Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 maja 2017r.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gorzowie Wielkopolskim

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Tomasz Korzeń

Sędziowie: SO Ewa Michalska /spr./

SO Marek Zwiernik

Protokolant: st.sekr.sąd. Aneta Symeryak

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2017 roku w Gorzowie Wielkopolskim na rozprawie

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko Starostwu Powiatowemu w S.

o wydanie świadectwa pracy

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Słubicach Wydziału Pracy

z dnia 11 stycznia 2017 roku, sygn. akt IV P 101/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok i powództwo oddala,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego 240,00 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania przed Sądem I i II instancji.

SSO Ewa Michalska SSO Tomasz Korzeń SSO Marek Zwiernik

Sygn. akt VI Pa 24/17

UZASADNIENIE

Powód T. S. domagał się zobowiązania pozwanego Starostwa Powiatowego w S. do wydania powodowi świadectwa pracy stwierdzającego, że łącząca powoda z pozwanym umowa o pracę, na stanowisku Wicestarosty Powiatu (...), trwała w okresie od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r., a stosunek pracy wygasł wskutek wydania wyroku przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. w dniu 01.09.2016 r. sygn. Akt II SA/Go 504/16 oraz zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu. Wskazał, że rozstrzygniecie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. nr (...) stwierdzające nieważność uchwały Rady Powiatu (...) z dnia 22.03.2016 r. w sprawie odwołania P. Ł. (1) z funkcji Starosty (...) (a tym samym powoda -z funkcji Wicestarosty (...)), z mocy art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, wstrzymało wykonanie w/w uchwały z dniem 25.04.2016 r., tj. doręczenia rozstrzygnięcia Powiatowi (...). Powód przestał natomiast pełnić funkcję Wicestarosty (...) dopiero w związku z wydaniem przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. w dniu 01.09.2016 r. sygn. akt II SA/Go 504/16 wyroku uchylającego w/w rozstrzygniecie nadzorcze

Pozwane Starostwo Powiatowe w S. wniosło o oddalenie powództwa, podnosząc, że powód został odwołany z funkcji Wicestarosty (...) uchwałą Rady Powiatu (...) podjętą w dniu 22.03.2016 r. Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r., stwierdzające nieważność m.in. tej uchwały, nie uzyskało waloru prawomocności, a 01.09.2016 r. zostało uchylone w/w wyrokiem sądu administracyjnego. Nie wywarło w związku z tym żadnych skutków prawnych. Uregulowanie art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym odnosi się natomiast jedynie do uchwał, które są nadal wykonywane i realizowane w pracy samorządu, nie dotyczy natomiast uchwał już wykonanych, a taką była m.in. uchwała o odwołaniu powoda z funkcji Wicestarosty (...). Wskazał również, że jedynie prawomocne rozstrzygnięcie nadzorcze włącza do obrotu prawnego wynikające z niego normy prawne.

Sprawa została rozpoznana w postępowaniu zwykłym.

Sąd Rejonowy w Słubicach IV Wydział Pracy wyrokiem z dnia 11 stycznia 2017 r., sygn. akt IV P 101/16 w pkt I nakazał pozwanemu Starostwu Powiatowemu w S. wydać powodowi T. S. świadectwo pracy za okres od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. na stanowisku Wice Starosty Powiatu (...), stwierdzające, że stosunek pracy uległ rozwiązaniu w wyniku wygaśnięcia mandatu na podstawie art. 73 § 2 k.p.
w związku z art. 31 ust 1 ustawy o Samorządzie Powiatowym. Natomiast w pkt II zasądził od pozwanego Starostwa Powiatowego w S. na rzecz powoda T. S. kwotę 120,00 zł, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Z kolei w pkt III nakazał ściągnąć od Starostwa Powiatowego w S. na rzecz Skarbu Państwa Kasa Sądu Rejonowego w Słubicach kwotę 30,00 zł, tytułem opłaty sądowej od uiszczenia, której powód był zwolniony.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny. Powód T. S. uchwałą
Rady Powiatu (...) z dnia 01.12.2014 r. nr I/4/14 został wybrany Wicestarostą (...), z którym pozwane Starostwo Powiatowe w S. nawiązało stosunek pracy. W dniu 22.03.2016 r. Rada Powiatu (...) podjęła m.in. uchwały w sprawie odwołania P. Ł. (1) z funkcji Starosty (...) oraz stwierdzenia odwołania Starosty (...). Pozwane Starostwo Powiatowe w S. w dniu 23.03.2016 r. sporządziło świadectwo pracy powoda, stwierdzające, że stosunek pracy powoda ustał w wyniku wygaśnięcia mandatu z dniem 22.03.2016 r. - na podstawie art. 73 § 2 k.p. oraz art. 31 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym. Zostało ono doręczone powodowi w dniu 29.04.2016 r. W okresie od 01.04.2016 r. do 29.04.2016 r. powód był niezdolny do pracy z powodu choroby. Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. nr(...), doręczonym Powiatowi (...) w dniu 25.04.2016 r., stwierdzono nieważność m.in. w/w uchwały. Powód w dniu 04.05.2016 r. poinformował Sekretarza Powiatu (...) o zakończeniu absencji chorobowej i wystąpił o umożliwienie wykonywania obowiązków służbowych. W dniu 04.05.2016 r. stawił się do pracy w pozwanym Starostwie Powiatowym w S.. Obecni w budynku Starostwa: M. J. oraz L. O., wybrani w dniu 22.03.2016 r. na funkcje odpowiednio: Starosty (...) i Wicestarosty (...), nie dopuścili powoda do świadczenia pracy. Sytuacja powtórzyła się w dniu 06.05.2016 r. W dniu 05.05.2016 r. powód wraz z P. Ł. (1) rozmawiali z prezesem zarządu banku prowadzącego rachunek bankowy Powiatu (...), na temat upoważnień dla osób uprawnionych do wykonywania przelewów bankowych. W dniach od 10. do 14.05.2016 r., od 16. do 20.05.2016 r., od 23. do 25.05.2016 r., 27. i 30.05.2016 r. powód stawiał się w Starostwie Powiatowym w S. celem wykonywania obowiązków służbowych, ale nie został dopuszczony do pracy. W dniu 30.05.2016 r. wystąpił do pozwanego o zapłatę wynagrodzenia za kwiecień i maj 2016 r., a w dniu 31.05.2016 r. zwrócił się do pozwanego o wskazanie miejsca i terminu, w których będzie mógł podjąć obowiązki służbowe. Pozwane Starostwo Powiatowe odmówiło powodowi dopuszczenia do wykonywania obowiązków Wicestarosty (...). Pismem z dnia 21.06.2016 r. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji poinformował Przewodniczącego Rady Powiatu (...), że z dniem doręczenia w/w rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody (...), wstrzymana została z mocy prawa wykonalność uchwał Rady Powiatu (...) podjętych na sesji w dniu 22.03.2016 r. Począwszy od 30.06.2016 r. do 27.08.2016 r. powód przychodził do pracy i wykonywał obowiązki Wicestarosty (...): podpisywał stosowne dokumenty, w tym decyzje administracyjne, reprezentował Powiat (...) przed Wojewodą (...) oraz bankami. Od 27.08.2016 r. powód przebywał natomiast na urlopie wypoczynkowym. Za okres od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. powód otrzymał od pozwanego wynagrodzenie za pracę. Na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. nr (...) skargę złożył Powiat (...). Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 01.09.2016 r. sygn. akt II SA/Go 504/16 zaskarżone rozstrzygnięcie zostało uchylone. Pozwane Starostwo Powiatowe w S. odmówiło powodowi wydania świadectwa pracy za okres od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. Na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. nr (...) skargę złożył Powiat (...). Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 01.09.2016 r. sygn. akt II SA/Go 504/16 zaskarżone rozstrzygnięcie zostało uchylone.

Przy tak poczynionych ustaleniach faktycznych Sąd I Instancji uznał, iż powództwo jest uzasadnione.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w myśl art. 97 § 1 k.p. w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Świadectwo pracy dotyczy okresu lub okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy. Stosunek pracy powoda z pozwanym Starostwem Powiatowym
w S. został nawiązany na podstawie wyboru, zgodnie z art. 73 § 1 k.p. Według § 2 tego artykułu stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu. Podstawy wygaśnięcia mandatu członka zarządu powiatu określa natomiast ustawa o samorządzie powiatowym. Zgodnie natomiast z art. 31 ust. 4 przedmiotowej ustawy odwołanie starosty albo złożenie przez niego rezygnacji jest, odpowiednio, równoznaczne z odwołaniem całego zarządu powiatu albo złożeniem rezygnacji przez cały zarząd powiatu.

Sąd Rejonowy zaznaczył, że w myśl art. 79 ust. 1 w/w ustawy uchwała organu powiatu sprzeczna z prawem jest nieważna. O nieważności uchwały w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia jej doręczenia organowi nadzoru. Zgodnie natomiast z art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały organu powiatu wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.

Sąd I Instancji wskazał, iż w przedmiotowej sprawie Wojewoda (...) rozstrzygnięciem nadzorczym wydanym w dniu 22.04.2016 r. nr (...) doręczonym Powiatowi (...) w dniu 25.04.2016 r., stwierdził nieważność m.in. uchwał w sprawie odwołania i stwierdzenia odwołania Starosty (...) oraz wyboru M. J. na funkcję Starosty (...), podjętych dnia 22.03.2016 r. Doręczone ono zostało Powiatowi (...) w dniu 25.04.2016 r. Z tym dniem zatem, w myśl art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, wykonanie uchwały o odwołaniu P. Ł. (1), i, co za tym idzie, odwołanie powoda T. S. z funkcji Wicestarosty (...), zostało z mocy prawa wstrzymane. Podnoszona przez pozwane Starostwo Powiatowe w S. okoliczność, że przedmiotowe rozstrzygnięcie nadzorcze nie uzyskało waloru prawomocności, nie wyłączyła zastosowania art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, od chwili doręczenia przedmiotowego rozstrzygnięcia do dnia jego uchylenia wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 01.09.2016 r. sygn. akt II SA/Go 504/16.

