Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 czerwca 2017r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 czerwca 2017r. w S.

odwołania M. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 10 marca 2017 r. Nr (...)

w sprawie M. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wypłatę emerytury i wysokość emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 306/17 UZASADNIENIE

Decyzją z 10 marca 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i wykonując wyrok sądu z 10 lutego 2017r. przyznał M. J. prawa do emerytury od 1 lipca 2016r. ,tj. od daty określonej w wyroku. Do obliczenia emerytury organ rentowy przyjął kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zaewidencjonowanych na koncie do miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę. Tak ustalona podstawa emerytury została podzielona przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę i które wyniosło 258,80 miesięcy. Ustalona zaś wysokość emerytury wyniosła 2 544,35 złotych. Jednocześnie organ rentowy wskazał, że z uwagi na kontynuowanie przez ubezpieczonego zatrudnienia wypłata emerytury podlega zawieszeniu i w celu podjęcia wypłaty emerytury należy złożyć w organie rentowym stosowny wniosek oraz świadectwo pracy potwierdzające fakt rozwiązania stosunku pracy z każdym pracodawcą, na rzecz którego praca ta była wykonywana bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. Ponadto organ rentowy poinformował, że z uwagi na zawieszenie wypłaty emerytury obliczona w decyzji kwota emerytury ma charakter zaliczkowy i ostateczna kwota emerytury zostanie ustalona z chwilą podjęcia jej wypłaty, również średnie dalsze trwanie życia zostanie ustalone na dzień zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty emerytury. Przeliczeniu, z uwzględnieniem regulacji zawartej w art.185 ustawy emerytalnej, podlegać będzie również kapitał początkowy (decyzja z 10 marca 2017r. k.61 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył M. J. wnosząc o jej zmianę poprzez wypłacenie emerytury od dnia jej przyznania ,tj. od 1 lipca 2016r. Powołał się w tym zakresie na wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 10 lutego 2017r., w którym Sąd przyznał mu emeryturę od 1 lipca 2016r. W jego ocenie skoro przyznano mu prawo do emerytury i tym samym emeryturę od wskazanej daty, to od tej daty powinna nastąpić wypłata świadczenia. Nadto ubezpieczony zarzucił błędne ustalenie przez organ rentowy wynagrodzenia, które osiągnął w 1982r. podczas zatrudnienia w firmie (...). Podniósł, że otrzymywał wówczas wysokie zarobki, gdyż pracował w akordzie i w godzinach nadliczbowych, a ponadto otrzymywał rozłąkę i premię. Ubezpieczony zarzucił również, że organ rentowy wydłużył mu długość życia po to, aby zmniejszyć wysokość emerytury (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, że podstawę zawieszenia wypłaty emerytury stanowi przepis art.103a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W odniesieniu do zarzutów co do wysokości emerytury organ rentowy podniósł, że wysokość emerytury ustalona została zgodnie z treścią art.26 ustawy emerytalnej, przy czym ustalona w zaskarżonej decyzji kwota świadczenia ma charakter zaliczkowy, a jej ostateczna wysokość ustalona zostanie po rozwiązaniu przez ubezpieczonego stosunku pracy. Co do wysokości zarobków ubezpieczonego w 1982r. organ rentowy podniósł, że wysokość tych zarobków przyjęta do obliczenia emerytury ustalona została w oparciu o kartę wynagrodzenia ubezpieczonego za wskazany rok. Z kolei średnia dalsza długość życia przyjęta do obliczenia wysokości emerytury jest zgodna z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 25 marca 2016r. w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn (odpowiedź na odwołanie k.2 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony M. J. urodził się w dniu (...) W dniu 11 lipca 2016r. ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Po rozpoznaniu powyższego wniosku, decyzją z 14 października 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż na dzień 1 stycznia 1999r. legitymuje się co najmniej 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach (decyzja z 14 października 2016r. k.45 akt emerytalnych). Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji do Sądu Okręgowego w Siedlcach. Sprawa przed tym Sądem toczyła się pod sygnaturą akt IV U 947/16 i zakończyła się w dniu 10 lutego 2017r. wyrokiem uwzględniającym odwołanie ubezpieczonego i zmieniającym zaskarżoną decyzję poprzez ustalenie, że M. J. przysługuje prawo do emerytury od 1 lipca 2016r. (wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 10 lutego 2017r. wraz z uzasadnieniem k.19 i 21-22 akt IV U 947/16). Powyższy wyrok uprawomocnił się bez jego zaskarżenia. Wykonując przedmiotowy wyrok, organ rentowy w dniu 10 marca 2017r. wydał zaskarżoną przez ubezpieczonego decyzję, w której na podstawie art.184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał ubezpieczonemu emeryturę od 1 lipca 2016r. ,tj. od daty określonej w w/w wyroku. Nadto organ rentowy obliczył wysokość emerytury na podstawie art.26 ustawy emerytalnej, a następnie wskazał, że wypłata świadczenia podlega zawieszeniu, gdyż ubezpieczony kontynuuje zatrudnienie oraz pouczył o warunkach podjęcia wypłaty świadczenia (po rozwiązaniu stosunku pracy i zgłoszeniu wniosku o wypłatę). W związku z zawieszeniem wypłaty emerytury organ rentowy wskazał również, że wyliczona w decyzji kwota świadczenia ma charakter zaliczkowy i z chwilą podjęcia wypłaty świadczenia jego wysokość, a także wysokość kapitału początkowego zostanie obliczona na nowo (zaskarżona decyzja z 10 marca 2017r. k.61 akt emerytalnych). Jednocześnie przed wydaniem zaskarżonej decyzji, w dniu 7 marca 2017r. organ rentowy wydał decyzję o przeliczeniu kapitału początkowego na podstawie art.185 ustawy emerytalnej ,tj. poprzez dodanie do udowodnionych okresów składkowych okresu 6 lat i 11 miesięcy odpowiadającego różnicy pomiędzy powszechnym wiekiem emerytalnym – 67 lat a faktycznym wiekiem przejścia przez ubezpieczonego na emeryturę. W decyzji tej organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. wysokość kapitału początkowego wynosi 146 072,19 złotych, przy czym do ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału organ rentowy przyjął wynagrodzenie z 10 lat kalendarzowych z okresu 1980-1989. Obliczony na tej podstawie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 91,01% (decyzja z 7 marca 2017r. o przeliczeniu kapitału początkowego oraz załącznik do niej w postaci obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału k.53-54 akt o ustalenie kapitału początkowego).

