Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 479/16, V ACz 609/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – V Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Katarzyna Przybylska (spr.)

Sędziowie:

SA Zbigniew Koźma

SA Anna Daniszewska

Protokolant:

sekretarz sądowy Barbara Tobiasz

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2017 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa Skarbu Państwa (...) w I.

przeciwko R. K.

o uznanie umowy za bezskuteczną

na skutek apelacji i zażalenia pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w B.

z dnia 18 grudnia 2015 r. sygn. akt I C 247/15

od postanowienia Sądu Okręgowego w B.

z dnia 3 lutego 2016r., sygn. akt I C 247/15

I.  oddala apelację;

II.  oddala zażalenie;

III.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania apelacyjnego i zażaleniowego należnymi Prokuratorii Generalnej Rzeczpospolitej Polskiej;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w B. na rzecz adwokat A. K. (1) kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych powiększoną o należną stawkę podatku od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym;

V.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w B. na rzecz adwokat A. K. (1) kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych powiększoną o należną stawkę podatku od towarów i usług tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu w postępowaniu zażaleniowym.

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 479/16, V ACz 609/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 marca 2015r. przeciwko R. K. Skarb Państwa - (...) w I. wniósł o uznanie za bezskuteczną umowy darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (...)przed notariuszem I. G. prowadzącą Kancelarię Notarialną w K., którą to dłużniczka A. K. (2) darowała swojemu mężowi R. K. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oznaczonego numerem (...) położonego w I. przy ulicy (...), dla którego w Sądzie Rejonowym w I. (...) prowadzona jest księga wieczysta o nr (...) związana z księgą wieczystą o nr (...). Powód wniósł również o zasądzenie kosztów procesu.

W odpowiedzi na pozew pozwany R. K. wniósł o jego oddalenie i zasądzenie kosztów procesu.

Sąd Okręgowy wyrokiem z 18.12.2015r.:

1.  uznał za bezskuteczną w stosunku do powoda umowę darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, zawartą (...)przed notariuszem I. G. prowadzącą Kancelarię Notarialną w K. przy ul. (...) (Rep. A (...)), na podstawie której dłużniczka A. K. (2) darowała mężowi R. K. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oznaczonego nr (...) położonego w I. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w I. (...) prowadzi księgę wieczystą o nr (...), związaną z księgą wieczystą o nr (...) – wobec wierzyciela Skarbu Państwa - (...) w I., któremu wobec A. K. (2) przysługuje wierzytelność z tytułu zaległości w podatku od towarów i usług za grudzień 2005r. oraz poszczególne miesiące od stycznia do grudnia 2006r., wraz z odsetkami liczonymi jak od zaległości podatkowych, kosztami egzekucji i kosztami upomnienia, w związku z którą wystawiono następujące tytuły wykonawcze:

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 12/2005r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 1/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 2/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 3/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 4/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 5/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 6/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 7/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 7/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 8/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 12/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 11/2006r.,

- tytuł wykonawczy nr (...)- podatek od towarów i usług za m-c 10/2006r.,

oraz orzekł o kosztach postępowania w sprawie.

Swoje rozstrzygnięcie oparł na następujących ustaleniach.

Pozwany od 2006r. pozostaje w związku małżeńskim z A. K. (2), w 2010r. została ustanowiona rozdzielność majątkowa.

W latach 2005 - 2008 A. K. (2) prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą pod nazwą: (...) P.H.U. (...) w zakresie handlu złomem i budownictwa. W okresie od 15 stycznia 2008r. do dnia 28 grudnia 2010r. w stosunku do prowadzonej przez A. K. (2) działalności gospodarczej prowadzona była kontrola skarbowa przez Dyrektora(...)w B.. W toku kontroli skarbowej zakończonej decyzją Dyrektora (...)w B. z dnia 28 grudnia 2001r. w dniu 4 marca 2010r. – na wniosek Dyrektora (...) w B. została wydana decyzja o dokonaniu zabezpieczenia na majątku dłużnika należności głównej z tytułu podatku od towarów i usług za miesiące od stycznia do grudnia 2005r. w przybliżonej kwocie 545.897,45 zł oraz za miesiące od stycznia do grudnia 2006r. w przybliżonej kwocie 180.218,00zł oraz w przybliżonej kwocie 230.506,84zł. Dłużniczka w dniu 5 marca 2010r. odmówiła pokwitowania odbioru decyzji.

