Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 lipca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie , Wydział VIII Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Piotr Sałamaj (sprawozdawca)

Sędziowie: SO Anna Budzyńska

SO Anna Górnik

po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2017 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy w postępowaniu upadłościowym Zakładu (...)

i (...) spółki jawnej w upadłości likwidacyjnej w O.

na skutek zażalenia upadłego na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum

w S. z dnia 1 lutego 2017 r., sygn. akt XII GUp 25/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSO Anna Górnik SSO Piotr Sałamaj SSO Anna Budzyńska

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 12 września 2012 r. Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie ogłosił upadłość dłużnika Zakładu (...) spółki jawnej w O. z możliwością zawarcia układu, następnie dnia 22 sierpnia 2013 r. zmienił sposób prowadzenia niniejszego postępowania upadłościowego z postępowania z możliwością zawarcia układu na postępowanie obejmujące likwidację majątku upadłego.

Postanowieniem z dnia 7 listopada 2016 r. sędzia komisarz stwierdził, że na dzień orzekania ogólna suma wierzytelności przypadająca wierzycielom uprawnionym do uczestniczenia w zgromadzeniu wierzycieli wynosi 14.286.300,01 zł, zatem 30% ogólnej sumy wierzytelności przypadającej wierzycielom uprawnionym do uczestniczenia w zgromadzeniu wierzycieli wynosi 4.285.890 zł. W orzeczeniu tym stwierdzono także, iż wierzyciele Bank (...) S.A. we W., (...) sp. z o.o. w W., Zakład Ubezpieczeń Społecznych w W., (...) sp. z o.o. w S., PFRON w W. oraz Skarb Państwa - (...) Wojewódzki Inspektorat Jakości (...) w S. posiadają w sumie 11.452.038,99 zł ogólnej sumy wierzytelności, przypadającej wierzycielom uprawnionym do uczestniczenia w zgromadzeniu wierzycieli. Mając na uwadze powyższe oraz wniosek syndyka z dnia 14 września 2016 r. sędzia komisarz ustalił zaliczkę na koszty niniejszego postępowania upadłościowego na łączną kwotę 450.000 zł i wezwał ww. wierzycieli do uiszczenia zaliczek na koszty postępowania upadłościowego, w terminie 21 dni od dnia otrzymania postanowienia, pod rygorem przedłożenia sprawy z urzędu Sądowi Rejonowemu, celem rozważenia możliwości umorzenia postępowania w oparciu o art. 361 pkt 2 p.u.in.

Wskazani wierzyciele, za wyjątkiem Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Inspektoratu Jakości (...) w S., który na poczet kosztów uiścił 22.500 zł, nie uiścili zaliczki na koszty postępowania w zakreślonym terminie.

Pismami z dnia 19 i 31 stycznia 2017 r. syndyk poinformował, iż z uwagi na brak jakichkolwiek środków w masie upadłości została rozwiązana umowa o ochronę mienia upadłego i obecnie majątek upadłego pozostaje bez zabezpieczenia, nadto zaprzestano doprowadzania energii elektrycznej do nieruchomości upadłego i tym samym brak jest możliwości funkcjonowania oczyszczalni ścieków.

Postanowieniem z dnia 1 lutego 2017 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie umorzył postępowanie upadłościowe Zakład (...) spółki jawnej w upadłości likwidacyjnej w O..

W uzasadnieniu Sąd wskazał, że sędzia komisarz zobowiązał wierzycieli upadłego do uiszczenia w terminie 7 dni zaliczki w łącznej kwocie 450.000 zł na koszty niniejszego postępowania. Zaliczkę uiścił wyłącznie jeden wierzyciel tj. Skarb Państwa - Wojewódzki Inspektorat Jakości (...) w S., w kwocie 22.500 zł.

Sąd Rejonowy wskazał, że z informacji podanych przez syndyka w pismach z dnia 19 i 31 stycznia 2017 r. wynika, iż w masie upadłości brak jest stosownych środków finansowych na zabezpieczenie majątku i dalsze kontynuowanie niniejszego postępowania. Miesięczny koszt utrzymania majątku upadłego kształtuje się na poziomie ok. 33.000 zł, w tym wymienić należy koszty opłat za media, czynsz, koszt wynagrodzeń pracowników.

