Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA– Agata Zając

Sędzia SA– Ewa Zalewska

Sędzia SA – Teresa Mróz (spr.)

Protokolant: – sekr. sądowy Ewelina Murawska

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej w W.

przeciwko (...) Spółce jawnej w R.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 27 listopada 2012 r.

sygn. akt XX GC 358/12

I oddala apelację,

II zasądza od (...) Spółki jawnej w R. na rzecz Syndyka Masy Upadłości (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej w W. kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt. VI A Ca 417/13

UZASADNIENIE

Powód Syndyk Masy Upadłości (...) Spółki Akcyjnej w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i orzeczenie, że pozwana (...) Spółka jawna z siedzibą w R. ma zapłacić na rzecz powoda kwotę 105.639,07 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi:

– od kwoty 7.235,41 zł od dnia 17.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 189,41 zł od dnia 17.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 4.328,27 zł od dnia 17.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.201,42 zł od dnia 17.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 112,61 zł od dnia 18.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 10.200,65 zł od dnia 19.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.359,93 zł od dnia 19.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 294,51 zł od dnia 22.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 389,79 zł od dnia 25.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 584,69 zł od dnia 25.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.464,00 zł od dnia 25.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.969,59 zł od dnia 25.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 11.526,16 zł od dnia 25.05.2010 r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 931,17 zł od dnia 26.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 9.685,65 zł od dnia 30.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 922,81 zł od dnia 30.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.396,52 zł od dnia 30.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.283,84 zł od dnia 31.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 623,66 zł od dnia 31.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.004,79 zł od dnia 09.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 297,97 zł od dnia 14.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.061,10 zł od dnia 14.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 188,83 zł od dnia 16.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 329,16 zł od dnia 16.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 4.734,65 zł od dnia 23.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 710,28 zł od dnia 23.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.545,08 zł od dnia 26.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 334,35 od dnia 26.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 112,61 zł od dnia 26.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 150,13 zł od dnia 28.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 805,57 zł od dnia 28.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 541,38 zł od dnia 28.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 117,80 zł od dnia 28.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 441,76 zł od dnia 30.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.009,12 zł od dnia 07.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.671,77 zł od dnia 07.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 389,79 od dnia 07.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.713,77 zł od dnia 07.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.213,14 zł od dnia 14.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.693,42 zł od dnia 18.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 142,92 zł od dnia 27.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 6.446,28 zł od dnia 02.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 4.772,76 zł od dnia 09.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.187,62 zł od dnia 09.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.057,23 zł od dnia 09.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 199,23 zł od dnia 10.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 70,70 zł od dnia 17.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.080,26 zł od dnia 14.09.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.915,51 zł od dnia 05.10.2010r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W przypadku rozpoznania sprawy w postępowaniu zwykłym powód wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kwoty 105.639,07 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi:

– od kwoty 7.235,41 zł od dnia 17.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 189,41 zł od dnia 17.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 4.328,27 zł od dnia 17.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.201,42 zł od dnia 17.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 112,61 zł od dnia 18.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 10.200,65 zł od dnia 19.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.359,93 zł od dnia 19.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 294,51 zł od dnia 22.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 389,79 zł od dnia 25.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 584,69 zł od dnia 25.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.464,00 zł od dnia 25.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.969,59 zł od dnia 25.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 11.526,16 zł od dnia 25.05.2010 r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 931,17 zł od dnia 26.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 9.685,65 zł od dnia 30.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 922,81 zł od dnia 30.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.396,52 zł od dnia 30.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.283,84 zł od dnia 31.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 623,66 zł od dnia 31.05.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.004,79 zł od dnia 09.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 297,97 zł od dnia 14.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.061,10 zł od dnia 14.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 188,83 zł od dnia 16.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 329,16 zł od dnia 16.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 4.734,65 zł od dnia 23.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 710,28 zł od dnia 23.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.545,08 zł od dnia 26.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 334,35 od dnia 26.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 112,61 zł od dnia 26.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 150,13 zł od dnia 28.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 805,57 zł od dnia 28.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 541,38 zł od dnia 28.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 117,80 zł od dnia 28.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 441,76 zł od dnia 30.06.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.009,12 zł od dnia 07.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.671,77 zł od dnia 07.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 389,79 od dnia 07.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.713,77 zł od dnia 07.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.213,14 zł od dnia 14.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 1.693,42 zł od dnia 18.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 142,92 zł od dnia 27.07.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 6.446,28 zł od dnia 02.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 4.772,76 zł od dnia 09.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.187,62 zł od dnia 09.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.057,23 zł od dnia 09.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 199,23 zł od dnia 10.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 70,70 zł od dnia 17.08.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 3.080,26 zł od dnia 14.09.2010r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 2.915,51 zł od dnia 05.10.2010r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozowanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając roszczenie powód wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł z pozwaną umowy sprzedaży i na ich podstawie sprzedał pozwanej towary na łączną kwotę 132.224,48 zł, a sprzedaż została udokumentowana fakturami VAT o nr: (...). Powód wskazał, że umową factoringu krajowego z regresem nr (...) zawartą z (...) Spółką Akcyjną wierzytelności przysługujące powodowi od pozwanej zostały przekazane na (...) S.A. i z dniem 21.06.2010 r. zostały rozliczone. Pismem z dnia 21.06.2010 r. (...) S.A. poinformował o zwolnieniu z cesji wszelkich wierzytelności objętych factoringiem powstałe po 21.06.2010 r. Jednocześnie w dniu 21.06.2010 r. (...) S.A. i powód zawarli umowę o zwrotne przeniesienie wierzytelności przysługującej powodowi od pozwanej, według specyfikacji stanowiącej załącznik do umowy. Na skutek zawartej umowy powód ponownie uzyskał tytuł prawny do wszelkich wierzytelności od pozwanej.