W dniu 4 czerwca 2010r. wydane zostało przez (...) w I. postanowienie w sprawie przedłużenia terminu trwania zabezpieczenia.

W dniu 25 czerwca 2010r. wydana została przez Dyrektora (...) w B. decyzja w sprawie określenia zobowiązania podatkowego od podatku od towarów i usług za okres listopad-grudzień 2005, luty-czerwiec 2006, wrzesień-grudzień 2006 w łącznej kwocie 194.074,00zł, określenia wysokości kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym za miesiące styczeń-październik 2005, styczeń, lipiec-sierpień 2006 w łącznej kwocie 75.975,00zł, określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za miesiące styczeń-grudzień 2005, styczeń, kwiecień, czerwiec-grudzień 2006 w łącznej kwocie 778.777 zł.

Na powyższą decyzję dłużniczka wniosła odwołanie, skutkiem czego w dniu 27 września 2010r. Dyrektor Izby Skarbowej w B. uchylił decyzję z dnia 25 czerwca 2010r.

W toku ponownie prowadzonego postępowania decyzją z dnia 19 listopada 2010r. (...) w I. ponownie dokonał zabezpieczenia należności głównej z tytułu podatku od towarów i usług za miesiące listopad 2005 (tytułem zobowiązań wynikających z deklaracji VAT- 7) w kwocie 2.937,00zł, od stycznia do grudnia 2005r. w przybliżonej kwocie 545.897,45zł, za miesiące od stycznia do czerwca i od sierpnia do grudnia 2006r. w przybliżonej kwocie 250.476,00zł oraz za miesiące od stycznia do kwietnia i od czerwca do grudnia 2006 w przybliżonej kwocie 230.806,85 zł. Decyzja ta została doręczona pełnomocnikowi dłużniczki.

W dniu 28 grudnia 2010r. wydana została przez Dyrektora (...) w B. decyzja określająca zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za miesiące październik-grudzień 2005, styczeń-grudzień 2006 w łącznej kwocie 279.069,00zł, określająca wysokość kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy za miesiące styczeń-wrzesień 2005 r. w łącznej kwocie 10.963,00zł, określająca wysokość zobowiązania podatkowego za miesiące styczeń 2005-grudzień 2005 oraz styczeń-kwiecień i czerwiec-grudzień 2006 w łącznej kwocie 765.709,00zł. Decyzja ta została doręczona pełnomocnikowi dłużniczki.

W wyniku odwołania wniesionego od powyższej decyzji Dyrektor (...)w B. decyzją z dnia 13 kwietnia 2011r. uchylił decyzję z dnia 28 grudnia 2010r. w przedmiocie określenia wysokości kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za miesiące styczeń-wrzesień 2005, w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za miesiące październik i listopad 2005, w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego o którym mowa w art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług za miesiące styczeń-listopad 2005 i w tej części postępowanie umorzył, w pozostałej części dotyczącej miesięcy od grudnia 2005 do grudnia 2006r. utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Ostatecznie suma uszczuplenia stanowiła kwotę 765.709,00 zł w związku z zobowiązaniem podatkowym określonym na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz kwotę 261.334,00 zł tytułem zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług.

Powód jako organ egzekucji administracyjnej prowadził wobec dłużniczki w 2001r. postępowanie zabezpieczające, które z dniem 10 maja 2011r. uległo przekształceniu w postępowanie egzekucyjne na podstawie wystawionych tytułów wykonawczych. W dniu 17 marca 2014r. (...) w I. wydał postanowienie dotyczące umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego w stosunku do dłużniczki z uwagi na brak majątku pozwalającego na wyegzekwowanie powstałych zaległości.

(...) przed notariuszem I. G. prowadzącą kancelarię notarialną w K. dłużniczka A. K. (3) aktem notarialnym Rep A (...)darowała pozwanemu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w I. przy ulicy (...). Wartość przedmiotu darowizny strony określiły na kwotę 100.000 zł. W powyższym lokalu pozwany wraz z żoną zamieszkuje do dziś, pozwany nie dokonał zbycia w/w lokalu.

Lokal ten pierwotnie stanowił własność dłużniczki, został nabyty przed zawarciem związku małżeńskiego z pozwanym. Nieruchomość obciążona była hipoteką umowną zwykłą powstałą w dniu 22 listopada 2005r. w kwocie 30.000 zł i umowną kaucyjną do kwoty 30.000 zł na rzecz (...) S.A. oddział w I..

