KIO 1316/17
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Agata Dziuban
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:KIO/W 38/11 W 38/11
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KIO 1316/17
WYROK
z dnia 7 lipca 2017 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Marek Koleśnikow
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lipca 2017 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 czerwca 2017 r. przez wykonawcę
DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą w Toruniu, ul. Szosa Lubicka 13, 87-100 Toruń
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Muzeum Historyczne Miasta
Krakowa, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków
przy udziale wykonawcy GROUP AV spółka z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul.
Jagiellońska 88/315, 00-992 Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą
w Toruniu, ul. Szosa Lubicka 13, 87-100 Toruń
i:
2.1) zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą w Toruniu, ul. Szosa Lubicka 13, 87-100
Toruń tytułem wpisu od odwołania;
2.2) zasądza od wykonawcy DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą w Toruniu, ul.
Szosa Lubicka 13, 87-100 Toruń na rzecz zamawiającego Muzeum Historyczne
Miasta Krakowa, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków kwotę 2585 zł 10 gr (słownie:
dwa tysiące pięćset osiemdziesiąt pięć złotych dziesięć groszy) stanowiącą koszty
związane z dojazdem na wyznaczoną rozprawę Izby oraz koszty poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 oraz z 2016 poz. 831, 996, 1020, 1250, 1265, 1579,
1920 i 2260) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Krakowie.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt KIO 1316/17
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków
wszczął postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą »Usługa serwisowa
systemów multimedialnych zainstalowanych na trasie turystycznej „Śladem europejskiej
tożsamości Krakowa”, wystawie stałej „Kraków – czas okupacji 1939-1945” oraz serwis
projektorów multimedialnych«.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
25.05.2017 r. pod nrem 518077. Postępowanie jest prowadzone zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164
oraz z 2016 poz. 831, 996, 1020, 1250, 1265, 1579 i 1920) zwanej dalej w skrócie Pzp lub
ustawą bez bliższego określenia.
Zamawiający poinformował 22.06.2017 r. o wyborze najkorzystniejszej oferty
wykonawcy GROUP AV spółka z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Jagiellońska 88/315, 00-
992 Warszawa.
Wykonawca DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą w Toruniu, ul. Szosa Lubicka 13, 87-
100 Toruń, zgodnie z art. 182 ust. 1 pkt 2 Pzp, wniósł 27.06.2017 r. do Prezesa KIO
odwołanie na wybór oferty wykonawcy GROUP AV spółka z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul.
Jagiellońska 88/315, 00-992 Warszawa jako oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
2) art. 87 ust. 1 Pzp przez dopuszczenie zmian w liście podmiotów, na których zasoby
powołał się wykonawca GROUP AV, polegających na dodaniu nowego podmiotu po
dniu złożenia oferty, podczas gdy nie są dopuszczalne jakiekolwiek zmiany
prowadzące do zmiany treści oferty;
3) art. 87 ust. 1 Pzp przez dopuszczenie zmian zakresu korzystania z zasobów
podmiotu, na które powołał się wykonawca GROUP AV po dniu złożenia oferty,
podczas gdy nie są dopuszczalne jakiekolwiek zmiany prowadzące do zmiany treści
oferty;
4) art. 22a ust. 1-6 Pzp przez uznanie, że wykonawca GROUP AV dysponuje
zdolnościami technicznymi i zawodowymi, podczas gdy z treści oświadczeń
załączonych do oferty nie wynika, że S.G. Zakład Budowy Dekoracji realnie i
rzeczywiście udostępnił swoje zasoby, w szczególności choć nie wyłącznie przez
wykonanie części zamówienia;
5) art. 22a ust. 1-6 Pzp przez uznanie, że wykonawca GROUP AV dysponuje
zdolnościami technicznymi i zawodowymi, podczas gdy z treści oświadczeń
załączonych do oferty nie wynika, aby Perfect Displays spółka z o.o. faktycznie
posiadała wiedzę i doświadczenie wynikającą ze zrealizowanych usług, treść
załączonych dokumentów nie wskazuje, aby ten podmiot je faktycznie zrealizował;
6) art. 22a ust. 1-6 Pzp przez uznanie, że wykonawca GROUP AV dysponuje
zdolnościami technicznymi i zawodowymi, podczas gdy z treści oświadczeń
załączonych do oferty nie wynika, aby S.G. Zakład Budowy Dekoracji faktycznie
posiadał wiedzę i doświadczenie wynikającą ze zrealizowanych usług bo treść
załączonych dokumentów nie wskazuje aby ten podmiot je faktycznie zrealizował.
Odwołujący na posiedzeniu wycofał zarzuty nr 1, 7 i ostatni znajdujący się pod nrem 7, a
także uzasadnienie zarzutów nr V.
Odwołujący wniósł o:
1) uwzględnienie odwołania w całości;
2) unieważnieniu czynności zamawiającego polegającej na wyborze oferty wykonawcy
GROUP AV jako najkorzystniejszej;
3) nakazanie powtórzenia czynności badania ofert z uwzględnieniem oferty
odwołującego, w tym ewentualnie przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego z
art. 87 ust. 1 Pzp względem oferty odwołującego;
4) dokonanie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty
odwołującego;
5) dopuszczenie dowodów z dokumentów dołączonych do odwołania na okoliczności
szczegółowo wskazane w jego uzasadnieniu;
6) przyznanie odwołującemu, na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp w zw. z § 3 pkt 2 lit.
b Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41, poz. 238 oraz z
2017 r. poz. 47) kosztów poniesionych w związku z prowadzonym postępowaniem
odwoławczym, w tym kosztów wynagrodzenia pełnomocnika, w kwocie 3.600,00 zł
oraz kosztów dojazdu na rozprawę, które zostaną potwierdzone przez złożenie na
rozprawie stosownych rachunków.
UZASADNIENIE
W zaistniałym stanie faktycznym wykonawca GROUP AV składając ofertę w
postępowaniu powołała się na zasoby udostępnione jej jedynie przez wykonawcę Perfect
Displays [vide załącznik nr 3 do oferty].
Pismem z 2.06.2017 r. odwołujący złożył wniosek o wgląd w ofertę wykonawcy GROUP
AV i w odpowiedzi otrzymał treść oferty, jednakże bez dalszych kluczowych załączników, jak
wykaz zrealizowanych usług czy zobowiązania do udostępnienia zasobów. zamawiający
poinformował, że do złożenia dalszych dokumentów wezwał wykonawcę GROUP AV
wyznaczając termin 14.06.2017 r.