Sąd nie uwzględnił wniosku powoda o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i rozpoznał sprawę w postępowaniu zwykłym.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i obciążenie powoda kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana przyznała, że zakupiła towar za kwotę 105.640 zł. Podnosiła jednak, że w dniu 27.07.2010 r. złożyła oświadczenie o rozwiązaniu umowy dealerskiej z dnia 18.01.2007 r. i wstrzymaniu zapłaty za zamówiony towar do czasu odbioru równowartości towaru zakupionego przez (...) jako obowiązkowe stany magazynowe. W ocenie pozwanej Syndyk Masy Upadłości nie wyrażając zgody na zawarcie ugody w celu zamknięcia rozliczeń między storami wsparł działania zarządu powoda, który ukrywając faktyczną sytuację finansową pozbywał się swojego towaru na rzecz pozwanej, wiedząc, że wkrótce pozwana pozostanie sama z towarem i nie będzie mogła go odsprzedać na dotychczasowych zasadach, uwzględniając niechęć klientów do nabywania towarów upadłej firmy. Pozwana podniosła, że powód dostarczył jej niekompletny towar, a upadłość powoda pozbawia klientów prawa do reklamacji. Pozwana podniosła, że dochodzenie roszczeń z pominięciem strat, na jakie upadła firma naraziła pozwaną i brak możliwości dochodzenia praw przez pozwaną należy uznać za naruszenie klauzuli stanowiącej nadużycie prawa podmiotowego (art. 5 k.c.), gdyż tego typu działanie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Powód zaprzeczył, aby wydał pozwanej niekompletny towar i podniósł, że pozwana powinna wykazać, w jakiej części towar nie został dostarczony i jaką wartość ten brakujący towar przedstawiał. Ponadto podniósł, że pozwana nie wykazała, że upadły zagwarantował pozwanej, że ten zbędzie zakupiony towar i że przyjął na siebie odpowiedzialność w tym zakresie. Pozwana nie wykazała również, że była zmuszona na własny koszt przeprowadzić naprawy reklamacyjne, które winny być wykonane przez powoda w związku z dostarczonymi przez niego towarami. Pozwana nie wykazała również, z jakiego tytułu, w jakiej wysokości i w jakim okresie powstały straty, z jakimi działaniami lub też brakiem działań upadłego były związane. Powód podniósł, że pozwana nie podjęła próby wykazania, w czym jej zdaniem przejawia się sprzeczność działania powoda z zasadami współżycia społecznego, jakie zasady postępowania zostały naruszone przez syndyka, a także z jakich względów pozwana uznaje, że działanie powoda stanowi nadużycie prawa podmiotowego, skoro sama przyznaje, że upadły zbył na jej rzecz towary za kwoty wymienione w pozwie i z tego tytułu upadłemu przysługuje wierzytelność w stosunku do pozwanej.

Na rozprawie w dniu 13 listopada 2012r. pozwana wniosła o zastosowanie art. 320 k.p.c. i rozłożenie należności na 12 rat, albowiem pozwana jest małą firmą i rozłożenie świadczenia na raty umożliwi zaspokojenie roszczenia bez potrzeby wszczynania procedury egzekucyjnej.

Powód wniósł o oddalenie wniosku pozwanej o rozłożenie świadczenia na raty z uwagi na zakończenie postępowania upadłościowego, ewentualnie o rozłożenie świadczenia na raty w okresie 4 – 5 miesięcy.

Wyrokiem z dnia 27 listopada 20012 r. Sąd Okręgowy w całości uwzględnił roszczenie powoda i orzekł o kosztach postępowania.

Orzeczenie zapadło na podstawie następujących ustaleń faktycznych i rozważań prawnych sądu pierwszej instancji:

Przedmiotem działalności (...) Spółki Akcyjnej z (...) w W. była m. in. produkcja gotowych parkietów podłogowych i produkcja wyrobów stolarskich i ciesielskich dla budownictwa oraz sprzedaż hurtowa wyspecjalizowana i sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej (...) Spółka Akcyjna z (...) w W. sprzedała (...) Spółce jawnej z siedzibą w R. towary na łączną kwotę 132.224,48 zł. Sprzedaż została udokumentowana fakturami.

W dniu 17.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 15.295,46 zł, z terminem płatności 16.05.2010 r. Należność wynikająca z faktury o nr (...) została pomniejszona o kwotę 641,86 zł wynikającą z faktury nr (...) oraz o należność wynikającą z wyciągu bankowego (...) na kwotę 3.139,04 zł, a także o rozliczoną już kwotę 4.279,15 zł. Do uregulowania pozostała kwota 7.235,41 zł wynikająca z faktury VAT nr (...). Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 17.03.2010 r.

W dniu 17.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 189,41 zł, z terminem płatności 16.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 17.03.2010r.

W dniu 17.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 5.037,82 zł, z terminem płatności 16.05.2010 r. Do uregulowania pozostała kwota 4.328,27 zł. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 17.03.2010 r.

