Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 25 maja 2016 r. w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 2.548,56 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 15 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy , po przekazaniu mu sprawy , ustalił i zważył , że w dniu 20 czerwca 2015 r. powód zawarł z pozwaną umowę świadczenia usługi prawnej reprezentacji procesowej. W dniu 7 sierpnia 2015 r. powód wystawił pozwanej fakturę nr (...) na kwotę 2.548,56 zł. Na w/w fakturze wskazano, że faktura została zapłacona przez potrącenie. Faktura nie zawiera informacji o terminie zapłaty.

Pozwana nie udzieliła odpowiedzi na pozew, jak i prawidłowo zawiadomiona o terminie rozprawy w dniu 16 grudnia 2016 r. nie stawiła się do Sądu, a tym samym nie wdała się w spór co do istoty sprawy. Powyższa sytuacja uprawniała Sąd do wydania wyroku zaocznego na podstawie art. 339 § 1 k.p.c. Zgodnie z § 2 powołanego przepisu w takim wypadku sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, ale tylko w sytuacji, gdy nie budzą one uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy, a więc przykładowo nie są ze sobą sprzeczne. Uznanie bowiem za prawdziwe twierdzeń zawartych w pozwie nie zwalnia sądu od oceny zasadności żądania opartego na tych twierdzeniach. Na sądzie rozpoznającym sprawę, w której zaistniały przesłanki do wydania wyroku zaocznego, zawsze spoczywa obowiązek rozważenia czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania. W tym zakresie bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c., negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 1999 r., sygn. I CKU 176/97, opubl. Prok. i Pr. 1999 r., Nr 9, poz. 30).

Powód w uzasadnieniu pozwu wskazał, że termin początkowy naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie w płatności to dzień następny po terminie płatności faktury VAT, a tymczasem przedłożona przez powoda faktura nr (...) nie określa w ogóle terminu zapłaty należności. Na fakturze wskazano zaś , że została ona zapłacona przez potrącenie. Wobec powyższego nie sposób uznać, że pozwana jest dłużnikiem powoda w zakresie należności objętej przedmiotową fakturą. W tym stanie sprawy powództwo w całości jako niezasadne na podstawie art. 6 k.c. zostało oddalone.

Wyrok powyższy zaskarżyła powódka wnosząc o jego zmianę poprzez zasądzenie kwoty 2.548,56 zł lub uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do rozpoznania sądowi I instancji. Wniosła także o dopuszczenia i przeprowadzenie dowodu z dokumentu w postaci faktury VAT nr (...) na okoliczność wysokość roszczenia, podstawy dochodzonego roszczenia, wymagalności roszczenia oraz potwierdzenie prawidłowego wykonania zobowiązania przez powoda, dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentu w postaci potwierdzenia salda odcinek A i B na okoliczność wysokość roszczenia, podstawy dochodzonego roszczenia, wymagalności roszczenia oraz potwierdzenie prawidłowego wykonania zobowiązania przez powoda, obciążenie strony pozwanej kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa procesowego przed Sądem II instancji według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi powódka zarzuciła naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów wyrażonej w art. 233 k.p.c i tym samym niedostateczne rozpoznanie sprawy, niezastosowanie przepisów art. 207 § 3 k.p.c. i tym samym brak całościowego rozpatrzenia istoty sprawy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja okazała się niezasadna.

Sąd Rejonowy zasadnie oddalił powództwo. Sąd I instancji prawidłowo , zgodnie z art. 233 § 1 kpc , ocenił zebrany materiał dowodowy , w świetle którego jednoznacznie wynikało , iż roszczenie powoda nie zostało udowodnione. Przedłożona przez powoda faktura nie określała w ogóle terminu zapłaty należności , a na fakturze wskazano, że została ona zapłacona przez potrącenie. W takiej sytuacji Sąd Rejonowy nie mógł uwzględnić powództwa. Nie zostały bowiem przedłożone dowody , które wskazywałyby na jego zasadność. Sąd Okręgowy w pełni podziela pogląd Sądu Rejonowego , iż na sądzie rozpoznającym sprawę, w której zaistniały przesłanki do wydania wyroku zaocznego, zawsze spoczywa obowiązek rozważenia czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia strony powodowej uzasadniają uwzględnienie żądania. W tym zakresie bowiem nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 k.p.c., negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo.

Sąd I instancji nie miał przy tym obowiązku zastosowania przepisu art. 207 § 3 kpc , gdyż jest to tylko uprawnienie Sądu a nie jego obowiązek. Zgodnie z art. 232 zd. 1 kpc to strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów , z których wywodzą skutki prawne. W oparciu o materiał dowodowy zebrany w toku postępowania przed Sądem Rejonowym , nie mógł on wydać innego wyroku.

Dowody przedłożone w toku postępowania odwoławczego należało zaś pominąć jako spóźnione w oparciu o art. 381 kpc. Powód sam przyznaje , iż pomyłkowo do pozwu dołączył niewłaściwą fakturę. Miał zatem możliwość złożenia jej w toku postępowania przez sądem I instancji. Należy podzielić utrwalony w orzecznictwie pogląd, iż strona, która dopuszcza się zaniedbania w zakresie przysługującej jej inicjatywy dowodowej w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, musi się liczyć z tym, że sąd drugiej instancji jej wniosku dowodowego nie uwzględni. Innymi słowy, strona powinna w postępowaniu pierwszoinstancyjnym wykazać się stosowną inicjatywą dowodową i staraniami o pozyskanie i przedstawienie istniejących dowodów, a jeżeli tego nie uczyniła, nie może na etapie postępowania odwoławczego domagać się dopuszczenia dowodów, jeśli należyte wykonanie przez nią obowiązków wynikających z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. pozwalało na zgłoszenie stosownych wniosków dowodowych w postępowaniu pierwszoinstancyjnym ( por. wyrok SA w Warszawie z dnia 26 lipca 2016 r. , sygn. akt VI ACa 294/15 ).

Jest to tym bardziej oczywiste w postępowaniu uproszczonym , gdzie mamy do czynienia z apelacją ograniczoną , która nie służy – jak apelacja pełna – badaniu trafności (słuszności) zaskarżonego orzeczenia z punktu widzenia zgodności z rzeczywistością (z rzeczywistym stanem prawnym i faktycznym), lecz z punktu widzenia jego zgodności z materiałem procesowym pozostającym w dyspozycji sądu orzekającego; w centrum uwagi sądu II instancji pozostaje zaskarżone orzeczenie i ocena jego poprawności, nie zaś rozpoznanie sprawy i orzekanie in merito (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów SN – zasada prawna z dnia 31 stycznia 2008 r. , III CZP 49/07, OSNC 2008, nr 6, poz. 55. , J. Gudowski , komentarz do art. 505 ⁹ kpc , WK 2016 ).

W związku z powyższym apelację należało oddalić zgodnie z art. 385 kpc.