Następnie pismem z 8.06.2017 r. zamawiający w oparciu o art. 26 ust. 2 i 3 Pzp wezwał
tego wykonawcę do:
a) złożenia zobowiązania innego podmiotu do oddania do dyspozycji tego
wykonawcy zasobów na potrzeby realizacji zamówienia, bo w ofercie brak było
takiego zobowiązania,
b) złożenia wykazu usług wykonanych,
c) złożenia wykazu osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji
zamówienia.
W odpowiedzi pismem z 14.06.2017 r. wykonawca GROUP AV przedstawił:
a) zobowiązania 2 podmiotów,
b) wykaz usług wraz z dokumentami potwierdzającymi wykonanie usługi,
c) wykaz osób skierowanych do realizacji zamówienia.
Następnie zamawiający po raz kolejny pismem z 19.06.2017 r. wezwał wykonawcę
GROUP AV do:
a) złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
postępowaniu dotyczących zdolności technicznej i zawodowej, przez
przedstawienie oryginałów lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem,
b) udzielenia wyjaśnień co do sposobu oddania zasobów przez Zakład Budowy
Dekoracji S.G..
Pismem z 20.06.2017 r. wykonawca Group AV udzielił stosownych wyjaśnień i
przedstawił żądane przez zamawiającego dokumenty.
Pismami z 22.06.2017 r. odwołujący ponownie poprosił o umożliwienie wglądu w oferty
oraz przesłanie treści złożonych dokumentów. Zamawiający 22.06.2017 r. wybrał ofertę
wykonawcy GROUP AV jako najkorzystniejszą. Pocztą elektroniczną z 23.06.2017_r.
zamawiający udostępnił odwołującemu dokumentację wykonawcy GROUP AV.
Z decyzją zamawiającego o wyborze najkorzystniejszej oferty nie zgodził się odwołujący
z następujących przyczyn:
II. Zarzut niedopuszczalnej zmiany listy podmiotów, na których zasoby powołuje się
wykonawca w swojej ofercie
Odwołujący podniósł na wstępie jeden z podstawowych argumentów jaki legł u podstaw
wniesionego odwołania. W ocenie odwołującego nie jest dopuszczalna zmiana podmiotów,
na których zasoby powołuje się wykonawca w złożonej w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego.
Odwołujący podniósł, że wykonawca Group AV wraz z ofertą przedstawił wypełniony
załącznik nr 3 wskazując, że opiera się na zasobach jedynie Perfect Displays spółka z o.o.
Następnie po wezwaniu zamawiającego do złożenia wyjaśnień, rozszerzył katalog
podmiotów, z których zasobów korzysta i na których zamierza się oprzeć przy wykonaniu
zamówienia o Zakład Budowy Dekoracji S.G.. W ocenie odwołującego taka zmiana jest
niedopuszczalna.
III. Zarzut dopuszczalnych zmian zakresu korzystania z zasobów podmiotu, na które powołał
się wykonawca w swojej ofercie
Do złożonej oferty wykonawca Group AV załączył Załącznik nr 3, w którym wskazał, że
zamierza powierzyć Perfect Displays spółka z o.o. wykonanie części zamówienia w zakresie:
prace programistyczne AMX, serwis projektorów multimedialnych.
Z kolei przy piśmie z 14.06.2017 r. wykonawca GROUP AV modyfikując treść załącznika
nr 3 wskazał, że zamierza powierzyć Perfect Displays sp. z o.o. wykonanie części
zamówienia w zakresie: świadczenie usług serwisowych, przeglądy i czyszczenie
projektorów.
W ocenie odwołującego wykonawca GROUP AV zmodyfikował treść oferty, co
zaaprobował zamawiający, a na co w istocie nie pozwala art. 87 ust. 1 Pzp.
IV. Zarzuty dotyczące wykazania świadczenia usług i rodzaju wymaganych przez
zamawiającego przez podmioty udostępniające swoje zasoby dla wykonawcy GROUP AV
Zamawiający w rozdz. 5 pkt 1 lit. b SIWZ wymagał:
A. Zamawiający uzna warunek za spełniony, gdy wykonawca wykaże się
doświadczeniem w należytym wykonaniu (lub w wykonywaniu – w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych) w okresie ostatnich 3 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w
tym okresie: co najmniej dwóch usług odpowiadających swoim rodzajem i
wartością usłudze, stanowiącej przedmiot zamówienia.
Za usługę odpowiadającą swoim rodzajem i wartością usłudze stanowiącej
przedmiot zamówienia, uważa się świadczenie usługi serwisowej systemów
multimedialnych składających się z: projektorów multimedialnych, monitorów
LCD, systemów nagłośnienia, systemów sterowania, systemów interaktywnych,
świadczoną nie krócej niż 12 miesięcy i o wartości nie mniejszej niż 650 000 zł
brutto.
Przez „usługę” zamawiający rozumie jedną umową/zamówienie/zlecenie. W
przypadku usługi nadał wykonywanej, a jeszcze nie zakończonej, zamawiający
przyjmie, że warunek został spełniony, jeśli wykonawca wykaże wykonanie
usługi przez okres wskazany powyżej i o wartości jak wyżej najpóźniej na dzień
złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunku udziału w
postępowaniu.
W przypadku gdy wartość wykazywanych usług (umów) jest określona w
innej walucie niż PLN, dokonane zostanie przeliczenie tej wartości na PLN na
podstawie średniego kursu złotego w stosunku do walut obcych określonego w
tabeli kursów średnich NBP z dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu.
Odwołujący podnosi, że wykonawca GROUP AV nie wykazał na żądanie
zamawiającego okoliczności, że dysponuje zdolnościami technicznymi i zawodowymi
niezbędnymi do wykonania zamówienia, bo treść przedstawionych dokumentów nie
wskazuje, aby podmioty, na których wiedzy i doświadczeniu się opiera zrealizowały swoje
usługi, w szczególności:
a) w zakresie podmiotu Perfect Displays spółka z o.o. nie został przedstawiony
jakikolwiek dowód wskazujący na fakt zawarcia umowy oraz wysokości
wynagrodzenia należnego Perfect Displays spółka z o.o. za zrealizowane usługi
serwisowe je faktycznie zrealizował na rzecz PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Przedstawione protokoły odbioru potwierdzają wykonanie usług jednakże nie
wynika z nich ich wartość. W ten sposób nie można zweryfikować, czy Perfect
Displays spółka z o.o. zrealizowała usługi o wartości wymaganej przez
zamawiającego.
b) w zakresie podmiotu S.G. Zakład Budowy Dekoracji nie został przedstawiony
jakikolwiek dowód wskazujący na fakt zawarcia umowy, wysokości wynagrodzenia
należnego S.G. za zrealizowane usługi serwisowe oraz sam fakt świadczenia usług i
rodzaju tych usług przez S.G..
