biegłego. Wartość robocizny blacharza, mechanika i lakiernika , prac dodatkowych oraz materiału lakierniczego i normaliów wskazana przez powodów okazała się niższa niż ujęta w opinii biegłego, stąd należało uwzględnić ją w całości. Rozbieżność obejmowała jedynie wartość części zamiennych. Według powodów wynosiła ona 23.778,48 zł netto. Biegły ustalił ją na kwotę 24.282,26 zł netto, przy czym podlegała ona pomniejszeniu o ubytek wartości błotnika w związku z jego uprzednim (zaistniałym przed zdarzeniem sprawczym) uszkodzeniem o kwotę 1.992,22 zł. Wartość części zamiennych ustalona przez biegłego wynosiła zatem finalnie 22.290,04 zł (24.282,26 zł – 1.992,22 zł) i jako taka była niższa od wartości określonej przez powodów. W tym miejscu należy wskazać, że stanowisko biegłego co do potrzeby uwzględnienia ubytku wartości błotnika należało uznać za prawidłowe. Naprawienie szkody obejmuje bowiem przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego. Jeśli zatem pojazd przed wypadkiem posiadał uszkodzenia, to w wyniku usunięcia skutków wypadku nie może on zostać doprowadzony do stanu lepszego, a jeśli sytuacja taka zostaje wymuszona wymogami technologicznymi (nie sposób przyjąć zasadności zamontowania w miejsce zniszczonego błotnika, błotnika odpowiednio uszkodzonego), to koszt naprawy pojazdu wymaga odpowiedniego pomniejszenia. Nie jest to przy tym związane z amortyzacją wartości pojazdu a stanowi wynik odniesienia kosztów naprawy poszczególnych elementów pojazdu do ich stanu sprzed szkody. Rzeczone potrącenie było tym bardziej uzasadnione, że w wyniku zastosowania nowej części (błotnika) pojazd nie zyskałby na wartości, a zatem pozwany nie mógłby bronić się opartym na tym zarzutem i żądać odpowiedniego do tego zwiększenia, zmniejszenia wysokości świadczenia. Jednocześnie nie może rodzić wątpliwości, że naprawienie szkody nie może prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego (czy jego następców prawnych), czemu przeciwdziała właśnie dokonane potrącenie. Co za tym idzie, w ocenie Sądu uzasadnione koszty zakupu części zamiennych w celu naprawy uszkodzonego pojazdu wynosić winny w ślad za wnioskami opinii biegłego – kwotę 22.290,04 zł. Łączne uzasadnione koszty naprawy uszkodzonego pojazdu wynosiły zatem 29.088,- zł netto, tj. 35.778,24 zł brutto (części wg wartości przyjętych przez biegłego: 22.290,04 zł + normalia wg wartości przyjętych przez powodów: 475,57 zł + robocizna wg wartości przyjętych przez powodów 2.870,- zł + robocizna lakiernika wg wartości przyjętych przez powodów 1.320,- zł + materiał lakierniczy wg wartości przyjętych przez powodów 2.082,39 zł + prace dodatkowe wg wartości przyjętych przez powodów: 50,- zł).

Biegły w opinii wyjaśnił, że w zakresie wymagającym naprawy, na rynku nie były dostępne części zamienne oznaczone symbolem Q, posiadające odpowiednie parametry. Pozwany nie przeciwstawił się tym twierdzeniom, mimo że w swoim kosztorysie przewidział zastosowanie zamienników. Z kolei pozwany dokonując wyceny części zamiennych, zastosował wskaźnik urealnienia ich wartości wynoszący od 40 do 80%. Nie wyjaśnił jednak, a tym bardziej nie wykazał, aby działanie takie było uzasadnione co do zasady a zwłaszcza wysokości. Tego rodzaju arbitralne stanowisko pozwanego, nie może stanowić podstawy dla ustalania uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu. W uwzględnionej przez Sąd opinii biegłego, koszty robocizny skalkulowano przyjmując stawkę za 1 roboczogodzinę w wysokości 100,- zł. Pozwany w swoim kosztorysie ustalił ją na kwotę 50,- zł, jednak nie wyjaśnił przyczyn przyjęcia jej na tym poziomie, poza wskazaniem, że odpowiada ona warunkom rynkowym. Trzeba mieć jednak na uwadze, że biegły ustalając stawkę robocizny na poziomie 100,- zł za 1 roboczogodzinę również kierował się sytuacją rynkową. Jednocześnie pozwany nie zakwestionował opinii biegłego w tym zakresie. Należało zatem uznać, że koszty robocizny wskazane w opinii biegłego odpowiadały rzeczywistym kosztom robocizny poniesionym przez powodów.