W chwili występowania z wnioskiem o emeryturę i w chwili wydania zaskarżonej decyzji z 10 marca 2017r. o przyznaniu emerytury ubezpieczony pozostawał w stosunku pracy z (...) SA w W. (oświadczenie ubezpieczonego zawarte we wniosku o emeryturę k.3 akt emerytalnych oraz zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione w dniu 9 maja 2012r. przez (...) SA w W. k.32-33 akt emerytalnych). Stosunek pracy ubezpieczonego z (...) SA w W. ustał z dniem 25 maja 2017r. (kopia świadectwa pracy z 25 maja 2017r. k.17 akt sprawy). Wg oświadczenia ubezpieczonego złożonego na rozprawie w dniu 9 czerwca 2017r. ubezpieczony złożył do organu rentowego przedmiotowe świadectwo pracy w celu podjęcia wypłaty emerytury (wyjaśnienia ubezpieczonego k.20-20v akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego M. J. podlegało oddaleniu.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do żądania ubezpieczonego podjęcia wypłaty na jego rzecz emerytury od 1 lipca 2016r. ,tj. od daty określonej w wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach z 10 lutego 2017r. wydanego w sprawie IV U 947/16 oraz w zaskarżonej decyzji z 10 marca 2017r. jako data ustalenia prawa do emerytury, wskazać należy, że roszczenie to jest nieuzasadnione. Wyjaśnić trzeba, że ustalając prawo ubezpieczonego do emerytury od 1 lipca 2016r. Sąd Okręgowy dał wyraz ustaleniu, że od tej daty ubezpieczony spełnia ustawowe przesłanki nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym – na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwanej dalej ustawą emerytalną (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.), przy czym data 1 lipca 2016r. odpowiada miesiącowi, w którym ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o to świadczenie. Ustalenie prawa do emerytury nie oznacza jednak automatycznie, że od daty ustalenia tego prawa świadczenie będzie podlegało wypłacie. Ustawodawca przewidział bowiem sytuację, w której mimo ustalenia prawa do świadczenia, świadczenie to nie jest wypłacane. Regulacja taka znajduje się w art.103a ustawy emerytalnej, zgodnie z którym prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed nabyciem prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że w dniu poprzedzającym nabycie prawa do emerytury - 1 lipca 2016r. ubezpieczony pozostawał w zatrudnieniu w (...) SA i zatrudnienie to kontynuował również w dacie wydania decyzji z 10 marca 2017r. ustalającej prawo do emerytury. Dlatego wydając zaskarżoną decyzję z 10 marca 2017r. organ rentowy zasadnie ,tj. zgodnie z przytoczonym przepisem ustawy, zawiesił wypłatę na rzecz ubezpieczonego emerytury. Na marginesie wskazać, że zawieszenie świadczenia następuje niezależnie od przesłanek, dla których przed ustaleniem prawa do emerytury nie doszło do rozwiązania stosunku pracy.

