Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2017 r.

Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Monika Niedziałkowska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Ewa Jodko

przy udziale oskarżycieli prywantych N. W. i A. S.: ---

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16.11.2016 r., 13.01.2017 r., 27.02.2017 r.

sprawy przeciwko:

M. S. (1) z domu L., córce R. i B. z domu K.,

ur. (...) w M.

oskarżonej o to, że:

Iw dniu 19 stycznia 2015 roku w L., woj. (...)- (...), w budynku Sądu Rejonowego przy ul. (...) oraz na parkingu przed budynkiem wyzywała N. W. i A. S. słowami powszechnie uznanymi za obelżywe

tj. o czyn z art. 216 § 1 kk

IIw dniu 19 stycznia 2015 roku w L., woj. (...)- (...), na parkingu przed budynkiem Sądu Rejonowego przy ul. (...), popchnęła N. W. w plecy, przez co naruszyła jej nietykalność cielesną

tj. o czyn z art. 217 § 1 kk

B. L. z domu K., córce M. i J. z domu P., ur. (...) w Z.

oskarżonej o to, że:

IIIw dniu 19 stycznia 2015 roku w L., woj. (...)- (...), w budynku Sądu Rejonowego przy ul. (...) oraz na parkingu przed budynkiem wyzywała N. W. i A. S. słowami powszechnie uznanymi za obelżywe;

tj. o czyn z art. 216 § 1 kk

IVw dniu 19 stycznia 2015 roku w L., woj. (...)- (...), przed budynkiem Sądu Rejonowego przy ul. (...) popchnęła A. S., poklepując go po ramieniu, przez co naruszyła jego nietykalność cielesną;

tj. o czyn z art. 217 § 1 kk

orzeka:

I oskarżoną M. S. (2) uznaje za winną popełnienia zarzucanych jej obu czynów i za to:

a) z mocy art. 216 § 1 kk skazuje ją, a z mocy art. 216 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierza jej karę grzywny w wymiarze 30 (trzydziestu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (dziesięć);

b) z mocy art. 217 § 1 kk skazuje ją, a z mocy art. 217 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierza jej karę grzywny w wymiarze 20 (dwudziestu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (dziesięć);

II na mocy art. 85 kk w zw. z art. 86 § 1 i 2 kk przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk w miejsce jednostkowych kar grzywny orzeka wobec oskarżonej M. S. (2) karę łączną grzywny w wymiarze 40 (czterdziestu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (dziesięć);

III na mocy art. 46 § 1 kk przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk orzeka wobec oskarżonej M. S. (2) środek karny w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę poprzez zapłatę solidarnie na rzecz oskarżycieli prywatnych N. W. i A. S. kwoty 500,00 zł. (pięćset);

IV oskarżoną B. L. uznaje za winną popełnienia zarzucanych jej obu czynów i za to:

a) z mocy art. 216 § 1 kk skazuje ją, a z mocy art. 216 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierza jej karę grzywny w wymiarze 30 (trzydziestu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (dziesięć);

b) z mocy art. 217 § 1 kk skazuje ją, a z mocy art. 217 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk wymierza jej karę grzywny w wymiarze 20 (dwudziestu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (dziesięć);

V na mocy art. 85 kk w zw. z art. 86 § 1 i 2 kk przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk w miejsce jednostkowych kar grzywny orzeka wobec oskarżonej B. L. karę łączną grzywny w wymiarze 40 (czterdziestu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (dziesięć);

VI na mocy art. 46 § 1 kk przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk orzeka wobec oskarżonej B. L. środek karny w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę poprzez zapłatę solidarnie na rzecz oskarżycieli prywatnych N. W. i A. S. kwoty 500,00 zł. (pięćset);

VII na mocy art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżone od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Sygn. akt: II K 259/16

UZASADNIENIE

(dotyczy oskarżonej M. S. (2))

M. S. (2) lat 31 ma wykształcenie średnie. Pracuje jako asystentka stomatologiczna. Z tego tytułu osiąga wynagrodzenie w wysokości 1450,00 zł. netto miesięcznie. Ze związku małżeńskiego z A. S. ma córkę K. S. lat 11. Wyrokiem z dnia 22 października 2012 r. Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał przez rozwód małżeństwo stron.