Po myśli art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła, przy czym wypłacone przez ubezpieczyciela odszkodowanie zasadniczo nie może być wyższe od poniesionej szkody (art. 824 ¹ § 1 k.c.). W przypadku uszkodzenia pojazdu, odszkodowanie winno obejmować uzasadnione koszty przywrócenia go do stanu poprzedniego. Przez koszty uzasadnione należy rozumieć takie, które odpowiadają realiom rynkowym, a przy tym zapewniają dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu zgodnie z wymogami technologicznymi i w sposób zapewniający jego późniejszą eksploatację ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r., sygn. akt III CZP 32/03, OSNC z 2004r., Nr 4, poz. 51).

Co za tym idzie, należne powodom odszkodowanie obejmujące uzasadnione koszty naprawy pojazdu marki V. numer rejestracyjny (...) przy zastosowaniu części zamiennych oznaczonych symbolem O (35.778,24 zł brutto) pomniejszone o kwotę wypłaconego już odszkodowania (20.797,91 zł), winno wynosić kwotę 14.980,33 zł (35.778,24 zł – 20.797,91 zł).

Od tej kwoty przysługiwały powodom także odsetki ustawowe (art. 481 § 1 i 2 k.c.). Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 cyt. ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, przy czym gdyby wyjaśnienie w tym terminie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. Poszkodowany zgłosił pozwanemu szkodę w dniu zdarzenia, tj. 15 września 2015r. Termin do spełnienia świadczenia ubezpieczeniowego przypadał więc w dniu 15 października 2015r., a zatem żądanie zasądzenia odsetek od dnia 16 października 2015r. było uzasadnione. Pozwany nie powołał się, a tym bardziej nie wykazał, zaistnienia przyczyn usprawiedliwiających opóźnienie w zakończeniu postępowania likwidacyjnego.

W tym stanie rzeczy, należało zasądzić od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwotę 14.980,33 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 października 2015r., orzekając jak w pkt I wyroku.

Powództwo podlegało oddaleniu co do kwoty 1553,73 zł. Na koszty naprawy pojazdu składały się koszty zakupu części zamiennych, materiału lakierniczego oraz normaliów a także koszty robocizny mechanika – blacharza i lakiernika. Jak wskazano wyżej, koszty zakupu części zamiennych podlegały pomniejszeniu o ubytek wartości błotnika w związku z jego uszkodzeniem zaistniałym przed zdarzeniem powodującym szkodę. Spowodowało to ustalenie wysokości uzasadnionych kosztów części zamiennych poniżej kwoty deklarowanej przez powodów i dochodzonej pozwem. Jednocześnie, z przyczyn wyjaśnionych już wyżej, powództwo w tym zakresie nie zasługiwało na uwzględnienie. Koszty naprawy przenoszące wartości uzasadnione realiami wynikowymi, których górną granicę określono w opinii biegłego, nie mogą być uznane za pozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem sprawczym (art. 361 § 1 k.c.) jak i za odpowiednie do wartości szkody (art. 363 § 1 k.c.).

W tym stanie rzeczy, orzeczono jak w pkt II wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. i art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 105 § 2 k.p.c. Powództwo zostało uwzględnione w 90 % i oddalono w 10% co uprawniało strony do adekwatnego do w/w wskaźnika zwrotu kosztów procesu. Poniesione przez powodów koszty procesu wynosiły łącznie 4.050,- zł i obejmowały: opłatę sądową od pozwu w wysokości 833,- zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400,- zł (§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – tekst jednolity: Dz. U. Nr 2013, poz. 490 w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz. U. poz. 1804), koszty opłaty skarbowej uiszczonej od złożonego dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17,- zł oraz koszty przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, pokryte z zaliczki powodów do kwoty 800,- zł. Poniesione przez pozwanego koszty procesu wynosiły łącznie 2.417,- zł i obejmowały: koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400,- zł (§ 6 pkt 5 cyt. rozporządzenia) oraz koszty opłaty skarbowej uiszczonej od złożonego dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17,- zł . Uwzględniając zakres, w jakim każda ze stron wygrała spór, powodowi przysługiwały koszty procesu w wysokości 3.645,- zł (4.050,- zł x 90%), zaś pozwanemu w wysokości 241,70 zł (2.417,- zł x 10%), co po zbilansowaniu dawało kwotę 3.403,30 zł (3.645,- zł – 241,70 zł) należną powodom.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w pkt III wyroku.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić […], sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu (art. 98 § 1 k.p.c.). Łączne koszty przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego ustalone prawomocnym postanowieniami Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 6 kwietnia 2016r. i z dnia 15 czerwca 2016r. wynosiły 827,80 zł (541,53 zł + 286,27 zł) i zostały pokryte z zaliczki powodów do kwoty 800,- zł a w pozostałym zakresie tymczasowo przez Skarb Państwa. Koszty w części pokrytej przez Skarb Państwa podlegały rozliczeniu stosownie do wyniku sprawy. Co za tym idzie powodowie pozostają zobowiązani solidarnie do pokrycia tych kosztów co do kwoty 2,78 zł (27,80 zł x 10%) zaś pozwany do kwoty 25,02 zł (27,80 zł x 90%), które strony winny uiścić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wałbrzychu – o czym orzeczono w pkt IV wyroku.