Lokal ten stanowił jedyny majątek dłużniczki A. K. (2), w chwili jego zakupu pozwany będący wtedy narzeczonym dłużniczki nie miał zdolności kredytowej, posiadał natomiast wymagany wkład własny, pozwany wyremontował mieszkanie, obecnie reguluje raty z tytułu zaciągniętego kredytu.

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, częściowo zeznania świadka A. K. (2), jak i częściowo zeznania złożone przez pozwanego w trakcie przesłuchania go w charakterze strony.

Sąd Okręgowy uznał dowody z dokumentów za wiarygodne. Dokumenty te zostały sporządzone w przepisanej prawem formie i przez powołane do tego organy, zatem brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania ich autentyczności.

Zeznania świadka A. K. (2) Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne jedynie w części, w której potwierdził je pozostały uznany za wiarygodny materiał dowodowy- w tym dowody z dokumentów. Sąd Okręgowy nie dał wiary zeznaniom świadka w części, w której zaprzeczyła, by posiadała wiedzę odnośnie toczącego się w stosunku do niej jako dłużnika postępowania kontrolnego dotyczącego prawidłowości naliczania i odprowadzania podatku od towarów i usług VAT jak i wydawanych w stosunku do świadka decyzji określających wysokość zobowiązań podatkowych jak i dokonującej zabezpieczenia na jej majątku (decyzja z 4 marca 2010r.). Fakt, iż świadek nie odebrała decyzji z dnia 4 marca 2010r. nie jest równoważny z brakiem wiedzy w przedmiocie toczącego się w stosunku do świadka postępowania kontrolnego. Nadto wszystkie późniejsze decyzje zostały doręczone pełnomocnikowi świadka, od wydanych decyzji składane były odwołania do organów wyższej instancji, co oznacza, że świadek posiadał wiedzę odnośnie zakresu i skali prowadzonego w stosunku do niej postępowania kontrolnego i wydawanych na tej podstawie decyzji określającej wysokość zobowiązań podatkowych. Sąd Okręgowy nie dał również wiary twierdzeniom świadka, jakoby jedynym powodem przeniesienia na pozwanego prawa własności lokalu pod tytułem darnym było zrekompensowanie poczynionych przez pozwanego nakładów na w/w lokal. Mając na uwadze, iż fakt ich wzajemnych rozliczeń tego tytułu nie znalazł odzwierciedlenia w zawartej umowie darowizny (chociażby poprzez przeniesienie na pozwanego jedynie udziału w nieruchomości a nie całej nieruchomości) Sąd Okręgowy zeznania świadka w tej części uznał za sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego. Nadto zawarcie umowy darowizny w okresie niecałego miesiąca od dnia wydania decyzji dotyczącej zabezpieczenia majątku dłużniczki nie pozwala na uznanie, iż jedynym celem przeniesienia na pozwanego własności nieruchomości było zrekompensowanie pozwanemu nakładów poczynionych na lokal stanowiący wcześniej własność dłużniczki. Zauważyć również należy, iż świadek jako osoba najbliższa w stosunku do pozwanego i nadal zamieszkująca w tym lokalu ma niewątpliwie interes w rozpoznaniu sprawy na korzyść pozwanego.

Analogicznie Sąd Okręgowy ocenił zeznania pozwanego złożone w trakcie przesłuchania go w charakterze strony.

Jako wiarygodne Sąd I instancji ocenił zeznania złożone przez świadka D. R., zeznania te jednak nie miały większego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, bowiem świadek nie posiadała wiedzy na temat okoliczności istotnych dla jej rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka S. K., uznając, że okoliczności na które świadek miałby zeznawać w sposób dostateczny zostały ustalone poprzez dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy ponadto świadek miał zeznawać na takie same okoliczności jak pozostali przesłuchani w sprawie świadkowie.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w niniejszej sprawie, powód udowodnił istnienie przesłanek warunkujących możliwość skorzystania z ochrony pauliańskiej.

Nie ulega wątpliwości, iż dłużniczka A. K. (2) prowadząc działalność gospodarczą nie odprowadziła należnego z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej podatku od towarów i usług VAT i z tego tytułu powstała należność przysługująca Skarbowi Państwa. Prowadzona w stosunku do dłużniczki egzekucja okazała się bezskuteczna, bowiem strona powodowa (wierzyciel) nie zaspokoiła swoich wierzytelności w całości, co potwierdza wydana w dniu 17 marca 2014r. przez (...)w I. postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego i świadczy o niewypłacalności dłużniczki.