W dniu 17.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.201,42 zł, z terminem płatności 16.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...)Spółce jawnej w dniu 17.03.2010 r.

W dniu 18.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 112,61 zł, z terminem płatności 17.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 18.03.2010r.

W dniu 19.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 12.330,65 zł, z terminem płatności 18.05.2010 r. Do uregulowania pozostała kwota 10.200,65 zł. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 19.03.2010 r.

W dniu 19.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.359,93 zł, z terminem płatności 18.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...)Spółce jawnej w dniu 19.03.2010r.

W dniu 22.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 294,51 zł, z terminem płatności 21.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 22.03.2010 r.

W dniu 25.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 389,79 zł, z terminem płatności 24.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 25.03.2010r.

W dniu 25.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 584,69 zł, z terminem płatności 24.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 25.03.2010 r.

W dniu 25.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.464 zł, z terminem płatności 24.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 25.03.2010 r.

W dniu 25.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.403,76 zł, z terminem płatności 24.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 25.03.2010 r.

W dniu 25.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 11.742,11 zł, z terminem płatności 24.05.2010 r. Do uregulowania pozostała kwota 11.526,16 zł. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 25.03.2010 r.

W dniu 26.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 931,17 zł, z terminem płatności 25.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 26.03.2010r.

W dniu 30.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 9.685,65 zł, z terminem płatności 29.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 30.03.2010 r.

W dniu 30.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 922,81 zł, z terminem płatności 29.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 30.03.2010r.

W dniu 30.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.396,52 zł, z terminem płatności 29.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...)Spółce jawnej w dniu 30.03.2010r.

W dniu 31.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.283,84 zł, z terminem płatności 30.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 31.03.2010r.

W dniu 31.03.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 623,66 zł, z terminem płatności 30.05.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 31.03.2010r.

W dniu 09.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.004,79 zł, z terminem płatności 08.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 28.04.2010r.

W dniu 14.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 297,97 zł, z terminem płatności 13.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 14.04.2010r.

W dniu 14.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.061,10 zł, z terminem płatności 13.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 14.04.2010r.

W dniu 16.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 188,83 zł, z terminem płatności 15.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 16.04.2010 r.

W dniu 16.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 329,16 zł, z terminem płatności 15.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 16.04.2010 r.

W dniu 23.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.734,65 zł, z terminem płatności 22.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 23.04.2010 r.

W dniu 23.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 710,28 zł, z terminem płatności 22.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 23.04.2010 r.

W dniu 26.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.545,08 zł, z terminem płatności 25.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 26.04.2010 r.

W dniu 26.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 334,35 zł, z terminem płatności 25.06.2010 r.

W dniu 26.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 112,61 zł, z terminem płatności 25.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 26.04.2010 r.

W dniu 28.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 14.980,93 zł, z terminem płatności 27.06.2010 r. Do zapłaty pozostała kwota 150,13 zł. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 28.04.2010 r.

W dniu 28.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 805,57 zł, z terminem płatności 27.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 28.04.2010 r.

W dniu 28.04.2010r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 541,38 zł, z terminem płatności 27.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 28.04.2010 r.

W dniu 28.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 117,80 zł, z terminem płatności 27.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 28.04.2010 r.

W dniu 30.04.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 441,76 zł, z terminem płatności 29.06.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 30.04.2010r.

W dniu 07.05.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.009,12 zł, z terminem płatności 06.07.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 07.05.2010 r.

W dniu 07.05.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.671,77 zł, z terminem płatności 06.07.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 07.05.2010 r.

W dniu 07.05.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 389,79 zł, z terminem płatności 06.07.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 07.05.2010 r.

W dniu 07.05.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.713,77 zł, z terminem płatności 06.07.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 07.05.2010 r.

W dniu 14.05.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.213,14 zł, z terminem płatności 13.07.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 14.05.2010 r.

W dniu 18.05.2010r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.693,42 zł, z terminem płatności 17.07.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 18.05.2010 r.

W dniu 27.05.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 142,92 zł, z terminem płatności 26.07.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 27.05.2010 r.

W dniu 02.06.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 6.446,28 zł, z terminem płatności 01.08.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 02.06.2010 r.

W dniu 09.06.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 4.772,76 zł, z terminem płatności 08.08.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 09.06.2010 r.

W dniu 09.06.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.187,62 zł, z terminem płatności 08.08.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 09.06.2010 r.

W dniu 09.06.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.057,23 zł, z terminem płatności 08.08.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 09.06.2010 r.

W dniu 10.06.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 199,23 zł, z terminem płatności 09.08.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 10.06.2010 r.

W dniu 17.06.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 70,70 zł, z terminem płatności 16.08.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 17.06.2010 r.

W dniu 15.07.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.285,61 zł, z terminem płatności 13.09.2010 r. Do zapłaty pozostała kwota 3.080,26 zł. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 15.07.2010 r.

W dniu 05.08.2010 r. (...) S. A. wystawiła (...) Spółce jawnej fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.915,51 zł, z terminem płatności 04.10.2010 r. Zakupiony towar został wydany (...) Spółce jawnej w dniu 05.08.2010 r.