Zdaniem Sądu Rejonowego instytucja wstrzymania wykonania uchwały ma bowiem na celu zapewnienie bezpieczeństwa obrotu prawnego poprzez uregulowanie sytuacji prawnej w zakresie np. osób uprawnionych do działania w charakterze organów powiatu, w okresie, gdy stwierdzające nieważność uchwały rozstrzygnięcie nadzorcze, jest nieprawomocne. Rozstrzygnięcie to nie eliminuje z obrotu prawnego uchwał podjętych przez organ powiatu, ale wstrzymuje ich wykonanie, zawiesza ich obowiązywanie na czas do uprawomocnienia się rozstrzygnięcia nadzorczego, (które to uprawomocnienie się eliminuje daną uchwałę z porządku prawnego), bądź do czasu uchylenia przedmiotowego rozstrzygnięcia wyrokiem sądu administracyjnego (tak również – uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 06.02.2013 r. I SA/Op 46/13).

Wbrew stanowisku pozwanego, Sąd Rejonowy uznał, iż wykonanie uchwał
o odwołaniu Starosty P. Ł. (1) i wyborze Starosty M. J. nie nastąpiło w dniu 22.03.2016 r., natomiast wiązało się z podjęciem przez nowo wybranego Starostę i Zarząd Powiatu, obowiązków wynikających z funkcji, na które osoby te zostały wybrane. Ustawa o samorządzie powiatowym również nie wyłącza zastosowania
art. 80 ust. 1 do uchwał dotyczących wyboru i odwołania starosty. W ust. 2 art. 80 precyzyjnie natomiast wskazuje, że przepisu ust. 1 nie stosuje się do uchwały o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do sądu administracyjnego. Wskazanie przez ustawodawcę wyjątku w zakresie stosowania art. 80 ust. 1 ustawy w postaci uchwały o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do sądu administracyjnego oraz założenie racjonalnego działania prawodawcy, nie pozwala przyjąć, że regulacją art. 80 ust. 1 nie są objęte również uchwały
o wyborze bądź odwołaniu starosty. Ponadto, rozwiązanie to jest w pewnym zakresie analogiczne do uregulowania wynikającego z art. 493 ustawy Kodeks wyborczy. Zgodnie
z jego § 1 od uchwały rady gminy albo postanowienia komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu wójta z przyczyn, o których mowa w art. 492 § 1 pkt 1-6, zainteresowanemu przysługuje skarga do sądu administracyjnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia uchwały albo postanowienia. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, który stwierdził wygaśnięcie mandatu. Natomiast wg § 3 wygaśnięcie mandatu wójta następuje z dniem uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego oddalającego skargę, o której mowa w § 1.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, że powód T. S., po okresie niezdolności do pracy, trwającym od 01. do 29.04.2016 r., w maju 2016 r. wielokrotnie nie tylko zgłaszał pozwanemu Starostwu Powiatowemu w S. gotowość do świadczenia pracy, ale również stawiał się do pracy celem wykonywania obowiązków służbowych, a przeszkód w realizacji tych zadań doznał z przyczyn leżących po stronie pozwanego pracodawcy. Od 30.06.2016 r. do 31.08.2016 r. te obowiązki natomiast faktycznie wykonywał. Otrzymał również od pozwanego Starostwa Powiatowego w S. wynagrodzenie za okres od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. Po czym dodał, że rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) zostało uchylone wyrokiem Sądu Administracyjnego w G. w dniu 01.09.2016 r. Zatem powód był uprawniony do otrzymania świadectwa pracy za okres od 25.04.2016 do 31.08.2016 r., w którym wykonywał obowiązki służbowe na stanowisku Wicestarosty (...) bądź zgłaszał pozwanemu gotowość do ich wykonywania, a przeszkód w realizacji swoich zadań doznał z przyczyn leżących po stronie pozwanego pracodawcy. Jednocześnie stosunek pracy powoda nie tyle wygasł z dniem 31.08.2016 r., co uległ rozwiązaniu w związku z wygaśnięciem mandatu powoda. Wygaśnięcie dotyczy bowiem stosunków pracy nawiązanych na podstawie umów o pracę. Mając powyższe na uwadze sąd na podstawie art. 97 § 1 k.p. nakazał pozwanemu Starostwu Powiatowemu w S. wydać powodowi T. S. świadectwo pracy za okres
od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. stwierdzające, że stosunek pracy uległ rozwiązaniu
w wyniku wygaśnięcia mandatu powoda na podstawie art. 73 § 2 k.p. w zw. z art. 31 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym. Sąd Rejonowy na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 1 pkt 3 i § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Z koeli na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano ściągnięcie od pozwanego Starostwa Powiatowego w S. na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w S.kwoty 30 zł tytułem opłaty sądowej, od której uiszczenia powód był zwolniony.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany zarzucając mu

1. naruszenie art.80 ust.l ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (dalej :usp) poprzez jego błędną wykładnię polegającą na bezpodstawnym uznaniu, iż rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. o stwierdzeniu nieważności uchwał podjętych przez Radę Powiatu (...) w dniu 22.03.2016 r. spowodowało natychmiastowe - z dniem doręczenia - wstrzymanie wykonania objętych tym rozstrzygnięciem uchwał Rady Powiatu i ma istotny wpływ na ocenę przyczyn, sposobu i terminu ustania stosunku pracy z odwołanymi członkami Zarządu Powiatu (w tym z powodem) oraz nawiązaniu stosunku pracy z nowo wybranymi członkami Zarządu Powiatu, 

2. naruszenie art. 85 ust.5 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym poprzez jego niezastosowanie, a w konsekwencji przyjęcie, iż nieprawomocne rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody wywołuje jakiekolwiek skutki prawne, w szczególności w sferze stosunków z zakresu prawa pracy,

3. naruszenie art. 73 § 2 Kodeksu pracy w zw. z art.31 ust.l i ust.4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym poprzez ich niewłaściwą wykładnię wskutek błędnego przyjęcia, że mandat powoda do sprawowania funkcji Wicestarosty (...), mimo wygaśnięcia wskutek podjęcia stosownych uchwał przez Radę Powiatu w dniu 22.03.2016 r. został przywrócony, a powód w dniach od

25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. uprawniony był do wykonywania funkcji Wicestarosty na mocy nieprawomocnego rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. oraz pisma (sic!) Wiceministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21.06.2016 r.,

4. naruszenie art. 22 §1 oraz art.97 Kodeksu pracy poprzez bezpodstawne uznanie, iż pomiędzy stronami nawiązał się ponownie stosunek pracy wskutek doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r., pomimo braku zgodnej woli stron oraz jednoznacznego okazania woli pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy z powodem (z mocy art.31 ust.l i ust.4 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowy) wyrażonej w uchwale Rady Powiatu (...) z dnia 22.03.2016 r. o odwołaniu starosty, a w konsekwencji brak podstaw do wydania powodowi świadectwa pracy z okres od 25.04.2016 r., do 31.08.2016r.,

5. naruszenie art. 228 § 2 Kpc w zw. z art. 231 Kpc i w zw. z art. 170 i art. 171 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej ppsa) przez ich nieuwzględnienie polegające na bezzasadnym zignorowaniu prawomocnego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 grudnia 2016 r., sygn. akt II OSK 2753/16, mającego wpływ na ocenę niniejszej sprawy, pomimo otrzymania przez Sąd Rejonowy na jego własne żądanie informacji o treści tego orzeczenia wraz z sentencją wyroku przed rozprawą, a mimo tego nie poinformowanie o tych okolicznościach stron postępowania na rozprawie w dniu 11.01.2017r., nie zaliczenie w/w wyroku NSA w poczet materiału dowodowego i nie uwzględnienie tego orzeczenia przy wydawaniu zaskarżonego wyroku,

6. naruszenie art.228 § 2 Kpc w zw. z art. 365 §1 kpc poprzez nieuwzględnienie znanych Sądowi Rejonowemu z urzędu prawomocnych postanowień Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. z dnia 1 grudnia 2016 r. w sprawach sygn. akt VI Pz 25/16 oraz V I Pz 27/16 o podobnym charakterze i opartych na niemalże identycznym 

stanie faktycznym i prawnym, w których Sąd Okręgowy wypowiedział się m.in. w kwestii prawomocności rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. oraz oceny jego wpływu na stosunki pracy związane z pełnieniem funkcji w organach samorządowych,

7. naruszenie art. 316 §1 kpc w zw. z art. 233 kpc poprzez pominięcie znanych sądowi z urzędu prawomocnych postanowień i wyroków sądowych, odmówienie im mocy dowodowej, a w konsekwencji wydanie wyroku bez należytego uwzględnienia stanu rzeczy istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy,

8. błędną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i nieuzasadnione wnioski, w świetle przytoczonych wyżej przepisów oraz zasad doświadczenia życiowego i systemowej wykładni prawa poprzez m.in. błędne i bezpodstawne przyjęcia, iż powód po skutecznym odwołaniu go z funkcji Wicestarosty (...) w dniu 22 marca 2016 r., a więc po utracie mandatu, doznał po dniu25.04.2016 r., przeszkód w dalszym wykonywaniu swych zadań, zgłaszał uzasadnioną gotowość świadczenia pracy, a w końcu obowiązki te, pomimo odwołania go z funkcji, ponownie zaczął wykonywać na mocy aktu administracyjnego - zdaniem Sądu Rejonowego całkowicie zgodnie z prawem - zaś jego mandat wygasł w dniu 31.08.2016 r. dopiero wskutek wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 1 września 2016 r., sygn. akt II SA/Go 504/16 - co jest konstatacją tyleż nieuprawnioną co i nielogiczną i pozostającą w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa.

Podnosząc powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że Sąd Rejonowy w Słubicach nakazał pozwanemu wydać powodowi świadectwo pracy za okres do 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. na stanowisku Wicestarosty Powiatu (...) stwierdzając, że stosunek pracy uległ rozwiązaniu z dniem 31.08,2016 r. w wyniku wygaśnięcia mandatu na podstawie art.73 § 2 Kp w zw. z art. 31 ust.l ustawy o samorządzie powiatowym. Wyrok ten pozwany uważa za niesłuszny, a uwzględnienie żądania powoda za bezzasadne, dlatego też powództwo powinno zostać oddalone w całości. 