W ocenie Sądu Rejonowego powyższe okoliczności prowadzą do wniosku, że w masie brak jest wystarczających płynnych środków na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, w tym związanych z zabezpieczeniem czy też dalszą likwidacją majątku upadłego. Syndyk nie znalazł potencjalnych nabywców na zakup poszczególnych składników majątkowych masy upadłości, tym samym w najbliższym czasie masę nie zasilą jakiekolwiek środki finansowe pozwalające na pokrycie kosztów niniejszego postępowania. Wpłacona zaś zaliczka przez jednego z wierzycieli w kwocie 22.500 zł nie wystarczy nawet na pokrycie ww. miesięcznych bieżących kosztów postępowania.

Upadła spółka zaskarżyła powyższe postanowienie w całości wnosząc o jego uchylenie i zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podała, że największy z wierzycieli Bank (...) S.A. w dniu wydania postanowienia o zobowiązaniu wierzyciela do złożenia części zaliczki na koszty postępowania w kwocie 270.000 zł nie był wierzycielem upadłej spółki, gdyż 30 września 2016 r. zawarł z (...) P. (...) w W. przysługującą i zgłoszoną w postępowaniu upadłościowym wierzytelność, a następnie w księdze wieczystej nr (...) dokonał wpisu w miejsce dotychczasowego wierzyciela. W ocenie skarżącej jest to istotna okoliczność, która ma wpływ na wartość zgłoszonej wierzytelności oraz wielkość zaliczki.

Syndyk nie wniósł odpowiedzi na zażalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Należy wskazać, że w niniejszym postępowaniu zastosowanie znajdują przepisy ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, a więc nie uwzględniające zmian wprowadzonych ustawą z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2015 r. poz. 978), albowiem zgodnie z art. 449 tej ustawy w sprawach, w których przed dniem wejścia w życie ustawy wpłynął wniosek o ogłoszenie upadłości, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Zgodnie z art. 232 p.u.in. w razie potrzeby, sędzia-komisarz zwołuje zgromadzenie wierzycieli w przedmiocie podjęcia uchwały co do wpłacenia przez wierzycieli zaliczki na koszty postępowania albo zobowiąże wierzycieli mających największe wierzytelności, których łączna wysokość wynosi co najmniej 30% ogólnej sumy wierzytelności przypadających wierzycielom uprawnionym do uczestniczenia w zgromadzeniu, do złożenia zaliczki na koszty postępowania.

Postanowienie o uiszczeniu zaliczki nie podlega przymusowemu wykonaniu (konsekwencją jej nieuiszczenia może być tylko umorzenie postępowania upadłościowego). Nie podlega ono też zaskarżeniu do sądu prowadzącego postępowanie upadłościowe (art. 222 ust. 1 p.u.in.). Jedyną konsekwencją jej nieuiszczenia jest umorzenie postępowania (art. 361 pkt 2 p.u.in.).

Nieuiszczenie zaliczki występuje zarówno wtedy, gdy nie wpłynie żadna kwota, jak i wtedy gdy wpłaty na poczet zaliczki poczynią tylko niektórzy wierzyciele. Każdorazowo sędzia-komisarz musi rozważyć, czy wpłacona część zaliczki wystarczy na zrealizowanie celów postępowania upadłościowego. Jeżeli wpłacona część zaliczki okazuje się niewystarczająca, zaliczkę trzeba uznać za nieuiszczoną, postępowanie umorzyć, a wpłaty na poczet zaliczki zwrócić. Częściowe uiszczenie zaliczki nie wystarcza bowiem na przeprowadzenie postępowania, a prowadzenie postępowania przez kolejne miesiące, bez perspektyw osiągnięcia przychodów z likwidacji umożliwiających zwrot zaliczki, byłoby nadużyciem w stosunku do wierzycieli, którzy wpłaty na zaliczkę uiścili.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zaliczka w kwocie 22.500 zł została wpłacona przez jednego z wierzycieli. Sąd Rejonowy przeanalizował i porównał wysokość wpłaconej kwoty z wysokością miesięcznych kosztów prowadzenia niniejszego postępowania (33.000 zł) i doszedł do przekonania, że wpłacona zaliczka nie wystarczy na pokrycie nawet miesięcznych kosztów. Sąd Odwoławczy podziela stanowisko Sądu Rejonowego.

