Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 27/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący:

SSR Justyna Supińska

Protokolant:

sekr. sąd. Jolanta Miotke – Sztuba

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2017 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko J. C.

o zapłatę

I.  uchyla nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym (z weksla) z dnia 25 listopada 2016 roku wydany przez Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt VI GNc 4686/16 w całości i oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...)Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz pozwanego J. C. kwotę 5 585 złotych ( pięć tysięcy pięćset osiemdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  kosztami procesu w pozostałym zakresie obciąża powoda (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. uznając je za uiszczone.

Sygn. akt VI GC 27/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 07 października 2016 roku powód (...)Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanego J. C. kwoty 20 444,96 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 lipca 2016 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż pozwany J. C. wystawił weksel własny płatny za okazaniem, zgodnie z deklaracją wekslową z dnia 07 listopada 2013 roku. Po wypełnieniu weksla, powód wezwał pozwanego do jego wykupu w wyznaczonym terminie, co jednakże nie nastąpiło.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym (z weksla) z dnia 25 listopada 2017 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI GNc 4686/16 Sąd Rejonowy w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

Pozwany J. C. zaskarżając powyższy nakaz zapłaty, we wniesionych od niego zarzutach, domagał się oddalenia powództwa w całości, w uzasadnieniu podnosząc zarzut nieważności weksla z uwagi na to, że nie zawiera on wskazania daty jego wystawienia oraz kwestionując zasadność jego uzupełnienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. C. wystawił weksel własny in blanco i w dniu 07 listopada 2013 roku upoważnił (...)Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. (obecnie (...) z siedzibą w W.) do jego wypełnienia z klauzulą „bez protestu” w wysokości roszczeń przysługujących na podstawie porozumienia z dnia 28 października 2013 roku do umowy z Dyrektorem Agencji zawartej w dniu 07 października 2013 roku.

deklaracja wekslowa – k. 19 akt

Pismem z dnia 13 czerwca 2016 roku(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wezwał J. C. do wykupu weksla poprzez zapłatę kwoty 20 444,96 złotych w dniach 29 – 30 czerwca 2016 roku.

wezwanie do wykupu weksla wraz z potwierdzeniem odbioru przesyłki listem poleconym – k. 16-17 akt

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony w toku postępowania, które to dokumenty nie budzą wątpliwości co do swej wiarygodności, a nadto nie były kwestionowane przez żadną ze stron, zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary.

W niniejszym postępowaniu powód (...)Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagając się zasądzenia od pozwanego J. C. kwoty 20 444,96 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi za okres od dnia 01 lipca 2016 roku do dnia zapłaty, swoje roszczenie wywodził z zaciągniętego przez pozwanego zobowiązania wekslowego, znajdującego swą normatywną podstawę w przepisach ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku Prawo wekslowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 roku, poz. 160), a w szczególności art. 9 ustawy, zgodnie z którym wystawca odpowiada za przyjęcie i za zapłatę weksla.

Pozwany J. C. kierując zarzuty przeciwko żądaniu pozwu powoływał się m. in. na nieważność weksla z uwagi na to, że nie zawiera on wskazania daty jego wystawienia.

Zgodnie z treścią art. 101 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku Prawo wekslowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 roku, poz. 160) weksel własny zawiera: nazwę „weksel” w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono, przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej, oznaczenie terminu płatności, oznaczenie miejsca płatności, nazwisko osoby, na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana, oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu oraz podpis wystawcy wekslu.

Stosownie zaś do treści art. 102 powyższej ustawy, nie będzie uważany za weksel własny dokument, któremu brak jednej z cech, wskazanych w artykule poprzedzającym, wyjąwszy przypadki, określone w ustępach następujących, tj. weksel własny bez oznaczenia terminu płatności uważa się za płatny za okazaniem, w braku osobnego oznaczenia miejsce wystawienia wekslu uważa się za miejsce płatności, a także za miejsce zamieszkania wystawcy, zaś weksel własny, w którym nie oznaczono miejsca wystawienia, uważa się za wystawiony w miejscu podanym obok nazwiska wystawcy.