Dokonując na rzecz pozwanego przeniesienia własności w/w nieruchomości w drodze umowy darowizny dłużniczka wyzbyła się jedynego składnika swojego majątku, w chwili dokonywania darowizny dłużniczka stała się niewypłacalna, co zgodnie z art. 529 k.c. uzasadnia domniemanie, że działała ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela.

Pozwany jest mężem A. K. (2). Istnieje zatem domniemanie, że w chwili dokonania czynności prawnej, miał on pełną świadomość, iż dłużniczka działała z zamiarem pokrzywdzenia wierzyciela (art. 527 § 3 k.c.).

Wprowadzone na mocy tego przepisu domniemanie prawne stanowi istotne ułatwienie dowodowe. Nie da się go odczytać inaczej, jak tylko nakazanie przez ustawodawcę przyjęcia bez konieczności dowodzenia przez tego wierzyciela, że osoba trzecia pozostająca w bliskim stosunku z dłużnikiem wiedziała o istnieniu długu oraz konsekwencjach dokonywanej czynności dla możliwości zaspokojenia się przez wierzyciela. Zaskarżenie czynności dokonanej wobec osób bliskich, powoduje zatem odwrócenie ciężaru dowodowego. Wierzyciel w tym przypadku obowiązany jest tylko do wykazania stosunku bliskości, a rzeczą osoby trzeciej jest wykazanie w drodze przeciwdowodu, że nie miał wiedzy o działaniu dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela.

W niniejszym postępowaniu pozwany nie obalił domniemania zawartego w przepisie art. 527 § 3 k.c. W celu obalenia tego domniemania koniecznym było udowodnienie przez pozwanego istnienia takich okoliczności faktycznych, na podstawie których można było przyjąć, że istotnie nie wiedział o rzeczywistym zadłużeniu dłużników i skutkach wynikających dla wierzyciela z dokonania kwestionowanej czynności prawnej. Pozwany takiego dowodu Sądowi nie zaoferował i wskazał jedynie na brak wiedzy samej dłużniczki co do jej działania ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli jak i brak uzyskania przez pozwanego korzyści majątkowej.

Jednocześnie wskazać należy, że nawet w wypadku gdyby pozwany wykazał, że nie wiedział, iż dłużniczka działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela to i tak z uwagi na fakt uzyskania przez pozwanego nieodpłatnie korzyści majątkowej stosownie do przepisu art. 528 k.p.c. żądanie powoda byłoby uzasadnione.

Dłużniczka A. K. (2) dokonując przeniesienia w drodze darowizny nieruchomości stanowiącej jej jedyny majątek działała ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela (art. 529 k.c.). Dłużniczka w zamian za nieruchomość będącą przedmiotem czynności prawnej nie otrzymała żadnego świadczenia ekwiwalentnego. Tylko czynność prawna, za którą dłużnik otrzymał świadczenie ekwiwalentne nie powoduje pokrzywdzenia wierzycieli i to jedynie wówczas, gdy uzyskany ekwiwalent znajduje się w majątku dłużnika i może być wykorzystany w celu zaspokojenia wierzyciela. Taka sytuacja w przedmiotowej sprawie nie wystąpiła. Wbrew twierdzeniom pozwanego, wskutek zaskarżonej czynności prawnej otrzymał on korzyść majątkową w postaci prawa własności nieruchomości. Korzyścią majątkową w rozumieniu przepisu art. 527 k.c. jest nabycie przez osobę trzecią prawa majątkowego przedstawiającego pewną wartość. Zatem nawet po odjęciu wartości obciążenia hipotecznego nabyta przez pozwanego nieruchomość przedstawia konkretną wartość.

O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie przepisu art. 102 k.p.c. mając na względzie trudną sytuację materialną pozwanego. Jak bowiem wynika z oświadczenia pozwanego o jego sytuacji materialnej pozwany uzyskuje dochody w wysokości nie przekraczającej 600 zł miesięcznie, a ma na swoim utrzymaniu żonę i dwoje dzieci.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu, Sąd orzekł na podstawie przepisu § 2 ust. 1 i ust. 3 w zw. z § 6 pkt. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów niepłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013 roku, poz. 461).

Apelację od powyższego orzeczenia złożył pozwany zaskarżając wyrok w punkcie pierwszym zarzucił naruszenie:

a)  art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów w postaci zwrotnego potwierdzenia odbioru przez dłużniczkę decyzji z 4.03.2010r., przesłuchania pozwanego oraz zeznań świadka A. K. (2) na okoliczność wiedzy dłużniczki odnośnie toczącej się wobec niej kontroli skarbowej i wydawanych w toku tego postępowania decyzji, w tym obejmujących zabezpieczenie na majątku;

b)  art. 227 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez oddalenie dowodu z zeznań świadka S. K..

