Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 1213/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant st. sekr. sądowy Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 23 maja2017 r. w K.

odwołania B. M.

od decyzji Nr (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 23 sierpnia 2016 r. znak (...)

w sprawie B. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o ustalenie ubezpieczenia

Oddala odwołanie

UZASADNIENIE

Decyzją nr (...)z dnia 23.08.2016 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.stwierdził, iż B. M.nie podlega od dnia 01.05.2016 r. ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę zawartej z firmą (...)wobec stwierdzenia, iż umowa o pracę została zawarta w celu uzyskania uprawnień do korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych i służyła obejściu obowiązujących przepisów prawa.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła B. M., wnosząc o jej zmianę i ustalenie, iż podlega ubezpieczeniu pracowniczemu od 01.05.2016 r. do nadal

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu jako stronę w niniejszej sprawie traktował K. M. prowadzącą działalność pod firmą (...).

Sąd I instancji poczynił następujące ustalenia faktyczne.

B. M.liczy 30 lat. W lipcu 2010 r. odwołująca ukończyła (...)im. A. M.Wydział (...), a w 2011 r. (...) Wyższą Szkołę (...)w zakresie pedagogika osób z niepełnosprawnością intelektualną – oligofrenopedagogika.

Odwołująca wykazała okres ubezpieczenia od dziewiętnastego roku życia. Pracowała na stażu w gazecie (...), następnie przez około 1,5 r. w L. K.jako monter za wynagrodzeniem około 1500 zł, następnie korzystała ze świadczeń macierzyńskich w związku z urodzeniem dziecka w 2009 r., potem odwołująca pracowała w firmie (...)jako kierownik sprzedaży za wynagrodzeniem około 2000 zł, następnie przez około 3 miesiące w 2013 r. pobierała zasiłek dla bezrobotnych. Od marca 2013 r. odwołująca rozpoczęła działalność gospodarczą prowadząc gazetę (...). Działalność była prowadzona około 2 lata. Potem odwołująca sprzedała gazetę właścicielowi zakładu (...)w K.. Odwołująca jest zatrudniona w tym zakładzie na stanowisku redaktora i pełnomocnika właściciela, także w maju 2016 r., w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem 3000 zł. Praca świadczona była w O. (1) w godzinach od 7-15-ej.

Od dnia 07.05.2016 r. odwołująca jest żoną W. M.. K. M. jest jej teściową. Odwołująca mieszkała z W. M. wcześniej - od stycznia 2016 r. – adresy podawane były te same w dokumentach od lutego 2016 r.

(dowód: częściowo zeznania odwołującej)

Firma (...) to firma (...). K. M. prowadzi działalność gospodarczą od 01.07.2014 r. W Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jako przedmiot działalności wpisano: pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych. Działalność polega na prowadzeniu pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów gotówkowych.

W dniu 27.10.2015 r. zaprzestała działania placówka franczyzowa (...)prowadzona w O. (1)przy ulicy (...). (...) wypowiedział umowę uznając, iż firma naruszyła warunki umowy. Zablokowano firmie dostęp do danych, stąd firma (...)dokonywała zmiany profilu działalności. W okresie od listopada 2015 r. do marca 2016 r. następowało zamykanie dotychczasowego profilu działalności i przygotowywano działalność polegającą na pośrednictwie w udzielaniu kredytów. Miejsce działalności zostało przeniesione na ulicę (...)w O. (1). Firma podpisała umowę z platformą F.i na tej platformie sprzedawała kredyty gotówkowe pochodzące od różnych podmiotów. Firma nie miała umów o pośrednictwo z konkretnymi podmiotami udzielającymi kredytów gotówkowych.

