Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 maja 2017 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku IX Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Elżbieta Sawko

Protokolant: Judyta Czuba-Balik

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2017 roku

na rozprawie

sprawy z powództwa A. L.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powódki A. L. kwotę 5.383,28 złotych (pięć tysięcy trzysta osiemdziesiąt trzy 28/100) złotych z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 maja 2016 roku do dnia zapłaty.

2.  Zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz powódki A. L. kwotę 3.608,77 (trzy tysiące sześćset osiem 77/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt IX C 355/16

UZASADNIENIE

Powódka – A. L. wniosła pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. o zapłatę kwoty 5.383,28 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania powódka wskazała, iż na dochodzoną kwotę składa się należność główna w wysokości 5.376,06 zł oraz skapitalizowane odsetki za okres od 24 maja 2016r. do dnia 30 maja 2016r. w wysokości 7,22 zł.

Powódka wywodziła, iż w dniu 20 maja 2015r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której został uszkodzony jej pojazd – samochód osobowy marki V. (...), o numerze rejestracyjnym (...). W chwili zdarzenia auto sprawcy wypadku objęte było u pozwanego ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powódce łączną kwotę 2.544,02 zł, zaś w dalszym zakresie odmówił wypłaty odszkodowania. W opinii prywatnej sporządzonej na zlecenie powódki, koszty naprawy pojazdu zostały ustalone na kwotę 7.920,08zł.

Pozwany – (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w S. , reprezentowany przez pełnomocnika w osobie racy prawnego, domagał się oddalenia powództwa w całości, przekazania sprawy do rozpoznania sądowi właściwemu ze względu na siedzibę pozwanego i zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany zakwestionował powództwo podnosząc, iż przeprowadzone przez niego postępowanie likwidacyjne wykazało, że całkowita likwidacja szkody w pojeździe powódki opiewała na kwotę 2.544,02 zł.

Pozwany zakwestionował jednocześnie wysokość żądania zgłoszonego w pozwie podnosząc, iż nie została ona należycie wykazana, albowiem powódka nie przedstawiła żadnego dokumentu, który mógłby obrazować wysokość rzeczywiście poniesionych kosztów naprawy pojazdu. Podkreślił przy tym, iż sporządzona przez niego w toku postępowania likwidacyjnego kalkulacja kosztów naprawy pojazdu jest zgodna z wytycznymi Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16 grudnia 2014r., zaś powódka nie wykazała, by w jej przypadku naprawa pojazdu przy wykorzystaniu części oryginalnych była uzasadniona.

Dodatkowo pozwany zarzucił, iż powódka w toku postępowania likwidacyjnego nie dążyła do minimalizowania szkody, albowiem nie skorzystała z oferty ubezpieczyciela dotyczącej naprawy jej pojazdu (w kwocie przyznanego odszkodowania) w warsztacie współpracującym z ubezpieczycielem.

Pozwany wskazał również, iż powódka w sposób niedostateczny uzasadniła właściwość Sądu Rejonowego w Słupsku dla rozpoznania niniejszej sprawy, nie wskazując podstawy prawnej i faktycznej, z których wywodzi właściwość sądu miejsca jej zamieszkania.

Sąd ustalił:

W dniu 20 maja 2015r. około godziny 18.50 na parkingu stacji benzynowej w S. przy ul. (...) (przy zjeździe na drogę krajową nr (...)) miało miejsce zdarzenie drogowe, w wyniku którego doszło do uszkodzenia pojazdu marki V. (...) nr rej. (...), będącego własnością A. L.. Pojazdem tym kierował K. L.. Przyczyną kolizji było najechanie na przód pojazdu powódki przez kierującego samochodem ciężarowym marki M. (...) o nr rej. (...), który wykonywał manewr cofania.

Bezsporne, a ponadto dowód: notatka pokolizyjna, zgłoszenie szkody komunikacyjnej, protokół szkody w pojeździe – w aktach szkody na płycie CD - k. 92, zeznania świadka K. L. – k. 162 akt

Pojazd sprawcy zdarzenia- D. P. posiadał ważną polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w związku z ruchem pojazdu wystawioną przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w S..

Bezsporne

W związku ze zgłoszeniem szkody, pozwany przeprowadził postępowanie likwidacyjne szkody w pojeździe powódki. W toku tego postępowania trzykrotnie dokonywano oceny technicznej pojazdu i wykonywano kalkulację kosztów naprawy pojazdu (3 września 2015r., 16 września 2015r., 9 października 2015r.)

Dowód: protokół szkody w pojeździe i kalkulacja naprawy z dnia 3.09.2015r., protokół szkody w pojeździe i kalkulacja naprawy z dnia 16.09.2015r., protokół szkody w pojeździe i kalkulacja naprawy z dnia 9.10.2015r. – płyta CD na k. 92 akt

Decyzją z dnia 17 września 2015r. pozwany przyznał powódce kwotę 2.086,07 zł tytułem odszkodowania.