Z przedstawionych dokumentów nie wynika na czyją rzecz usługi serwisowe były
świadczone, jaka miały wartość, a ponadto kto je świadczył, skoro protokoły odbioru
sygnowane są podpisami podmiotu innego niż S.G. [TRIAS S.A.]. Trudno zatem przyjąć, że
usługi te były zrealizowane przez S.G. skoro protokoły były podpisywane przez i na rzecz
TRIAS S.A. Nie została przedstawiona ani umowa z podmiotem na rzecz którego usługi
serwisu systemów multimedialnych były świadczone, ani umowa konsorcjum, w której
ramach S.G. miał świadczyć te usługi. Co równie istotne z treści protokołów wręcz wynika,
że usługi serwisowe były świadczone przez TRIAS S.A., a nie S.G.. Powyższe dowodzi co
najmniej dwóch argumentów: nie została wykazana wartość świadczonych usług, a ta z kolei
według wiedzy odwołującego kształtowała się poniżej wymagań zamawiającego a po wtóre,
że te usługi w ogóle były przez S.G. świadczone.
Opisanie wartości świadczonych usług jako „powyżej 650.000 zł” nie spełnia wymagań
zamawiającego określonych w SIWZ, bo to zamawiający miał ocenić czy kształtują się one
powyżej tej kwoty, czy też nie. Do obowiązków wykonawcy GROUP AV należało wskazanie
ich konkretnej wartości, czego jednak nie uczyniła, a zamawiający bezkrytycznie je
zaakceptował. Innymi słowy wykonawca GROUP AV oraz S.G. powinni wskazać jedną
wartość wynagrodzenia, jeśli wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy lub określić
podstawę do jego określenia, jeśli wynagrodzenie miało charakter kosztorysowy.
VI. Zarzut uznania przez zamawiającego, że wykonawca GROUP AV wykazał, że dysponuje
zdolnościami technicznymi i zawodowymi
Odwołujący podnosi, że z treści zobowiązania S.G., podobnie jak z wyjaśnień
wykonawcy GROUP AV nie wynika jasne, czytelne i realne udostępnienie zasobów dla
wykonawcy GROUP AV, podczas gdy z treści oświadczeń załączonych do oferty nie wynika,
że S.G. Zakład Budowy Dekoracji realnie i rzeczywiście udostępnił swoje zasoby, w
szczególności – choć nie wyłącznie – przez wykonanie części zamówienia.
Udostępnienie zasobów musi być realne i rzeczywiste zaś podmiot użyczający takich
zasobów powinien brać udział w wykonaniu części zamówienia. Tymczasem wykonawca
GROUP AV nie przedstawił rzeczywistego zobowiązania S.G., a jedynie wykaz deklaracji, za
którymi nie idzie realne i rzeczywiste zobowiązanie.
Ponadto wykonawca GROUP AV nie była uprawniona do wyjaśnienia treści
zobowiązania S.G.. W tym zakresie pomimo wezwania zamawiającego kierowanego do
wykonawcy GROUP AV to w istocie S.G. powinien takich wyjaśnień udzielić.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 27.07.2017 r. (art. 180
ust. 5 i art. 182 ust. 1-4 Pzp).
03.07.2017 r. wykonawca Group AV sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Jagiellońska
88/315, 00-992 Warszawa wniósł do Prezesa KIO z kopiami dla zamawiającego i
odwołującego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
zgodnie z art. 185 ust. 2 Pzp.
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 28.06.2017
r. (art. 185 ust. 1 in initio Pzp).
Zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie do czasu zamknięcia rozprawy 04.07.2017
r. (art. 186 ust. 1 Pzp). Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Zamawiający wniósł do Krajowej Izby Odwoławczej wniosek o uchylenie zakazu
zawarcia umowy 28.06.2017 r. (art. 183 ust. 2 i 6 Pzp).
Krajowa Izba Odwoławcza odmówiła uchylenia zakazu zawarcia umowy 3.07.2017 r.,
KIO/W 38/11 (art. 183 ust. 4 Pzp).
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnień oraz stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy –
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Skład orzekający Izby stwierdził, że odwołanie nie jest zasadne.
W ocenie Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki zawarte w art. 179 ust. 1 Pzp, to
jest posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości
poniesienia szkody przez odwołującego.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz informacje zawarte w
ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
Izba postanowiła dopuścić, jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez zamawiającego, potwierdzoną za zgodność z
oryginałem.
Izba wzięła pod uwagę dowody złożone przez:
1) odwołującego – dowód nr 1 aneks nr 4 do umowy konsorcjum z 16 grudnia 2016 r. w
sprawie wykonania zamówienia Centrum Pieniądza dla NBP, gdzie na str. 3 i 4 jest
wykazanie, że wykonawca S.G.nie realizował usług w zakresie i wartości
wymaganych przez zamawiającego, a tylko w zakresie w robót budowlanych i
dostawy urządzeń typu liczarka do banknotów czy bankomat;
2) przystępującego – dowód nr 2 fragment umowy do której został wydany aneks nr 4
(przytoczony w dowodzie nr 1) na wykazanie, że umowa ta dotyczy świadczenia
usług serwisowych w NBP – § 2 definicja usługi serwisowej.
W ocenie Izby, zarzuty naruszenia art. 87 ust. 1 Pzp przez dopuszczenie zmian w liście
podmiotów, na których zasoby powołał się wykonawca GROUP AV, polegających na
dodaniu nowego podmiotu oraz naruszenia tego przepisu przez dopuszczenie zmian
zakresu korzystania z zasobów podmiotu, na które powołał się wykonawca GROUP AV po
upływie terminu składania ofert, podczas gdy nie są dopuszczalne jakiekolwiek zmiany
prowadzące do zmiany treści oferty – nie zasługują na uwzględnienie.