Na mocy umowy factoringu krajowego z regresem nr (...) zawartej w dniu 4 lipca 2008 r. pomiędzy (...) S. A. a (...) S. A. z siedzibą w W. wierzytelności przysługujące (...) S.A. od (...) Spółki jawnej zostały przekazane na (...) S.A. Pismem z dnia 21.06.2010 r. (...) S.A. poinformowała o całkowitym rozliczeniu umowy factoringu krajowego z regresem nr (...) i zwolnieniu z cesji wszelkich wierzytelności objętych factoringiem powstałych po 21.06.2010 r.

Jednocześnie w dniu 21.06.2010 r. (...) S.A. i (...) S.A. zawarły umowę o zwrotne przeniesienie na (...) S.A. wierzytelności w kwocie 157.938,90 zł przysługujących od (...) Spółki jawnej, według specyfikacji stanowiącej załącznik do umowy.

Pismami z dnia 6 lipca 2010 r. (...) S.A. poinformowała (...) Spółkę jawną o zawarciu umowy o zwrotne przeniesienie wierzytelności przysługujących od pozwanego, załączając odpis umowy z dnia 21.06.2010 r. i jednocześnie wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 144.154,60 zł wynikającej z faktur wskazanych w załączniku nr 1 do umowy o zwrotne przeniesienie wierzytelności zawartej w dniu 21.06.2010 r.

Postanowieniem z dnia 9 lipca 2010 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie (...) Wydział (...) w sprawie prowadzonej pod sygn. akt IX GU 33/10 ogłosił upadłość (...) S.A. z możliwością zawarcia układu

Pismem z dnia 27.07.2010 r. (...) Spółka jawna oświadczyła, że nie widzi perspektywy dalszej współpracy ze spółką (...) S.A.. Informując jednocześnie, że zobowiązania pozwanego wobec powoda wynoszą na dzień 27.07.2010 r. 119.843,48 zł oraz o wstrzymaniu wypłaty środków pieniężnych i wezwała powoda do odbioru w ciągu 14 dni w siedzibie pozwanego towaru (stolarki) do wysokości zobowiązań pozwanego.

Postanowieniem z dnia 15.10.2010 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie (...) Wydział (...) w sprawie prowadzonej pod sygn. akt IX GUp 11/10 zmienił sposób prowadzenia postępowania upadłościowego (...) S.A. z postępowania z możliwością zawarcia układu na postępowanie obejmujące likwidację majątku upadłego.

Pismem z dnia 17.11.2010 r. Syndyk Masy Upadłości (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej skierował do (...) Spółki jawnej przesądowe wezwanie do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 112.333,30 zł wynikającej z faktur wskazanych w piśmie z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności poszczególnych faktur do dnia zapłaty

Pismem z dnia 6.12.2010 r. (...) Spółka jawna poinformowała, że nie jest w stanie uregulować kwoty wskazanej w wezwaniu do zapłaty, gdyż kwota 122.333,30 zł jest niezgodna z rozrachunkami pozwanego, a umowa dealerska z dnia 18.01.2007 r. łącząca strony nie była wykonywana przez powoda w sposób umożliwiający pozwanemu realne wywiązanie się z obowiązku zapłaty. Pozwany podniósł, że zarząd (...) S.A. nie ujawnił (...) Spółce jawnej rzeczywistej sytuacji finansowej spółki. Powód nie wystąpił z propozycją zmiany warunków umowy dealerskiej w zakresie obowiązku utrzymania przez pozwanego limitu zakupów i wysokich stanów magazynowych produktów upadłego. W ocenie (...) Spółki jawnej stan upadłości powoda spowodował niechęć potencjalnych kontrahentów do zakupu produktów (...) S.A. (...) pisma dołączył wykaz stanów magazynowych upadłego – 150.000 sztuk towaru na kwotę 87.603,81 zł i wskazał, że jest gotów dokonać zwrotu produktów i zawrzeć końcowe porozumienie.

Pismem z dnia 23.08.2011r. Syndyk Masy Upadłości (...) S.A. w upadłości likwidacyjnej wskazał, że nie miał wpływu na sposób prowadzenia postępowania przed zmianą opcji postępowania upadłościowego. Wskazując, że na obecnym etapie postępowania brak możliwości rozliczenia zobowiązania pozwanego względem upadłego poprzez zwrot towaru, albowiem postępowanie wkroczyło już w fazę likwidacji majątku upadłego, a uwzględnienie wniosku doprowadziłoby do pokrzywdzenia wierzycieli upadłego i skutkowałoby nieuzasadnionym uprzywilejowaniem pozwanego w stosunku do pozostałych dłużników. Syndyk wskazał na konieczność rozliczenia zobowiązania pozwanego wyłącznie w formie pieniężnej.

Pismem z dnia 8.02.2012r. Syndyk ponownie wskazał na możliwość rozliczenia długu pozwanego wyłącznie w formie gotówkowej. Wskazał ponadto, że skoro pozwany ma na stanie 150.000 sztuk towaru upadłego towar ten przedstawia wymierną wartość ekonomiczną. Syndyk oświadczył, że widzi możliwość ugodowego ukończenia niniejszej sprawy przez zapłatę przez pozwanego stosownej części należności objętych wezwaniem do zapłaty i wezwał pozwanego do przedłożenia propozycji ugodowej.

W dniu 26.04.2012r. (...) Spółka jawna wystosowała do Syndyka propozycję ugodowego zakończenia sprawy poprzez zapłatę na rzecz powoda kwoty 20.000 zł w terminie 14 dni od otrzymania potwierdzenia ugody lub odebranie (zwrotu) towaru do wysokości zobowiązania pozwanego.