W dniu 04.11.2015 r. K. M. udzieliła pełnomocnictwa swojemu synowi W. M. do reprezentowania jej i prowadzenia spraw związanych z działalnością gospodarczą (...). Wcześniej W. M. był ustanowiony pełnomocnikiem w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej i działał jako pełnomocnik matki. Wszystkie czynności związane z działalnością gospodarczą (...) K. M. wykonuje jej syn W. M.. K. M. w ramach działalności sprawdza stan finansowy firmy, gdyż pracuje jako członek zarządu i dyrektor finansowy w (...). K. M. podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia w tej firmie, nie z tytułu działalności gospodarczej. Pozostałymi sprawami związanymi z działalnością gospodarczą zajmował się W. M.. W. M. ma tytuł ubezpieczenia – umowę zlecenia z firmą (...) na kwotę 300 zł miesięcznie. K. M. twierdzi, iż prowadzi życie rodzinne z synem, mimo iż mieszkają oddzielnie. Corocznie przekazuje synowi w drodze darowizny kwotę około 40 tyś zł jako rekompensatę za zajmowanie się sprawami firmy. W. M. od rozpoczęcia działalności firmy (...) pracował w tej firmie jako manager. Firma funkcjonowała do końca 2016 r. Jej działalność nie jest zawieszona, lecz punkt sprzedaży produktów finansowych nie działa. Od stycznia 2017 r. nie są wykonywane czynności związane z działalnością gospodarczą. W. M. – osoba, która ukończyła szkołę średnią, wcześniej prowadził działalność gospodarczą w zakresie transportu i prowadzenia sklepów. Działalność tę zakończył, bo sklepy nie przynosiły dochodu, a co do transportu nie mógł jej wykonywać ze względu na stan zdrowia. Obecnie zamierza działać w dziedzinie transportu i spedycji w ramach poprzednio zgłoszonej działalności matki.

Firma (...) zatrudniała dwie osoby: Ż. R. i A. S. – osoby zajmujące się sprzedażą produktów na podstawie umowy o pracę za wynagrodzeniem minimalnym. Ż. R. pracowała do końca 2016 r. A. S. od września 2016 r. korzysta ze zwolnienia lekarskiego. Obie osoby pracowały w biurze przy ulicy (...). Kończyły pracę o godzinie 17-tej. W lokalu tym osobne pomieszczenia miał także W. M..

Firma (...)wykazała w styczniu, lutym 2016 r. wartość sprzedanych produktów – 0. Za marzec 2016 r. firma wykazała wartość sprzedanych produktów – 37687,22 zł, za kwiecień 2016 r. – 32149,43 zł, za maj 2016 r. – 56183,30 zł, za czerwiec 2016 r. – 32748,18 zł, za lipiec 2016 r. -2470,49 zł, za sierpień 2016 r. – 28979,59 zł, za wrzesień – 25329,99 zł, za październik – 1608,19 zł, za listopad - 1512,05 zł, za grudzień - 4063,00 zł. Za 2015 r. – gdy działała placówka franczyzowa Getin Banku, firma wykazała przychód – 123228,19 zł i dochód- 10365,57 zł. Za 2016 r. firma wykazała przychód: 222273,44 zł.

W czerwcu, lipcu, sierpniu i wrześniu 2016 r. nastąpił spadek przychodów. Następnie przychody były minimalne.

(dowód: zapisy w księdze rozchodów za okres od stycznia do maja 2016 r. – K 17, PIT 36 L K. M. za rok 2015, dane o przychodach z działalności gospodarczej za okres od maja do grudnia 2016 r.)

Przedłożona została umowa o współpracy, datowana 01.07.2015 r., sporządzona pomiędzy (...) i B. D.. Umowę tę podpisał W. M. jako pełnomocnik, z tym że pełnomocnictwo notarialne jest z dnia 04.11.2015 r. Na mocy tej umowy B. D. miała prowadzić doradztwo i działania marketingowe dla firmy (...) nieodpłatnie. W tej umowie zawarto obietnicę zatrudnienia B. D.. W dniu 01.01.2016 r. datowane jest porozumienie, o przesunięciu daty ewentualnego zatrudnienia doradcy.