Główny zarzut skarżącej oparty był jednak na tym, że Sąd Rejonowy nie zareagował na zmianę największego z wierzycieli i zobowiązując wierzycieli do zapłaty zaliczki na koszty postępowania nie wziął pod uwagę, że (...) S.A. we W. nie jest wierzycielem upadłej spółki albowiem sprzedał przysługującą mu wierzytelność funduszowi sekurytyzacyjnemu. Jednakże z tym zarzutem nie sposób się zgodzić.

Po pierwsze, skarżąca wykazała wprawdzie, że Bank zawarł umowę cesji wierzytelności z funduszem sekurytyzacyjnym, nie wykazała jednak co dokładnie było przedmiotem tej umowy. Z przedłożonych przez nią dokumentów nie wynika jaka kwota była przedmiotem przelewu, czy przeniesiono na nabywcę całe zobowiązanie czy tylko jego część. Fakt zawarcia umowy został zaledwie uprawdopodobniony za pomocą pisma „zawezwanie do próby ugodowej”. Nie sposób również ustalić na jakich warunkach umowa została zawarta, jaki miała charakter (czy nie była to umowa zawarta pod warunkiem etc.). Nawet gdyby przyjąć, że umowa o treści wskazanej przez skarżącą rzeczywiście została zawarta, a Bank (...) S.A. we W. nie był w chwili zobowiązania do zapłaty zaliczki na koszty postępowania wierzycielem upadłej, gdyż umowa cesji została zawarta w dniu 30 września 2016 r., to okoliczność zawarcia tej umowy nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Z analizy akt postępowania po ogłoszeniu upadłości wynika, że pomimo zawarcia umowy cesji wierzytelności wierzycielem upadłej, który zgłosił swoje wierzytelności w niniejszym postępowaniu jest nadal Bank (...) S.A. we W.. Do chwili wydania postanowienia o umorzeniu postępowania (...) P. Inkaso Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. nie zgłosił swojego przystąpienia do niniejszego postępowania.

W tym miejscu należy przypomnieć skarżącej, że zgodnie z art. 254 ust. 1 p.u.in. zmianę wierzyciela po zgłoszeniu wierzytelności uwzględnia się na liście wierzytelności tylko wtedy, gdy została stwierdzona dokumentem urzędowym lub niebudzącym wątpliwości dokumentem prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym i gdy zmiana wierzyciela zgłoszona została syndykowi, nadzorcy sądowemu albo zarządcy przed przekazaniem listy wierzytelności sędziemu-komisarzowi. Sędzia-komisarz może uwzględnić zmianę wierzyciela zgłoszoną po przekazaniu mu listy wierzytelności, a przed jej ostatecznym zatwierdzeniem, jeżeli nie spowoduje to opóźnienia w postępowaniu.

Z akt niniejszej sprawy nie wynika zaś żeby w chwili wzywania do zapłaty zaliczki w trybie art. 232 p.u.in. nastąpiła zmiana wierzyciela, czy żeby nabywca wierzytelności zgłosił swoją wierzytelność. Bank (...) S.A. we W. nadal widnieje na liście wierzytelności. Oznacza to, że Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił wierzycieli mających największe wierzytelności, a następnie wezwał każdego z nich do zapłaty wskazanej kwotowo zaliczki. Skoro fundusz sekurytyzacyjny nie zgłosił swoich wierzytelności, to nie uczestniczy w niniejszym postępowaniu. Kolokwialnie rzecz ujmując - nie można zmusić wierzyciela żeby dochodził swoich wierzytelności w postępowaniu upadłościowym.

Reasumując skarżąca nie wykazała, żeby w toku postępowania upadłościowego zaszła zmiana, która miała wpływ zarówno na wartość zgłoszonych wierzytelności, jak i wysokość żądanej zaliczki oraz krąg podmiotów wezwanych do jej zapłaty.

Jedynie na marginesie należy wskazać, że wpłacona zaliczka jest niewystarczająca na pokrycie kosztów niniejszego postępowania biorąc pod uwagę wysokość miesięcznych wydatków, jak i przewidywany przez syndyka dwunastomiesięczny czas trwania postępowania. W chwili obecnej istnieje duże ryzyko, że dalsze prowadzenie postępowania doprowadzi do jeszcze większego zadłużenia dłużnika.

Z tych też względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. 229 p.u.in., oddalił zażalenie dłużnika.

SSO Anna Górnik SSO Piotr Sałamaj SSO Anna Budzyńska