Byli małżonkowie pozostają od dłuższego czasu w głębokim konflikcie, który dotyczy głównie kwestii związanych z alimentacją małoletniej córki przez ojca i realizacji jego kontaktów z dzieckiem. W konflikt silnie zaangażowani emocjonalnie są bliscy stron tj. rodzice i siostra oskarżonej oraz aktualna partnerka oskarżyciela prywatnego N. W..

W dniu 19 stycznia 2015 r. o godz. 13.00, przed Sądem Rejonowym w L.mieszczącym się przy ul. (...) w L., w sprawie o sygn. akt: VIII RC 148/14 miało miejsce ogłoszenie wyroku w sprawie z powództwa A. S. przeciwko małoletniej K. S. reprezentowanej przez matkę M. S. (2) o obniżenie alimentów oraz z powództwa wzajemnego małoletniej K. S. reprezentowanej przez matkę M. S. (2) przeciwko A. S. o podwyższenie alimentów. W Sądzie obecna była oskarżona wraz z matką B. L.. Na wymienione w aucie, na parkingu przy Sądzie oczekiwał ojciec oskarżonej – R. L.. A. S. był w towarzystwie partnerki N. W.. Po wyjściu z sali rozpraw usytuowanej na I piętrze oskarżona wespół z matką podeszły do oskarżyciela prywatnego. Pomiędzy wymienionymi doszło do wymiany zdań, po czym oskarżone znieważyły oskarżycieli prywatnych słowami powszechnie uznanymi za obelżywe jak na k - 75v, k – 159v wygrażając się, że załatwią A. S.. Oskarżyciele prywatni nie reagowali na zaczepki słowne oskarżonych chcąc jak najszybciej opuścić budynek Sądu. Po wyjściu z Sądu wszyscy kierowali się w stronę parkingu. B. L. popchnęła A. S., poklepując go po ramieniu. Powtórzyła, że go załatwi oraz że nie zobaczy on więcej córki. Oskarżone nadal znieważały oskarżycieli prywatnych słowami powszechnie uznanymi za obelżywe wymachując przy tym rękoma. Po dojściu do pojazdów M. S. (2) popchnęła N. W. w plecy wygrażając się przy tym, że ją załatwi. Towarzyszyły temu wyzwiska pod adresem pokrzywdzonej jak na k – 76. Po zdarzeniu strony udały się do Komendy Powiatowej Policji w L., aby poinformować o zajściu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody:

- częściowo wyjaśnienia oskarżonych: M. S. (2) k 74v – 75, k 279 – 279v; B. L. k 75 -75v, k – 307v,

- zeznania świadków: A. S. k 75v – 76, k 159v - 160; N. W. k 76 - 76v, k 160 – 160v; M. W. k 94v – 95, k - 161; D. W. k 95 - 95v, k 160v - 161; częściowo: P. L. k 93v – 94v, k 308 – 308v; R. L. k - 114v, k – 308v;

- dokumenty: odpis wyroku rozwodowego k 11 – 12; zapis na płycie k – 46; odpisy wyroków w sprawie o sygn. akt: VII K 373/13 wraz z uzasadnieniem wyroku Sądu II instancji k 78 – 81; zapis na płycie CD k – 85; zaświadczenie psychologiczne k – 86; odpis protokołu z ogłoszenia wyroku k – 100; karty karne k – 170, k – 171; kserokopie dokumentów z akt spraw toczących się pomiędzy stronami przed tut Sądem Wydział Rodzinny i Nieletnich k 174 – 264; wykaz spraw toczących się przed tut. Prokuraturą z zawiadomienia oskarżonej M. S. (2) k – 267; wywiad środowiskowy dot. oskarżonej k 275 – 276; dane osobopoznawcze k – 279; odpisy wyroków w sprawie tut. Sądu wraz z uzasadnieniem wyroku II instancji k – 300, k 302 – 306;