W związku z kolejnymi oględzinami pojazdu, decyzją z dnia 3 grudnia 2015r. przyznano również odszkodowanie uzupełniające w kwocie 311,57 zł.

Dowód: decyzje z dni17.09.2015r., 3.12.2015r., 29.02.2016r.– płyta CD na k. 92 akt

Na zlecenie powódki wykonana została prywatna kalkulacja kosztów naprawy nr FS/00/33, wedle której koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody opiewa na kwotę 7.920,08 zł.

Bezsporne ;

Pismem z dnia 18 stycznia 2017r. powódka zakwestionowała wysokości przyznanego jej odszkodowania i wniosła o dopłatę.

Bezsporne

Decyzją z dnia 29 lutego 2016r. ubezpieczyciel wypłacił powódce odszkodowanie uzupełniające w kwocie 164,38 zł wskazując, iż stwierdza brak podstaw do dalszej zmiany stanowiska w sprawie wysokości odszkodowania.

Dowód: decyzja z dnia 29.02.2016r.– płyta CD na k. 92 akt;

Pismem z dnia 10 maja 2016r. pełnomocnik powódki wezwał ubezpieczyciela do zapłaty kwoty 5.376,06 zł przed skierowaniem sprawy do sądu.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 10.05.2016r.– k. 60 akt;

Pismem z dnia 21 czerwca 2016r. pozwany odmówił wypłaty odszkodowania w wysokości żądanej przez powódkę.

Dowód: pismo z dnia 21.06.2016r.– płyta CD na k. 92 akt;

Celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty przywrócenia pojazdu powódki marki V. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed szkody zaistniałej w dniu 20 maja 2015r. wyniosły odpowiednio 7.990,73 zł brutto przy stawkach 70/70 zł/rbh oraz 8.063,20 zł brutto przy stawkach 80/90 rbh oraz przy naliczeniu podatku w wysokości 11,50%. tak ustalone koszty uwzględniają możliwość odliczenia przez powódkę kwoty stanowiącej 50% podatku VAT.

Zamontowanie nowych, oryginalnych części w miejsce zniszczonych w wyniku kolizji, nie spowodowało wzrostu wartości pojazdu. Zastosowanie zamienników nie daje gwarancji przywrócenia samochodu pod każdym względem do stanu sprzed szkody - z tego też powodu, wyliczając koszty przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody uwzględniono ceny części nowych i oryginalnych.

Technologia naprawy producenta samochodu w systemie A. nie uwzględnia naprawy reflektora. Brak takiej czynności naprawczej w systemie oznacza jej brak w technologii producenta. Implikuje to wniosek o konieczności wymiany reflektora. Z tych względów w kalkulacji uwzględniony został koszt wymiany reflektora lewego.

Dowód: opinia biegłego sądowego rzeczoznawcy samochodowego J. Z. nr (...) – k. 113-130 akt

Sąd zważył:

Kwestię odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu szkód komunikacyjnych regulują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U.2016.2060 j.t.).

Zgodnie z art. 34a powołanej ustawy powództwo o odszkodowanie z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych wytacza się wyłącznie przed sąd właściwy dla miejsca zamieszkania albo siedziby poszkodowanego zdarzeniem powodującym szkodę albo przed sąd właściwy dla miejsca zaistnienia tego zdarzenia. W braku wskazanych wyżej podstaw właściwości miejscowej powództwo można wytoczyć przed sąd właściwy według przepisów o właściwości ogólnej.

W świetle powyższego, zarzut pozwanego w przedmiocie niedostatecznego uzasadnienia przez powódkę właściwości Sądu Rejonowego w Słupsku dla rozpoznania niniejszej sprawy pozostawał bezpodstawny, albowiem ustawodawca przewidział właściwość tutejszego Sądu jako właściwość wyłączną – z uwagi na miejsce zamieszkania poszkodowanej.

Na podstawie z art. 34 ust. 1 ustawy z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W myśl art. 35 ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy umowa ubezpieczenia obowiązkowej odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (…).

Odpowiedzialność ta ma swoje źródło w treści art. 415 k.c. w zw. z art. 436 k.c. i art. 822 k.c.

Stosownie zaś do treści art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Zasadna zatem jest konstatacja, że szkoda powstaje w chwili wypadku (kolizji) i podlega naprawieniu na podstawie art. 436 k.c., a także według przesłanek określonych w trybie art. 363 § 2 k.c.

W rozpoznawanej sprawie pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady, jednak strony pozostawały w sporze co do wysokości szkody poniesionej na skutek zdarzenia drogowego mającego miejsce w dniu 20 maja 2015r.

