Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 628/16 upr

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 stycznia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Magdalena Maszlanka

Protokolant:

st. sekr. sądowy Wioletta Przybylska

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2017 r. w Lidzbarku Warmińskim na rozprawie

sprawy z powództwa Kancelarii (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

przeciwko T. W.

o zapłatę

oddala powództwo.

SSR Magdalena Maszlanka

Sygn. akt I C 628/16 upr

UZASADNIENIE

Powódka Kancelaria (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie od pozwanego T. W. kwoty 1000 zł z odsetkami ustawowym od kwoty 400 zł od dnia 31 października 2015 r. do dnia zapłaty, od kwoty 200 zł od dnia 20 listopada 2015 r. do dnia zapłaty, od kwoty 200 zł od dnia 19 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazała, że w dniu 2 lipca 2013 r. zawarła z pozwanym umowę, której przedmiotem było świadczenie pomocy prawnej w celu ochrony interesów pozwanego. Umowa obejmowała udzielanie konsultacji prawnych z zakresu prawa cywilnego, administracyjnego, rodzinnego oraz spadkowego. Strony uzgodniły, że na podstawie odrębnego zlecenia pozwany będzie mógł zlecić powódce wykonanie dodatkowych usług prawnych. Powódka zobowiązała się do skierowania wniosków o zaprzestanie przetwarzania danych osobowych w Biurze (...) S.A i Bankowym (...), a także do zaktualizowania figurujących w nich danych pozwanego. Pozwany zobowiązał się do comiesięcznej zapłaty abonamentu w wysokości 200 zł za wykonanie czynności wynikających z umowy. Na dzień wniesienia pozwu do zapłaty pozostał abonament za sierpień, wrzesień, październik i listopad. W celu odzyskania należności powódka zdecydował się na skorzystanie z usług podmiotu zajmującego się świadczeniem profesjonalnych usług windykacyjnych. W dniu 11 stycznia 2016 r. została wystawiona faktura na kwotę 200 zł, obejmująca koszt windykacji.

Pozwany T. W. nie odniósł się do żądania pozwu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Umowy o świadczenie doradztwa prawnego, obsługę prawną lub o zastępstwo procesowe należą do kategorii umów o świadczenie usług, do których odpowiednio na podstawie art. 750 KC stosuje się przepisy o zleceniu (wyr. SN z 11.8.2011 r., I CSK 611/10, L.; wyr. SA w Katowicach z 12.3.2014 r., I ACa 929/13). Art. 735 § 1 k.c. stanowi, jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. Stosownie do § 2 k.c., jeżeli nie ma obowiązującej taryfy, a nie umówiono się o wysokość wynagrodzenia, należy się wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy. Jeżeli ustalono odpłatny charakter zlecenia, ciężar dowodu wysokości wynagrodzenia, tzn. istnienia taryfy niemającej charakteru normatywnego bądź okoliczności będących podstawą obliczenia wynagrodzenia (wykonanej pracy), spoczywa na przyjmującym zlecenie.

W rozpoznawanej sprawie pozwany nie stawił się na rozprawie i nie odniósł się pisemnie do żądania pozwu. W takiej sytuacji, w myśl. art. 339 § 1 k.p.c., Sąd zobligowany był rozstrzygnąć sprawę wyrokiem zaocznym.

Stosownie do art. 339 § 2 k.p.c., wydając wyrok zaoczny sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda przytoczone w pozwie o okolicznościach faktycznych, jednakże tylko wówczas, gdy twierdzenia te nie budzą uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy. Domniemanie zgodności twierdzeń faktycznych powoda z prawdziwym stanem rzeczy ma szczególny charakter, bowiem bezczynność pozwanego jest tu, w pewnym sensie, przyznaniem okoliczności przytoczonych w pozwie. Fakty przyznane w procesie nie wymagają dowodu tylko wtedy, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (art. 229 k.p.c.) Powstanie więc wątpliwości, o których mowa w § 2 art. 339 k.p.c. nie wyłącza zaoczności, lecz prowadzi do konieczności przeprowadzenia przez sąd postępowania dowodowego. Będzie tak np. w razie, gdy twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie są wzajemnie sprzeczne lub niepełne, to jest nie dają pełnego obrazu faktów określających stan sprawy alb też wnioski z nich wyciągnięte nie dają się pogodzić z regułami logicznego rozumowania. (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 maja 1998 r., I CKU 34/98)

Jak podkreśla się w orzecznictwie, wprowadzenie przez art. 339 § 2 k.p.c. domniemania zgodności twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy nie zwalnia powoda od przytoczenia faktów, które są niezbędne do dokonania subsumcji materialnoprawnej, stanowiącej faktyczną i materialnoprawną podstawę wyroku. Sąd jest bowiem zobowiązany, nawet przy uznaniu twierdzeń powoda za prawdziwe, dokonać prawidłowej oceny zasadności żądania pozwu (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1997 r., I CKU 87/97)