Wykonawca Group AV dołączył do oferty listę podmiotów, na których zasobach będzie
się opierać wykonując zamówienie (jedynie wykonawca Perfect Displays spółka z o.o.).
Następnie po wezwaniu zamawiającego do złożenia wyjaśnień, wykonawca Group AV
rozszerzył katalog podmiotów, z których zasobów korzysta i na których zamierza się oprzeć
przy wykonaniu zamówienia o wykonawcę S.G. Zakład Budowy Dekoracji.
Odwołujący podniósł, że nie jest dopuszczalna zmiana podmiotów, na których zasoby
powołuje się wykonawca w ofercie złożonej w trybie przetargu nieograniczonego.
Odwołujący przytoczył orzeczenie TSUE w sprawie C-336/12 Manova. Jednak zdaniem Izby
odwołujący nie wziął pod uwagę, że w przytoczonej sprawie był inny stan faktyczny, ale
przede wszystkim odwołujący nie wziął pod uwagę nowego przepisu art. 22a ust. 6 pkt 1
Pzp, który brzmi »Jeżeli zdolności techniczne lub zawodowe lub sytuacja ekonomiczna lub
finansowa, podmiotu, o którym mowa w ust. 1, nie potwierdzają spełnienia przez wykonawcę
warunków udziału w postępowaniu lub zachodzą wobec tych podmiotów podstawy
wykluczenia, zamawiający żąda, aby wykonawca w terminie określonym przez
zamawiającego […] zastąpił ten podmiot innym podmiotem lub podmiotami lub […]«.
Izba stwierdza, że w związku z brzmieniem tego przepisu zamawiający jest wprost
zobowiązany do zaakceptowania zmiany podmiotów, jeżeli takiej zmiany – nawet po upływie
terminu składania ofert – dokona wykonawca.
Izba stwierdza, że występuje tu jeszcze jeden aspekt: czy takiej zmiany może dokonać
wykonawca samodzielnie składając zamawiającemu nowe dokumenty, czy wykonawca
może złożyć nowe dokumenty tylko na żądanie zamawiającego. Bogate orzecznictwo KIO
odnosi się do art. 26 ust. 3 Pzp i zgodnie z nim samodzielne złożenie zamawiającemu przez
wykonawcę nowych dokumentów powinno być respektowane przez zamawiającego i
zamawiający powinien brać nowe dokumenty pod uwagę w trakcie oceny spełniania przez
wykonawców warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia oraz do badania
ofert. Zamawiający powinien brać te dokumenty pod uwagę tak jakby ich zażądał na
zasadzie art. 26 ust. 3 Pzp. Przepis art. 26 ust. 3 Pzp brzmi »Jeżeli wykonawca nie złożył
oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1, oświadczeń lub dokumentów
potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub innych dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty są
niekompletne, zawierają błędy lub budzą wskazane przez zamawiającego wątpliwości,
zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania
wyjaśnień w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub
poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne
byłoby unieważnienie postępowania«. Jak widać z porównania przepisów art. 22a ust. 6 i art.
26 ust. 2 Pzp sytuacje są analogiczne i dlatego opisane w przepisach sytuacje tak samo
należy rozstrzygać.
W konsekwencji w rozpoznawanej spawie, w związku z brzmieniem przepisu art. 22a
ust. 6 Pzp oprócz zastąpienia czy uzupełninia listy podmiotów potwierdzających spełnienie
przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu zamawiający powinien umożliwić
wykonawcy złożenie nowych dokumentów, o których mowa w art. 25a ust. 1 pkt 1 Pzp, który
brzmi »Do oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wykonawca
dołącza aktualne na dzień składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu oświadczenie w zakresie wskazanym przez zamawiającego w ogłoszeniu o
zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Informacje zawarte w
oświadczeniu stanowią wstępne potwierdzenie, że wykonawca […] nie podlega wykluczeniu
oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu«.
Ponadto odwołujący nie wykazał, że zamawiający naruszył przepis art. 87 ust. 1 Pzp,
który brzmi »W toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców
wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert. Niedopuszczalne jest prowadzenie między
zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z zastrzeżeniem
ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści«.
W związku z powyższym w ocenie Izby, zarzuty naruszenia art. 87 ust. 1 Pzp przez
dopuszczenie zmian w liście podmiotów, na których zasoby powołał się wykonawca GROUP
AV, polegających na dodaniu nowego podmiotu oraz naruszenia tego przepisu przez
dopuszczenie zmian zakresu korzystania z zasobów podmiotu, na które powołał się
wykonawca GROUP AV po upływie terminu składania ofert – nie zasługują na
uwzględnienie.
W ocenie Izby nie zasługują na uwzględnienie zarzuty odwołującego naruszenia art. 22a
ust. 1-6 Pzp przez uznanie, że wykonawca GROUP AV dysponuje zdolnościami
technicznymi i zawodowymi, podczas gdy z treści oświadczeń załączonych do oferty nie
wynika, aby [a] wykonawca S.G. Zakład Budowy Dekoracji realnie i rzeczywiście udostępnił
swoje zasoby, w szczególności przez wykonanie części zamówienia, [b] wykonawca Perfect
Displays spółka z o.o. faktycznie posiadał wiedzę i doświadczenie wynikającą ze
zrealizowanych usług, treść załączonych dokumentów nie wskazuje, aby ten podmiot je
faktycznie zrealizował, [c] wykonawca S.G. Zakład Budowy Dekoracji faktycznie posiadał
wiedzę i doświadczenie wynikającą ze zrealizowanych usług, bo treść załączonych
dokumentów nie wskazuje aby ten podmiot je faktycznie zrealizował.
Izba stwierdza, że wykonawca Group AV sp. z o.o. w wykazie wykazanych usług wpisał:
– świadczenie przez podmiot Perfect Displays sp. z o.o. nadal wykonywanej usługi
serwisowej i przeglądów okresowych urządzeń zainstalowanych w Centrum
Zarządzania Kryzysowego PKP Polskich Linii Kolejowych S.A., o wartości usługi
1.068,870,00 zł,
– świadczenie przez konsorcjum S.G. Zakład Budowy i Dekoracji oraz Trias S.A. nadal
wykonywanej usługi serwisowej ekspozycji Centrum Pieniądza w NBP w Warszawie,
o wartości usługi ponad 650 000,00 zł.
