Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Z., dnia 27.06.2017 r.

Sąd Rejonowy w Zielonej Górze IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Przemysław Wojnicz

Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Borkowska

po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2017 r. w Zielonej Górze na rozprawie

sprawy z powództwa S. F.

przeciwko Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Z.

- o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 1. 800 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

IV P 138/17

UZASADNIENIE

Powódka S. F. domagała się zasądzenia nagrody jubileuszowej w kwocie 9. 125, 97 zł wraz z odsetkami od dnia 31. 10. 2016 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu podała, że jest pracownikiem pozwanego MOPS w Z.. W dniu 30. 10. 2016 r. upłynął okres 40 letniego zatrudnienia powódki. Zatem zgodnie z art. 38 pkt. 5 ustawy o pracownikach samorządowych oraz § 14 (...) po stronie powódki powstało uprawnienie do wypłaty nagrody jubileuszowej w wysokości 300% miesięcznego wynagrodzenia. Dochodzoną kwotę powódka ustaliła biorąc za podstawę wysokość wynagrodzenia za okres od momentu podjęcia zatrudnienia.

Pismem z dnia 12. 12. 2016 r. powódka zgłosiła do pozwanego roszczenie o zapłatę nagrody jubileuszowej podkreślając, że poprzednią nagrodę z tytułu 35 letniego stażu pracy otrzymała w dniu 30. 10. 2011 r. to jest 5 lat wcześniej.

Pozwany odmówił wypłaty nagrody, błędnie wskazując, że w dniu zgłoszenia roszczenia staż powódki wynosił 38 lat i 18 dni.

Zdaniem powódki pozwany błędnie dokonał obliczenia stażu pracy powódki, pomijając przy jego obliczaniu okres, w którym powódka pozostawała bez pracy na skutek sprzecznego z prawem wypowiedzenia jej umowy przez pozwanego, gdyż powódka wyrokiem Sądu Rejonowego w Zielonej Górze z dnia 29. 01. 2016 r. ( IV P 1043/13) została przywrócona do pracy i cały ten okres winien być uwzględniony przy ustalaniu okresu, o którym mowa w art. 38 ustawy o pracownikach samorządowych oraz § 14 (...).

Powódka wskazała, że zgodnie z art. 38 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowej i jednorazowej odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Zdaniem powódki art. 51 § 1 zdanie drugie KP przesądza o tym, że skoro ,, okresu pozostawania bez pracy, za który nie przyznano wynagrodzenia nie uważa się za przerwę w zatrudnieniu, pociągającą za sobą utratę uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego zatrudnienia”, to okres jej pozostawania bez pracy nie może zostać pominięty przy ustalaniu okresu uprawniającego do nagrody. Powódka odwołała się przy tym do stanowiska wyrażonego w doktrynie [ A. S. ( red.) ,, Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz.” W. 2011].

Pozew wstępnie został uwzględniony przez Sąd nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, jednakże pozwany Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Z. wniósł sprzeciw ( k. 26) i domagał się oddalenia powództwa.

Pozwany podał, że z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, że na dzień 16. 12. 2016 r. okres wliczany powódce do okresu uprawniającego do nagrody wynosił 38 lat i 18 dni.

Pozwany podkreślił, że błędny jest pogląd powódki, że cały okres pozostawania bez pracy należy jej zaliczyć do okresu uprawniającego do nagrody.

To stanowisko wynika z art. 38 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych w zw. z art. 51 ust. 1 zdanie 1 KP oraz w związku z § 14 ust. 2 (...), gdy te przepisy uzależniając prawo do nagrody od zakończonych okresów zatrudnienia.

Stanowisko pozwanego uzasadnione jest także poglądami doktryny, gdyż w Komentarzu do Kodeksu Pracy pod redakcją dr hab. K. W. ( C.H.BECK 2017) wskazano, że tylko okres, za który wyrokiem sądowym przyznano wynagrodzenie, będzie rzutował na prawo do nagrody jubileuszowej.

Również w orzecznictwie Sądu Najwyższego odnotowano stanowisko, że ,, Okres pozostawania bez pracy, za który nie przyznano wynagrodzenia ( art. 51 § 1 zdanie drugie KP), nie jest okresem zatrudnienia, ani nie podlega wliczeniu do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych, ani w tym okresie nie można nabyć takich uprawnień ( wyrok SN z dnia 17. 09. 2008 r., I PK 1/08).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka jest obecnie pracownikiem pozwanego.

