Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 278/17

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 grudnia 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi oddalił powództwo J. D. (1) przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w W. o zapłatę kwoty
9 064,41 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 23 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty.

Powyższy wyrok wynikał z uznania za niezasadne żądania zapłaty odszkodowania za naprawę pojazdu i zwrot kosztów wynajmu samochodu zastępczego na czas naprawy. Sąd I instancji wskazał, że rzeczywiste koszty naprawy samochodu i poniesione przez powoda koszty wynajmu pojazdu zastępczego mieszczą się w kwocie już wypłaconej dobrowolnie przez pozwanego w postępowaniu likwidacyjnym.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód, podnosząc następujące zarzuty:

- naruszenia art. 6 k.c. poprzez uznanie za nieudowodnione przez powoda wysokości poniesionych kosztów naprawy pojazdu przed jego zbyciem w warsztacie naprawczym przy ul. (...) w Ł. przy użyciu części oryginalnych używanych, zakupionych na Litwie, podczas gdy
z zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci zeznań świadków
R. P., A. D. i strony J. D. oraz z treści opinii biegłego wynika wprost, że koszy częściowej naprawy wyniosły 3 421,80 zł;

- naruszenia art. 363 § 2 k.c. w zw. z art 361 § 2 k.c. przez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że sprzedaż pojazdu oznacza, że powód nie poniesie w przyszłości żadnych dalszych kosztów związanych z naprawą pojazdu a zatem nie poniesie dalszej szkody, gdy treść naruszonych przepisów statuuje, że odszkodowanie nie jest uzależnione od faktycznego doprowadzenia pojazdu do stanu poprzedniego a tylko do wykazania szkody w postaci kosztów niezbędnych do przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego a w szczególności nie ma wpływu na wysokość odszkodowania okoliczność zbycia pojazdu przez powoda;

- naruszenia art. 233 k.p.c. polegające na braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów oraz przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, co
w konsekwencji spowodowało oddalenie powództwa, poprzez:

a) bezzasadne odmówienie wiarygodności zeznaniom świadków
R. P., A. D. i strony J. D. odnośnie zakresu i kosztów częściowej naprawy w warsztacie naprawczym przy ul. (...) w Ł. oraz pominięcie w opinii biegłego wyliczonych kosztów tej naprawy na kwotę
3 421,80 zł.

b) sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z zebranym w sprawie materiałem dowodowym polegająca na przyjęciu, że kwota 1 574,40 zł. dochodzona z tytułu uzupełnienia kosztów najmu samochodu zastępczego jest zasadna, ale w ocenie Sądu została zaspokojona przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego.

W konkluzji powód sformułował wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 6 533,80 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 23 kwietnia 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku wraz z odsetkami za opóźnienie od 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za naprawę samochodu marki J. (...) o nr. rej. (...) oraz kwoty 1 574,40 zł. wraz z odsetkami ustawowymi od
23 kwietnia 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku wraz z odsetkami za opóźnienie od 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 8 dni, a także zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za obie Instancje według norm przepisanych, w tym wynagrodzenia adwokackiego.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja jest zasadna w przeważającej części.

Sąd Rejonowy poczynił w sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własne, z wyłączeniem ustaleń dotyczących wysokości uzasadnionych koszów naprawy pojazdu.

Usprawiedliwione co do zasady okazały się wszystkie podniesione
w apelacji zarzuty na skutek wadliwego ustalenia przez Sąd Rejonowy kosztów naprawy pojazdu należącego do powoda, co w konsekwencji skutkowało nieprawidłowym określeniem wysokości należnego powodowi odszkodowania.

Dla uzasadnienia tego poglądu przypomnieć należy, iż w orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że wysokość odszkodowania pieniężnego w ramach odpowiedzialności z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych powinna pokryć wszystkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki niezbędne dla przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu. Jako że treścią świadczenia ubezpieczyciela jest naprawienie szkody powstałej w ogóle w majątku poszkodowanego wywołanej uszkodzeniem lub zniszczeniem pojazdu, wypłacone z tytułu ubezpieczenia odszkodowanie nie może przynosić ubezpieczonemu żadnych korzyści i nie może on żądać odszkodowania przenoszącego wysokość szkody. Nie budzi przy tym żadnych wątpliwości, że poszkodowany ma pełną swobodę co do decyzji o sposobie i zakresie dokonania naprawy, a także czy w ogóle to uczynił albo zamierza uczynić. Wysokość odszkodowania ma odpowiadać kosztom usunięcia różnicy w wartości majątku poszkodowanego, a ściślej - kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku. Gdy zatem przez wykonanie naprawy pojazdu poszkodowany przywrócił mu jego wartość sprzed wypadku, odszkodowanie powinno odpowiadać kosztom takiej właśnie naprawy, jeżeli natomiast jej nie wykonał, to winno odpowiadać kosztom takiej naprawy ustalonym przez rzeczoznawcę.