Zamawiający w zakresie spełnienia warunku udziału w postępowania dotyczącego
zdolności technicznej lub zawodowej w rozdz. 5 ust. 1 lit. b SIWZ wymagał, cyt.:
»A. Zamawiający uzna warunek za spełniony, gdy wykonawca wykaże się
doświadczeniem w należytym wykonaniu (lub w wykonywaniu – w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych) w okresie ostatnich 3 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym
okresie: co najmniej dwóch usług odpowiadających swoim rodzajem i wartością
usłudze, stanowiącej przedmiot zamówienia.
Za usługę odpowiadającą swoim rodzajem i wartością usłudze stanowiącej
przedmiot zamówienia, uważa się świadczenie usługi serwisowej systemów
multimedialnych składających się z: projektorów multimedialnych, monitorów LCD,
systemów nagłośnienia, systemów sterowania, systemów interaktywnych,
świadczoną nie krócej niż 12 miesięcy i o wartości nie mniejszej niż 650 000 zł
brutto.
Przez „usługę” Zamawiający rozumie jedną umową/zamówienie/zlecenie. W
przypadku usługi nadał wykonywanej, a jeszcze nie zakończonej, Zamawiający
przyjmie, że warunek został spełniony, jeśli Wykonawca wykaże wykonanie usługi
przez okres wskazany powyżej i o wartości jak wyżej najpóźniej na dzień złożenia
dokumentów potwierdzających spełnianie warunku udziału w postępowaniu.
W przypadku gdy wartość wykazywanych usług (umów) jest określona w innej
walucie niż PLN, dokonane zostanie przeliczenie tej wartości na PLN na podstawie
średniego kursu złotego w stosunku do walut obcych określonego w tabeli kursów
średnich NBP z dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu.«.
Izba stwierdza, że Zamawiający formułując ten warunek postąpił zgodnie z przepisami §
2 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia (Dz. U. poz. 1126), który to przepis brzmi:
»W celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu
lub kryteriów selekcji dotyczących zdolności technicznej lub zawodowej zamawiający może
żądać następujących dokumentów […] wykazu dostaw lub usług wykonanych, a w
przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych, w okresie ostatnich
3 lat przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wraz z
podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których dostawy
lub usługi zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów określających czy te dostawy lub
usługi zostały wykonane lub są wykonywane należycie, przy czym dowodami, o których
mowa, są referencje bądź inne dokumenty wystawione przez podmiot, na rzecz którego
dostawy lub usługi były wykonywane, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych są
wykonywane, a jeżeli z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze wykonawca nie
jest w stanie uzyskać tych dokumentów – oświadczenie wykonawcy; w przypadku świadczeń
okresowych lub ciągłych nadal wykonywanych referencje bądź inne dokumenty
potwierdzające ich należyte wykonywanie powinny być wydane nie wcześniej niż 3 miesiące
przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu«
Jak z tego wynika zamawiający nie żądał ani nie miał uprawnień do żądania innych
dokumentów niż referencje na udokumentowanie należytego wykonania zamówienia.
Zwłaszcza zamawiający nie mógł żądać [i faktycznie nie żądał] w szczególności dokumentów
wskazujących na fakt zawarcia umowy, potwierdzenia wysokości wynagrodzenia czy
protokołów odbioru świadczenia ze wskazaniem wartości wykonanego świadczenia lub
zamówienia, a tych poświadczeń wymagał odwołujący.
Również odwołujący nie wskazał przepisu nakazującego lub choćby dozwalającego
wymaganie – i zamawiający nie wymagał – podania konkretnej wartości kontraktów, z
których wykonawcy wywodzą spełnienie warunku udziału w postępowaniu. Dlatego
wskazanie przez wykonawcę, że świadczenie usługi o wartości nie mniejszej niż 650 000 zł
brutto, zgodnie z przytoczonym wyżej warunkiem zamawiającego powinno zostać
zaakceptowane przez zamawiającego. To odwołujący powinien wykazać zarzucane
niespełnienie warunku świadczenia odpowiedniej wartości, zwłaszcza gdy odwołujący był w
stanie złożyć szczegółowy dowód nr 1 »Aneks nr 4 do umowy Konsorcjum« [umowa TRIAS
S.A. ze St. Góreckim]. Przeciwnie z dowodu tego, popartego dowodem nr 2 [fragment
umowy, do której został wydany aneks nr 4], co strony rozumieją pod pojęciem umowy
serwisowej, że nie jest to robota budowlana, co zarzucał odwołujący.
Samo wywodzenie przez zamawiającego nabycia doświadczenia przez tylko
członkostwo w konsorcjum świadczącym danego rodzaju usługi nie mogłoby być przez Izbę
popierane bez zastrzeżeń, ale w rozpoznawanym postępowaniu nie można wysunąć
uzasadnionego zarzutu, że wykonawcy nie legitymowali się uzyskanym właściwym
doświadczeniem zawodowym.
Wreszcie w ocenie Izby treść zobowiązania wykonawcy GROUP AV w związku ze
zobowiązaniem wykonawcy S.G., jak twierdzi również zamawiający, odpowiada
wymaganiom wskazanym w art. 22a Pzp i § 9 wyżej przytaczanego rozporządzenia w
sprawie dokumentów. Dokument ten został uzupełniony zgodnie z żądaniem wystosowanym
przez zamawiającego, na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp.
W efekcie w ocenie Izby nie zasługują na uwzględnienie zarzuty odwołującego
naruszenia art. 22a ust. 1-6 Pzp.
Zamawiający – podczas prowadzenia postępowania – nie naruszył wskazanych przez
odwołującego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
Z powyższych względów oddalono odwołanie, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania uznając za uzasadnione koszty
wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego w kwocie 2 585,10 zł zgodnie z § 3 pkt 1 i pkt
2 lit. a i b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. poz. 238 oraz z 2017 r. poz. 47).
Przewodniczący: ………………………………
WYROK
z dnia 7 lipca 2017 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Marek Koleśnikow
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lipca 2017 r. w Warszawie odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 27 czerwca 2017 r. przez wykonawcę
DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą w Toruniu, ul. Szosa Lubicka 13, 87-100 Toruń
w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Muzeum Historyczne Miasta
Krakowa, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków
przy udziale wykonawcy GROUP AV spółka z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul.