W ocenie Sądu Okręgowego okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie zostały potwierdzone środkami dowodowymi w postaci dokumentów załączonych do akt sprawy. Nie wzbudziły one zastrzeżeń, co do swej mocy dowodowej, pomimo tego, że zostały one złożone w formie kserokopii, ponieważ zarówno powód jak i pozwany nie zaprzeczali ich rzetelności, a Sąd nie znalazł podstaw, by wątpliwości w zakresie ich treści powziąć z urzędu.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków B. S., C. N. i K. O. w całości. Zeznania te korespondują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w postępowaniu i z tej przyczyny stanowią podstawę ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie. Świadkowie są osobami obcymi dla stron i nie mają interesu w pomawianiu którejkolwiek ze stron i narażaniu się na odpowiedzialność karną w trybie art. 233 § 1 k.k.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanego o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków M. G. i Z. D. na okoliczność przyczyn zaprzestania płatności przez pozwanego na rzecz powoda, z uwagi na brak ich związku z istotą przedmiotowej sprawy.

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy uznał, że p;owództwo zasługuje na uwzględnienie w całości. Stan faktyczny w niniejszej sprawie był bezsporny. Pozwany potwierdził fakt sprzedaży przez powoda na swoją rzecz towaru i odebrania go. Potwierdził również, że nie zapłacił należności za kupiony towar. Spór między stronami sprowadza się do ustalenia czy żądanie pozwu należy uznać za nadużycie prawa podmiotowego i czy działanie powoda jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Zasadność roszczenia powoda należy ocenić na gruncie przepisów kodeksu cywilnego regulujących umowę sprzedaży.

Sąd powołując się na treść art. 535 k.c. podkreślił, że okolicznością bezsporną w niniejszej sprawie było, że powód sprzedawał pozwanej towar, co potwierdzał każdorazowo wystawiając fakturę. Towar został wydany pozwanej, co było każdorazowo potwierdzone dowodem dostawy. W ocenie Sądu powód na podstawie przełożonych dokumentów udowodnił wysokość żądania i jego wymagalność.

Wskazał również, że zgodnie z zasadą kontradyktoryjności procesu ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego, a w szczególności na powodzie (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.) To strony są zobowiązane wskazywać dowody na istnienie faktów, z których wywodzą skutki prawne. W sytuacji zaś, gdy tego nie czynią, należy uznać, iż dane fakty nie zostały przez strony wykazane. To strony, a nie Sąd, są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania i to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC 1997, NR 6-7, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1997r., sygn. akt II UKN 406/97). Zasadę tę potwierdza przepis art. 232 k.p.c., zgodnie z którym strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Na powodzie spoczywał ciężar wykazania istnienia dochodzonych wierzytelności, tak, co do zasady i wysokości. Sąd uznał za wiarygodną podstawę ustalenia kwoty 105.639,07 zł należną powodowi. Zdaniem Sądu brak jest podstaw do kwestionowania wiarygodności faktur obejmujących powyższą kwotę. Niewątpliwym jest, iż strony współpracowały ze sobą, powód wystawiał pozwanej faktury. Sąd pokreślił, iż w toku niniejszego postępowania pozwana nie kwestionowała zasadności wystawienia faktur, a nadto potwierdziła wysokość należnego powodowi świadczenia. Sąd wskazał też, że faktura jest dokumentem o charakterze podatkowym, rozliczeniowo księgowym. Jest wystawiana w związku z zawarciem określonej transakcji sprzedaży lub usługi na podstawie tej transakcji. Podstawą wystawienia faktury może być zarówno umowa pisemna jak i ustna. Jeżeli faktura jest wystawiona na podstawie umowy to zapisy w jej treści winny być konsekwencją i odzwierciedleniem postanowień tej umowy, zaś zapisy odbiegające od treści umowy nie mają żadnego wpływu na ocenę rzeczywistej, faktycznej treści umowy stanowiącej podstawę wystawienia faktury. Priorytet ma bowiem zawsze umowa cywilnoprawna, na podstawie której faktura jest wystawiona, faktura jest więc jedynie podatkową konsekwencją zawarcia przez strony określonej umowy.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy Sąd uznał, że faktury opiewające na kwotę 105.639,07 zł są odzwierciedleniem zawartych pomiędzy stronami umów sprzedaży, zatem potwierdzają istnienie wierzytelności w wysokości wynikającej z tych dokumentów. Nadto między stronami nie było sporu, co do wysokości zadłużenia.

W zakresie żądanych odsetek Sąd orzekła na mocy art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Każda z faktur wystawionych przez powoda miała 60 – dniowy termin płatności, wobec czego Sąd zasądził odsetki ustawowe od dnia następnego po upływie terminów płatności poszczególnych faktur.