W 2015 r. do października, działalność firmy (...)opierała się na umowie franczyzowej z (...). Od lipca 2015 r. odwołująca miała nieodpłatnie doradzać W. M.co zrobić, aby pozyskiwać klientów. Akcje promocyjne, informacyjne w sytuacji działania franczyzy podporządkowane są polityce placówki wiodącej. W tej kwestii odwołująca nie wykonywała czynności, nie miała żadnego wpływu na wielkość obrotów i przychodów firmy w 2015 r. Od października 2015 r. do marca 2016 r. nie była wykonywana żadna działalność przez firmę (...). Od marca 2016 r. zaczęła działać placówka (...)w O. (1)przy ulicy (...).

(dowód: częściowo zeznania W. M., częściowo zeznania odwołującej)

Jak twierdzi odwołująca, gdy w połowie 2015 r. zgłosił się do gazety (...), aby dać ogłoszenie, pytał odwołującą, co zrobić, aby poszerzyć swoją działalność w O. (1). Odwołująca w tym czasie kończąc swoją działalność gospodarczą, zajmowała się też sprawami reklamy. W. M.twierdził także, iż gdy działania, które doradzi mu odwołująca, przyniosą przychody, to wtedy jej zapłaci jakąś część z uzyskanego z tego tytułu przysporzenia.

Z datą 01.05.2016 r. (...) K. M.reprezentowana najprawdopodobniej przez W. M.i B. D.sporządziły umowę o pracę na czas nieokreślony od 01.05.2016 r. na stanowisko – specjalista ds. marketingu w wymiarze 1/2 etatu za wynagrodzeniem 5400,00 zł miesięcznie brutto. Podpis osoby reprezentującej pracodawcę jest nieczytelny. Określono zakres obowiązków odwołującej – wdrażanie i opracowanie strategii marketingowej firmy (...), opracowanie i prowadzenie kampanii medialnych, a więc najogólniej rzecz biorąc kreowanie wizerunku firmy oraz jej produktów, opracowywanie materiałów reklamowych oraz przygotowanie akcji promocyjnych, wspieranie działu sprzedaży poprzez przyciąganie potencjalnych klientów kredytowych do firmy, pomoc w prowadzeniu firmowego funpage , a na portalu społecznościowym F., tworzenie projektów reklamowych, które będą wykorzystywane bezpośrednio oraz pośrednio przez firmę (...). Zakres czynności podpisał W. M.. Sporządzone zostały listy obecności, listy płac, zaświadczenie o odbyciu szkolenia, kwestionariusz osobowy. Odwołująca przedstawiła zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy z dnia 18.04.2016 r. W zaświadczeniu o zdolności do pracy podano adres odwołującej O. ul (...)- jak adres W. M.. Taki sam adres podano w umowie o pracę. Odwołująca została zgłoszona do ubezpieczenia społecznego. Na konto odwołującej dokonano przelewu kwoty 3782,24 zł pochodzącej z konta firmy (...)w dniu 05.07.2016 r., opisanego jako wynagrodzenie za czerwiec 2016 r. Co do wynagrodzenia za maj 2016 r. - jak twierdzi odwołująca otrzymała je w gotówce.

(dowód: listy płac, zaświadczenie lekarskie, częściowo zeznania odwołującej)

W związku z ciążą B. M. pozostawała pod opieką lekarza G. G. w O.. Ciąża została stwierdzona w dniu 11 kwietnia (6 tydzień, ostatnia miesiączka – 28.02.2016 r.). W historii przebiegu ciąży – jest odnotowana wizyta w dniu 02.03.2016 r.- postępowanie prokreacyjne oraz wizyta w dniu 07.03.2016 r. Od dnia 31.05.2016 r. stwierdzano niezdolność odwołującej do pracy. Z adnotacji z historii przebiegu ciąży w czasie wizyty w tym dniu określono, iż odwołująca czuje się dobrze - nie odnotowano żadnych skarg, co do dolegliwości zgłaszanych przez ciężarną.

Dziecko odwołującej i W. M. urodziło się w dniu (...) Odwołująca ma dziecko z innego związku w wieku 7 lat. Opiekuje się nim matka odwołującej.