W sytuacji procesowej z jaką mamy do czynienia w niniejszej sprawie powód dokonał częściowej naprawy samochodu przy użyciu używanych części oryginalnych, a następnie w takim stanie sprzedał pojazd. Sąd Rejonowy uznał, że oznaczenie wysokości szkody sprowadzało się do ustalenia kosztów naprawy pojazdu w warsztacie, w którym dokonał tego powód przy użyciu używanych części oryginalnych i kosztów niewykonanej przed sprzedażą naprawy lakierniczej w zakładzie o podobnym standardzie.
W oparciu o opinię biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej, wyceny pojazdów i kosztów napraw, Sąd Rejonowy ustalił wartość naprawy przedmiotowego pojazdu na kwotę 6 021,80 złotych brutto. W ocenie Sądu Okręgowego stanowisko to jest nieprawidłowe, albowiem nie umożliwia ustalenia niezbędnych kosztów gwarantujących przywrócenie stanu pojazdu sprzed szkody. Przede wszystkim warsztat, w którym dokonano naprawy blacharskiej nie spełnia wymogów wykonania naprawy zgodnie z technologią producenta, co jasno wynika z opinii biegłego. Bez wątpienia, dokonanie naprawy w zakładzie, który nie dysponuje wyposażeniem o standardzie odpowiednim do jej prawidłowego wykonania może prowadzić do naruszenia wynikających ze specyfikacji producenta pojazdu względów technicznych, bezpieczeństwa, estetyki i trwałości naprawy i w rezultacie skutkować pogorszeniem sytuacji poszkodowanego. Ponadto, wariant naprawy
z wykorzystaniem części używanych oryginalnych, na którym oparł się Sąd Rejonowy nie pokrywa wszystkich celowych i ekonomicznie uzasadnionych wydatki niezbędnych dla przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu. W tym miejscu należy odwołać się do uchwały Sądu Najwyższego dnia 12 kwietnia 2012 roku w sprawie III CZP 80/11 ( publ. Prok. i Pr. 2013 nr 4, poz. 38, str. 19), z której wynika, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Mogą to być koszty związane ze stosowaniem części oryginalnych pochodzących z sieci dealerskiej. Jedynie w razie wykazania przez ubezpieczyciela, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. W tym świetle, nie można zatem zasadnie twierdzić, że naprawa pojazdu dokonana przez powoda w okolicznościach rozpoznawanej sprawy przywrócił mu jego wartość sprzed wypadku. Z tych względów, zdaniem Sądu Okręgowego miarodajne dla określenia zakresu obowiązku odszkodowawczego pozwanego w aktualnej sprawie jest oparcie ustaleń na wskazanym przez biegłego wariancie wyceny kosztów naprawy w warsztacie uwzględniającym standardy zgodne z technologią producenta i przy użyciu nowych oryginalnych części z logo producenta, które we wzmiankowanej opinii zostały oszacowane na kwotę 17 246,68 złotych. Prawidłowości powyższego stwierdzenia w niczym nie podważa wyeksponowana przez Sąd I instancji okoliczność, że powód dokonał sprzedaży pojazdu, co zdaje się sugerować, że w ten sposób zmniejszył rozmiar poniesionej szkody. Wszakże należy mieć na uwadze, iż obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierzają naprawić albo rzecz tę postanowił sprzedać. Stąd też uznać trzeba, że wyzbycie się przez powoda własności uszkodzonego i nie w pełni naprawionego pojazdu nie wpływa na zakres obowiązku odszkodowawczego zakładu ubezpieczeń.

Powód dochodził w niniejszej sprawie oprócz zwrotu kosztów naprawy pojazdu także kosztów najmu pojazdu zastępczego, które Sąd I instancji prawidłowo ustalił na kwotę 4 526,40 złotych. Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego szkoda skarżącego w mieniu stanowi łącznie kwotę 21 773,08 złotych i odpowiada sumie oszacowanych przez biegłego kosztów naprawy pojazdu przy użyciu nowych oryginalnych części z logo producenta oraz poniesionych przez powoda wydatków z tytułu najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy. Uwzględniając kwotę wypłaconego skarżącemu świadczeniu
w postępowaniu likwidacyjnym w wysokości 13 500 złotych, różnica między tymi kwotami wynosi 8 273,08 złotych. Jednakże z uwagi na wskazany
w apelacji zakres zaskarżenia, zasądzeniu na rzecz powoda podlegała jedynie kwota 8 108,20 złotych.

O roszczeniu odsetkowym orzeczono na podstawie art. 481 k.c.
W przedmiotowej sprawie szkoda została zgłoszona pozwanemu 25 marca 2015 roku, a zatem roszczenie powoda stało się wymagalne z upływem trzydziestu dni od tej daty. Mając powyższe na uwadze zasadne było zasądzenie odsetek ustawowych od 26 kwietnia 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty. Odpowiednio do wyniku sprawy skorygować należało także orzeczenie o kosztach postępowania przed Sądem I instancji i w rezultacie zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2 660,25 złotych (1 217 zł wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową, 454 zł opłata od pozwu i 989,25 zł wynagrodzenie biegłego). Zasądzenie pełnych kosztów procesu znajduje uzasadnienie w treści art. 100 zd. 2 k.p.c., gdyż powód uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania.

Z tych względów, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono jak
w punkcie I sentencji.

Apelacja w zakresie, w jakim powód domagał się zasądzenia odsetek sprzed dnia 26 kwietnia 2015 roku podlegała oddaleniu z mocy art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy rozstrzygnął
w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c. w związku z § 2 pkt 4 oraz § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. ( Dz.U.2015.1800 ze zm.). Na koszty te złożyła się kwota 900 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 406 złotych opłaty od apelacji.