Z tego też względu Sąd na wniosek powódki - na której w myśl art. 6 k.c. spoczywał obowiązek wykazania szkody w pojeździe oraz jej wysokości - przeprowadził dowód z opinii biegłego sądowego rzeczoznawcy samochodowego, na okoliczność ustalenia kosztów przywrócenia pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed szkody.

Wedle wniosków opinii sporządzonej przez biegłego sądowego J. Z. celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty przywrócenia pojazdu powódki marki V. (...) o nr rej. (...) do stanu sprzed szkody zaistniałej w dniu 20 maja 2015r. wyniosły odpowiednio 7.990,73 zł brutto przy stawkach 70/70 zł/rbh oraz 8.063,20 zł brutto przy stawkach 80/90 rbh. Zamontowanie nowych, oryginalnych części w miejsce zniszczonych w wyniku kolizji, nie spowodowało wzrostu wartości pojazdu. Zastosowanie zamienników nie daje gwarancji przywrócenia samochodu pod każdym względem do stanu sprzed szkody - z tego też powodu, wyliczając koszty przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody uwzględniono ceny części nowych i oryginalnych. Technologia naprawy producenta samochodu w systemie A. nie uwzględnia naprawy reflektora. Brak takiej czynności naprawczej w systemie oznacza jej brak w technologii producenta. Implikuje to wniosek o konieczności wymiany reflektora. Z tych względów w kalkulacji uwzględniony został koszt wymiany reflektora lewego.

Żadna ze stron nie złożyła zarzutów do przedmiotowej opinii.

Analiza treści opinii biegłego J. Z. pozwalała na uznanie, że jest ona wyczerpująca, rzetelna i wiarygodna. Biegły w sposób przekonujący uzasadnił swoje stanowisko wskazując przeprowadzone czynności i przesłanki, na których się oparł. Proces dochodzenia biegłego do wniosków stanowiących konkluzję opinii był przedstawiony w sposób logiczny i nie budzący wątpliwości. Sąd uznał zatem, iż przeprowadzony w sprawie dowód z opinii biegłego sądowego stanowił miarodajną podstawę dla ustalenia wysokości szkody w pojeździe.

Tożsame z wnioskami opinii pozostawały również zeznania świadka K. L.. Zeznania te jako pewne, logiczne i spójne z zebranym w sprawie materiałem dowodowym zostały uznane przez Sąd za wiarygodne.

W myśl art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Podkreślenia wymaga, iż celem ochrony ubezpieczeniowej jest zapewnienie uprawnionemu pełnej kompensaty szkody ze strony ubezpieczyciela.

Kompensacyjna funkcja odpowiedzialności odszkodowawczej wymaga ustalenia odszkodowania w takiej wysokości, aby po pierwsze, cały uszczerbek został wyrównany, a po drugie, aby poszkodowany nie został wzbogacony.

Pozwany w toku postępowania zarzucał, iż powódka w sposób dowolny wyliczyła wysokość szkody w pojeździe, nie przedkładając żadnych dokumentów, które mogłyby obrazować wysokość rzeczywiście poniesionych kosztów naprawy pojazdu. Jednocześnie pozwany zwracał uwagę na okoliczność, iż dokonana naprawa nie musi dotyczyć części nowych bądź oryginalnych części zamiennych.

W tym miejscu zaznaczenia wymaga, iż zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem judykatury jedynie naprawa przy użyciu nowych, oryginalnych fabrycznie części zamiennych spełnia kryteria przywrócenia pojazdu do stanu sprzed zdarzenia zarówno pod względem technicznym, jakościowym, jak również bezpieczeństwa eksploatacyjnego, albowiem części takie są bardziej wytrzymałe i jakościowo lepsze niż większość części nieoryginalnych, a przede wszystkim posiadają gwarancję producenta co do tego, że zostały wykonane zgodnie z jego wymogami technologicznymi wpływającymi na jakość i trwałość produktu.

Przywrócenie uszkodzonego pojazdu mechanicznego do stanu poprzedniego oznacza przywrócenie mu nie tylko wyglądu sprzed wypadku, ale przede wszystkim sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu. Jeżeli naprawa przy użyciu takich części prowadzi do wzrostu wartości pojazdu, to odszkodowanie winno być obniżone o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Okoliczność tę winien wszak udowodnić ubezpieczyciel

(vide: uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012r. sygn. akt III CZP 80/11)

Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania, z którego szkoda wynikła (por. § 1), a ponadto obowiązany jest wyrównać straty, które poszkodowany poniósł w następstwie zdarzenia sprawczego (por. § 2).

Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej (por. art. 363 § 1 zdanie pierwsze k.c.).