Odwołująca po okresie podstawowego urlopu macierzyńskiego wróciła do swojego podstawowego zatrudnienia.

(dowód: karta ciąży, częściowo zeznania odwołującej, historia przebiegu ciąży k.31 i 43.)

Przedstawiono wydruki z Internetu co do doradztwa finansowego. Najczęściej wskazano A. S., Ż. R. jako osoby polecające. Te osoby poświadczają przebywanie odwołującej w miejscu działalności przez okres do godziny 17-ej, bo potem kończyły pracę. Jedna z osób mówi, że udzielała odwołującej informacji o produktach, druga że nie. Wskazano wydruki co do graficznych znaków reklamowych – niezidentyfikowane jeśli chodzi o autorstwo.

(dowód: przedstawione wydruki)

Odwołująca wykonywała pewne czynności związane z działalnością obecnego męża i teściowej: reklamowe czy marketingowe, lecz czynności te nie były wykonywane w rygorach stosunku pracy.

Sąd odmówił wiary zeznaniom odwołującej i K. M. oraz świadka W. M. w części dotyczącej tego, że strony łączył stosunek pracy.

W. M. i odwołująca są małżeństwem od dnia 07.05.2016 r., a wcześniej byli partnerami, bo już od stycznia 2016 r. wspólnie zamieszkiwali oraz mają wspólne dziecko urodzone w listopadzie 2016 r. Wszystkie czynności związane ze sporządzeniem dokumentów, które miały wskazywać na istnienie stosunku pracy, sporządzane były w istocie pomiędzy osobami bliskimi mieszkającymi razem.

Prowadzone pomiędzy odwołującą i W. M.rozmowy w połowie 2015 r. o pomocy w rozwoju działalności gospodarczej realizowanej przez W. M., a firmowanej przez jego matkę, także nie miały nic wspólnego z rozmowami przyszłego pracodawcy i pracownika. Odwołująca prowadziła w tym czasie działalność gospodarczą, także związaną z reklamą i chciała wykorzystać swoje wpływy jako podmiot gospodarczy, aby przyciągnąć klientów do firmy (...). W przypadku uzyskania przez tę firmę przychodów w wyniku jej działań miała uzyskać korzyść majątkową. Ustalenia takie nie mają nic w wspólnego z treścią i realizacją stosunku pracy. Sporządzanie dokumentów dotyczących stosunku pracy miało miejsce w momencie, gdy odwołująca i W. M.mieszkali razem, po kilku dniach zawierali związek małżeński - czyli wydarzenie, które planowane i przygotowywane jest z wyprzedzeniem, spodziewali się wspólnego dziecka, wskazuje na to, iż działania stron były pozorne. Odwołująca była widywana przez świadków R.i S.w miejscu, gdzie była siedziba firmy (...), lecz bywała tam, gdyż kierował firmą jej partner, miał tam pomieszczenia w których przebywał i tam także przebywała odwołująca. Odwołująca wykonała pewne czynności dla kierującego firmą partnera, lecz czynności te nie były wykonywane w rygorach stosunku pracy. Strony dokonały pewnych czynności, aby wykazać, iż nawiązany został stosunek pracy, lecz czynności te były pozorne. Wypłata wynagrodzenia za miesiąc maj nie jest udokumentowana. Sporządzenie dokumentów dotyczących stosunku pracy ściśle należy wiązać z datą orzeczenia niezdolności do pracy – po 30 dniach od datowania umowy o pracę. Zarówno przed spornym zatrudnieniem, jak i po 31.05.2016 r., nie był potrzebny pracownik zajmujący się reklamą czy marketingiem. Sporne zatrudnienie w istocie było potrzebne na 30 dni, jak wynika z zeznań W. M.. Efekty spornego zatrudnienia także były bardzo ulotne, skoro już od lipca 2016 r. następował znaczny spadek obrotów, a wkrótce praktycznie w ogóle ich brak, a pod koniec roku 2016 r. zaprzestanie działalności polegającej na sprzedaży kredytów. Twierdzenia stron, iż uzyskanie efektów z akcji reklamowej odwołującej, doprowadzi do sporządzenia umowy o pracę w przyszłości, także wskazuje na to, iż strony łączył niepracowniczy stosunek prawny. Stanowisko, które strony opisały w umowie stworzone było na jeden miesiąc dla celów uprawdopodobnienia zatrudnienia odwołującej. Analiza dokumentów finansowych firmy (...)wskazuje na nieracjonalność działania pracodawcy skoro w maju 2016 r. wzrost kosztów wynagrodzeń w stosunku do poprzednich miesięcy, był wyższy ponad 100 %. Wykazywany dochód firmy rzędu 10 tyś rocznie, nie uzasadnia także takich wydatków na wynagrodzenia jak kwota 5400 zł za pracę w połowie wymiaru czasu pracy. Orientacja K. M., firmującej działalność gospodarczą, którą w istocie prowadził jej syn, jest słaba co do tego, co działo się w firmie, gdyż K. M.mówiła np. o tym, iż odwołująca pracowała od połowy 2015 r. nie znając relacji pomiędzy odwołującą i W. M.. Odwołująca mówi o tym, iż wynagrodzenie jej w czerwcu 2016 r. uległo obniżeniu, z tym że co do tej okoliczności brak dokumentów. Co do umowy o współpracy odwołującej z firmą (...)z datą z lipca 2015 r. i aneksowaną w styczniu 2016 r., brak jest dowodów, iż takie umowy w datach w nich wskazanych były sporządzone – nie są nigdzie zaewidencjonowane, nie stanowiły podstawy jakichkolwiek zgłoszeń podatkowych czy składkowych. W. M.uzasadniając sporne zatrudnienie wskazywał na potrzebę działań reklamowych w 2015 r. wobec braku wyników, mimo iż wykazano w tym roku przychody ponad 100000 zł z placówki franczyzowej (...). Wskazane w sprawie dowody pracy odwołującej stanowiące wydruki komputerowe są drukami, niezindywidualizowanymi, nie wynika z nich kto je sporządził.