Nie było wątpliwości, iż w niniejszej sprawie weksel nie zawierał m. in. daty jego wystawienia. Brak ten zaś (brak daty) nie został objęty treścią art. 102 ustawy Prawo wekslowe, a zatem nie może on być usunięty w drodze domniemań prawnych i powoduje nieważność weksla (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 stycznia 2012 roku, sygn. akt II CSK 296/11). Jest to uzasadnione tym, że data wystawienia weksla ma decydujące znaczenie dla oceny zdolności wekslowej wierzyciela i dłużnika wekslowego, ustalenia prawa właściwego przy zmianie przepisów prawa wekslowego (art. 109) oraz dla określenia początku biegu licznych terminów wskazanych w ustawie Prawo wekslowe.

Data wystawienia weksla rozumiana jest jako wskazanie dnia, miesiąca i roku; już zaś bak jednego z tych elementów powoduje, że data wystawienia weksla nie została wskazana, a zatem weksel jest nieważny, chyba że możliwe okaże się usunięcie tego braku w drodze wykładni weksla. W literaturze i orzecznictwie przyjmuje się, że usuniecie braków formalnych weksla w drodze wykładni nie jest wyłączone, jednakże, ze względu na szczególny rygoryzm wekslowy i formalizm prawa wekslowego, uzasadniony koniecznością zapewnienia szybkiego i bezpiecznego obrotu wekslami, zakres wykładni weksla jest znacznie zawężony i ogranicza się do wykładni obiektywnej, dokonywanej wyłącznie na podstawie treści weksla. Jak bowiem wskazał Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 29 czerwca 1995 roku (sygn. akt III CZP 66/95) dla ustalenia treści zobowiązania wekslowego miarodajna może być wyłącznie treść oświadczenia woli zawarta w dokumencie wekslowym, odrzucić zaś należy możliwość odwołania się do rzeczywistej woli podmiotów zobowiązania wekslowego, a więc okoliczności niewynikających z tekstu weksla. Wykładnia dokonana na podstawie tekstu weksla może zmierzać więc wyłącznie do uściślenia znaczenia poszczególnych zwrotów, usunięcia oczywistych pomyłek oraz błędów językowych, gramatycznych, itp.

W niniejszej sprawie bezsprzecznie w treści weksla nie wskazano zarówno miejsca, jak i daty wystawienia weksla. O ile w przypadku braku miejsca jego wystawienia, znajdzie zastosowanie reguła przewidziana w art. 102 ustawy Prawo wekslowe, zgodnie z którą weksel własny, w którym nie oznaczono miejsca wystawienia, uważa się za wystawiony w miejscu podanym obok nazwiska wystawcy, o tyle nieoznaczenie daty wystawienia weksla nie jest przewidziane w regułach wskazanych w powyższym przepisie i nie może być usunięte na podstawie okoliczności towarzyszących wystawieniu weksla, nie wynikających z jego treści. Tymczasem, przedmiotowy weksel w samej swojej treści nie zawiera żadnych wskazówek, na podstawie których można byłoby wywieść datę jego wystawienia, a zatem uznać go należało za nieważny, co czyniło zbędnym dalsze rozważania dotyczące zasadności jego uzupełnienia.

Mając na względzie powyższe rozważania, Sąd na podstawie art. 496 k.p.c. w zw. z art. 101 i art. 102 ustawy Prawo wekslowe (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 roku, poz. 160) a contrario orzekł jak w punkcie I wyroku uchylając nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym (z weksla) z dnia 25 listopada 2017 roku wydanym przez Sąd Rejonowy w Gdyni w sprawie o sygn. akt VI GNc 4686/16 w całości i oddalając powództwo.

O kosztach procesu należnych pozwanemu J. C. jako stronie wygrywającej sprawę (obejmujących opłatę sądową od zarzutów od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym w kwocie 768 złotych, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 4 800 złotych), Sąd orzekł w punkcie II wyroku zasądzając je w łącznej kwocie 5 585 złotych stosownie do treści art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. na rzecz pozwanego od powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.. Kosztami procesu w pozostałym zakresie Sąd obciążył również powoda uznając je za uiszczone.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 27 czerwca 2017 roku