Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 12 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Barbara Braziewicz

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2016 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa (...) w W.

przeciwko M. B.

o zapłatę

na skutek zażalenia powoda

na rozstrzygnięcie o kosztach zawarte w nakazie zapłaty Sądu Rejonowego w (...)

z dnia 9 maja 2016 r., sygn. akt I Nc 2406/16

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Barbara Braziewicz

Sygn. akt III Cz 1220/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem zawartym w nakazie zapłaty z 9 maja 2016r., wydanym w postępowaniu upominawczym, w sprawie o sygn. akt I Nc 2406/16, Sąd Rejonowy w (...) – w sprawie z powództwa (...) w W. przeciwko pozwanemu M. B. o zapłatę – nakazał pozwanemu, aby zapłacił kwotę 137zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 90zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że na kwotę 137zł składa się opłata stała od pozwu w kwocie 30zł, wynagrodzenie pełnomocnika powódki w kwocie 90zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17zł. Stwierdził, iż zgodnie z regulacją art. 79 ust. 1 pkt 2c ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014r. poz. 1025 ze zm. dalej u.k.s.c.), w razie uprawomocnieni się nakazu zapłaty sąd z urzędu zwraca stronie trzy czwarte uiszczonej opłaty od pozwu w postępowaniu upominawczym. Zatem w razie zakończenia sprawy przez uprawomocnienie się nakazu zapłaty pozwany poniesie ostatecznie jedynie czwartą część należnej opłaty. Podkreślił, iż przepisy ustawy o kosztach sądowych nie przewidują obecnie pobierania od pisma procesowego opłaty niższej niż 30zł. Powód będzie zawsze zobowiązany w sprawie nadającej się do rozpoznania w postępowaniu upominawczym uiścić opłatę od pozwu w kwocie minimalnej 30zł, bądź w ramach opłaty stosunkowej, bądź w ramach opłaty stałej. Sąd dokonując wykładni art.19 i 20 u.k.s.c. przyjął, że opłata stała od pozwu w kwocie 30zł jest kwotą minimalną za pełnienie czynności publiczno – prawnych dokonywanych przez Skarb Państwa za pośrednictwem sprawujących wymiar sprawiedliwości sądów. Zatem całość kosztów rozliczył w orzeczeniu końcowym.

Zażalenie na to postanowienie wniósł powód, domagając się jego zmiany poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda ¼ opłaty sądowej od pozwu i zwrot ¾ opłaty sądowej po uprawomocnieniu się orzeczenia przez Sąd oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Skarżący zarzucił orzeczeniu naruszenie regulacji art. 98 §1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 79 ust. 1 pkt 2 lit c ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez brak orzeczenia o zwrocie powodowi opłaty sądowej w wysokości trzech czwartych i obciążenie pozwanego obowiązkiem zwrotu całej opłaty sądowej od pozwu, podczas gdy Sąd po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym winien zwrócić powodowi trzy czwarte opłaty sądowej od pozwu również w sytuacji, gdy opłata sądowa od pozwu odpowiada wysokości opłaty podstawowej tj. kwocie 30zł, nadto wnosząc o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Stwierdził, uzasadniając swoje stanowisko, iż Sąd Rejonowy orzekając o kosztach w nakazie zapłaty naruszył treść art. 79 ust. 1 pkt 2 lit c ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych wbrew stanowisku wyrażonym w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2008r., sygn. akt III CZP 146/07.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie powoda nie odniosło skutku.

Wbrew zarzutom zażalenia rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego należy uznać za trafne. Dokonane przez Sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne i prawne Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne.

W ocenie Sądu Okręgowego opłata w kwocie 30 zł w istocie stanowi opłatę minimalną, jaką strona zobowiązana jest uiścić, aby pokryć część kosztów wymiaru sprawiedliwości rozpatrującego sprawę cywilną, w której – z wyjątkami określonymi w ustawie – obowiązuje zasada odpłatności postępowania. W ustawie z dnia z dnia 28 lipca 2005r.o kosztach sądowych w sprawach cywilnych unormowano, że zarówno opłata stała, stosunkowa jak i podstawowa wynoszą najmniej 30 zł (art. 12, art. 13 ust. 2, art. 14 ust. 3 ustawy). Zgodnie z regulacją art. 28 pkt1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w sprawie podlegającej rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym pobiera się opłatę stałą od pozwu, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu umowy, a od apelacji, przy wartości przedmiotu zaskarżenia do 2.000 złotych - 30 złotych.
W tej sytuacji opłata od pozwu w kwocie 30 zł nie podlega zwrotowi stronie w wysokości ¾ tej opłaty, stanowiąc wyjątek od regulacji art. 79 ust. 1 pkt 2 lit c u.k.s.c. z uwagi na ustanowienie opłaty minimalnej na kwotę 30 zł będącej ekwiwalentem za uruchomienie procedury cywilnej.

Sądowi Okręgowego znany jest pogląd prawny wyrażony w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2008r. (sygn. akt III CZP 146/2007, OSNC 2009/3/39), jednak Sąd odwoławczy w tej sprawie nie jest związany zapatrywaniem prawnym wyrażonym w tym orzeczeniu i w obecnym składzie nie podziela tego poglądu.

W ocenie Sądu Okręgowego jednoznaczny na gruncie językowym wynik wykładni art. 79 ust. 1 pkt 2 lit. c ustawy o kosztach należy skorygować w oparciu o wykładnię celowościową i uznać, że ze względu na zamierzone przez ustawodawcę cele ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przepis ten nie może mieć zastosowania w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym, w szczególności tych, w których opłata od pozwu równa jest opłacie podstawowej.

Skoro bowiem zgodnie z art. 14 ust. 3 u.k.s.c. opłata podstawowa w wysokości 30 zł stanowi minimalną opłatę, którą strona jest zobowiązana uiścić od pisma podlegającego opłacie, chyba że ustawa stanowi inaczej, to należy uznać, iż zgodnie z wykładnią celowościową zamiarem ustawodawcy było, aby uiszczana opłata wynosiła co najmniej 30 zł, by pokryć część kosztów podejmującego czynności w takiej sprawie aparatu wymiaru sprawiedliwości.

Zatem, zdaniem Sądu Okręgowego, za prawidłową należy uznać praktykę polegającą na przyjęciu, że strona domagająca się udzielenia ochrony prawnej, zgodnie z zasadą odpłatności wymiaru sprawiedliwości w postępowaniu cywilnym, powinna ponieść minimalny koszt wszczętego postępowania, który w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ustawodawca określił na kwotę 30 zł.

Reasumując, z uwagi na powyższe zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu w oparciu o art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

SSO Barbara Braziewicz