Oskarżona M. S. (2) nie przyznała się do popełnienia zarzuconych jej czynów. Wyjaśniła, że po sprawie o alimenty podeszła do byłego męża by zapytać się, czy warto było zakładać sprawę, skoro i tak ją przegrał. Wskazała, że podeszła do nich jej mama prosząc, by przestali wyzywać jej córkę od biedaków. Podała, że podczas mijania się na schodach z N. W. ta powiedziała do nich, że czuć od nich gnojem. Jak zaznaczyła, z Sądu wyszli spokojnie. Wskazała, że pokrzywdzona powiedziała do niej, że i tak nie dostanie alimentów wysyłając ją do funduszu. Przyznała, że jej mama powiedziała A. S., że w domu są dokumenty, za które może pójść siedzieć kładąc przy tym rękę na ramieniu pokrzywdzonego. Jak podała, one odeszły. N. W., przyjmując za oskarżoną, zaczęła je wyzywać słowami jak na k – 74v. Jak wyjaśniła, po dotarciu na parking, z pojazdu wyszedł jej ojciec. Na widok R. L. oskarżycielka miała się przestraszyć i na polecenie A. S. wsiąść do samochodu. Jak podała, udała się z rodzicami do KPP w L. by poinformować o zajściu. Wskazała, że tego samego dnia wieczorem jej mama wraz z jej siostrą udały się do rodziców N. W., by poinformować ich o niewłaściwym zachowaniu ich córki względem B. L.. Wyjaśniła, że od czasu rozwodu jest nieprzerwanie wyzywana, ośmieszana, nękana, ciągana po sądach. Zaprzeczyła, by z jej strony padły jakieś wulgarne słowa pod adresem oskarżycieli prywatnych, by dotknęła N. W. choćby palcem (k 74v - 75).

Oskarżona przesłuchiwana ponownie przed Sądem zaprzeczyła sprawstwu zarzucanych jej czynów. Wskazała, że to z ust N. W. padły wulgarne słowa jak na k – 279. Podała, że po tych wyzwiskach pojechała na policję i tam je zgłosiła. Wskazała, iż oskarżyciele prywatni cały czas szukają pretekstu, by założyć jej sprawę. Jak zaznaczyła, od tamtej pory jest cisza (k 279v – 280).

Sąd zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na przypisanie oskarżonej M. S. (2) sprawstwa zarzucanych jej czynów wyczerpujących znamiona występków opisanych w art. 216 § 1 kk na szkodę A. S. i N. W. oraz w art. 217 § 1 kk na szkodę N. W..

W sprawie poza sporem pozostaje to, iż strony, w tym także ich bliscy, pozostają w ostrym, długoletnim konflikcie, o czym świadczą zarówno depozycje tychże, jak i informacje o szeregu spraw toczących się pomiędzy byłymi małżonkami przed sądem rodzinnym, jak i tut. Prokuraturą (odpisy wyroków w sprawie o sygn. akt: VII K 373/13 wraz z uzasadnieniem wyroku Sądu II instancji k 78 – 81; odpis protokołu z ogłoszenia wyroku k – 100; kserokopie dokumentów z akt spraw toczących się pomiędzy stronami przed tut Sądem Wydział Rodzinny i Nieletnich k 174 – 264; wykaz spraw toczących się przed tut. Prokuraturą z zawiadomienia oskarżonej M. S. (2) k – 267; odpisy wyroków w sprawie tut. Sądu wraz z uzasadnieniem wyroku II instancji k – 300, k 302 – 306).

Powyższe od dłuższego czasu determinuje wzajemne relacje byłych małżonków, przy czym zarówno jedna, jak i druga strona upatruje wyłącznie w zachowaniu strony przeciwnej/ oskarżycielki prywatnej źródła konfliktu, co niewątpliwie rzutuje na obiektywizm ich relacji w niniejszej sprawie, a co z kolei rodzi konieczność wnikliwej oceny depozycji stron, jak i wspierających je świadków na przestrzeni całego postępowania przez pryzmat trwającego konfliktu.

Sąd podzielił wyjaśnienia oskarżonych jedynie w tej cześci, w jakiej korespondują z poczynionymi ustaleniami faktycznymi w sprawie. Wymienione przyznały, iż po ogłoszeniu wyroku w sprawie o alimenty, po opuszczeniu sali rozpraw podeszły do oskarżycieli prywatnych nawiązując w rozmowie do przegranej przez A. S. sprawy.