Odnosząc się do zarzutu pozwanej sprzeczności roszczenia z art. 5 k.c., Sąd podniósł, że należy uznać go za chybiony. Dla zastosowania art. 5 k.c. konieczne jest wystąpienie trzech podstawowych przesłanek: istnienie prawa, które zostaje nadużyte, czynienie z niego użytku oraz sprzeczność tego użytku z kryteriami nadużycia prawa (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2004 r., I CK 279/04, Lex nr 277859). W pierwszym rzędzie Sąd podkreślił, że wykonywanie uprawnień płynących z każdego prawa podmiotowego podlega przewidzianej przez prawo ochronie. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w tezie wyroku z dnia 22 listopada 2000r. (II CKN 1354/00, Lex, nr 51966) działanie zgodne z prawem korzysta z domniemania zgodności z zasadami współżycia społecznego, chyba że wykazane zostaną szczególne, konkretne okoliczności obalające to domniemanie. (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 1965 r., III CR 278/65, OSNC 1966, nr 7-8, poz. 130). Ciężar udowodnienia okoliczności uzasadniających tezę o nadużyciu prawa podmiotowego spoczywa na stronie, która domaga się zastosowania przez sąd art. 5 k.c., zgodnie z regulacją art. 6 k.c. Powoływanie się przez stronę na naruszenie zasad współżycia społecznego wymaga wskazania, jaka konkretnie zasada została naruszona oraz wskazania pełnej treści powoływanej zasady. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego i sądów powszechnych (wyrok SN z dnia 14 października 1998r., II CKN 928/97, OSNC 1999, nr 4, poz. 75, orzeczenie SN z dnia 20 grudnia 2006r., IV CSK 263/06, Lex nr 257664; orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 czerwca 2006r., II AKa 86/06, KZS 2006, z. 7-8, poz. 108) skorzystanie z dobrodziejstwa art. 5 k.c. jest możliwe, gdy pozwany wskaże jakie zasad współżycia społecznego, w okolicznościach faktycznych sprawy, doznały naruszenia. Na pozwanym spoczywał zatem ciężar wyraźnego wskazania, jakie z przyjętych w społeczeństwie zasad współżycia społecznego, w okolicznościach faktycznych przedmiotowej spawy zostały naruszone działaniami powoda. Pozwana w toku niniejszego postępowania nie wskazała jednak jakie zasady współżycia społecznego narusza powód żądając zapłaty za sprzedany towar. Pozwana ograniczyła się do stwierdzenia, że w jej ocenie dochodzenie praw przez powoda stanowi działanie sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Pozwana nie wykazała, w czym przejawia się sprzeczność działania powoda z zasadami współżycia społecznego. W ocenie Sądu działanie powoda w niniejszej sprawie nie narusza zasad współżycia społecznego. Wszelkie działania podejmowane przez Syndyka Masy Upadłości mają na celu zaspokojenie wierzycieli upadłego w możliwie jak najwyższym stopniu. Wystąpienie z powództwem przeciwko pozwanej stanowi obowiązek powoda, zatem czynienie przez pozwanego zarzutu, iż powód nadużywa prawa podmiotowego jest niezasadne.

Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniosku pozwanej o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty. Art. 320 k.p.c. stanowi, że w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia - wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty albo wyznaczenie odpowiedniego terminu do spełnienia zasądzonego świadczenia jest możliwe tylko "w szczególnie uzasadnionych wypadkach". Takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody. W ocenie Sądu pozwana nie wykazała, że po jej stronie istnieją szczególne okoliczności uzasadniające uwzględnienie wniosku. Pozwana nie wykazała, że spełnienie świadczenia jednorazowo byłoby dla niej niemożliwe lub przyniosłoby jej szkodę. Podnoszona przez pozwaną okoliczności, że prowadzi ona małą firmę nie została w żaden sposób udokumentowana, zatem Sąd nie był władny ocenić, czy rzeczywiście pozwana prowadzi działalność gospodarczą niewielkich rozmiarów. Za rozłożeniem roszczenia na raty nie przemawia również możliwość wszczęcia przez powoda postępowania egzekucyjnego. Skorzystanie przez powoda z przysługujących mu uprawnień nie stanowi przesłanki do uwzględnienia wniosku pozwanego.

Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie nie czynił ustaleń w zakresie prawidłowego wykonania przez powoda umowy oraz ewentualnego dostarczenia wadliwego lub niekompletnego towaru, czy też wykonania przez pozwanego w ramach gwarancji napraw i poniesienia z tego tytułu strat, albowiem nie było to przedmiotem niniejszego postępowania.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o regulacją art. 98 § 1 i § 3 k.p.c.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiodła pozwana. Zaskarżając wyrok w całości zarzuciła Sądowi Okręgowemu naruszenie przepisów prawa materialnego:

- art. 5 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że działanie powoda nie było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, podczas, gdy analiza materiału dowodowego powinna prowadzić do wniosku odmiennego mając na uwadze ujemne dla pozwanej następstwa ogłoszenia upadłości (...) S.A. Zdaniem pozwanej powód wykorzystał położenie drugiej strony zrywając wszczęte przez siebie negocjacje dotyczące zawarcia ugody przesądowej.\,

- art. 320 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że pozwana nie wykazała istnienie po jej stronie szczególnych okoliczności uzasadniających uwzględnienie wniosku o rozłożenie należności na raty.

Ponadto pozwana zarzuciła Sądowi Okręgowemu naruszenie prawa procesowego – art. 231 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie wbrew zgromadzonemu materiałowi dowodowemu, że pozwana nie złożyła powodowi propozycji ugodowych.

W konkluzji apelacji pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa, ewentualnie o rozłożenie zasądzonego roszczenia na 12 miesięcznych rat.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanej pozbawiona jest uzasadnionych podstaw prawnych i jako taka podlega oddaleniu.

Sąd Apelacyjny aprobuje dokonane przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne jak również dokonaną przez ten sąd ocenę prawną roszczenia powoda i przyjmuje je za własne.