Sąd zważył co następuje.

Zgodnie z art. 6 ust 1 pkt.1 i art. 13 pkt.1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym -podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 2014 poz. 159 z późn. zm.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Zgodnie z treścią art. 83 kc w związku z art.300 kp nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udają, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę.

Okoliczność, iż strony sporządziły umowę o pracę, nie stoi na przeszkodzie uznaniu, iż działanie stron w sytuacji gdy wiadomo było, iż odwołująca w krótkim czasie będzie chciała korzystać ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie można wyrazić akceptacji dla nagannych i szkodliwych społecznie zachowań, stanowiących przejaw szerszego zjawiska wyłudzania świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych, polegającego na zawieraniu umów na korzystnych warunkach na krótki okres przed zajściem zdarzenia rodzącego uprawnienie do świadczeń z ubezpieczenia społecznego i to w wysokości ustalonej od wygórowanego wynagrodzenia za pracę.

ZUS ma prawo ocenić sporządzoną umowę o pracę i uznać ją za pozorną, sprzeczną z prawem czy zasadami współżycia społecznego co ma skutki dla ubezpieczonego w zakresie istnienia podstawy ubezpieczenia (por. Wyrok SN, sygn. akt III UK 200/04, opublikowany w Rzeczpospolitej 2005 r., Nr 50, str. C-1). Podzielając ten pogląd dodać należy, iż rzeczą przedsiębiorcy jest zatrudnianie pracowników dla realizacji celów gospodarczych z tą działalnością związanych, lecz okoliczności te nie są obojętne dla organu rentowego, gdy ciężar utrzymania ubezpieczonego przerzucany jest na fundusze publiczne. Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25.01.2005 r. II UKN 141/04 (OSNC 2005 Nr.15 /235). O pozorności umowy decydują okoliczności jej zawarcia, cel jaki strony chciały osiągnąć i charakter wykonywanych czynności.