Warto podkreślić, iż to oskarżone dążyły do konfrontacji z oskarzycielami prywatnymi tj. podjęły jako pierwsze kontakt w budynku sądu, przy biernej postawie pokrzywodznych, by po jego opuszczeniu – jak ustalono i czego obie nie kwestionowały – naruszyć nietykalność cielesną A. S. (co było udziałem oskarżonej B. L.), po – przyjmując za pokrzywdzonymi - dalszy atak słowny na wymienionych i naruszenie nietykalności cielesnej N. W. przez oskarżoną M. S. (2).

Za tendencyjne i wyraźnie dostosowane do linii obrony prezentowanej przez oskarżone Sąd uznał depozycje świadków P. L. oraz R. L. w omawianym zakresie. Siostra oskarżonej nie była bezpośrednim świadkiem zajścia, a jej relacja opiera się jedynie na wiedzy zasłyszanej od oskarżonych i stanowi jej powielenie. Z kolei R. L. – obecny na parkingu – zeznał, że był świadkiem niewłaściwego, napastliwego, wulgarnego zachowania N. W. względem jego żony i córki, która - na skutek dostrzeżenia go - miała wręcz przeprosić za swoje zachowanie, co nie znajduje nawet potwierdzenia w wyjaśnieniach samych oskarżonych.

Niezależnie od powyższego depozycje oskarżonych pozostają w opozycji do klarownych, zbieżnych, stałych choć nie wolnych od emocji zeznań oskarżycieli prywatnych, które – w ocenie Sądu – zasługują na podzielenie jako prawdziwe, a w konsekwencji stanowiły podstawę czynionych przez Sąd ustaleń faktycznych. Relacja pokrzywdzonych wespół z wyważonymi zeznaniami świadków M. W. i D. W. (rodziców N. W.), którzy wprawdzie nie byli świadkami zajścia, a swoją wiedzę czerpali z wypowiedzi córki oraz dowodami w postaci dokumentów oraz zapisu na płycie, jawi się jako wiarygodna i oddająca rzeczywisty przebieg zdarzenia.

Reasumując wyniki postępowania dowodowego Sąd uznał oskarżoną M. S. (2) za winną popełnienia zarzucanych jej czynów tj. występku znieważenia na szkodę oskarżycieli prywatnych oraz naruszenia nietykalności cielesnej oskarżycielki prywatnej N. W..

Kierując się ogólnymi dyrektywami i zasadami sądowego wymiaru kary określonymi w art. 53 § 1 i 2 kk, uznając oskarżoną za winną popełnienia przypisanych jej czynów, Sąd skazał ją odpowiednio:

- za czyn I, z mocy art. 216 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk na karę grzywny w wymiarze 30 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (pkt Ia wyroku),

- za czyn II, z mocy art. 217 § 1 kk w zw. z art. 33 § 1 i 3 kk na karę grzywny w wymiarze 20 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (pkt Ib wyroku).

W myśl art. 85 kk w zw. z art. 86 § 1 i 2 kk, przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk uznając wskazane regulacje za względniejsze dla sprawczyni, w miejsce orzeczonych jednostkowych kar grzywny, Sąd wymierzył oskarżonej, stosując zasadę częściowej absorpcji, karę łączną grzywny w wysokości 40 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. (pkt II wyroku).

Proces wymiaru kary w niniejszej sprawie wymagał – wobec alternatywnej sankcji karnej za przypisane oskarżonej czyny - w pierwszej kolejności wyboru rodzaju kary, a następnie jej wysokości.

Zważywszy, iż oskarżona jest osobą czynną zawodowo (k 275 – 276; k – 279) orzeczenie kary ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej pracy na cele społeczne byłoby niecelowe i sprzeciwiałoby się racjonalizmowi reakcji karnej. Podobnie kara pozbawienia wolności, chociażby z zastosowaniem dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia jej wykonania nie spełniłaby w ocenie Sądu w stosunku do oskarżonej postulatu adekwatności kary do stopnia zawinienia i karygodności popełnionych przez nią czynów.