Na wstępie pozwany zauważył, że sama sentencja zaskarżonego wyroku jest tyleż nielogiczna, co niepoprawna. Pozwany już w odpowiedzi na pozew podnosił, iż stosunek pracy pracownika samorządowego z wyboru, w tym przypadku powoda jako Wicestarosty, powstaje w wyniku wyboru na tą funkcję przez Radę Powiatu, a rozwiązuje się z dniem wygaśnięcia mandatu tj. np. z chwilą odwołania tego pracownika z pełnionej funkcji. Dlatego też stosunek pracy powoda uległ skutecznie rozwiązaniu z dniem 22 marca 2016 r.,
tj. z dniem podjęcia przez Radę Powiatu uchwały o odwołaniu Starosty, co równoznaczne jest z odwołaniem całego zarządu powiatu, a więc i wicestarosty. Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r., jako akt prawa administracyjnego, w dodatku nieprawomocny, nie mógł skutkować swoistym „przywróceniem” powoda do pracy w kwietniu 2016 r., gdyż nie leży to w kompetencji Wojewody. Na jakiej podstawie zatem powód twierdzi, że pozostawał od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. w stosunku pracy, pomimo skutecznego odwołania go ze stanowiska Wicestarosty, a Sąd I instancji stanowisko takie akceptuje, tego nie sposób dociec. Pozwany podtrzymuje tu w całej rozciągłości argumentację zawartą w odpowiedzi na pozew. Ponadto art. 73 § 2 k.p. wiąże skutek w postaci rozwiązania stosunku pracy z wyboru z przyczyną jaką jest wygaśnięcie mandatu. Mandat pracownika samorządowego z wyboru wygasa zaś m.in. z chwilą odwołania go z zajmowanego stanowiska. Artykuł 31 ust. l u.s.p. odnosi się jedynie do możliwości odwołania starosty przez radę powiatu, nie stanowi natomiast podstawy odwołania. Dopiero art. 31 ust. 4 u.s.p. odnosi się wprost do aktu odwołania i wywołuje skutek określony w art. 73 § 2 k.p.

Pozwany podał, że zaskarżone orzeczenie Sądu Rejonowego dotknięte jest znacznie poważniejszymi wadami, będącymi skutkiem licznych naruszeń prawa poprzez błędną wykładnię, niewłaściwe zastosowanie lub pominięcie, a nawet wręcz zignorowanie określonych, konkretnych norm prawnych, wskazanych w podniesionych powyżej zarzutach.

Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że stosunek pracy z powodem rozwiązuje się
z wygaśnięciem mandatu, wobec czego należało wydać mu świadectwo pracy. Jednakże Sąd nie wdaje się w głębszą analizę stanu prawnego po odwołaniu powoda w dniu 22.03.2016 r.
z funkcji Wicestarosty i popada w swych wywodach w wewnętrzną sprzeczność. Stwierdza jedynie, że z dniem doręczenia pozwanemu rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody (...) tj. z dniem 25.04.2016 r. odwołanie powoda zostało z mocy prawa wstrzymane. Z mocy jakiego prawa? Na takie pytanie Sąd nie odpowiada. Przy czym - zdaniem Sądu - okoliczność, iż w/w rozstrzygnięcie nadzorcze nie uzyskało waloru prawomocności jest bez znaczenia. Sąd Rejonowy przywołuje tu fragment (bez zaznaczenia cytowanej treści) uzasadnienia wyroku WSA w Opolu z dnia 06.02.2013 r. Jest to jednak fragment rozważań WSA, zawartych w uzasadnieniu wyroku (nie wiadomo przy tym, czy w zakresie prezentowania stanowiska stron lub treści zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego czy też w zakresie stosownej oceny sprawy przez WSA - gdyż Sąd Rejonowy tego nie precyzuje), fragment wyrwany z kontekstu. Z orzeczenia tego wynika jedynie, że konstrukcja prawomocności rozstrzygnięcia nadzorczego ma zasadnicze znaczenie jako gwarancja ochrony samodzielności jednostek samorządu terytorialnego. Ma ona równoważyć ingerencję nadzorczą z samodzielnością samorządu. Do czasu rozstrzygnięcia sporu przez sąd lub bezskutecznego upływu terminu do wniesienia skargi, rozstrzygnięcie nadzorcze niczego nie zmienia w obowiązującym stanie prawnym. Przyjęcie założenia, iż nieprawomocne rozstrzygnięcie nadzorcze rodzi natychmiastowy skutek prawny stanowiłoby o ogromnych komplikacjach prawnych w zakresie sprawowania władzy przez samorząd terytorialny.

Jak wynika z powyższego, przyjęcie art. 80 ust. l usp wprost, bez głębszej analizy sprawy i przy całkowitym pominięciu istotnej dla sprawy okoliczności, jaką jest uprawomocnienie się rozstrzygnięcia nadzorczego - prowadzi do wniosków wręcz nielogicznych i nie przystających tak do autonomii organów samorządu terytorialnego, jak i do ratio legis przepisów o nadzorze nad działalnością samorządu terytorialnego. Zdaniem powoda nie sposób zasadnie przyjąć, iż rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. niweczyło prawidłowość rozwiązania stosunku pracy z powodem i prawidłowość wyboru nowych władz wykonawczych Powiatu (...). Stąd też - wbrew twierdzeniom Sądu Rejonowego - pozwany nadal podtrzymuje swoje stanowisko, iż stosunek pracy powoda (z wyboru) uległ rozwiązaniu z dniem 22 marca 2016 r. wskutek odwołania go z funkcji Wicestarosty przez Radę Powiatu. Od dnia 23 marca 2016 r. powód pracy nie świadczył, otrzymał także świadectwo pracy za okres do dnia rozwiązania stosunku pracy.

Pozwany podkreślił, iż rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) nie stało się prawomocne, ponieważ wniesiono skargę do sądu administracyjnego (art. 85 ust. 5 usp), a zatem nie wywołało żadnych skutków prawnych. Wojewoda jako organ nadzoru nie może w tym zakresie zastępować ani ingerować w suwerenne decyzje Rady Powiatu, czyli jedynego organu uprawnionego do powoływania i odwoływania Starosty czy Zarządu Powiatu, a jego rozstrzygniecie nadzorcze może odnieść skutek dopiero po uprawomocnieniu się tegoż rozstrzygnięcia. Zatem stwierdzenie, że odwołanie powoda z funkcji Wicestarosty (...) nastąpiło ze skutkiem na dzień 22 marca 2016 r., tj. z chwilą podjęcia stosownej uchwały przez Radę Powiatu jest w pełni uzasadnione. W tej sytuacji wydanie powodowi świadectwa pracy za okres od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. byłoby usankcjonowaniem stanu samowoli i bezprawności działań podejmowanych przez powoda bez jakichkolwiek podstaw faktycznych czy prawnych, gdyż stosunek pracy w tym okresie między powodem, a pozwanym faktycznie już nie istniał. Sąd Rejonowy natomiast w zaskarżonym wyroku
w sposób istotny - w kontekście powyższych zarzutów i rozważań - narusza zarówno art. 73 par. 2 kp, jak i art.31 ust.4 usp. Pozwany wskazał, iż jeżeli stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu - to oczywistym i niepodważalnym faktem jest, że powód odwołany skutecznie został z funkcji Wicestarosty uchwałą Rady Powiatu z dnia 22 marca 2016 r. i z tym dniem mandat jego wygasł, a za okres pracy na tym stanowisku do dnia 22.03.2016 r. otrzymał świadectwo pracy. Pozwany wskazał, iż nie wie na jakiej podstawie zdaniem Sądu - od dnia 25.04.2016 r. i aż do dnia 31.08.2016 r. powód nawiązał ponownie stosunek pracy z pozwanym i pozostawał w stosunku pracy oraz na jakiej podstawie należy wydać mu świadectwo pracy, skoro:

- od dnia 22 marca 2016 r. żadnej funkcji w Zarządzie Powiatu (...) już nie pełnił,

- Rada Powiatu nie nawiązała z powodem ponownego stosunku pracy z wyboru,

- rozstrzygnięcie nadzorcze nie było prawomocne, a zatem i nie podlegało wykonaniu,

- powód od 01.07.2016 r. zaczął pełnić poprzednią funkcję samozwańczo i bezprawnie po siłowym wtargnięciu do budynku Starostwa Powiatowego w S.,

- wybrany prawidłowo nowy Zarząd Powiatu, w tym Wicestarosta, nie został odwołany a wskutek prawomocnego orzeczenia NSA z dnia 29 grudnia 2016 r., znanego Sądowi Rejonowemu z urzędu rozstrzygnięcie nadzorcze anulowane zostało ze skutkiem ex tunc.

Pozwany podkreślił, że Rada Powiatu (...), jako pracodawca, przynajmniej dwukrotnie, np. w uchwałach z dnia 26.04.2016 r. czy z dnia 12.08.2016 r., potwierdziła swoją wolę wyrażoną w uchwałach z dnia 22 marca 2016 r. co do odwołania Starosty i poprzedniego Zarządu Powiatu oraz powołania Zarządu Powiatu w całkiem nowym składzie.

Reasumują pozwany wskazał, iż stanowisko Sądu Rejonowego w istotny sposób narusza tu art. 22 §1 Kp, gdyż w rzeczywistości pracodawca nie wyraził woli ponownego nawiązania stosunku pracy z powodem, zaś akt prawa administracyjnego, jakim jest rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody nie może wywierać żadnych skutków w sferze stosunków pracy.
A w konsekwencji brak jest jakichkolwiek podstaw do wydania powodowi świadectwa pracy za dochodzony okres, gdyż w okresie tym pracownikiem samorządowym już nie był.