Nieuzasadnione okazały się również zarzuty ubezpieczonego co do wysokości emerytury ustalonej w zaskarżonej decyzji. W pierwszej kolejności wskazać należy, że ustalona w tej decyzji wysokość świadczenia ma charakter zaliczkowy, a jej ostateczna wysokość ustalona zostanie w decyzji o podjęciu wypłaty świadczenia. Niezależnie od powyższego wskazać należy, że organ rentowy wyliczył wysokość emerytury zgodnie art.26 ust.1 ustawy emerytalnej ,tj. podstawę emerytury (obliczoną zgodnie z art.25 ust.1 ustawy jako suma zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przyznano emeryturę i suma zwaloryzowanego kapitału początkowego) podzielił przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę przez ubezpieczonego. W tym miejscu, odnosząc się do zarzutu ubezpieczonego co wydłużenia przez organ rentowy średniego dalszego trwania życia, podnieść trzeba, że średnie dalsze trwanie życia przyjmowane do ustalenia wysokości emerytury nie jest dowolnie ustalane przez organ rentowy, ale regulowane przez ustawodawcę. I tak, zgodnie z art.26 ust.2-5 ustawy emerytalnej wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach, a średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla kobiet i mężczyzn oraz wyraża się w miesiącach, przy czym owe średnie dalsze trwanie życia jest ogłaszane (w postaci tablicy średniego dalszego trwania życia) przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym „Monitor Polski” co roku w terminie do 31 marca, przy czym ogłoszone w powyższym terminie tablice są podstawą przyznawania emerytur na wnioski zgłoszone od 1 kwietnia danego roku do 31 marca następnego roku kalendarzowego. Ubezpieczony zgłosił wniosek o emeryturę w lipcu 2016r., a zatem przy wydawaniu zaskarżonej decyzji zastosowanie do jego osoby znalazła tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn ogłoszona w formie Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 25 marca 2016r. (Monitor Polski z 2016r., poz. 291) na okres od 1 kwietnia 2016r. do 31 marca 2017r. Ubezpieczonemu zostało ustalone prawo do emerytury od 1 lipca 2016r., a zatem w wieku 60 lat i 1 miesiąca, stąd też zgodnie z w/w tablicą średnie dalsze trwanie życia wyniosło w jego przypadku 258,8 miesięcy. Takie też średnie dalsze trwanie życia przyjął organ rentowy w zaskarżonej decyzji. Zauważyć przy tym trzeba, że z chwilą podjęcia wypłaty emerytury organ rentowy na nowo ustali jej wysokość, w tym dalsze średnie trwanie życia.

Niezasadny okazał się również zarzut ubezpieczonego co do przyjęcia przez organ rentowy błędnej kwoty wynagrodzenia za 1982r. przy ponownym obliczaniu kapitału początkowego w celu ustalenia wysokości emerytury. Z załącznika do decyzji z 7 marca 2017r. o przeliczeniu kapitału początkowego wynika, że za wskazany rok organ rentowy przyjął wynagrodzenie w wysokości 83 514 złotych (k.54 akt o ustalenie kapitału początkowego). Tymczasem wg ubezpieczonego powinna to być kwota 91 880 złotych widniejąca w rubryce za miesiąc grudzień na złożonej przez ubezpieczonego kopii karty wynagrodzenia za 1982r. (vide: k.18 akt sprawy). Zauważyć jednak należy, że złożona przez ubezpieczona karta znajduje się w już w aktach organu rentowego w formie kopii poświadczonej przez Archiwum Zakładowe Urzędu Wojewódzkiego w Ł. (na k.17v akt emerytalnych i na k.11 akt o ustalenie kapitału początkowego) i karta ta stanowiła podstawę ustalenia wynagrodzenia za wskazany 1982r. Podkreślić przy tym trzeba, że suma wynagrodzenia za wszystkie miesiące tego roku nie odpowiada kwocie 91 880 złotych, na którą wskazuje ubezpieczony. Kwota ta widnieje na karcie, ale nie jako suma wynagrodzenia za cały rok. Wpisana jest ona w ciągu rubryki dotyczącej miesiąca grudnia, przy czym nieco powyżej – pośrodku rubryki dotyczącej miesiąca października i listopada widnieją jeszcze inne kwoty, które nie mogą być automatycznie przyjmowane jako suma rocznego wynagrodzenia. Zauważyć również należy, że z przedmiotowej karty wynagrodzenia za 1982r. (vide: tabelka po lewej stronie karty dotycząca czasu pracy) wynika, że w 1982r. ubezpieczony miał więcej nieobecności z powodu choroby (np. przez znaczną część lutego i marca, czy też w całym miesiącu listopadzie 1982r.) niż dla porównania w 1980r. i 1981r., w których osiągnął wyższe wynagrodzenie.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności Sąd uznał odwołanie ubezpieczonego za niezasadne i na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc odwołanie to oddalił.