Wypowiedzeniem z dnia 23. 10. 2013 r. ze skutkiem na dzień 31. 01. 2014 r. pozwany rozwiązał z powódką stosunek pracy.

Pozwany wydał powódce świadectwo pracy stwierdzające zakończenie stosunku pracy na dzień 31. 01. 2014 r.

Powódka odwołała się od tego wypowiedzenia i ostatecznie wyrokiem Sądu Rejonowego w Zielonej Górze z dnia 29. 01. 2016 r. ( IV P 1043/13) została przywrócona do pracy.

Powódka zgłosiła gotowość do podjęcia pracy pismem z dnia 25. 03. 2016 r. ( k. 182 akt osobowych).

Pomiędzy zakończeniem stosunku pracy 31. 01. 2014 r., a zgłoszeniem gotowości do podjęcia pracy po przywróceniu do pracy minęło 2 lata, 1 miesiąc, 25 dni.

Ostatnio nagrodę jubileuszową z tytułu 35 letniego stażu pracy powódka otrzymała w dniu 30. 10. 2011 r.

U pozwanego obowiązuje (...), który w § 14 określa zasady ustalania prawa do nagrody jubileuszowej, z uwzględnieniem jakie okresy wlicza się do okresu uprawniającego do nagrody.

( okoliczności niesporne, wyciąg z (...) k. 37, 38)

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się bezzasadne.

Punktem wyjścia dla oceny zgłoszonego roszczenia musi być stwierdzenie, że nagroda jubileuszowa, odmiennie niż choćby odprawa emerytalna/rentowa, nie jest powszechnym świadczeniem przysługującym w związku z pozostawaniem w stosunku pracy.

W konsekwencji prawo do nagrody jubileuszowej dla pracowników danego pracodawcy regulują przepisy prawa pracy właściwe dla niego zawarte w takich aktach o charakterze normatywnym jak układy zbiorowe pracy, czy regulaminy wynagradzania ( wewnątrzzakładowe prawo pracy) albo ustawy i rozporządzenia oraz przyjęte akty wewnątrzzakładowe ( mające charakter pragmatyk dla danych grup zawodowych).

Bezdyskusyjne jest to, że powódka jest pracownikiem samorządowym, a z tego wynika to, że jej prawo do nagrody musi podlegać ocenie w kontekście obowiązującej ustawy o pracownikach samorządowych, rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych oraz obowiązującego w pozwanym MOPS w Z. Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy.

Zgodnie z art. 38 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych nagroda jubileuszowa przysługuje w wysokości:

1) po 20 latach pracy - 75% wynagrodzenia miesięcznego;

2) po 25 latach pracy - 100% wynagrodzenia miesięcznego;

3) po 30 latach pracy - 150% wynagrodzenia miesięcznego;

4) po 35 latach pracy - 200% wynagrodzenia miesięcznego;

5) po 40 latach pracy - 300% wynagrodzenia miesięcznego;

6) po 45 latach pracy - 400% wynagrodzenia miesięcznego.

Tożsame brzmienie ma § 14 ust. 1 (...).

Zgodnie z art. 38 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowej i jednorazowej odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Tożsame brzmienie ma § 14 ust. 2 (...).

W świetle art. 39 ust. 1 i 2 ustawy o pracownikach samorządowych, należy stwierdzić, że pracodawcy samorządowi co do zasady nie mogą w sposób odmienny regulować zasad przyznawania prawa do nagrody jubileuszowej, jako że zabrania tego ust. 2 pkt. 1 przywołanego artykułu, który stanowi, że pracodawca w regulaminie wynagradzania może określić warunki przyznawania oraz warunki i sposób wypłacania nagród innych niż nagroda jubileuszowa.

Tym samym wykładnia przepisów tej ustawy musi być dokonywana ściśle w jej granicach, jednakże z uwzględnieniem art. 43 ust. 1 ustawy, który stanowi, że w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy.

Nie można też pomijać tego, że stosownie do rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych określa ono warunki ustalania prawa do nagrody jubileuszowej i jej wypłacania ( § 1 pkt. 8) .