Pozwany podkreślił, iż Sąd Rejonowy zwracał się co prawda do NSA w Warszawie o podanie treści wyroku z dnia 29 grudnia 2016 r. (rozpoznanie skargi kasacyjnej Wojewody (...) od wyroku WSA Gorzowie Wlkp. z dnia 1 września 2016 r., uchylającego rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody z dnia 22.04.2016 r.) i informację oraz sentencję wyroku otrzymał przed rozprawą, która odbyła się w dniu 11.01.2017 r. lecz nie ujął tej kwestii w protokole, jak też nie poinformował o tym stron. Podał, że Sąd zalicza za to w poczet materiału dowodowego szereg nieistotnych dla sprawy pism i dokumentów złożonych przez powoda (k.78 akt), ale skrzętnie pomija informację i wyrok NSA (na k.79 i 79 verte akt), nie uwzględniając tego wyroku w treści swego orzeczenia w ogóle. Skutkiem wyroku NSA z dnia 29 grudnia 2016 r., sygn. akt II OSK 2753/16, jest bowiem uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody (...) ze skutkiem ex tunc. Pozwany wskazał, iż jest to jednak okoliczność znana Sądowi z urzędu, a przy tym w materii będącej przedmiotem kognicji sądu kwestia nader istotna dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, dlatego też ewidentnie powinna być uwzględniona. Stanowi to również poważne naruszenie art.170 ppsa oraz art.171 ppsa, gdyż prawomocne orzeczenia dotyczące rozpoznawanej sprawy Sąd brać powinien pod uwagę z urzędu. Sąd Rejonowy jednak prawomocny wyrok NSA całkowicie zignorował.

Apelujący zaznaczył, że Sąd I Instancji pominął także znane mu z urzędu postanowienia Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. w sprawach IV P 90/16 Sądu Rejonowego w Słubicach z powództwa aktualnego Wicestarosty (...) oraz IV P 93/16 z powództwa obecnego Starosty (...) o ustalenie istnienia stosunków pracy, które, zdaniem P. Ł., posługującego się bezprawnie w lipcu i sierpniu 2016r. pieczątką (...) ustały. A mianowicie w swych postanowieniach z dnia 1 grudnia 2016 r. - odpowiednio o sygn. akt VI Pz 25/16 oraz VI Pz 27/16 Sąd Okręgowy stwierdził wprost, iż niezrozumiałym byłoby, gdyby to rozstrzygnięcia organów administracji rządowej, a nie orzeczenia sądów miały wpływ na stosunki pracy związane z pełnieniem funkcji w organach samorządu terytorialnego, zaś na dzień wydania postanowienia uchwały Rady Powiatu (...) z dnia 22.03.2016 r. nie zostały uchylone, wobec czego należy uznać, iż ich treść jest wiążąca. W przeciwnym razie doszłoby do paraliżu działania administracji. Natomiast rozstrzygnięcie nadzorcze wywołuje swój bezpośredni skutek prawny (tj. pozbawienie mocy uchwały) dopiero od chwili uprawomocnienia się, zatem jego uchylenie powoduje, że nie wywołało ono żadnego skutku prawnego. Niestety - Sąd Rejonowy, pomimo otrzymania już wcześniej prawomocnych postanowień - stanowisko Sądu Okręgowego zignorował.
W konsekwencji stwierdził, że Sąd I instancji poprzez dość dowolną ale i bardzo ogólnikową wykładnię przywołanych w zaskarżonym wyroku przepisów (lub też brak takiej wykładni, albo wręcz ich pominięcie oraz zignorowanie prawomocnych orzeczeń, znanych Sądowi z urzędu i mających znaczenie dla prawidłowego rozpoznania sprawy, lecz nie zaliczonych w poczet materiału dowodowego i nawet nie przywołanych w treści wyroku - wydał wyrok bez uwzględnienia aktualnego, rzeczywistego, faktycznego i prawnego stanu sprawy. Zdaniem pozwanego zaskarżony wyrok ostać się nie może. Pozwany podkreślił również, iż fakt rzekomego nie dopuszczenia powoda do pracy w dniu 04.05.2016 r. czy w dniach następnych także jest bez znaczenia, gdyż powód nie był już pracownikiem samorządowym. Z tej samej przyczyny bez znaczenia są także wnioski powoda o wynagrodzenie i dopuszczenie do pracy.

Sąd I Instancji nie zwraca uwagi na fakt, iż od 01.07.2016 r., po siłowym i bezprawnym wtargnięciu powoda z kilkoma innymi osobami do budynku Starostwa Powiatowego w S. pełnił on funkcję Wicestarosty bez żadnej podstawy prawnej, samozwańczo posługując się tytułem (...), do którego używania żaden kompetentny organ go nie upoważnił. Dlatego też wszystkie jego decyzje i czynności w tym charakterze są z mocy prawa nieważne. Wynagrodzenie otrzymane przez powoda za okres od
25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. jest świadczeniem oczywiście nienależnym i przyznanym przez osobę równie nieuprawnioną do podejmowania takich decyzji. Nie znajduje uzasadnienia stwierdzenie Sądu, iż odwołanie powoda z funkcji zostało z mocy prawa wstrzymane, albowiem stosowne uchwały Rady Powiatu uchylone nie zostały. Wbrew stanowisku Sądu Rejonowego wykonanie uchwał Rady Powiatu (...) z dnia
22 marca 2016 r. nastąpiło w tym dniu - powód został skutecznie odwołany, a Rada powołała nowy Zarząd Powiatu, który objął swe obowiązki, w tym w ramach nawiązanego w dniu
22 marca 2016 r. stosunku pracy. I na tym wykonanie uchwał się zakończyło, zatem zostały one skonsumowane. Wykonywanie zaś przez nowo wybranych członków Zarządu Powiatu obowiązków ustawowych i pracowniczych po dniu 22.03.2016 r. jest naturalną konsekwencją wyboru na określone funkcje samorządowe, lecz już nie - wykonywaniem uchwał Rady z dnia 22.03.2016 r.

Pozwany zaznaczył, że powód nie mógł doznać żadnych przeszkód w dopuszczeniu do pracy przez pozwanego pracodawcę, w okresie po 22 marca 2016 r., albowiem z chwilą odwołania go pozwany przestał być jego pracodawcą a stosunek pracy powoda uległ rozwiązaniu wskutek wygaśnięcia jego mandatu. Jak już wspomniano powód w okresie od 30.06.2016 r. czy też raczej 01.07.2016 r. do 31.08.2016 r. wykonywał obowiązki bezprawnie i bezpodstawnie, samozwańczo, i równie bezprawnie i bezpodstawnie otrzymał wynagrodzenie. Nie był bowiem już wówczas pracownikiem samorządowym, a więc nie miał prawa do wynagrodzenia, żaden zaś akt administracyjny do pracy w charakterze pracownika samorządowego z wyboru przywrócić go nie mógł. Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się wskutek odwołania z pełnionej funkcji. Zatem - skoro powód został skutecznie odwołany z funkcji Wicestarosty w dniu 22.03.2016 r. (i otrzymał świadectwo pracy) - to jego mandat wygasł właśnie w dniu 22.03.2016 r. Ani rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody, ani wyrok WSA nie spowodowały bowiem nawiązania stosunku pracy, a następnie wygaśnięcia mandatu. W okresie po 22.03.2016 r. powód nie sprawował żadnego mandatu z wyboru, nie został przez uprawniony organ ponownie powołany na funkcję w (samorządzie i w ogóle nie był pracownikiem samorządowym, co skutkuje jednoznacznym stwierdzeniem, iż w okresie od dnia 25.04.2016 r. do dnia 31.08.2016 r. nie łączył powoda z pozwanym żaden stosunek pracy, a więc nie mógł on ulec rozwiązaniu w związku z wygaśnięciem mandatu z dniem 31.08.2016 r., jak chce Sąd Rejonowy.

Pismem z dnia 20.02.2017 r. pozwany uzupełnił apelację wskazując, iż przenosząc zaistniały stan faktyczny na grunt prawa pracy stwierdzić należy, że bezspornie stosunek pracy z powodem rozwiązany został w trybie art.73 par.2 Kodeksu pracy poprzez odwołanie go z pełnionej funkcji uchwałą Rady Powiatu w dniu 22 marca 2016 r. A zatem pracodawca, zgodnie ze swoim uprawnieniem, zwolnił powoda z pracy i wydał mu świadectwo pracy. Jest to sytuacja analogiczna do rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę bez wypowiedzenia lub też za wypowiedzeniem, co z upływem określonego terminu powoduje ustanie stosunku pracy. Rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody niczego w tej sytuacji nie zmieniło, stwierdzając o nieważności uchwał Rady Powiatu nie wypowiedział się co do stosunków pracy członków byłego i obecnego zarządu powiatu. A zatem, analogicznie, skutek bezpośredni rozstrzygnięcia nadzorczego w sferze prawa pracy jest podobny, jak złożenie powództwa
o uznanie za bezpodstawne lub bezskuteczne rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę. Nie zmienia to jednak faktu, iż z upływem terminu wypowiedzenia umowy o prace lub z datą doręczenia oświadczenia o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia umowa o pracę rozwiązuje się.Zatem po tej dacie pracownik traci swój status pracownika, a przywrócić go do pracy może jedynie sąd pracy w prawomocnym orzeczeniu. Jednakże sąd nie może np. zabezpieczyć powództwa przez przywrócenie pracownika do pracy na czas trwania procesu z powództwa tegoż pracownika, gdyż żaden przepis prawa pracy możliwości takich mu nie daje. Odnosząc się do niniejszej sprawy - jeżeli nawet sąd pracy, przy swoich szerokich uprawnieniach władczych w zakresie orzekania o prawidłowości decyzji pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy, nie ma możliwości przywrócenia pracownika do pracy „tymczasowo” czy „zabezpieczająco” do czasu prawomocnego zakończania rozpoznawanej sprawy pracowniczej - to tym bardziej efektu takiego nie mógł wywołać akt prawa administracyjnego wydany przez organ nadzoru. A zatem - znów analogicznie - sytuacja powoda, po odwołaniu go z funkcji w dniu 22 marca 2016 r., w rzeczywistości odpowiadała sytuacji pracownika po rozwiązaniu z nim stosunku pracy przez pracodawcę i faktycznym zakończeniu okresu zatrudnienia w czasie toczącego się procesu sądowego wskutek odwołania od wypowiedzenia bądź rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę ii lub o przywrócenie do pracy. Były pracownik nie uzyskuje w tym okresie ponownego statusu pracownika, a dopiero - ewentualnie - po prawomocnym przywróceniu go do pracy przez sąd. Dlatego też w niniejszej sprawie powód, po wydaniu przez wojewodę rozstrzygnięcia nadzorczego, powinien powstrzymać się od jakichkolwiek działań (a zwłaszcza siłowych) wobec pracodawcy do czasu rozpoznania skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze przez sąd administracyjny, a dopiero potem wysuwać ewentualne roszczenia wobec pracodawcy.
W ocenie pozwanego wobec powyższego powództwo jest bezpodstawne, a wydane przez
Sąd Rejonowy orzeczenie, sankcjonujące bezprawne i samowolne „przywłaszczenie” i wykonywanie funkcji Wicestarosty przez powoda - winno ulec zmianie poprzez oddalenie żądania powoda o wydanie świadectwa pracy za okres od 25.04.2016 r. do 31.08.2016 r. Tym bardziej, że w okresie tym, tj. od 25.04.2016 r. do 31.08,2016 r. powód nie był już pracownikiem samorządowym, a więc nie miał żadnych podstaw faktycznych i prawnych do wykonywania na rzecz pracodawcy, jakichkolwiek czynności w ramach stosunku pracy, który uległ skutecznie rozwiązany w dniu 22.03.2016 r., natomiast w okresie od 25.04.2016 r. do 30.06.2016 r. żadnej pracy w ogóle nie świadczył. Sąd Rejonowy w istotny sposób narusza, więc systemową wykładnię prawa, jak i zasady logiki i doświadczenia życiowego oraz podstawowe zasady prawa pracy. Decyzja urzędnika państwowego podjęta w zakresie nadzoru nad funkcjonowaniem organów samorządu terytorialnego nie może więc wywierać skutków w zakresie spraw pracowniczych, szczególnie co do zawieszenia, przywrócenia czy wygaśnięcia albo rozwiązania lub nawiązania stosunku pracy z pracownikiem samorządowym pełniącym funkcję z wyboru. Wobec powyższego podtrzymuję w całości wszelkie zarzuty zgłoszone dotychczas pod adresem zaskarżonego wyroku i wnoszę jak w apelacji.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda T. S. kosztów zastępstwa procesowego za II instancję według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że stosunek pracy powoda z pozwanym Starostwem Powiatowym w S. został nawiązany na podstawie wyboru, zgodnie
z art. 73 § 1 k.p. Według § 2 tego artykułu stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się
z wygaśnięciem mandatu. Podstawy wygaśnięcia mandatu członka zarządu powiatu określa ustawa o samorządzie powiatowym. Zgodnie natomiast z art. 31 ust. 4 przedmiotowej ustawy odwołanie starosty albo złożenie przez niego rezygnacji jest, odpowiednio, równoznaczne
z odwołaniem całego zarządu powiatu albo złożeniem rezygnacji przez cały zarząd powiatu.
W myśl art. 79 ust. 1 w/w ustawy uchwała organu powiatu sprzeczna z prawem jest nieważna. O nieważności uchwały w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia jej doręczenia organowi nadzoru. Zgodnie natomiast z art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały organu powiatu wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.

