Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 205/16

UZASADNIENIE

Od stycznia 2015 roku M. W. była zatrudniona w charakterze kierownika na stacji paliw (...) przy ul. (...) z R. 11a w W. należącej do M. S., a do jej obowiązków należało codzienne zbieranie pieniędzy z utargu i jego zabezpieczanie w sejfie, do którego posiadała klucze, a następnie dokonywanie raz w tygodniu wpłat wskazanych pieniędzy na konto bankowe firmy.

W dniu 25 marca 2016 roku M. W. pobrała z sejfu plik banknotów stanowiących jednodniowy utarg stacji o łącznej wartości 10.500 zł, które następnie przeznaczyła na własne cele mieszkaniowe. Kiedy 26 kwietnia 2016 roku została przeprowadzona inwentaryzacji stacji paliw (...), M. W. sporządziła dokument w postaci druku KW nr (...), który następnie załączyła do dokumentacji księgowej firmy (...). W trakcie inwentaryzacji sejfu, za którego stan osobą odpowiedzialną materialnie była M. W., stwierdzono niedobór w kwocie 10.500 zł wynikający z braku podstawy do wystawienia KW nr (...).

M. W. dokonała zwrotu na rzecz M. S. kwoty 2.579 zł.

dowody: - protokół przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie (k. 2-3v)

- dokument KW nr (...) (k. 9, k. 16, k. 28)

- zeznania świadka R. P. (00:09:13- 00:15:00, 00:16:16-00:16:48)

- wyjaśnienia oskarżonej M. W. (k. 13-14v)

Oskarżona ma 25 lat, jest panną, posiada wykształcenie wyższe pedagogiczne, nie ma nikogo na swoim utrzymaniu, pracuje osiągając miesięczne wynagrodzenie w wysokości 2.500 zł netto, jest właścicielem samochodu marki F. (...) rocznik 2005r., bez innego majątku, nie była uprzednio karana.

dowody: - dane podane przez oskarżona do protokołu przesłuchania (k.13-13v)

- dane o karalności (k.19)

- dane o stanie majątkowym (k.20, k.21, k.22)

Oskarżona M. W. w trakcie przesłuchania w toku postępowania przygotowawczego przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów i wyjaśniła, że w dniu 25 marca 2016r. zabrała z sejfu plik banknotów pochodzących z dziennego utargu stacji paliw o wartości 10.500 zł, które następnie przeznaczyła na własne potrzeby i miała zamiar dokonać ich zwrotu w ratach w ciągu dwóch miesięcy. Ponadto oskarżona potwierdziła, że kiedy dowiedziała się o mającej zostać przeprowadzonej inwentaryzacji w zakładzie pracy, wystawiła fikcyjny dokument KW na kwotę 10.500 zł, który dołączyła do dokumentacji księgowej firmy, zakładając, iż wówczas nikt nie stwierdzić braku pieniędzy w sejfie.

Wyjaśnienia oskarżonej w przeważającej mierze Sąd uznał za wiarygodne, za wyjątkiem tego fragmentu, w którym oskarżona wskazała, iż miała zamiar zwrócić pieniądze w ratach, w ciągu dwóch miesięcy. Należy zauważyć, iż po upływie jednego miesiąca od dokonania przywłaszczenia, oskarżona nie zwróciła do sejfu nawet części pobranych pieniędzy, a jej sytuacja finansowa - z uwagi na wysokość miesięcznych dochodów (2.500 zł) i brak majątku – nie pozwala na przyjęcie, iż zwrot kwoty 10.500zł był realny nie tylko we wskazanej przez nią perspektywie czasowej, ale także dalszej, skoro w ogóle nie wskazała źródła, z którego chciała uzyskać środki finansowe z przeznaczeniem na ten cel, a do dnia wydania wyroku zwróciła pokrzywdzonemu jedynie kwotę 2.579 zł.

Jako wiarygodne zostały ocenione zeznania świadka R. P., który potwierdził okoliczność przeprowadzenia inwentaryzacji środków pieniężnych i sejfu w firmie pokrzywdzonego, wystawienia przez oskarżoną fikcyjnego dokumentu KW oraz dokonania przez nią zwrotu na rzecz M. S. kwoty 2.579zł. Zeznania wskazanego świadka były spójne, logiczne i pokrywały się z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd dał wiarę wszystkim przeprowadzonym w sprawie dowodom z dokumentów, ponieważ zostały pozyskane, sporządzone i przeprowadzone zgodnie z wymogami procedury karnej, a strony postępowania nie kwestionowały ich rzetelności i prawidłowości.