Przywołane rozporządzenie wskazuje w § 8, między innymi że:

1. Pracownik samorządowy nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu upływu okresu uprawniającego do tej nagrody albo w dniu wejścia w życie przepisów wprowadzających nagrody jubileuszowe.

2. W razie równoczesnego pozostawania więcej niż w jednym stosunku pracy, do okresu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej wlicza się jeden z tych okresów.

3. Pracownikowi samorządowemu, który wykonuje pracę w urzędzie lub jednostce w ramach urlopu bezpłatnego udzielonego przez pracodawcę w celu wykonywania tej pracy, do okresu uprawniającego do nagrody jubileuszowej wlicza się okres zatrudnienia u tego pracodawcy do dnia rozpoczęcia tego urlopu.

Bez wątpienia przepisy obowiązujące u pozwanego pozwalają zaliczyć do okresu ważącego na prawo powódki do nagrody:

a)  okres pracy po podjęciu zatrudnienia na skutek wyroku Sądu Rejonowego w Zielonej Górze z dnia 29. 01. 2016 r. ( IV P 1043/13),

b)  zakończony zaskarżonym skutecznie wypowiedzeniem skutkującym na dzień 31. 01. 2014 r. okres poprzednio zakończonego zatrudnienia stwierdzony wydanym powódce świadectwem pracy.

Zaznaczenia, w kontekście dalszej części uzasadnienia, wymaga to, że stosownie do rozporządzenia w sprawie wydawania świadectw pracy ( w wersji obecnie i uprzednio obowiązującej) w razie prawomocnego orzeczenia sądu pracy o przywróceniu pracownika do pracy lub przyznaniu mu odszkodowania z tytułu niezgodnego z przepisami prawa wypowiedzenia umowy o pracę lub jej rozwiązania bez wypowiedzenia, pracodawca, na żądanie pracownika, jest obowiązany uzupełnić treść wydanego mu uprzednio świadectwa pracy o dodatkową informację o tym orzeczeniu.

Obowiązujące przepisy, mające charakter pragmatyki dla pracowników samorządowych, nie normują samodzielnie czy do okresu, od którego uzależnione jest prawo do nagrody wlicza się okres pomiędzy poprzednio zakończonym wypowiedzeniem stosunkiem pracy a ponownym podjęciem pracy na skutek orzeczenia przywracającego pracownika do pracy.

Jednakże w art. 38 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych znajdujemy odesłanie do innych przepisów, ujęte literalnie w następujący sposób ,, ….do okresów pracy uprawniających do nagrody jubileuszowej ….. wlicza się inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Wykładnia literalna nakazuje więc przyjmować, że wliczeniu podlegają tylko te okresy, co do których odrębne przepisy wyraźnie stanowią, że podlegają one wliczeniu.

W tym kontekście, stosowany poprzez art. 43 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych art. 51 § 1 KP nie może być wykładany tak jak, tego chce powódka.

Artykuł ten składa się z dwóch zdań, a każde - w rozumieniu teorii prawa - stanowi odrębny, niezależny od siebie przepis, albowiem przepis prawa, to samodzielna jednostka redakcyjna tekstu prawnego, czyli zdaniokształtny zwrot językowy ( jedno zdanie w sensie gramatycznym).

Pierwszy przepis tego artykułu ma następujące brzmienie: ,, Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, wlicza się do okresu zatrudnienia okres pozostawania bez pracy, za który przyznano wynagrodzenie”.

Drugi przepis tego artykuł ma następujące brzmienie: ,, Okresu pozostawania bez pracy, za który nie przyznano wynagrodzenia, nie uważa się za przerwę w zatrudnieniu, pociągającą za sobą utratę uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego zatrudnienia”.

Tak więc pierwszy przepis wyraźnie stanowi o wliczaniu konkretnego okresu, do okresu od którego zależą uprawnienia pracownicze, a drugi nie.

Zdaniem Sądu, na podstawie art. 38 ust. 5 w zw. z art. 43 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych i w zw. z art. 51 § 1 zdanie 1 KP, jako okres uprawniający do nagrody wlicza się ten, okres za który przysługuje mu od pracodawcy wynagrodzenie. Pracownik w razie konieczności wykazuje prawo do zaliczenia tego okresu świadectwem pracy, zawierającym informację o orzeczeniu przywracającym do pracy, co wymusza na pracodawcy dostosowanie się dobrowolne lub przymusowe do treści art. 47 § 1 KP.