Powód zaznaczył, iż w obszernej apelacji, w której w ocenie powoda sztucznie powielono i rozmnożono zarzuty i argumenty, podniesiono generalnie co następuje. Przede wszystkim pozwany zarzucił Sądowi I instancji błędną wykładnię art. 80 ust. 1 ustawy
o samorządzie powiatowym poprzez przyjęcie, że z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody (...), stwierdzającego nieważność uchwał Rady Powiatu (...) z dnia 22 marca 2016 r. nastąpiło wstrzymanie ich wykonania z mocy prawa oraz, że okoliczność ta miała wpływ na stosunek pracy powoda. Podobnie pozwany sformułował zarzut w zakresie rzekomej obrazy art. 85 ust. 5 ustawy o samorządzie powiatowym. W ocenie pozwanego Sąd Rejonowy naruszył też art. 73 § 2 kp w zw. z art. 31 ust. 1 i 4 ustawy o samorządzie powiatowym oraz art. 22 § 1 kp i art. 97 kp, przez przyjęcie, że na skutek doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego ponownie nawiązano stosunek pracy z powodem. Pozwany podniósł też, że Sąd nie uwzględnił orzeczeń WSA w Gorzowie Wlkp. i NSA w Warszawie w przedmiocie uchylenia rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody (...) oraz nieznanych powodowi postanowień Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp.
o sygnaturach VI Pz 25/16 i VI Pz 27/16. Zdaniem powoda apelacja jest oczywiście bezzasadna. W pierwszej kolejności należy podkreślić, że pozwany całkowicie zbagatelizował treść art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym dokonując wykładni, która tego przepisu w ogóle nie uwzględnia. Taką strategię przyjął Zarząd Powiatu (...)
w składzie wybranym w dniu 22 marca 2016 r. od momentu doręczenia Powiatowi (...) rozstrzygnięcia nadzorczego do dnia 1 lipca 2016 r., kiedy to funkcjonariusze Policji zmuszeni byli nakazać M. J. i towarzyszącym mu osobom opuszczenie budynku Starostwa Powiatowego w S. i umożliwili wykonywanie dalszych czynności urzędowych P. Ł. (1) i powodowi. Podkreślić przy tym należy, iż twierdzenia pozwanego o bezprawnym działaniu powoda czy przywłaszczeniu funkcji publicznej nie znalazły żadnego potwierdzenia (pomimo wielu zawiadomień składanych przez M. J.) u uprawnionych do oceny tych zdarzeń organów ścigania. Powód przedłożył do akt sprawy szereg orzeczeń, które w pełni potwierdzają stanowisko Sądu Rejonowego, w szczególności chodzi tutaj o postanowienie Prokuratury Rejonowej w Gorzowie Wlkp. sygnatura akt 3 Ds. 102.2016. Wracając do całości wywodu pozwanego to przyjęcie prezentowanej przez niego interpretacji oznaczałoby w istocie, że
art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym jest martwy, nie wiadomo w jakim celu wprowadzony i nie niesie z sobą żadnych praktycznych konsekwencji. Taka wykładnia jest absurdalna i całkowicie sprzeczna nie tylko z oczywistą wykładnią językową ale zasadą racjonalnego prawodawcy. Należy przypomnieć, że w pierwotnym tekście ustawy
o samorządzie powiatowym przepis art. 80 ust. 1 miał zupełnie inne brzmienie. Stanowił wtedy, że "jeżeli stwierdzenie nieważności dotyczy uchwały budżetowej, budżet w części objętej stwierdzeniem nieważności nie może być wykonywany do chwili rozstrzygnięcia sprawy przez sąd administracyjny". Wskutek nowelizacji dokonanej ustawą z dnia
11 kwietnia 2001 r. o zmianie ustaw: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym,
o samorządzie województwa, o administracji rządowej w województwie oraz o zmianie niektórych (Dz.U. z 2001 r. nr 45, poz. 497) przepis art. 80 ust. 1 uzyskał aktualną treść. W uzasadnieniu rządowego projektu wymienionej wyżej ustawy nowelizującej (druk nr 2144/ na stronie www.sejm.gov.pl) skierowanym przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów do Marszałka Sejmu (pismo z dnia 10 sierpnia 2000 r.) znalazły się następujące stwierdzenia. "Uprawnienie organu nadzoru do wstrzymania wykonania uchwały organu gminy w momencie wszczęcia postępowania uzupełniono o możliwość wstrzymania wykonania uchwały już w toku tego postępowania. Ustalono również, że stwierdzenie nieważności uchwały powoduje automatyczne wstrzymanie jej wykonania w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z mocy prawa. Ponadto w celu przyspieszenia rozstrzygnięcia przez sąd administracyjny spraw dotyczących skarg na rozstrzygnięcia nadzorcze, proponuje się zobligowanie sądu do wyznaczenia rozprawy w ciągu miesiąca". Szczególnie jednak istotny jest kolejny fragment uzasadnienia projektu, brzmi on: "Immanentną cechą rozstrzygnięcia nadzorczego jest jego ostateczność, ponieważ nie służy od niego odwołanie w zwykłym trybie administracyjnym, a jedynie podlega ono zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Należy zauważyć, iż celowość funkcjonowania instytucji nadzorczych polega na fakcie, iż powstrzymują naruszającą prawo działalność organów gminy. Jednak istnieje odmienna interpretacja wskazująca, iż rozstrzygnięcie nadzorcze podlega wykonaniu po jego uprawomocnieniu się. Wskazane wydaje się więc doprecyzowanie przepisów ustaw w celu jasnego określenia kwestii wykonalności. Zmiany zmierzają w kierunku bezpośredniego zamieszczenia w ustawie zapisu o natychmiastowej wykonalności rozstrzygnięć nadzorczych organów nadzoru nad samorządem terytorialnym. Analogiczne zmiany wprowadza się do ustawy o samorządzie województwa (art. 2 pkt 17 projektu) i do ustawy o samorządzie powiatowym (art. 4 pkt 27 projektu)". Jak z powyższego wynika spory doktrynalne w kwestii prawomocności i wykonalności rozstrzygnięć nadzorczych miały racje bytu przed nowelizacją ustaw samorządowych. Obecnie kwestia ta jest z woli ustawodawcy w sposób jasny i przejrzysty rozstrzygnięta. W apelacji strona skarżąca powołała się na określenia i sformułowania, jakich miał rzekomo użyć Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku, co absolutnie nie polega na prawdzie. Sąd Rejonowy w żadnej części orzeczenia nie stwierdził, że powód został przez Wojewodę (...) "przywrócony" do pracy. Sąd nie uznał za podstawę wyroku pisma Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, nie stwierdził też, że rozstrzygnięcie nadzorcze było zgodne z prawem. Nie taka była rola Sądu, który takich ocen nie dokonywał. Sąd ograniczył się - zdaniem strony powodowej jak najbardziej słusznie - do oceny skutków doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego nieważność uchwał dotyczących zmian składu osobowego Zarządu Powiatu, Oceny tej zdaniem powoda dokonał właściwie, zgodnie z oczywistą wykładnią jasnego i nieskomplikowanego w swej treści przepisu art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym.