Pozwana co do kwestii najistotniejszych w sprawie tj. istnienia po jej stronie zadłużenia wobec powoda oraz wysokości długu nie zgłaszała zarówno w toku postępowania pierwszoinstancyjnego jak również w apelacji zarzutów. Klauzula generalna z art. 5 k.c. dotyczy zarówno zachowań faktycznych, jak i czynności prawnych (także proceduralnych), dokonywanych na podstawie kompetencji wchodzących w zakres danego prawa podmiotowego. Jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 19 maja 2006 r. (III CZ 28/06, Lex nr 188379), klauzula ta służy ocenie zachowań strony i sposobu korzystania przez nią ze swego prawa podmiotowego.

W wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r. wydanym w sprawie IV CSK 290/09, sąd Najwyższy stwierdził, że potrzebę istnienia w systemie prawa klauzul generalnych określa trafnie wyrażone w piśmiennictwie stwierdzenie, iż brak takich klauzul mógłby prowadzić do rozstrzygnięć formalnie zgodnych z prawem, ale w konkretnych sytuacjach niesłusznych, ponieważ nieuwzględniajacych w rozstrzyganych przypadkach uniwersalnych wartości składających się na pojęcie sprawiedliwości nie tylko formalnej lecz i materialnej. Powszechnie uznaje się związek zasad współżycia społecznego, do których odwołuje się klauzula generalna z art. 5 k.c., z ogólnie uznanymi normami moralnymi. Wskazuje się, że ma ona na celu zapobieganie stosowaniu prawa w sposób, który ma na celu wywarcie skutków niemoralnych, albo rozmijających się zasadniczo z celem, dla którego dane prawo było ustanowione. Wbrew poglądowi skarżącego przepis art. 5 k.c., jako Przepis ten mający charakter materialnoprawny nie może ze swej natury być sprzeczny z gwarantowanym konstytucyjnie prawem do sądu, rozumianym jako prawo dostępu do sądu, prawo do odpowiedniego ukształtowania procedury zgodnie z wymogami sprawiedliwości i jawności oraz prawo do wyroku sądowego. Czym innym od prawa do sądu w powyższym ujęciu jest natomiast prawo do uzyskania ochrony prawnej zgodnie z treścią prawa materialnego, którego naruszenie może uzasadniać zarzut jego błędnego zastosowania. Unormowanie art. 5 k.c. ma wyjątkowy charakter, gdyż przełamuje zasadę, że wszystkie prawa podmiotowe korzystają z ochrony prawnej. Jej odmowa musi wiec być uzasadniona faktem zachodzenia okoliczności rażących i nieakceptowanych ze względów aksjologicznych lub teleologicznych (wyrok SN dnia 24 kwietnia 1997 r., II CKN 118/97, OSP 1998, nr 1, poz. 3). W orzecznictwie panuje zgodnie przekonanie o potrzebie powściągliwego i ostrożnego stosowania art. 5 k.c. W reprezentatywnym dla tego poglądu wyroku z dnia 22 listopada 1994 r., II CRN 127/94 (niepubl.) Sąd Najwyższy wskazał, ze istotą prawa cywilnego jest strzeżenie praw podmiotowych, a zatem wszelkie rozstrzygnięcia prowadzące do redukcji bądź unicestwienia tych praw wymagają z jednej strony ostrożności, a z drugiej wnikliwego rozważenia wszystkich aspektów rozpoznawanego przypadku. Zasady współżycia społecznego w rozumieniu art. 5 k.c. są bowiem pojęciem pozostającym w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności danej sprawy. Zasadniczą podstawę stwierdzenia o wystąpieniu nadużycia prawa stanowić powinna analiza zachowania uprawnionego. Jego negatywna ocena może wynikać między innymi z faktu, że zajście zostało przez niego sprowokowane albo też z faktu wykorzystania położenia drugiej strony.

W ocenie Sądu Apelacyjnego w przedmiotowej sprawie nie zachodzą okoliczności uzasadniające zarzut pozwanej naruszenia przez Sąd Okręgowy art. 5 k.c. Nie można bowiem powodowi przypisać jakiegokolwiek negatywnego zachowania. Niezasadne jest wiązanie przez pozwaną negatywnych dla niej konsekwencji wobec upadłości (...) S.A. z zachowaniem powoda. Zupełnie niezrozumiałe jest twierdzenie pozwanej, jakoby powód wykorzystał położenie pozwanej zrywając wszczęte przez siebie negocjacje. Z pisma Syndyka z dnia 8 lutego 2012 r., na które powołuje się pozwana w apelacji wynika, że istotnie powód, mając na uwadze długoletnią współpracę upadłej z pozwaną, przejawiał gotowość ugodowego zakończenia sporu, wynikłego wszak na skutek braku płatności przez pozwaną faktur, pod warunkiem uiszczenia przez pozwaną stosownej części zadłużenia. Odpowiedzią na propozycję pozwanej było jej pismo z dnia 26 kwietnia 2012 r., skierowane do Syndyka, w którym nie sposób dopatrzeć się propozycji zgodnej z oczekiwaniami powoda, mając na uwadze, że przy ponad stutysięcznym zadłużeniu pozwana proponowała zapłatę 20.000 zł lub odebranie przez Syndyka zalegający u pozwanej towar do wysokości jej zadłużenia. Ponadto porównanie dat sporządzenia pozwu oraz przesłania faxem przez pozwaną odpowiedzi na propozycję ugody ze strony Syndyka, nie uzasadnia stanowiska, że wniesienie pozwu było „odpowiedzią” na złożoną przez pozwaną propozycję ugody, co świadczyć by miało o nieuczciwym postępowaniu Syndyka wobec pozwanej. Z treści pozwu nie wynika, że Syndyk w ogóle zapoznał się z treścią pisma z dnia 26 kwietnia 2012 r. Podnieść również należy, że pismo to sporządzone zostało dwa i pół miesiąca po propozycji Syndyka, zatem, gdyby pozwanej istotnie przyświecał cel zawarcia ugody z Syndykiem na warunkach uwzględniających również jego interes, nie zwlekałaby z odpowiedzią tak długo.

