Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód M. Z. (1) wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 12 czerwca 2015 roku w sprawie VI RC 2003/14 na rzecz małoletniego M. Z. (2) z kwoty 1 600 zł miesięcznie do kwoty po 600 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu wskazał, że od czasu tego orzeczenia jego sytuacja materialna i rodzinna uległa zmianie i nie jest już w stanie płacić alimentów w tak ustalonej wysokości. Podniósł, że 30 marca 2015 roku urodziła mu się córka Z. Z., a 9 stycznia 2016 roku zawarł nowy związek małżeński z M. Z. (3) i razem zamieszkali w Niemczech. Sprowadzenie rodziny do Niemiec wiązało się z dużymi kosztami, gdyż żona powoda nie pracuje i pozostaje na jego utrzymaniu i wychowują wspólne dziecko. Nadto na skutek zachowania matki małoletniego M. utracił prawo do zasiłku na syna, a kwota otrzymywana z tego tytułu była dużym wsparciem przy tak wysokich zasądzonych alimentach, które w jego ocenie są znacznie zawyżone i nie odpowiadają potrzebom małoletniego.

W odpowiedzi na pozew przedstawicielka ustawowa małoletniego pozwanego M. Z. (2) wniosła o oddalenie powództwa. Zarzuciła, że już na etapie zawierania ugody w przedmiocie alimentów w trakcie sprawy rozwodowej powód miał na utrzymaniu małoletnią córkę i żonę z kolejnego związku a tym samym okoliczności te nie mogą stanowić podstawy do zmiany orzeczenia w zakresie alimentów. Nadto od czasu wyroku potrzeby małoletniego nie zmniejszyły się, a wręcz uległy powiększeniu i powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

D. Z. i M. Z. (1) w dniu 10 lipca 1999 roku w S. zawarli związek małżeński zarejestrowany przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w R..

Z małżeństwa tego pochodzi małoletni M. Z. (2) urodzony (...) w G..

Po zawarciu małżeństwa strony zamieszkały razem w miejscowości O. w domu należącym do rodziców D. Z. przekazanym małżonkom do wyłącznego korzystania. Pozwany pracował za granicą a D. Z. zajmowała się domem, jednakże z czasem wzajemne pożycie stron zaczęło się pogarszać. W sierpniu 2014 roku pozwany wyprowadził się do nowej partnerki do O..

W dniu 12 czerwca 2015 roku, w sprawie VI RC 2003/14 Sąd Okręgowy w Olsztynie orzekł o rozwiązaniu przez rozwód związku małżeńskiego D. i M. Z. (1) bez orzekania o winie. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad ich małoletnim synem M. Z. (2) zostało powierzone matce z ograniczeniem władzy rodzicielskiej ojcu do prawa do współdecydowania o sposobie leczenia oraz edukacji syna. Jednocześnie Sąd Okręgowy zobowiązał obie strony do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniego M. Z. (2) ustalając zgodnie z ustaleniami stron udział M. Z. (1) w tych kosztach na kwotę 1 600 zł miesięcznie.

Małoletni M. miał wówczas 15 lat. D. Z. była zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w M. jako osoba bezrobotna. Mieszkała w domu należącym do jej rodziców w miejscowości O., gdzie pomagała im w pracach dorywczych przy gospodarstwie rolnym.

Powód M. Z. (1) mieszkał w O. z nową partnerką i ich córką Z. urodzoną (...). Pracował za granicą w Niemczech na statkach morskich i zarabiał około 1 520 euro miesięcznie. Nie pobierał niemieckich świadczeń rodzinnych na małoletniego M. z uwagi na nieprzedłożenie zaświadczenia o przysługujących mu na syna świadczeniach z tego tytułu w Polsce.

(dowód: dokumenty w aktach sprawy VI RC 2003/14 SO w Olsztynie, wyrok rozwodowy k. 7, odpisy aktów małżeństwa i urodzenia k. 8-9)

Obecnie małoletni M. ma 16 lat. Uczęszcza do pierwszej klasy liceum. Mieszka razem z matką w mieszkaniu na osiedlu (...) w M., które otrzymała jako darowiznę od rodziców. D. Z. pracuje jako referent i zarabia około 2000 zł netto miesięcznie. Na utrzymanie mieszkania przeznacza kwotę około 800 zł miesięcznie. Posiada samochód o wartości 12 000 zł. Nie ma żadnych oszczędności.

Małoletni oprócz kosztów związanych wyżywieniem wymaga wizyt u dermatologa i stomatologa. Koszt zakupu podręczników i pomocy szkolnych to około 400 zł rocznie.

Powód M. Z. (1) w styczniu 2016 roku zawarł nowy związek małżeński z M. Z. (3) z którą mają córkę Z., urodzoną jeszcze przed orzeczeniem rozwodu stron. Razem z rodziną mieszkają w Niemczech. Koszt wynajmu mieszkania o powierzchni 80 m2 wynosi 580 euro miesięcznie, parking 20 euro, energia elektryczna 70 euro, telewizja 17,50 euro, Internet 52 euro. Dodatkowo powód opłaca raty w Polsce około 1000 zł miesięcznie za samochód oraz kredyt w wysokości 600 zł miesięcznie. Leczy się na tarczycę i kręgosłup. Płaci zasądzone alimenty. Jedynym źródłem utrzymania rodziny są dochody powoda w wysokości 1 957 euro miesięcznie. Żona powoda nie pracuje. Posiada mieszkanie własnościowe w O..