Powód wskazał, iż w trakcie postępowania przed Sądem I instancji jedyną zasadniczą linią obrony pozwanego była koncepcja "skonsumowania" uchwał o wyborze nowego starosty i innych członków zarządu. Pozwany twierdził, że wobec tego rodzaju uchwał art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym nie ma zastosowania. Zdaniem powoda pogląd ten - co słusznie podkreślił Sąd w uzasadnieniu wyroku - jest zupełnie niesłuszny. Ustawodawca nie wyłączył z zakresu stosowania art. 80 ust. 1 uchwał stanowiących źródło powstania jak również wygaśnięcia stosunku pracy pracowników samorządowych z wyboru. Taki pogląd nie ma żadnego uzasadnienia prawnego. Uchwał, które w ten sam sposób są "skonsumowane" jest przecież więcej. Uwzględnienie argumentacji pozwanego oznaczałoby, że organ nadzoru nie miałby możliwości zakwestionować uchwał np. o wyborze skarbnika, przewodniczącego rady, członków komisji rewizyjnej itd. jeśli osoby te przystąpią do rzeczywistego wykonywania swoich funkcji. Zdaniem powoda niesłuszny jest również wyrażony dopiero w apelacji pogląd, że akty nadzoru nie mogą wpływać na stosunki pracy pracowników samorządowych z wyboru. Przeciwnie, orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego wyraża całkowicie odmienny pogląd. Jeśli źródłem stosunku pracy jest akt administracyjny (a tak jest przecież w niniejszej sprawie), skierowane bezpośrednio do takiego aktu rozstrzygnięcie nadzorcze ma oczywisty wpływ na długość trwania stosunku pracowniczego z wyboru. W wyroku z dnia 03 września 2013 r. sygnatura akt I OSK 968/13 Naczelny Sąd Administracyjny zajmował się skutkami stwierdzenia nieważności uchwały zarządu powiatu w przedmiocie odwołania ze stanowiska dyrektora szkoły na gruncie prawa pracy. W uzasadnieniu wyroku Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził między innymi: "uchwałą Zarządu Powiatu K. nr 81/2011 z dnia 30 grudnia 2011 r, dyrektor Zespołu Szkół A.M. został odwołany. Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 20 lutego 2012 r. Wojewoda stwierdził nieważność uchwały odwołującej. W takiej sytuacji, od daty wydania rozstrzygnięcia nadzorczego znalazł zastosowanie art. 80 ust, 1 SamPowiatU, Zgodnie z tym przepisem: "Stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały organu powiatu wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego". Zawarte art. 80 ust. 1 SamPowiatU stwierdzenie "wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa" należy odczytywać w ten sposób, że uchwała, której nieważność stwierdził organ nadzoru, od daty wydania rozstrzygnięcia nadzorczego nie wywołuje skutków prawnych. Takie rozumienie art. 80 ust. 1 SamPowiatU znajduje oparcie w ugruntowanej w orzecznictwie sądów administracyjnych i doktrynie wykładni zbliżonego konstrukcyjnie przepisu art. 152 PostAdmU, w którym również mowa jest o wstrzymaniu wykonalności aktów, tyle tylko, że zakwestionowanych przez sąd (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 lipca 2004 r., sygn. akt OSK 591/04, ONSAiWSA rok 2004, nr 2, poz. 32 z glosą Z. K., OSP 2005 r,, nr 4, poz. 209; zob. też wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29września 2010 r,, sygn. akt I OSK 1029/10 oraz z dnia 9 grudnia 2008 r., sygn. akt I OSK 596/08, publ. orzeczenia.nsa.gov.pl). Mając na względzie treść art. 80 ust, 1 SamPowiatU należy przyjąć za oczywiste, że uchwała Zarządu Powiatu K. nr 81/2011 z dnia 30 grudnia 2011 r., na skutek stwierdzenia jej nieważności przez Wojewodę, nie wywołała skutku prawnego w postaci odwołania dyrektora szkoły. Wobec jednoznacznej treści art. 80 ust. 1 SamPowiatU - wbrew stanowisku Zarządu Powiatu K. przedstawionego w skardze kasacyjnej - nie można zatem, przechodząc za pośrednictwem art. 5d OświatU, art. 43 ust. 1 i 2 PracSamU na regulacje z zakresu prawa pracy twierdzić, że pomimo jej unieważnienia uchwala odwołująca nr 81/2011 i tak spowodowała, że na stanowisku dyrektora szkoły tym powstał wakat. Rozumowanie przedstawione przez skarżącego kasacyjnie jest bowiem próbą podważenia skutków rozstrzygnięcia nadzorczego." W ocenie powoda pogląd wyrażony w zacytowanym wyżej wyroku można bez większych modyfikacji odnieść do realiów niniejszej sprawy. Powód podał, że warto również zwrócić uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 23.02.2012 r. (sygnatura akt: II SA/Bk 37/12), w którym będący przedmiotem sprawy stan faktyczny przedstawiał się w ten sposób, że organ samorządu odwołał kierownika jednostki samorządowej, następnie organ nadzoru uchwałę tę zakwestionował rozstrzygnięciem nadzorczym, po czym organ samorządu nie czekając na uprawomocnienie się albo uchylenie rozstrzygnięcia nadzorczego powołał na stanowiska kierownika jednostki inną osobę. Organ nadzoru stwierdził nieważność także i tej drugiej uchwały, natomiast organ gminy przedstawiał w skardze na te rozstrzygnięcie nadzorcze argumentację, iż "odwołanie jest aktem jednorazowym, zrealizowanym w całości i w takim przypadku brak jest substratu wstrzymania" (analogiczna argumentacja do prezentowanej obecnie przez pozwanego!). Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zupełnie tego poglądu nie podzielił.

Powód wskazał, iż również we wszystkich zacytowanych przez pozwanego orzeczeniach sądów administracyjnych podkreśla się, że wstrzymanie wykonania w trybie
art. 80 ust. 1 SamPowiatU stanowi jedynie rozwiązanie tymczasowe, a zatem w chwili doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego stwierdzającego nieważność aktu samorządowego nie dochodzi jeszcze do wyeliminowania aktu z porządku prawnego z mocą ex tunc, ale jedynie do czasowego zawieszenia jego obowiązywania. Wobec tego nasuwa się pytanie na czym innym niż powstrzymanie się przez M. J. i pozostałych członków zarządu
w składzie wybranym w dniu 22 marca 2016 od wszelkich czynności w Starostwie Powiatowym miałoby polegać czasowe zawieszenie mocy obowiązującej uchwał, których nieważność organ nadzoru stwierdził? Nad tym istotnym zagadnieniem strona pozwana przeszła do porządku, nie usiłując nawet w swych obszernych dywagacjach kwestii tej wyjaśnić. To członkowie Zarządu Powiatu w osobach M. J., L. O., A. S. i J. M. w sposób samozwańczy i bezprawny,
z pogwałceniem art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym, wykonywali funkcje zarządu w okresie od 25 kwietnia 2016 r. do 1 lipca 2016 r. To pod tym kątem prowadzone jest przez Prokuraturę Okręgową w Szczecinie śledztwo (sygnatura akt: PO III Ds.32.2016), a nie odwrotnie.

Powód zaznaczył, iż charakterystyczne jest także dla stanowiska pozwanego wysoce wybiórcze traktowanie zasady natychmiastowej wykonalności czy też suspensywności orzeczeń. Tam, gdzie zasada ta była dla obecnego zarządu korzystna akcentowano i powoływaną się na nią. W dniu 01 września 2016 r. rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody (...) zostało uchylone wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
w G. Wyrok nie był prawomocny i organ nadzoru zapowiedział skargę kasacyjną. Pomimo to, M. J. powołując się na opinię prawną, w której autor słusznie powołał się na treść art. 152 § 1 - ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, następnego dnia tj. 2 września 2016 r., zasiadł w gabinecie starosty (poprzedni Starosta oraz powód zastosowali się do nieprawomocnego wyroku WSA). Stało się tak pomimo, że akt nadzoru Wojewody (...) nie został jeszcze wówczas wyeliminowany z obrotu prawnego.

Zdaniem powoda zupełnie niezasadny jest zarzut nieuwzględnienia przez Sąd Rejonowy wyroków WSA w Gorzowie Wlkp. i Naczelnego Sądu Administracyjnego. Treść tych orzeczeń nie ma żadnego związku z niniejszą sprawą. Rozstrzygnięcie nadzorcze zostało uchylone (ze skutkiem określonym w art. 152 ppsa w dniu 1 września, a prawomocnie 29 grudnia 2016 r.) i z tym Sąd Rejonowy ani strona powodowa ^przecież nie polemizuje. Uzasadnienia tych wyroków w żadnym jednak razie nie odnoszą się do skutków prawnych doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego i stanu prawnego, jaki obowiązywał w okresie od 25 kwietnia 2016 r. do 1 września 2016 r. Sądy administracyjne nie dokonały również wykładni art. 80 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym. Niemożliwe zresztą, by treść wyroków zmieniała czy też ingerowała w wyrażoną w wymienionym wyżej przepisie zasadę natychmiastowej wykonalności rozstrzygnięć nadzorczych. Nie ta kwestia była przedmiotem oceny sądów administracyjnych.

W ocenie powoda zupełnie niesłuszny jest zarzut nieuwzględnienia przez Sąd Rejonowy z urzędu nieznanych powodowi orzeczeń Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp.
Z całą pewnością powód nie był stroną w tych sprawach, a zgodnie z art. 366 kpc prawomocny wyrok (nie postanowienie!) ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku z podstawą sporu stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, a ponadto tylko między tymi samymi stronami. Jeżeli treść tych postanowień miała dla pozwanego znaczenie to fachowy pełnomocnik pozwanego powinien złożyć odpowiedni wniosek dowodowy, a nie skutki swojej bierności przekształcać w zarzuty wobec postępowania Sądu.

Powód zwrócił również uwagę, że zgodnie z art. 368 § 1 pkt 4 kpc w związku
z art. 381 kpc w postępowaniu odwoławczym nie przeprowadza się dowodów, chyba,
że strona wykaże, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo, że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Powoływanie się na te okoliczności obecnie jest naruszeniem tej zasady i próbą ominięcia prekluzji dowodowej.  Poza tym w ocenie powoda nawet ustalenie, że M. J. pozostawał w stosunku pracy w Starostwie Powiatowym w S. wcale nie jest sprzeczne w prezentowanym przez powoda stanowiskiem. Gdyby ewentualnie przyjąć, że M. J. i inni etatowi członkowie Zarządu Powiatu pozostawali pracownikami Starostwa w okresie od
25 kwietnia 2016 r. do 1 września 2016 to wykonywanie przez nich czynności zostało z mocy prawa wstrzymane (jakie powinni w tym okresie otrzymywać wynagrodzenie jest osobną kwestią). Z mocy prawa wstrzymana zostały także skutki uchwał o odwołaniu powoda. W tym okresie to P. Ł. (1), T. S. i R. C. byli legitymowani do działania jako Zarząd Powiatu (...). W okresie do 1 lipca 2016 r. powód doznawał przeszkód w możliwości wykonywania swoich obowiązków, na co przedłożył szereg dowodów, natomiast w okresie od 1 lipca 2016 r. do 1 września 2016 r., rzeczywiście pracował (czego pozwany przecież nie zakwestionował), a żadna z jego podejmowanych wówczas urzędowych czynności nie została jak dotąd skutecznie podważona. Ostatecznie powód podkreślił, że twierdzenia o "siłowym wtargnięciu" powoda do budynku Starostwa Powiatowego w S. są wysoce nieetyczne. Są to nieprawdziwe informacje, świadomie podawane Sądowi przez pełnomocnika pozwanego, świadczą o tym dotychczasowe ustalenia śledztwa prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Szczecinie w sprawie
III Ds. 32.2016.