Nie ulega także wątpliwości, że powódka dokonała wyboru sposobu naprawienia doznanej przez nią szkody przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy uznać należy, iż na pozwanym spoczywa obowiązek zwrotu kosztów niezbędnych do przywrócenia pojazdowi powódki wartości sprzed wypadku (vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001r. III CZP 68/01) oraz obowiązek zwrotu poniesionych przez poszkodowaną innych kosztów, o ile są one celowe i konieczne oraz pozostają w normalnym związku z przedmiotowym zdarzeniem.

Jednocześnie Sąd nie znalazł podstaw dla uwzględnienia zarzutu pozwanego dotyczącego tego, że powódka w toku postępowania likwidacyjnego nie dążyła do minimalizowania szkody, nie korzystając z oferty ubezpieczyciela dotyczącej naprawy jej pojazdu (w kwocie przyznanego odszkodowania) w warsztacie współpracującym z ubezpieczycielem.

Art. 354 § 2 k.c. przewiduje obowiązek współdziałania wierzyciela w wykonaniu zobowiązania przez dłużnika, niemniej nie może być on interpretowany jako bezwzględny obowiązek godzenia się na propozycje ubezpieczyciela w zakresie sposobu likwidacji szkody. Skoro wcześniej powołany przepis art. 363 § 1 zdanie pierwsze k.c. wyraźnie zezwala poszkodowanemu na dokonanie wyboru sposobu naprawienia szkody, to z całą pewnością obowiązku współdziałania powódki jako wierzycielki nie można rozumieć jako obowiązku przyjęcia oferty pozwanego w zakresie dokonania naprawy pojazdu powódki w warsztacie naprawczym współpracującym z pozwanym. Oznaczałoby to bowiem pozbawienie powódki prawa wyboru sposobu naprawienia szkody. Tymczasem nie ulega wątpliwości, że powódka takiego wyboru dokonała domagając się zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej.

Przede wszystkim podkreślić należy, że stron niniejszego procesu nie łączyła żadna umowa ubezpieczenia. Pozwany jest odpowiedzialny wobec powódki, jak sprawca szkody - wstępując w jego miejsce. Przy takim ukształtowaniu odpowiedzialności pozwany nie może domagać się od powódki realizacji jakichkolwiek schematów działań, czy obowiązków. Powódka, jako poszkodowana nie jest wobec pozwanego i nigdy nie była zobowiązana. Współdziałanie powódki w likwidacji szkody ogranicza się zatem do absolutnego minimum. Powódka jest bowiem osobą związaną z pozwanym węzłem obligacyjnym bez swej woli. To pozwany jest wyłącznie zobowiązany wobec powódki, w miejsce sprawcy szkody i szkodę tę powinien w całości naprawić. Zarzut, że powódka nie stosując się do zasady minimalizowania skutków szkody powinna ponieść tego konsekwencje, jest wobec tego zupełnie chybiony – tym bardziej, że kalkulacja naprawy pojazdu powódki (po trzykrotnym szacowaniu szkody) okazała się błędna i naprawa pojazdu wedle zaproponowanego kosztorysu nie stanowiłaby przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. Nadto oczekiwanie od poszkodowanej, iż powierzy samochód do naprawy nieznanemu warsztatowi naprawczemu mającemu siedzibę na terenie innego miasta, zdaniem Sądu nie mieści się w zakresie obowiązku współdziałania poszkodowanego w celu minimalizacji szkody.

W świetle całokształtu powyższych okoliczności Sąd uznał, że kwota należna powódce tytułem odszkodowania winna wynosić 7.990,73 zł – przy uwzględnieniu podanych przez biegłego stawek w wysokości 70/70 zł/rbh.

W związku z tym, iż w toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel wypłacił powódce łączną kwotę 2.544,02 zł – należne jej odszkodowanie opiewa na kwotę 5.445,98 zł. Jednak wobec tego, że powódka nie rozszerzyła żądania pozwu, Sąd orzekł zgodnie z jej żądaniem zasądzając od pozwanego kwotę 5.383,28 zł.

W myśl art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Termin na wypłacenie odszkodowania z tytułu wypadku komunikacyjnego co do zasady wynosi 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie (por. art. 14 ust. 1 powołanej ustawy).

W niniejszej sprawie powódka domagała się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, wobec czego Sąd orzekł zgodnie z jej żądaniem, zasadzając od pozwanego odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 31 maja 2015r. do dnia zapłaty.

Wzgląd na powyższe skutkował orzeczeniem jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu w punkcie 2 sentencji wyroku Sąd orzekł na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 i 99 k.p.c. obciążając nimi w całości pozwanego (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w S. - jako stronę przegrywającą. Na koszty postępowania złożyły się: opłata od pozwu w wysokości 270,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 2.400,00zł - ustalone w oparciu o § 4 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz.U. 2015.1804/ - w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia powództwa, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17,00zł oraz koszty opinii biegłego w kwocie 921,77 zł.