Przestępstwo z art. 284 § 2 kk stanowi kwalifikowany typ przywłaszczenia, zwanego sprzeniewierzeniem, ze względu na nadużycie zaufania towarzyszącego powierzeniu sprawcy danej rzeczy. Przestępstwo to polega na przywłaszczeniu, a więc bezprawnym przejęciu władztwa nad cudzą rzeczą ruchomą, która została powierzona sprawcy przez jej właściciela lub posiadacza. Z kolei powierzeniem mienia jest przekazanie władztwa nad rzeczą z zastrzeżeniem jej zwrotu, które może przybrać formę np. przechowania, użyczenia, wynajęcia, oddania w zastaw, czy depozyt. Podobnie jak w przypadku typu podstawowego, nie występuje tu element zaboru, ponieważ rzecz stanowiąca przedmiot wykonawczy tego przestępstwa musi znajdować się w posiadaniu sprawcy. Przestępstwo sprzeniewierzenia może zostać popełnione umyślnie i to wyłącznie w formie zamiaru bezpośredniego, ponieważ charakteryzuje je szczególne ukierunkowanie – zamiar postępowania z rzeczą jak właściciel (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2006 r., IV KK 99/06, Lex nr 196949). Sprawca musi więc działać w ściśle określonym celu, którym jest przywłaszczenie cudzej rzeczy (mienia). Nie jest wystarczające, aby sprawca godził się na możliwość przywłaszczenia.

Z kolei występek z art. 270 § 1 kk popełnia ten, kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu, jako autentycznego, używa. Podrobienie oznacza wykonanie czynności, dzięki którym to, co w rzeczywistości nie jest autentyczne (w całości bądź w części), może być za takie uważane. Podrobienie dokumentu jest więc stworzeniem czegoś, co może być uważane za dokument autentyczny (lub jego część), a co w rzeczywistości dokumentem autentycznym (lub jego częścią) nie jest.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż okoliczności popełnienia zarzucanych oskarżonej czynów i jej wina nie budzą wątpliwości.

Zachowanie M. W., polegające na nie zwróceniu pokrzywdzonemu M. S. pieniędzy w kwocie 10.500 złotych, stanowiących jednodniowy utarg z tytułu sprzedaży towarów i usług na stacji paliw przy ul. (...) z R. 11a w W., wypełniało znamię występku z art. 284 § 2 kk polegającego na przywłaszczeniu cudzej rzeczy ruchomej. Nie może budzić wątpliwości, iż oskarżona w celu postępowania z powyższą rzeczą ruchomą jak z własną, dokonała rozporządzenia na własne cele pieniędzmi stanowiącymi własność pokrzywdzonego, których była dysponentem, jak ze swoją własnością, z wykluczeniem przy tym osoby uprawnionej - pokrzywdzonego. Oskarżona po włączeniu rzeczy do swojego majątku działała także z wolą utrzymania istniejącego stanu, o czym świadczy jej późniejsze zachowanie polegające na wytworzeniu fałszywego dokumentu KW nr (...) i posłużenie się nim jako autentycznym, poprzez jego włączenie do dokumentacji księgowej firmy, a tym samym zrealizowała znamiona kolejnego występku z art. 270 § 1 kk, działając przy tym z zamiarem bezpośrednim. Przedmiotem czynności sprawczej były cudze pieniądze, które zgodnie z art. 115 § 9 kk stanowią rzeczą ruchomą. Od strony podmiotowej oskarżona działała z zamiarem umyślnym i kierunkowym, jej celem było przywłaszczenie powierzonych jej pieniędzy. Oskarżona miała pełną świadomość, iż do jej obowiązków należało dokonywanie raz w tygodniu wpłaty zabezpieczonych w sejfie pieniędzy na konto bankowe, czego jednakże w odniesieniu do kwoty 10.500zł nie zrobiła. Tym samym należy uznać, iż pieniądze stanowiące własność pokrzywdzonego zostały oskarżonej powierzone i była ona ich dysponentem z zastrzeżeniem zwrotu (rozliczenia się z nich) wobec właściciela.