Jagiellońska 88/315, 00-992 Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania
odwoławczego po stronie zamawiającego
orzeka:
1. Oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża odwołującego DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą
w Toruniu, ul. Szosa Lubicka 13, 87-100 Toruń
i:
2.1) zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą w Toruniu, ul. Szosa Lubicka 13, 87-100
Toruń tytułem wpisu od odwołania;
2.2) zasądza od wykonawcy DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą w Toruniu, ul.
Szosa Lubicka 13, 87-100 Toruń na rzecz zamawiającego Muzeum Historyczne
Miasta Krakowa, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków kwotę 2585 zł 10 gr (słownie:
dwa tysiące pięćset osiemdziesiąt pięć złotych dziesięć groszy) stanowiącą koszty
związane z dojazdem na wyznaczoną rozprawę Izby oraz koszty poniesione z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164 oraz z 2016 poz. 831, 996, 1020, 1250, 1265, 1579,
1920 i 2260) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Krakowie.
Przewodniczący: ………………………………
Sygn. akt KIO 1316/17
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, Rynek Główny 35, 31-011 Kraków
wszczął postępowanie w trybie przetargu nieograniczonego pod nazwą »Usługa serwisowa
systemów multimedialnych zainstalowanych na trasie turystycznej „Śladem europejskiej
tożsamości Krakowa”, wystawie stałej „Kraków – czas okupacji 1939-1945” oraz serwis
projektorów multimedialnych«.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie Zamówień Publicznych
25.05.2017 r. pod nrem 518077. Postępowanie jest prowadzone zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164
oraz z 2016 poz. 831, 996, 1020, 1250, 1265, 1579 i 1920) zwanej dalej w skrócie Pzp lub
ustawą bez bliższego określenia.
Zamawiający poinformował 22.06.2017 r. o wyborze najkorzystniejszej oferty
wykonawcy GROUP AV spółka z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Jagiellońska 88/315, 00-
992 Warszawa.
Wykonawca DIGISERVICE spółka z o.o. z siedzibą w Toruniu, ul. Szosa Lubicka 13, 87-
100 Toruń, zgodnie z art. 182 ust. 1 pkt 2 Pzp, wniósł 27.06.2017 r. do Prezesa KIO
odwołanie na wybór oferty wykonawcy GROUP AV spółka z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul.
Jagiellońska 88/315, 00-992 Warszawa jako oferty najkorzystniejszej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
2) art. 87 ust. 1 Pzp przez dopuszczenie zmian w liście podmiotów, na których zasoby
powołał się wykonawca GROUP AV, polegających na dodaniu nowego podmiotu po
dniu złożenia oferty, podczas gdy nie są dopuszczalne jakiekolwiek zmiany
prowadzące do zmiany treści oferty;
3) art. 87 ust. 1 Pzp przez dopuszczenie zmian zakresu korzystania z zasobów
podmiotu, na które powołał się wykonawca GROUP AV po dniu złożenia oferty,
podczas gdy nie są dopuszczalne jakiekolwiek zmiany prowadzące do zmiany treści
oferty;
4) art. 22a ust. 1-6 Pzp przez uznanie, że wykonawca GROUP AV dysponuje
zdolnościami technicznymi i zawodowymi, podczas gdy z treści oświadczeń
załączonych do oferty nie wynika, że S.G. Zakład Budowy Dekoracji realnie i
rzeczywiście udostępnił swoje zasoby, w szczególności choć nie wyłącznie przez
wykonanie części zamówienia;
5) art. 22a ust. 1-6 Pzp przez uznanie, że wykonawca GROUP AV dysponuje
zdolnościami technicznymi i zawodowymi, podczas gdy z treści oświadczeń
załączonych do oferty nie wynika, aby Perfect Displays spółka z o.o. faktycznie
posiadała wiedzę i doświadczenie wynikającą ze zrealizowanych usług, treść
załączonych dokumentów nie wskazuje, aby ten podmiot je faktycznie zrealizował;
6) art. 22a ust. 1-6 Pzp przez uznanie, że wykonawca GROUP AV dysponuje
zdolnościami technicznymi i zawodowymi, podczas gdy z treści oświadczeń
załączonych do oferty nie wynika, aby S.G. Zakład Budowy Dekoracji faktycznie
posiadał wiedzę i doświadczenie wynikającą ze zrealizowanych usług bo treść
załączonych dokumentów nie wskazuje aby ten podmiot je faktycznie zrealizował.
Odwołujący na posiedzeniu wycofał zarzuty nr 1, 7 i ostatni znajdujący się pod nrem 7, a
także uzasadnienie zarzutów nr V.
Odwołujący wniósł o:
1) uwzględnienie odwołania w całości;
2) unieważnieniu czynności zamawiającego polegającej na wyborze oferty wykonawcy
GROUP AV jako najkorzystniejszej;
3) nakazanie powtórzenia czynności badania ofert z uwzględnieniem oferty
odwołującego, w tym ewentualnie przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego z
art. 87 ust. 1 Pzp względem oferty odwołującego;
4) dokonanie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej z uwzględnieniem oferty
odwołującego;
5) dopuszczenie dowodów z dokumentów dołączonych do odwołania na okoliczności
szczegółowo wskazane w jego uzasadnieniu;
6) przyznanie odwołującemu, na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp w zw. z § 3 pkt 2 lit.
b Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w
postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41, poz. 238 oraz z
2017 r. poz. 47) kosztów poniesionych w związku z prowadzonym postępowaniem
odwoławczym, w tym kosztów wynagrodzenia pełnomocnika, w kwocie 3.600,00 zł
oraz kosztów dojazdu na rozprawę, które zostaną potwierdzone przez złożenie na
rozprawie stosownych rachunków.
UZASADNIENIE
W zaistniałym stanie faktycznym wykonawca GROUP AV składając ofertę w
postępowaniu powołała się na zasoby udostępnione jej jedynie przez wykonawcę Perfect
Displays [vide załącznik nr 3 do oferty].
Pismem z 2.06.2017 r. odwołujący złożył wniosek o wgląd w ofertę wykonawcy GROUP
AV i w odpowiedzi otrzymał treść oferty, jednakże bez dalszych kluczowych załączników, jak
wykaz zrealizowanych usług czy zobowiązania do udostępnienia zasobów. zamawiający
poinformował, że do złożenia dalszych dokumentów wezwał wykonawcę GROUP AV
wyznaczając termin 14.06.2017 r.