Uzasadnienie pozwu złożonego w rozpoznawanej sprawie było lakoniczne i ogólnikowe. Nie wskazano w nim czasu obowiązywania umowy, terminu zapłaty wynagrodzenia. Powódka nie wymieniła też usług, których świadczenie - w konkretnych miesiącach: sierpniu, wrześniu, październiku i listopadzie - spowodowało powstanie roszczenia o zapłatę wynagrodzenia. Jest to o tyle istotne, że w przypadku umowy o świadczenie usług dopiero ich wykonanie przez świadczeniodawcę rodzi obowiązek zapłaty wynagrodzenia. Powódka nie wskazała też, jakie fakty uzasadniały obciążenie pozwanego obowiązkiem zapłaty kosztów windykacji wynikających z umowy, której T. W. nie był stroną. Sąd nie mógł zatem poprzestać na przytoczonych w pozwie twierdzeniach powódki o okolicznościach faktycznych, lecz zobowiązany był przeprowadzić postępowanie dowodowe.

Powódka nie przedstawiła żadnych dowodów na poparcie swojego stanowiska. Była ona zaś zwolniona z obowiązku dowodzenia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy jedynie na etapie elektronicznego postępowania upominawczego (tak art. 50532 § 1 zdanie drugie k.p.c.). Natomiast po stwierdzeniu braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym sprawa została przekazywana sądowi właściwości ogólnej pozwanego i do dalszego postępowania nie mają zastosowania przepisy Rozdziału I Działu VIII Tytułu VII Części pierwszej k.p.c. W konsekwencji powód, na podstawie art. 505 32 § 1 zdanie pierwsze zobowiązany był do wymienienia dowodów w pozwie, a chcąc dowieść słuszności swojego stanowiska, powinien był, zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., te dowody przedstawić w taki sposób, aby Sąd mógł zapoznać się z ich treścią na terminie pierwszej wyznaczonej rozprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów ciążył przy tym na powódce bez względu na stanowisko, jakie zająłby odnośnie do żądania pozwu jego przeciwnik procesowy i bez stosownego wezwania ze strony Sądu, a brak inicjatywy dowodowej nie jest jedną z przesłanek odroczenia rozprawy w rozumieniu art. 214 § 1 k.p.c.

Podkreślić też należy, że przedstawienie przez stronę dowodu w celu wykazania określonych twierdzeń o faktach, z których wywodzi dla siebie korzystne skutki, jest nie tyle jej prawem czy obowiązkiem procesowym, co ciężarem procesowym, wynikającym i zagwarantowanym przepisami prawa, przede wszystkim w jej własnym interesie. To interes strony nakazuje jej podjąć wszelkie czynności procesowe w celu udowodnienia faktów, z których wywodzi korzystne skutki prawne. Należy przy tym pamiętać, że sąd rozstrzyga sprawę według właściwego prawa materialnego na podstawie koniecznych ustaleń faktycznych uzyskanych dzięki zebranym środkom dowodowym. Na te właśnie ustalenia składają się dowody, które przedstawiają w pierwszej kolejności same strony, zgodnie z brzmieniem art. 232 k.p.c. (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 10 marca 2014 r. w sprawie III AUa 930/13).

Nie można przy tym pominąć, że utrwalone jest stanowisko, że niedołączenie załączników wymienionych w pozwie nie stanowi braku formalnego pisma procesowego w rozumieniu art. 130 § 1 k.p.c. Jak bowiem wskazał Sad Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 4 września 2012 r. w sprawie I ACa 1196/12, wprawdzie użyty w art. 130 § 1 k.p.c. termin "warunki formalne pisma" nie został w innych przepisach k.p.c. precyzyjnie zdefiniowany, jednakże dla jego prawidłowej interpretacji kluczowe znaczenie ma początkowy fragment omawianego przepisu, w którym wskazano, iż chodzi w nim o takie uchybienia, które uniemożliwiają nadanie złożonemu pismu prawidłowego biegu. Fizyczny brak dokumentów mających stanowić dowody na poparcie twierdzeń zawartych w składanym piśmie nie stanowi żadnej przeszkody w dalszym procedowaniu. W świetle tego orzeczenia jak i w świetle art. 505 37 § 1 k.p.c. nie było zatem podstaw do wzywania pełnomocnika powoda do złożenia dowodów w sprawie pod rygorem umorzenia postępowania.

W tym stanie rzeczy, wobec nieudowodnienia roszczenia, powództwo należało oddalić.