Okresu opisanego w zdaniu drugim art. 51 § 1 KP nie wlicza się do okresu, od którego zależy prawo do nagrody, bo przepis ten nie posługuje się zwrotem, że się go wlicza, tak jak chociażby zawarte w Kodeksie pracy ( odrębnym względem ustawy o pracownikach samorządowym akcie prawnym) przepisy ujęte w art. 51 § 2 KP czy art. 36(1) § 2 KP.

Uwypuklenia wymaga też to, że po upływie okresu wypowiedzenia, w okresie zawisłego sporu sądowego, w którym podważa się to wypowiedzenie, pracownik może podjąć zatrudnienie u innego pracodawcy. W przypadku orzeczenia przywracającego go do pracy i podjęcia zatrudnienia u pracodawcy będącego stroną procesu, w odniesieniu prawa do nagrody może on żądać zaliczenia okresu pozostawania w zatrudnieniu u tego innego pracodawcy wprost na podstawie art. 38 ust. 5 ustawy o pracownikach samorządowych, o ile to zatrudnienie zakończy.

Jeśli tego nie zrobi, to stosownie do § 8 ust. 2 rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych w razie równoczesnego pozostawania więcej niż w jednym stosunku pracy, do okresu pracy uprawniającego do nagrody jubileuszowej wlicza się jeden z tych okresów. Oznacza to, że w taki czy inny sposób można uzyskać wliczenie okresu faktycznej pracy w czasie procesu sądowego do stażu, od którego zależy nagroda jubileuszowa.

Innymi słowy, z tego co już wskazano wynika, że prawo do nagrody jubileuszowej co do zasady zależy od faktycznego wykonywania pracy, a nie pozostawania tylko w stosunku zatrudnienia. Okresy wliczane w rozumieniu przepisów odrębnych to zazwyczaj stosunkowo krótkie, nie więcej niż trzymiesięczne okresy, za które przyznaje się wynagrodzenie lub odszkodowanie.

Podkreślenia wymaga też to, że zdanie drugie art. 51 § 1 KP wyraźnie wskazuje, że spornego okresu ,, nie uważa się za przerwę w zatrudnieniu, pociągającą za sobą utratę uprawnień uzależnionych od nieprzerwanego zatrudnienia”.

W istocie powódka na skutek nie uznania obecnie przez pracodawcę i Sąd okresu, za który nie przyznano wynagrodzenia, za okres kształtujący na prawo do nagrody jubileuszowej, nie utraciła prawa do nagrody za 40 lat pracy. Powódka prawo to nabędzie, ale później, oczywiście o ile będzie dalej u pozwanego pracować. Nie jest też wykluczone, że powódka nabędzie prawo do nagrody jubileuszowej i za 45 lat pracy. Z tej zatem perspektywy powództwo winno ulegać oddaleniu jako przedwczesne.

Jeśli zaś idzie o eksponowaną w mowie końcowej pełnomocnika powódki szkodę majątkową, która jest możliwym następstwem zakończenia stosunku pracy w takiej dacie, że nie upłynie jeszcze okres uprawniający do tej ostatniej nagrody, a będzie to następstwem nie wliczenia okresu pozostawania bez pracy, z uwagi na toczące się postępowanie sądowe – odwołanie od wypowiedzenia, to jeśli nawet tak się stanie, to jest to kwestia przyszła i niepewna, a ponadto fakt, że pracownik pozostawał w sporze sądowym nie jest przeszkodą do podjęcia zatrudnienia gdzie indziej i poprzez wykonywanie pracy uzyskanie okresu wliczanego do prawa do nagrody jubileuszowej na wypadek powodzenia procesu o przywrócenie do pracy.

Powyższa wykładnia znajduje także potwierdzenie w przywołanym przez stronę pozwaną judykacie (wyrok SN z dnia 17. 09. 2008 r., I PK 1/08) i dlatego Sąd Rejonowy w Zielonej Górze orzekł jak w pkt. I sentencji wyroku.

O kosztach orzeczono w pkt. II wyroku, zgodnie z art. 98 § 1 i § 3 KPC uznając, że powódka sprawę przegrała. Podstawą ustalenia stawki wynagrodzenia jest rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22. 10. 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( § 2 pkt. 4 w zw. z § 9 ust. 1 pkt. 2).