Zarówno za popełnienie przestępstwa z art. 284 § 2 kk, jak i z art. 270 § 1 kk, Sąd wymierzył oskarżonej kary po 6 miesięcy pozbawienia wolności, kierując się każdorazowo dyrektywami ich wymiaru określonymi w art. 53 kk oraz art. 58 § 1 kk (w odniesieniu do pierwszego z występków). Społeczną szkodliwość czynów oskarżonej należy ocenić jako znaczną, przy uwzględnieniu sposobu jej działania, stopnia zawinienia oraz rodzaj naruszonych dóbr prawnych, jakimi są własność do rzeczy ruchomej i wiarygodność dokumentów. Oskarżona dopuściła się przestępstwa na szkodę swojego pracodawcy, który powierzał jej mienie do cyklicznego rozliczania się, nadużywając jego zaufania. Przywłaszczona przez oskarżoną kwota miała istotny charakter finansowy, ponieważ stanowiła dzienny utarg pokrzywdzonego. Jak wynika z zeznań R. P., na dzień 12 października 2016 roku oskarżona dokonała zwrotu na rzecz pokrzywdzonego jedynie kwoty 2.579 zł, natomiast w pozostałym zakresie szkoda pozostała nienaprawiona. Jako okoliczność łagodzącą Sąd uznał dotychczasową niekaralność oskarżonej. W tej sytuacji wymierzone oskarżonej kary jednostkowe będą adekwatne do wagi popełnionych występków i spełnią stawiane przed nimi cele w zakresie prewencji ogólnej i indywidualnej. Następnie w pkt 3 wyroku kary jednostkowe pozbawienia wolności zostały połączone i orzeczono karę łączną w wymiarze 8 miesięcy pozbawienia wolności. Określając wymiar kary łącznej, Sąd miał na względzie nie tylko prewencyjne dyrektywy jej wymiaru, ale także charakter związku podmiotowo - przedmiotowego zachodzącego pomiędzy przestępstwami.

W pkt 4 wyroku Sąd warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności na okres 2 lat próby, biorąc pod uwagę dotychczasowy, nienaganny sposób życia oskarżonej, jej właściwości i warunki osobiste. Mając na względzie ustabilizowany (...) oraz okoliczność, iż popełnienie przestępstw miało w jej życiu charakter wyłącznie incydentalny, Sąd uznał, że wobec oskarżonej występuje pozytywna prognoza kryminologiczną. Orzeczona kara łączna z warunkowym zawieszeniem jej wykonania będzie spełniać również cele prewencyjne i wychowawcze, skłaniając oskarżoną do przestrzegania obowiązujących norm prawnych.

W celu wzmocnienia represji prawnokarnej oraz uczynienia realnym nałożonego obowiązku naprawienia szkody, w pkt 5 wyroku Sąd zobowiązał oskarżoną do wykonywania pracy zarobkowej.

W pkt 6 wyroku, zgodnie z wnioskiem oskarżyciela posiłkowego reprezentowanego przez pełnomocnika, Sąd orzekł wobec oskarżonej obowiązek naprawienia w całości szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego M. S. kwoty 7.921 zł, a więc przy uwzględnieniu dokonania przez oskarżoną częściowej spłaty w wysokości 2.579zł. Sąd orzekł wskazany środek karny z 3-miesięcznym terminem na jego wykonanie, licząc od uprawomocnienia się orzeczenia, lecz było nieprawidłowe, ponieważ zgodnie z art. 9 § 2 kkw, wyrok staje się wykonalny z chwilą uprawomocnienia, chyba że ustawa stanowi inaczej (wyjątek od zasady wyrażonej w art. 9 § 2 k.k.w., przewiduje przepis art. 72 § 2 k.k. w zw. z art. 74 § 1 kk stąd też wykonalność zobowiązania do naprawienia szkody orzeczonego na podstawie art. 72 § 2 k.k. następuje dopiero z zaistnieniem terminu wskazanego przez sąd orzekający w trybie art. 74 § 1 k.k., jako czas jego wykonania).

Na podstawie art. 627 kpk w pkt 7 wyroku Sąd zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. S. reprezentowanego w postępowaniu przez adwokata, zwrot wydatków w wysokości wynikającej z § 11 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800 z późn.zm.), tj. 840 zł.

Po myśli art. 44 § 2 kk, w pkt 8 wyroku Sąd orzekł przepadek dowodu rzeczowego w postaci druku KW nr (...), jako przedmiotu służącego do popełnienia przestępstwa.

W pkt 9 wyroku Sąd zasądził od M. W. na rzecz Skarbu Państwa 180 złotych opłaty – zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U.1983.49.223 j.t. z późn.zm.) oraz 180 złotych tytułem kosztów postępowania w sprawie, uwzględniając w tym zakresie sytuację materialną i rodzinną oskarżonej oraz zakres nałożonych na nią w wyroku obowiązków o charakterze majątkowym.

Sędzia Sądu Rejonowego

Natalia Dąbrowska