Okoliczność, iż strony sporządziły dokumenty związane zwykle z nawiązaniem stosunku pracy, nie znaczy jeszcze, iż do nawiązania stosunku pracy doszło.

Celem zawarcia umowy o pracę jest nawiązanie stosunku pracy, a więc świadczenie przez pracownika pracy przez określony, dłuższy okres, w zamian za wynagrodzenie.

Pośrednim celem zatrudnienia jest także uzyskanie stażu emerytalnego czy ochrony ubezpieczeniowej na wypadek zajścia ryzyka choroby, wypadku, urodzenia dziecka.

W niniejszej sprawie strony wyraźnie odwróciły powyższe cele.

„Zawarcie umowy o pracę dla pozoru (art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p.) lub w celu obejścia prawa (art. 58 k.c. w związku z art. 300 k.p.c.) nie może rodzić skutków prawnych i stanowić podstawy do uznania, że osoba, która zawarła taką umowę podlega ubezpieczeniu społecznemu pracowników.” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 09.06.2004 r. sygn. akt III AUa 485/03 publ. OSA 2005/5/14).

Podkreślić przy tym trzeba, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają tak kształtować elementy stosunku pracy, jaka jest wola stron. Jednakże przestaje powyższa kwestia być tylko sprawą stron nawiązujących stosunek pracy, gdy po uregulowaniu jedno - dwumiesięcznych składek przerzuca się ciężar wypłaty świadczeń na fundusz dysponujący publicznymi pieniędzmi, którymi zarządza ZUS. Nadto podkreślić należy, iż ciąża nie stanowi w żaden sposób przeciwwskazań do zawierania stosunków pracy, wykonywania pracy i korzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, jednakże nie może być tak iż konstruuje się stosunek prawny pod istniejącą sytuację, nie dla realizacji celu jakiemu ten stosunek ma służyć a dla osiągnięcia innych celów, a więc uzyskania świadczeń do których strony tego stosunku nie spełniały warunków. W wyroku z dnia 05.10.2006 r. I UK 324/06 Sąd Najwyższy stwierdził, iż pozorność umowy o pracę (art. 83 KC w związku z art. 300 KP) ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o prace

Odwołująca wykonała pewne czynności na rzecz firmy swojej teściowej, prowadzonej w istocie przez męża odwołującej, jednakże praca ta nie była wykonywana w ramach stosunku pracy. Umowa zawarta została dla pozoru, t.j. bez zamiaru realizacji obowiązków z niej wynikających na czas nieokreślony a jedynie w celu krótkotrwałego wykonywania czynności z umowy cywilno-prawnej. Powołać się należy na art. 83 KC i 300 KP. Pozorność wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych i jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Celem działania stron nie było świadczenie pracy w ramach stosunku pracy i uzyskiwanie z tego tytułu wynagrodzenia a jedynie osiągnięcie innych korzyści, które prawo wiąże z istnieniem stosunku pracy, np. uzyskanie ochrony ubezpieczeniowej. Sporządzona przez strony umowa o pracę miała charakter fikcyjny a w związku z tym stron nie łączył stosunek pracy. Łącząca strony umowa nie miała charakteru umowy o pracę. Umowa o pracę była pozorna dla ukrycia umowy cywilno – prawnej. Łączący strony stosunek prawny nie spełniał elementów stosunku pracy z uwagi na brak elementów podporządkowania, a także z uwagi na charakter umowy jako umowy rezultatu. Sporządzenie umowy o pracę nie miało także uzasadnienia gospodarczego z uwagi na sytuację finansową firmy. Gdyby sporządzona przez strony umowa miała cechy umowy o pracę, to i tak przyjąć należało, iż sporządzona została dla obejścia prawa, stąd jako taka jest nieważna w myśl art. 58 KC.

Z tych względów uznać należy, iż w niniejszej sprawie doszło do zawarcia umowy o pracę dla pozoru i stąd przyjąć należy jej nieważność.

Stąd odwołanie jako bezzasadne podlegało oddaleniu w myśl art. 477 14 § 1 kpc.

SSO Marzena Głuchowska