Następnie pismem z 8.06.2017 r. zamawiający w oparciu o art. 26 ust. 2 i 3 Pzp wezwał
tego wykonawcę do:
a) złożenia zobowiązania innego podmiotu do oddania do dyspozycji tego
wykonawcy zasobów na potrzeby realizacji zamówienia, bo w ofercie brak było
takiego zobowiązania,
b) złożenia wykazu usług wykonanych,
c) złożenia wykazu osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji
zamówienia.
W odpowiedzi pismem z 14.06.2017 r. wykonawca GROUP AV przedstawił:
a) zobowiązania 2 podmiotów,
b) wykaz usług wraz z dokumentami potwierdzającymi wykonanie usługi,
c) wykaz osób skierowanych do realizacji zamówienia.
Następnie zamawiający po raz kolejny pismem z 19.06.2017 r. wezwał wykonawcę
GROUP AV do:
a) złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w
postępowaniu dotyczących zdolności technicznej i zawodowej, przez
przedstawienie oryginałów lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem,
b) udzielenia wyjaśnień co do sposobu oddania zasobów przez Zakład Budowy
Dekoracji S.G..
Pismem z 20.06.2017 r. wykonawca Group AV udzielił stosownych wyjaśnień i
przedstawił żądane przez zamawiającego dokumenty.
Pismami z 22.06.2017 r. odwołujący ponownie poprosił o umożliwienie wglądu w oferty
oraz przesłanie treści złożonych dokumentów. Zamawiający 22.06.2017 r. wybrał ofertę
wykonawcy GROUP AV jako najkorzystniejszą. Pocztą elektroniczną z 23.06.2017_r.
zamawiający udostępnił odwołującemu dokumentację wykonawcy GROUP AV.
Z decyzją zamawiającego o wyborze najkorzystniejszej oferty nie zgodził się odwołujący
z następujących przyczyn:
II. Zarzut niedopuszczalnej zmiany listy podmiotów, na których zasoby powołuje się
wykonawca w swojej ofercie
Odwołujący podniósł na wstępie jeden z podstawowych argumentów jaki legł u podstaw
wniesionego odwołania. W ocenie odwołującego nie jest dopuszczalna zmiana podmiotów,
na których zasoby powołuje się wykonawca w złożonej w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego.
Odwołujący podniósł, że wykonawca Group AV wraz z ofertą przedstawił wypełniony
załącznik nr 3 wskazując, że opiera się na zasobach jedynie Perfect Displays spółka z o.o.
Następnie po wezwaniu zamawiającego do złożenia wyjaśnień, rozszerzył katalog
podmiotów, z których zasobów korzysta i na których zamierza się oprzeć przy wykonaniu
zamówienia o Zakład Budowy Dekoracji S.G.. W ocenie odwołującego taka zmiana jest
niedopuszczalna.
III. Zarzut dopuszczalnych zmian zakresu korzystania z zasobów podmiotu, na które powołał
się wykonawca w swojej ofercie
Do złożonej oferty wykonawca Group AV załączył Załącznik nr 3, w którym wskazał, że
zamierza powierzyć Perfect Displays spółka z o.o. wykonanie części zamówienia w zakresie:
prace programistyczne AMX, serwis projektorów multimedialnych.
Z kolei przy piśmie z 14.06.2017 r. wykonawca GROUP AV modyfikując treść załącznika
nr 3 wskazał, że zamierza powierzyć Perfect Displays sp. z o.o. wykonanie części
zamówienia w zakresie: świadczenie usług serwisowych, przeglądy i czyszczenie
projektorów.
W ocenie odwołującego wykonawca GROUP AV zmodyfikował treść oferty, co
zaaprobował zamawiający, a na co w istocie nie pozwala art. 87 ust. 1 Pzp.
IV. Zarzuty dotyczące wykazania świadczenia usług i rodzaju wymaganych przez
zamawiającego przez podmioty udostępniające swoje zasoby dla wykonawcy GROUP AV
Zamawiający w rozdz. 5 pkt 1 lit. b SIWZ wymagał:
A. Zamawiający uzna warunek za spełniony, gdy wykonawca wykaże się
doświadczeniem w należytym wykonaniu (lub w wykonywaniu – w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych) w okresie ostatnich 3 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w
tym okresie: co najmniej dwóch usług odpowiadających swoim rodzajem i
wartością usłudze, stanowiącej przedmiot zamówienia.
Za usługę odpowiadającą swoim rodzajem i wartością usłudze stanowiącej
przedmiot zamówienia, uważa się świadczenie usługi serwisowej systemów
multimedialnych składających się z: projektorów multimedialnych, monitorów
LCD, systemów nagłośnienia, systemów sterowania, systemów interaktywnych,
świadczoną nie krócej niż 12 miesięcy i o wartości nie mniejszej niż 650 000 zł
brutto.
Przez „usługę” zamawiający rozumie jedną umową/zamówienie/zlecenie. W
przypadku usługi nadał wykonywanej, a jeszcze nie zakończonej, zamawiający
przyjmie, że warunek został spełniony, jeśli wykonawca wykaże wykonanie
usługi przez okres wskazany powyżej i o wartości jak wyżej najpóźniej na dzień
złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunku udziału w
postępowaniu.
W przypadku gdy wartość wykazywanych usług (umów) jest określona w
innej walucie niż PLN, dokonane zostanie przeliczenie tej wartości na PLN na
podstawie średniego kursu złotego w stosunku do walut obcych określonego w
tabeli kursów średnich NBP z dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu.
Odwołujący podnosi, że wykonawca GROUP AV nie wykazał na żądanie
zamawiającego okoliczności, że dysponuje zdolnościami technicznymi i zawodowymi
niezbędnymi do wykonania zamówienia, bo treść przedstawionych dokumentów nie
wskazuje, aby podmioty, na których wiedzy i doświadczeniu się opiera zrealizowały swoje
usługi, w szczególności:
a) w zakresie podmiotu Perfect Displays spółka z o.o. nie został przedstawiony
jakikolwiek dowód wskazujący na fakt zawarcia umowy oraz wysokości
wynagrodzenia należnego Perfect Displays spółka z o.o. za zrealizowane usługi
serwisowe je faktycznie zrealizował na rzecz PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Przedstawione protokoły odbioru potwierdzają wykonanie usług jednakże nie
wynika z nich ich wartość. W ten sposób nie można zweryfikować, czy Perfect
Displays spółka z o.o. zrealizowała usługi o wartości wymaganej przez
zamawiającego.
b) w zakresie podmiotu S.G. Zakład Budowy Dekoracji nie został przedstawiony
jakikolwiek dowód wskazujący na fakt zawarcia umowy, wysokości wynagrodzenia
należnego S.G. za zrealizowane usługi serwisowe oraz sam fakt świadczenia usług i
rodzaju tych usług przez S.G..