Należy również podkreślić, że pozwana wiedziała o konieczności spłaty zadłużenia już, co najmniej od listopada 2010 r.

Powoływanie się przez pozwaną w tych okolicznościach na sprzeczność żądania powoda z zasadami współżycia społecznego jest zupełnie bezpodstawny. Należy również wskazać, że nie stanowi podstawy do przypisania powodowi zachowania sprzecznego z zasadami współżycia społecznego okoliczność, że ogłoszenie upadłości (...) S.A. będzie miało niekorzystny wpływ na kondycję pozwanej, a nadto, że pozwana w odpowiednim czasie nie została poinformowana o sytuacji (...) S.A. uzasadniającej ogłoszenie upadłości.

Nadto wskazać również należy, że zadaniem syndyka masy upadłości upadłego, który rozpoczyna swoją działalność dopiero po ogłoszeniu upadłości jest optymalne wykorzystanie majątku upadłego w celu zaspokojenia wierzycieli. Nakaz takiego działania zobowiązuje syndyka do podjęcia wszelkich działań, które umożliwiają zbycie składników masy upadłości po jak najkorzystniejszej cenie. Dotyczy to w szczególności tych przypadków, gdy syndyk zbywa składniki tego majątku w drodze sprzedaży z wolnej ręki.

Wobec powyższego, o ile propozycja ugody pozwanej zmierzała do skłonienia syndyka do odebrania od pozwanej towar do wysokości jej zadłużenia, nie mogła zostać przez syndyka zaaprobowana, bowiem byłoby to działanie niezgodne z nakazem wynikającym z ustawy prawo upadłościowe i naprawcze.

W sytuacji, gdy, zdaniem Sądu Apelacyjnego w sprawie nie zachodzą okoliczności uzasadniające uwzględnienie zarzutu apelującej naruszenia przez Sąd Okręgowy przepisu art. 5 k.c., jedynie ubocznie należy wskazać, że zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w judykaturze odwoływanie się do zasad współżycia społecznego, które niewątpliwie wchodzą w zakres pojęcia "porządku prawnego", a naruszenie którego oznacza działanie bezprawne, aby mogło odnieść skutek powinno wskazywać jakie to zasady współżycia społecznego - w okolicznościach sprawy - zostały naruszone (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. akt IV CSL 263/06). Tymczasem pozwana w niniejszej sprawie nie wskazała, jakie zasady współżycia naruszył powód żądając od niej zapłaty za zakupiony przez nią w przedsiębiorstwie upadłego towar.

Wobec powyższego zarzuty naruszenia przez Sąd Okręgowy prawa materialnego – art. 5 k.c. oraz prawa procesowego art. 231 § 1 k.p.c. uznać należy za niezasadne.

Odnośnie do zarzutu naruszenia przez Sąd Okręgowy art. 320 k.p.c. stwierdzić należy, że choć zamieszczony został w kodeksie postępowania cywilnego, to jednak w takim zakresie, w jakim pozwala sądowi na modyfikację sposobu i terminu spełnienia świadczenia ma charakter materialnoprawny.

Zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie stanowiskiem, że rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty albo wyznaczenie odpowiedniego terminu do spełnienia zasądzonego świadczenia jest możliwe tylko "w szczególnie uzasadnionych wypadkach". Takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 stycznia 2013 r., sygn. akt I A Ca 1080/12). Pozwana zatem winna wykazać w sprawie, że taki właśnie szczególnie uzasadniony wypadek w sprawie zachodzi. Pozwana nie sprostała wymaganiu stawianemu jej przez art. 6 k.c. Nie powołuje się na swoją sytuację materialną uniemożliwiającą jej spłatę zadłużenia jednorazowo, a jedynie na naganne, jej zdaniem zachowanie powoda, który nie poinformował jej o stanie uzasadniającym upadłość (...). Okolicznościami uzasadniającymi wniosek o rozłożenie zadłużenia na raty nie mogą być: negatywny wpływ ogłoszenia upadłości na sytuację pozwanej, możliwość wszczęcia postępowania egzekucyjnego wobec niej. Przeciwko uwzględnieniu takiego wniosku, w ocenie Sądu Apelacyjnego przemawia fakt, że pozwana już dwa lata przed wytoczeniem powództwa, wiedząc o zadłużeniu, nie spłaca go powołując się na okoliczności nie mające nic wspólnego z jej trudną sytuacją finansową, a jedynie kwestionujące zasadność żądania.

W tych okolicznościach również i zarzut naruszenia art. 320 k.p.c. należało uznać za nietrafny.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sad Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku. O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c. stosownie do jego wyniku.