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim, zważył co następuje:

Apelacja pozwanego okazała się uzasadniona.

Na wstępie należy wskazać, że postępowanie apelacyjne jest dalszym ciągiem postępowania rozpoczętego przed sądem pierwszej instancji. Zgodnie z treścią
art. 378 § 1 k.p.c., sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. Rozważając zakres kognicji sądu odwoławczego, Sąd Najwyższy stwierdził, iż sformułowanie „w granicach apelacji” wskazane w tym przepisie oznacza, iż sąd drugiej instancji między innymi rozpoznaje sprawę merytorycznie w granicach zaskarżenia, dokonuje własnych ustaleń faktycznych, prowadząc lub ponawiając dowody albo poprzestaje na materiale zebranym w pierwszej instancji, ustala podstawę prawną orzeczenia niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji oraz kontroluje poprawność postępowania przed sądem pierwszej instancji, pozostając związany zarzutami przedstawionymi w apelacji, jeżeli są dopuszczalne, ale biorąc z urzędu pod uwagę nieważność postępowania, orzeka co do istoty sprawy stosownie do wyników postępowania (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r., sygn. akt III CZP 49/07, OSN 2008/6/55). Dodatkowo należy wskazać, iż dokonane przez sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, sąd drugiej instancji może podzielić i uznać za własne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1998 r., sygn. akt II CKN 923/97, OSNC 1999/3/60).

Na wstępie Sąd Odwoławczy w okolicznościach niniejszej sprawy uznał za prawidłowe ustalenia Sądu I instancji stanu faktycznego, jednakże za niepełne. Dodatkowo Sąd Okręgowy nie podzielił analizy prawnej i wniosków Sądu I instancji w zakresie rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy ustalił, że powód otrzymał od Starostwa Powiatowego w S. informację PIT-11 za rok 2016, w której wskazano, iż osiągnął dochód w kwocie
95.911,12 zł.

Dowód: PIT-11, k. 170; PIT-36, k. 167-169;

Powyższa okoliczność została ustalona w oparciu o zeznania podatkowe. Dowody te zostały uznane za wiarygodne albowiem nie ujawniły się żadne okoliczności, które podważałyby ich wiarygodność.

W myśl art. 97 § 1 ³ k.p. pracownik, o którym mowa w § 1 ¹, może w każdym czasie żądać wydania świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem każdej umowy o pracę wymienionej w tym przepisie lub świadectwa pracy dotyczącego łącznego okresu zatrudnienia na podstawie takich umów, przypadającego przed zgłoszeniem żądania wydania świadectwa pracy. Pracodawca jest obowiązany wydać świadectwo pracy w ciągu
7 dni od dnia złożenia pisemnego wniosku pracownika.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 20 sierpnia 2001 r., sygn. akt I PKN 594/00 wyjaśnił, iż przedmiot rozstrzygnięcia w jego formalnym wyrazie jest wynikiem rozpoznania rzeczywistej podstawy sporu. Należy więc większą wagę przypisać istocie podstawy sporu niż sformułowaniu sentencji orzeczenia. Pracownikowi przysługuje prawo żądania nakazania pracodawcy wydania świadectwa pracy w wykonaniu obowiązku ze stosunku pracy (art. 97 § 1 KP; por. wyrok z dnia 18 grudnia 1979 r., I PR 75/79, OSNCP 1980 r.z. 6, poz. 125). Świadectwo pracy jest ważnym dokumentem, ale zawiera jedynie oświadczenia wiedzy. Wydanie świadectwa pracy samo w sobie nie oznacza złożenia oświadczenia woli o rozwiązaniu stosunku pracy (por. wyrok z dnia 7 czerwca 1994 r., I PRN 29/94, OSNAPiUS 1994 r. Nr 12, poz. 189). Istotą sporu w przypadku żądania wydania świadectwa pracy jest więc wykonanie obowiązku wynikającego ze stosunku pracy, istnienie którego nie jest sporne. Całkowicie inaczej jest, jeżeli między stronami sporny jest charakter łączącego je stosunku prawnego. Wtedy istotą sporu jest ustalenie istnienia stosunku prawnego, które należy realizować w ramach powództwa z art. 189 k.p.c., a wydanie świadectwa pracy jest tylko prostym skutkiem ewentualnego ustalenia istnienia stosunku pracy. W okolicznościach niniejszej sprawy pozwany kwestionując istnienie stosunku pracy powoda odmówił wydania powodowi świadectwa pracy. Istotnym zatem pozostawało rozważenie czy powoda
z pozwanym w spornym okresie łączył stosunek pracy.

Jak słusznie zauważył Sąd I Instancji stosunek pracy powoda, jako wicestarosty z pozwanym Starostwem Powiatowym w S. winien zostać nawiązany na podstawie wyboru, zgodnie z art. 73 § 1 k.p. Według § 2 tego artykułu stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu.

Podstawą nawiązania stosunku pracy jest akt wyborczy. Nawiązanie stosunku pracy może być bezpośrednim skutkiem aktu wyborczego i w tym sensie zeń "wynikać" tylko wtedy, gdy najpóźniej w momencie dokonywania wyboru wiadomo, które funkcje są w danej organizacji związane z powinnością ich wykonywania w charakterze pracownika. W takim przypadku akt wyboru jednocześnie kreuje stosunek pracy (zob. wyr. SN z 27.10.2004 r., I PK 599/03, OSNP 2005, Nr 12, poz. 167). Do stosunku pracy nawiązanego na podstawie wyboru ma zastosowanie zasada wynikająca z art. 11 k.p. W fazie nawiązania stosunku pracy zasada ta odnosi się do wolności podjęcia zatrudnienia. Gdy chodzi o umowne stosunki pracy, obejmuje ona zgodne ustalenie w umowie warunków pracy i płacy. Gdy chodzi o stosunki pracy nawiązane na innej niż umowa podstawie, zasada ta wyraża się w zgodzie na podjęcie zatrudnienia na warunkach określonych w akcie kreującym ten stosunek pracy lub określonych w przepisach prawa. W przypadku stosunków pracy z wyboru zgoda będzie wyrażana przez przyjęcie mandatu (zob. wyr. SN z 3.9.2008 r., I PK 24/08, Legalis).

Zgodnie z § 2 komentowanego przepisu stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się z wygaśnięciem mandatu. Jak podkreślono w orzecznictwie, przepis ten reguluje kwestię rozwiązania stosunku pracy z wyboru samodzielnie i wyczerpująco w odrębnym oddziale dotyczącym stosunku pracy z wyboru. Brak odesłania do posiłkowego stosowania przepisów o rozwiązaniu umów o pracę zamieszczonych w rozdziale II tego działu nie pozwala na ich stosowanie przy rozwiązywaniu stosunku z wyboru. Nie mają więc do niego zastosowania przepisy o rozwiązaniu umowy o pracę w drodze wypowiedzenia lub bez wypowiedzenia, w tym także na podstawie art. 52 k.p. Celowość takiego unormowania podyktowana jest ścisłym związkiem stosunku pracy z wyboru z wybieralną funkcją. Pozbawienie tej funkcji następuje w innym trybie i na innych zasadach niż rozwiązanie umowy o pracę. Chodziło więc o to, aby wraz z wygaśnięciem mandatu ulegał rozwiązaniu stosunek pracy (zob. wyr. SN z
4.12.1979 r., I PR 93/79, OSNCP 1980, Nr 6, poz. 22).

Przyjmuje się, że wygaśnięcie mandatu może nastąpić przez upływ kadencji, ustąpienie z zajmowanego stanowiska (zrzeczenie się mandatu), odwołanie, a także śmierć pracownika (zob. G. Bieniek, w: J. Jończyk (red.), Kodeks pracy. Komentarz, s. 266; por. także wyr. SN z 7.12.2000 r., I PKN 143/00, OSNAPiUS 2002, Nr 14, poz. 335). Przepisy szczególne mogą szerzej określać przesłanki wygaśnięcia mandatu.

I tak zgodnie z art. 31 ust. 4 ustawy o samorządzie powiatu odwołanie starosty albo złożenie przez niego rezygnacji jest odpowiednio, równoznaczne z odwołaniem całego zarządu powiatu albo złożeniem rezygnacji przez cały zarząd powiatu.

Pozbawienie pracownika mandatu w wyniku odwołania go ze stanowiska pociąga za sobą automatycznie (z mocy prawa) rozwiązanie jego stosunku pracy. Odwołanie to nie ma jednak cech odwołania przewidzianego w odniesieniu do pracowników powoływanych
(art. 68 i n. k.p.). Nie ma zatem podstaw do stosowania przepisów dotyczących ochrony pracowników powołanych (art. 72 k.p.). Natomiast jeżeli przepisy szczególne przewidują przesłanki odwołania, ich naruszenie skutkuje powstaniem roszczeń związanych z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia (zob. uchw. SN z 8.12.1994 r., I PZP 50/94, OSNAPiUS 1995, Nr 10, poz. 120). Stosunek pracy z wyboru wykazuje przy tym znaczne podobieństwo do zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, gdyż z góry ustalone jest jego trwanie przez okres równy istnieniu mandatu pracownika. Prowadzi to do wniosku, że w razie bezprawnego odwołania pracownika zatrudnionego na podstawie wyboru przysługują mu roszczenia przewidziane w k.p. na wypadek niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę bez wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony. Jest to roszczenie odszkodowawcze z art. 59 w zw. z art. 58 k.p., względnie roszczenie o przywrócenie do pracy z art. 56 k.p. i roszczenie o wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy w razie podjęcia pracy w wyniku przywrócenia do pracy
(art. 57 k.p.). Odwołanemu z naruszeniem przepisów prawa pracownikowi nie przysługuje natomiast roszczenie o ustalenie pozostawania w stosunku pracy (zob. uchw. Sądu Najwyższego z 27.1.1995 r., I PZP 57/94, OSNAPiUS 1995, Nr 10, poz. 120).