W ocenie Sądu trafność reakcji karnej w stosunku do oskarżonej wymagała wymierzenia jej kary grzywny.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości przypisanych oskarżonej czynów Sąd wziął pod uwagę przede wszystkim sposób i okoliczności ich popełnienia (w budynku Sądu i przed Sądem, w miejscu ogólnie dostępnym, okazując poprzez swoje zachowanie odbiegające od norm społecznie akceptowanych znaczne lekceważenie porządku prawnego), rodzaj naruszonych dóbr (godność osobista, integralność cielesna; w przypadku N. W. łączące się z koniecznością sięgnięcia po specjalistyczną psychologiczną pomoc), jak również postać zamiaru (bezpośredni) oraz motywację oskarżonej (poprzez uzewnętrznienie swoich negatywnych emocji mających swoje źródło w zadawnionym konflikcie, którego jest stroną - dążenie do dokuczenia i obrazy).

Z uwagi na powyższe czyny oskarżonej wykazują wyższy niż znikomy stopień społecznej szkodliwości.

Do okoliczności obciążających Sąd zaliczył oskarżonej potwierdzoną wyrokiem tut. Sądu z dnia 06 maja 2016 r. w sprawie o sygn. akt: II K 131/15, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w O. z dnia 20 października 2016 r. w sprawie o sygn. akt: II Ka 702/16 odpowiedzialność karną za czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 i 3 kk popełniony w okresie od 09 lutego 2012 r. do 07 grudnia 2012 r. w postaci zastosowanego wobec niej warunkowego umorzenia postępowania karnego na okres 2 lat (k – 300, k 302 – 306).

W procesie wymiaru kary Sąd nie dopatrzył się szczególnych okoliczności obciążających.

W tym stanie rzeczy, mając powyższe na uwadze, zdaniem Sądu, orzeczona łączna kara grzywny w wymiarze 40 stawek przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10,00 zł. pozwoli na efektywne oddziaływanie na oskarżoną i da jej szansę wyrobienia w niej pożądanej przez prawo potrzeby ukierunkowanej na przestrzeganie prawa. Mając na względzie zawartość bezprawia w przypisanych oskarżonej czynach Sąd uznał, iż znajdzie ono odzwierciedlenie w liczbie stawek 40, a wzgląd na sytuację majątkową oskarżonej pozwolił przyjąć wysokość jednej stawki na kwotę 10,00 zł. uznając, że tak ukształtowana kara grzywny leży w ramach możliwości zarobkowych sprawczyni.

W rozpoznawanej sprawie oskarżyciele prywatni wnieśli o zasądzenie od oskarżonych solidarnie na rzecz każdego z nich zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 2000,00 zł. (k – 3, k – 160, k – 160v).

W realiach niniejszej sprawy pokrzywdzonym przestępstwem z art. 216 § 1 kk, art. 217 § 1 kk przysługuje roszczenie z art. 448 kc stanowiące wyraz ich stanowiska co do zadośćuczynienia z racji naruszenia ich godności osobistej, dobrego imienia, integralności cielesnej.

Sąd, w myśl art. 46 § 1 kk przy zastosowaniu art. 4 § 1 kk, uznał zasadność żądania odpowiednio do kwoty 500,00 zł. przy solidarnej odpowiedzialności oskarżonych (pkt III wyroku).

Oskarżona swym zachowaniem polegającym na wypowiadaniu pod adresem oskarżycieli prywatnych słów powszechnie uznawanych za obelżywe, niewątpliwie naruszyła godność osobistą i dobre imię tychże, zaś dodatkowo poprzez odepchnięcie/pchnięcie w plecy N. W. naruszyła jej integralność cielesną.

Zdaniem Sądu zasądzona kwota w sposób odpowiedni czyni zadość naruszonym dobrom prawnym oskarżycieli prywatnych.

Na mocy art. 624 § 1 kpk Sąd zwolnił oskarżoną od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych uznając, iż ze względu na brak cenniejszego majątku, niski dochód oraz pozostawanie na jej utrzymaniu małoletniej córki, uiszczenie ich byłoby dla niej zbyt uciążliwe (pkt VII wyroku).