Wskazując na powyższe, wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed sądami obu instancji,

ewentualnie zaś

3.  uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w B. wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania.

Powód w odpowiedzi na apelację pozwanego wniósł o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne. Nadto podziela konsekwencje prawne wywiedzione w oparciu o te ustalenia.

Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska skarżącego, że doszło do naruszenia przez Sąd I instancji art. 233 k.p.c. Skuteczne postawienie takiego zarzutu wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej, odmiennej ich ocenie niż ocena sądu.

Zdaniem skarżącego istota sprawy tkwi w braku po stronie dłużniczki świadomości, że w drodze zawartej z mężem umowy darowizny uniemożliwi wierzycielowi egzekucję ustalonych w toku kontroli należności. Strona pozwana podkreśla, że z uwagi na długi czas trwania postępowania kontrolnego – blisko trzy lata, nie sposób wymagać, by podatnik dopuszczał ewentualne ustalenie jego zobowiązań na poziomie innym niż wynikający ze złożonych deklaracji. Ze stanowiskiem takim nie sposób się zgodzić. W orzecznictwie został przyjęty pogląd, że dla objęcia wierzyciela ochroną z art. 527 k.c. nie jest konieczny zamiar bezpośredni pokrzywdzenia wierzyciela i zła wiara dłużnika. Wystarczy aby dłużnik przewidywał takie pokrzywdzenie w granicach ewentualności.

A. K. (2) jako osoba prowadząca działalność gospodarczą musiała mieć świadomość tego, że organy podatkowe mogą w ciągu 5 lat zweryfikować zakres jej obowiązku podatkowego. W ocenie Sądu Apelacyjnego A. K. (2) musiała mieć świadomość, że ma miejsce wobec niej jako podmiotu gospodarczego kontrola skarbowa. Odmówiła w dniu 5.03.2010r. podpisania zwrotnego potwierdzenia odbioru decyzji (...) w I. o dokonaniu zabezpieczenia na majątku dłużnika, co wynika wprost z adnotacji dokonanej na zpo. Ponadto z tej adnotacji wynika, że decyzja pozostała w mieszkaniu dłużniczki (potwierdzenie odbioru k. 61v-62). Mając powyższe na uwadze należy przyjąć, że A. K. (2) miała świadomość toczącego się postępowania oraz treści decyzji z 4.03.2010r. o dokonaniu zabezpieczenia i wysokości wierzytelności. Fakt odmowy podpisania przesyłki (...) nie może przemawiać na korzyść dłużnika i tłumaczyć jego niewiedzę co do toczącego się postępowania kontrolnego oraz wysokości ewentualnego zadłużenia. W ocenie Sądu Apelacyjnego takie działanie A. K. (2) było działaniem celowym i świadomym, które nie zasługuje na aprobatę, a tym bardziej nie może tłumaczyć jej rzekomej niewiedzy co do istnienia i wysokości zobowiązania na rzecz wierzyciela. W ocenie Sądu Apelacyjnego sprzeczne z doświadczeniem życiowym jest aby dłużniczka nie zapoznała się z treścią decyzji, która pozostawiona została u niej w mieszkaniu. W ocenie Sądu II instancji nie może budzić wątpliwości, że zobowiązana miała świadomość co do istnienia i wysokości zabezpieczenia ustanowionego na mocy decyzji (...), a zbieżność czasu między doręczeniem decyzji, a wyzbyciem się jedynego wartościowego składnika majątkowego świadczy o świadomym działaniu ukierunkowanym na ratowanie swojego majątku co wiązało się z pokrzywdzeniem wierzyciela.

Podsumowując należy stwierdzić, że Sąd I instancji nie uchybił kryteriom swobodnej oceny dowodów dając wiarę zeznaniom pozwanego oraz dłużniczki jedynie w części oraz nie kwestionując prawidłowości doręczenia decyzji (...) w I. z dnia 4 marca 2010r.

Odnosząc się do drugiego z podniesionych przez skarżącego zarzutów, tj. zarzutu naruszenia art. 227 k.p.c., należy zwrócić uwagę, że uzasadnienie wskazanego naruszenia jest lakoniczne i uniemożliwia prześledzenie toku rozumowania strony skarżącej, a co za tym idzie, określenie, na czym miałoby polegać uchybienie Sądu. W szczególności skarżący tym samym wymyka się spod kontroli instancyjnej.