W sprawach nieuregulowanych do stosunków pracy z wyboru stosuje się przepisy dotyczące umowy o pracę na czas określony. W literaturze wskazuje się, iż pracownikowi nie przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy, gdyż nie uwzględniałoby to specyfiki stosunku pracy z wyboru jako stosunku szczególnego zaufania. Podkreśla się, że biorąc pod uwagę tę specyfikę, należy przyjąć, że ochrona trwałości stosunku pracy z wyboru nie powinna być realizowana identycznie jak umownego stosunku pracy (por. H. Szewczyk, Odwołanie ze stanowisk obsadzanych na podstawie aktu wyboru w strukturach samorządu gminnego, ST 1998, Nr 7–8, s. 12–13).

Bezspornym w okolicznościach niniejszej sprawy pozostawało, iż powód T. S. uchwałą Rady Powiatu (...) z dnia 01.12.2014 r. nr I/4/14 został wybrany Wicestarostą (...), z którym pozwane Starostwo Powiatowe w S. nawiązało stosunek pracy. W dniu 22.03.2016 r. Rada Powiatu (...) podjęła m.in. uchwały
w sprawie odwołania P. Ł. (1) z funkcji Starosty (...) oraz stwierdzenia odwołania Starosty (...). Pozwane Starostwo Powiatowe w S. w dniu 23.03.2016 r. sporządziło świadectwo pracy powoda, stwierdzające, że stosunek pracy powoda ustał w wyniku wygaśnięcia mandatu z dniem 22.03.2016 r. - na podstawie
art. 73 § 2 k.p. oraz art. 31 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym. Zostało ono doręczone powodowi w dniu 29.04.2016 r. W okresie od 01.04.2016 r. do 29.04.2016 r. powód był niezdolny do pracy z powodu choroby. Rozstrzygnięciem nadzorczym Wojewody (...) z dnia 22.04.2016 r. nr (...), doręczonym Powiatowi (...) w dniu 25.04.2016 r. stwierdzono nieważność m.in. w/w uchwały.

Istota zatem problemu sprowadzała się do tego czy na skutek stwierdzenia nieważności uchwały o odwołaniu powoda ze stanowiska wicestarosty doszło do nawiązania stosunku pracy z powodem. W szczególności strony skupiły się na kwestii skuteczności i prawomocności orzeczenia nadzorczego wojewody.

Sąd II instancji, mając na uwadze poglądy orzecznictwa wyrażone powyżej, jak również fakt, iż w przypadku stosunku pracy przyjmuje się, iż czynności prawne pracodawcy dotyczące rozwiązania stosunku pracy są skuteczne i prowadzą do rozwiązania stosunku pracy, choćby były niezgodne z prawem (por. uchwała SN z dnia 4 listopada 2009 r., sygn.
I PZP 4/2009) uznał, iż podjęcie uchwał o odwołaniu powoda ze stanowiska było skuteczne.
A z uwagi na fakt, iż nie doszło do ponownego nawiązania z nim na podstawie wyboru ani w innej formie stosunku pracy, nie można uznać, iż w spornym okresie pozostawał pracownikiem pozwanej.

Zgodnie z poglądem judykatury, który Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w całości podziela - wykonalność rozstrzygnięcia nadzorczego należy łączyć z jego prawomocnością. Nie jest ono wykonalne przed upływem terminów określonych w art. 85 ust. 5 ustawy o samorządzie powiatowym (tak: postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 czerwca 2000 roku, II SA 1331/00 i II SA 1332/00, Glosa 2000/12 str. 44, OSP 2000/9 poz. 136, Palestra 2000/9-10 str. 185, Prokuratura i Prawo - dodatek 2000/10 poz. 56, por. także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 listopada 1999 r., I SA 1483/99, ONSA 2000/4 poz. 174). Tezę powyższą przyjmują także przedstawiciele doktryny prawa np.: Henryk Kmieciak OSP 2000/9 str. 458, Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 czerwca 2000 r., II SA 1331/00 i II SA 1332/00, Zbigniew Kmieciak, Stahl Małgorzata, artykuł pt: "Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego" (w:) Samorząd terytorialny 2001/1-2/92, nr publikacji 28482, teza 4).

Podnieść należy, że pojęcie prawomocności orzeczenia ukształtowało się na gruncie procedur sądowych. W sensie formalnym oznacza, że od orzeczenia nie przysługuje już środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia w toku instancji. W rozumieniu materialnym prawomocne orzeczenie ma powagę rzeczy osądzonej wskutek ostatecznego zakończenia sporu między stronami i wykluczenia możliwości ponownego rozpoznania tej samej sprawy przez sąd. Gdy chodzi o rozstrzygnięcia nadzorcze, konstrukcja prawomocności (ostateczności) musi być utożsamiana z faktem wywołania skutku prawnego w sensie włączenia do obrotu prawnego dyspozycji (normy) o określonym charakterze. Do czasu uprawomocnienia się rozstrzygnięcia organu nadzoru nie jest ono jeszcze prawnie wiążące, co oznacza, że jego moc jest niejako "zawieszona" w czasie. Dopiero upływ terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego bądź oddalenie lub odrzucenie skargi przez sąd czynią owo rozstrzygnięcie skutecznym (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1 października 2010 r., sygn. akt I OSK 1143/10). Ponadto wstrzymanie z mocy prawa wykonania uchwały, w stosunku do której doszło do orzeczenia przez organ nadzoru stwierdzenia nieważności, nie oznacza, że uchwała przestała istnieć, a zatem, że doszło do całkowitego unicestwienia skutków prawnych z niej wynikających (por. wyrok WSA w Opolu z dnia 06.02.2013 r., sygn. akt I SA/OP 46/13).

Z uwagi na fakt, iż w okolicznościach niniejszej sprawy rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody nie uprawomocniło się, nie można mówić, iż wywołało ono jakikolwiek skutek,
w szczególności w odniesieniu do stosunku pracy powoda. Dlatego też nie można uznać, iż doszło do przywrócenia mandatu powoda, a w konsekwencji jego stosunku pracy.

Sąd II instancji nie znalazł również powodów aby uznać, iż na jakiejkolwiek innej podstawie doszło do nawiązania w spornym okresie stosunku pracy pomiędzy powodem, a pozwanym. Zauważyć należy, że nawiązując stosunek pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Treścią umowy o pracę jest, w konsekwencji przyjętego unormowania, zobowiązanie się pracownika do wykonywania określonej pracy za wynagrodzeniem. Umowa o pracę posiada cechy stosunku zobowiązaniowego – jest dwustronnie zobowiązująca, konsensualna i odpłatna.

W okolicznościach niniejszej sprawy brak jest dowodów potwierdzających, fakt wyrażenia woli przez pracodawcę co do zatrudnienia powoda w spornym okresie. Powód zajmując jedno ze stanowisk kierowniczych samowolnie wykonywał określone czynności, odbywało się to również wbrew woli ówcześnie zatrudnionego nowego Starosty Powiatu.
W takiej sytuacji nie można mówić o istnieniu stosunku pracy. Nawet jeżeli powodowi zostało wypłacone wynagrodzenie nie przesądza to jeszcze o kwalifikacji wykonywanych przez niego czynności jako pracowniczych. Należy zwrócić uwagę, iż zlecenie wypłaty wynagrodzenia następowało przez osobę, która nie była władna w tym zakresie do podejmowania decyzji. Jednocześnie sam fakt wypłaty określonych należności nie przesądzał, iż było to wynagrodzenie wynikające ze stosunku pracy, w szczególności na stanowisku Wicestarosty – skoro zgodnie z przepisami, takiego stanowiska nie mógł powód zajmować bowiem nie posiadał stosownego mandatu. Zgodnie z art. 6 k.c. obowiązek dowodowy w zakresie wykazania istnienia stosunku pracy, w szczególności okoliczności wynikający z art. 22 k.p. spoczywał na powodzie, a powód nie wykazał inicjatywy dowodowej w tym zakresie.

W konsekwencji wobec nie wykazania przez powoda istnienia stosunku pracy, zasadnie pracodawca odmówił wydania powodowi świadectwa pracy. Powyższe ustalenie skutkowało tym, że Sąd II instancji odstąpił od badania pozostałych zarzutów apelacyjnych.

Podkreślić jedynie na marginesie należy, iż Sąd zgodnie z art. 11 k.p.c. związany jest ustaleniami wydanego w postępowaniu karnym prawomocnego wyroku skazującego co do popełnienia przestępstwa. Poza tym wiążą go ustalenia faktyczne zapadłe w sprawie pomiędzy tymi samymi stronami w przedmiocie rozstrzygnięcia. Są to jednak sytuacje wyjątkowe. Zasada prawdy zakłada możliwość dokonania ustaleń zgodnych z rzeczywistym stanem rzeczy w każdej sprawie. Niedopuszczalne jest jednak zastępowanie wymaganych przez prawo własnych, samodzielnych ustaleń sądu orzekającego, ustaleniami poczynionymi w innej sprawie pozostającej w związku faktycznym i jurydycznym (zob. wyrok SN z dnia 28 września 1971 r., II CR 384/71, Lex nr 6993). Tym samym Sąd uznał za niedopuszczalne powoływanie orzeczeń z innych spraw jako dowodów w sprawie.

Mając na uwadze powyższe oraz na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku w pkt I wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 99 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 1 pkt
3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 poz. 1800 ze zm.) Sąd II Instancji orzekł
o kosztach postępowania przed Sądem I Instancji, z kolei na podstawie § 9 ust. 1 pkt 3 i § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 poz. 1800 ze zm.) Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego 120,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za
II instancję.

SSO Ewa Michalska SSO Tomasz Korzeń SSO Marek Zwiernik