Powód nie widział się z synem od półtora roku. Nie utrzymują kontaktów.

(dowód: dokumenty niemieckiego organu socjalnego wraz z oświadczeniami o zarobkach k. 10-11, 12-23, zaświadczenia k. 48-58, przesłuchanie powoda k. 60-61, przesłuchanie D. Z. k. 61-62)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała i które nie budzą zastrzeżeń Sądu oraz na podstawie zeznań stron, odnośnie ich sytuacji materialnych i możliwości zarobkowych i ponoszonych przez nich kosztów utrzymania, które Sąd uznał za wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powoda niewątpliwie obciąża obowiązek alimentacyjny wobec syna M. Z. (2), a zakres tego obowiązku zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 § 1 KRO).

Natomiast zgodnie z treścią art. 138 KRO, w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego.

Przez zmianę stosunków rozumie się zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego wskutek czego ustalony zakres obowiązku alimentacyjnego wymaga skorygowania przez stosowne zmniejszenie albo zwiększenie wysokości świadczeń alimentacyjnych.

Tak określony przedmiot badania oznacza, że w postępowaniach o zmianę wysokości obowiązku alimentacyjnego Sąd bada jedynie czy doszło do istotnej zmiany stosunków. W tym celu koniecznym jest porównanie stanu istniejącego w dacie ostatniego orzeczenia ustalającego wysokość alimentów ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich podwyższeniu. Sąd jest bowiem związany prawomocnym orzeczeniem Sądu i nie ma możliwości zbadania, czy określona w nim kwestia przedstawiała się w inny sposób. Moc wiążąca prawomocnego wyroku wynika z art. 365 § 1 KPC, w świetle którego orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe.

Podkreślenia wymaga, że zmiana orzeczenia alimentacyjnego na podstawie art. 138 KRO jest dopuszczalna tylko w razie zmiany stosunków powstałych po wydaniu tego orzeczenia i porównania stanu istniejącego w dacie uprzedniego orzeczenia ze stanem obecnym. Przy czym dowodzenie w przedmiocie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz możliwości majątkowych zobowiązanego ma na celu wykazanie zmian w tym zakresie i nie może zmierzać do polemiki z ustaleniami poczynionymi w poprzedniej sprawie, które jak już wskazano objęte są powagą rzeczy osądzonej.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, wskazać należy, że sytuacja powoda nie uległa zmianom uzasadniającym obniżenie obciążającego go obowiązku alimentacyjnego, a okoliczności podnoszone przez powoda na okoliczność pogorszenia sytuacji majątkowej w związku z narodzinami dziecka i utrzymaniem żony istniały już w dacie orzekania o rozwodzie stron i nie mogą stanowić przesłanki do obniżenia alimentów.

Córka powoda z nowego związku urodziła się bowiem 30 marca 2015 roku, a więc przed wydaniem wyroku rozwodowego, co nastąpiło w dniu 12 czerwca 2015 roku w tym też czasie powód mieszkał już z nową partnerką (a obecną żoną) oraz dzieckiem w O. i wszystkie te okoliczności były brane pod uwagę podczas sprawy rozwodowej gdzie zostały ustalone alimenty na rzecz małoletniego M.. Jedyną okolicznością jaka uległa zmianie jest fakt przeprowadzki powoda do Niemiec razem z rodziną, jednakże nie może on sam w sobie powodować konieczności obniżenia obowiązku alimentacyjnego. Nadto wskazać należy, że sytuacja finansowa powoda uległa polepszeniu. W dacie ostatniego orzeczenia o alimentach powód zarabiał 1 520 euro miesięcznie a obecnie jego dochody wynoszą 1 957 euro miesięcznie.

Jednocześnie wskazać należy, że sytuacja matki małoletniego pozwanego uległa co prawda polepszeniu - obecnie posiada zatrudnienie i zarabia około 2000 zł miesięcznie, jednakże należy mieć na uwadze, że obecnie przeprowadziła się do M. i oprócz kosztów utrzymania małoletniego, które wzrosły w związku z rozpoczęciem nauki w liceum, musi ponosić koszty związane z utrzymaniem mieszkania.

W tym stanie rzeczy nie można przyjąć, iż od daty ostatniego orzekania w przedmiocie obowiązku alimentacyjnego nastąpiła istotna zmiana stosunków w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego powoda. Jego sytuacja majątkowa i możliwości zarobkowe nie pogorszyły się w sposób istotny. Również jego sytuacja rodzinna nie uległa zmianom.

Powód powinien czynić wszelkie starania aby zaspokoić potrzeby syna. Jest to jego podstawowy obowiązek jako rodzica. Należy podkreślić, że to na rodzicach w równym stopniu ciąży obowiązek alimentacyjny względem ich wspólnych małoletnich dzieci. Również na powodzie spoczywa więc odpowiedzialność za rozwój i edukację małoletniego syna, tym bardziej, że obecnie cały ciężar związany z wychowaniem i troską o niego spoczywa na matce, a powód na co dzień nie uczestniczy w procesie wychowania i opieki nad dzieckiem i praktycznie nie utrzymuje z nim kontaktów.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu nie doszło do zmiany stosunków uzasadniających obniżenie obciążającego powoda obowiązku alimentacyjnego, a powództwo w tym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie i dlatego też na podstawie a contrario art. 138 KRO zostało oddalone .