Niezależnie od powyższego w realiach niniejszej sprawy w ocenie Sądu II instancji okoliczności istotne dla niniejszej sprawy zostały udowodnione w sposób dostateczny głównie przez dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację pozwanego jako nieuzasadnioną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na mocy art. 102 k.p.c. mając na uwadze jego trudną sytuację majątkową. Pozwany utrzymuje dochody na poziomie 600 zł, ma na utrzymaniu żonę i dwoje dzieci.

Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 3.02.2016r. sprostował oczywistą omyłkę w wyroku z dnia 18.12.2015 wydanym w sprawie I C 247/15 poprzez zastąpienie w pkt 1 sentencji na stronie 3 w wersie 1-2 słów: „tytuł wykonawczy nr (...) – podatek od towarów i usług za m-c 10/2006r” słowami: „tytuł wykonawczy nr (...) – podatek od towarów i usług za m-c 10/2006r”.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że w wyroku z dnia 18 grudnia 2015r. wskutek oczywistej omyłki pisarskiej błędnie zapisano numer tytułu wykonawczego, który stwierdza należność będącą przedmiotem postępowania. W pozwie wskazano wprawdzie, że żądanie dotyczy należności stwierdzonej tytułem wykonawczym nr (...) to jednak z treści załączonych dokumentów wynika jednoznacznie, że żądanie pozwu obejmowało należność stwierdzoną tytułem wykonawczym nr (...) – podatek od towarów i usług za m-c 10/2006r., nie zaś tytułem wykonawczym nr (...) – podatek od towarów i usług za m-c 10/2006r. Jako podstawę swojego rozstrzygnięcia wskazał art. 350 § 2 k.p.c.

Na powyższe postanowienie zażalenie złożyła strona pozwana. Zarzuciła naruszenie art. 350 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i w konsekwencji dokonanie w drodze sprostowania merytorycznej zmiany treści orzeczenia. W oparciu o powyższy zarzut wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i oddalenie wniosku.

Powód w odpowiedzi na zażalenie wniósł o jego oddalenie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego zażalenie jest bezzasadne. Odnosząc się do argumentacji strony pozwanej wskazującej na rzekomą wadliwość postanowienia Sądu Okręgowego w B. z dnia 2 marca 2016r. należy podkreślić, że zaskarżone rozstrzygnięcie w pełni odpowiada prawu.

Żądanie powoda sprowadzało się do uznania za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzyciela. Przepis art. 527 k.c. nie wskazuje jak ma brzmieć sentencja wyroku w takich sprawach. Z zakresu ochrony dopuszczonej tym przepisem wynika, że wyrok musi wskazywać nie tylko czynność, którą Sąd uznaje za bezskuteczną w stosunku do osoby mającej status wierzyciela, ale też musi określać wierzytelność podlegającą ochronie, przy czym żaden przepis nie precyzuje, w jaki sposób wierzytelność ta ma zostać określona. Pozew, w zakresie konstrukcji żądania, zawierał niedokładności, jednakże jego uzasadnienie i stanowiące załączniki do tego pozwu dokumenty, nie pozostawiały wątpliwości, jakiego rodzaju ochrony powód domaga się, kto jest jego dłużnikiem i z jakiego tytułu, w jaki sposób określono dług i jakiej czynności dłużnik dokonał z pozwanym. Okoliczności faktyczne przytoczone w uzasadnieniu pozwu, treść dokumentów dołączonych do niego, tworzyły łącznie podstawę faktyczną rozstrzygnięcia, którego treść wyraża sentencja wyroku. Rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji jest rozstrzygnięciem mieszczącym się w granicach zarówno żądania jak i w granicach udowodnionej podstawy faktycznej, ściśle tej, z której żądanie to wywiedziono.

Konkludując należy podkreślić, że Sąd pierwszej instancji prostując oczywistą omyłkę poprzez zastąpienie w pkt 1 sentencji wyroku słów „tytuł wykonawczy nr (...) – podatek od towarów i usług za m-c 10/2006r” słowami „tytuł wykonawczy nr (...) – podatek od towarów i usług za m-c 10/2006r” nie dopuścił się ingerencji w istotę dokonanego w wyroku rozstrzygnięcia.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na mocy art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 385 k.p.c. oddalił zażalenie pozwanego.