Z przedstawionych dokumentów nie wynika na czyją rzecz usługi serwisowe były
świadczone, jaka miały wartość, a ponadto kto je świadczył, skoro protokoły odbioru
sygnowane są podpisami podmiotu innego niż S.G. [TRIAS S.A.]. Trudno zatem przyjąć, że
usługi te były zrealizowane przez S.G. skoro protokoły były podpisywane przez i na rzecz
TRIAS S.A. Nie została przedstawiona ani umowa z podmiotem na rzecz którego usługi
serwisu systemów multimedialnych były świadczone, ani umowa konsorcjum, w której
ramach S.G. miał świadczyć te usługi. Co równie istotne z treści protokołów wręcz wynika,
że usługi serwisowe były świadczone przez TRIAS S.A., a nie S.G.. Powyższe dowodzi co
najmniej dwóch argumentów: nie została wykazana wartość świadczonych usług, a ta z kolei
według wiedzy odwołującego kształtowała się poniżej wymagań zamawiającego a po wtóre,
że te usługi w ogóle były przez S.G. świadczone.
Opisanie wartości świadczonych usług jako „powyżej 650.000 zł” nie spełnia wymagań
zamawiającego określonych w SIWZ, bo to zamawiający miał ocenić czy kształtują się one
powyżej tej kwoty, czy też nie. Do obowiązków wykonawcy GROUP AV należało wskazanie
ich konkretnej wartości, czego jednak nie uczyniła, a zamawiający bezkrytycznie je
zaakceptował. Innymi słowy wykonawca GROUP AV oraz S.G. powinni wskazać jedną
wartość wynagrodzenia, jeśli wynagrodzenie miało charakter ryczałtowy lub określić
podstawę do jego określenia, jeśli wynagrodzenie miało charakter kosztorysowy.
VI. Zarzut uznania przez zamawiającego, że wykonawca GROUP AV wykazał, że dysponuje
zdolnościami technicznymi i zawodowymi
Odwołujący podnosi, że z treści zobowiązania S.G., podobnie jak z wyjaśnień
wykonawcy GROUP AV nie wynika jasne, czytelne i realne udostępnienie zasobów dla
wykonawcy GROUP AV, podczas gdy z treści oświadczeń załączonych do oferty nie wynika,
że S.G. Zakład Budowy Dekoracji realnie i rzeczywiście udostępnił swoje zasoby, w
szczególności – choć nie wyłącznie – przez wykonanie części zamówienia.
Udostępnienie zasobów musi być realne i rzeczywiste zaś podmiot użyczający takich
zasobów powinien brać udział w wykonaniu części zamówienia. Tymczasem wykonawca
GROUP AV nie przedstawił rzeczywistego zobowiązania S.G., a jedynie wykaz deklaracji, za
którymi nie idzie realne i rzeczywiste zobowiązanie.
Ponadto wykonawca GROUP AV nie była uprawniona do wyjaśnienia treści
zobowiązania S.G.. W tym zakresie pomimo wezwania zamawiającego kierowanego do
wykonawcy GROUP AV to w istocie S.G. powinien takich wyjaśnień udzielić.
Odwołujący przesłał w terminie kopię odwołania zamawiającemu 27.07.2017 r. (art. 180
ust. 5 i art. 182 ust. 1-4 Pzp).
03.07.2017 r. wykonawca Group AV sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Jagiellońska
88/315, 00-992 Warszawa wniósł do Prezesa KIO z kopiami dla zamawiającego i
odwołującego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego
zgodnie z art. 185 ust. 2 Pzp.
Zamawiający przesłał w terminie 2 dni kopię odwołania innym wykonawcom 28.06.2017
r. (art. 185 ust. 1 in initio Pzp).
Zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie do czasu zamknięcia rozprawy 04.07.2017
r. (art. 186 ust. 1 Pzp). Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Zamawiający wniósł do Krajowej Izby Odwoławczej wniosek o uchylenie zakazu
zawarcia umowy 28.06.2017 r. (art. 183 ust. 2 i 6 Pzp).
Krajowa Izba Odwoławcza odmówiła uchylenia zakazu zawarcia umowy 3.07.2017 r.,
KIO/W 38/11 (art. 183 ust. 4 Pzp).
Po przeprowadzeniu rozprawy z udziałem stron, na podstawie dokumentacji
postępowania, wyjaśnień oraz stanowisk stron zaprezentowanych podczas rozprawy –
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje:
Skład orzekający Izby stwierdził, że odwołanie nie jest zasadne.
W ocenie Izby zostały wypełnione łącznie przesłanki zawarte w art. 179 ust. 1 Pzp, to
jest posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz wystąpienia możliwości
poniesienia szkody przez odwołującego.
Izba ustaliła, że stan faktyczny postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
(postanowienia specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz informacje zawarte w
ogłoszeniu o zamówieniu) nie jest sporny.
Izba postanowiła dopuścić, jako dowód, dokumentację postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego przekazaną przez zamawiającego, potwierdzoną za zgodność z
oryginałem.
Izba wzięła pod uwagę dowody złożone przez:
1) odwołującego – dowód nr 1 aneks nr 4 do umowy konsorcjum z 16 grudnia 2016 r. w
sprawie wykonania zamówienia Centrum Pieniądza dla NBP, gdzie na str. 3 i 4 jest
wykazanie, że wykonawca S.G.nie realizował usług w zakresie i wartości
wymaganych przez zamawiającego, a tylko w zakresie w robót budowlanych i
dostawy urządzeń typu liczarka do banknotów czy bankomat;
2) przystępującego – dowód nr 2 fragment umowy do której został wydany aneks nr 4
(przytoczony w dowodzie nr 1) na wykazanie, że umowa ta dotyczy świadczenia
usług serwisowych w NBP – § 2 definicja usługi serwisowej.
W ocenie Izby, zarzuty naruszenia art. 87 ust. 1 Pzp przez dopuszczenie zmian w liście
podmiotów, na których zasoby powołał się wykonawca GROUP AV, polegających na
dodaniu nowego podmiotu oraz naruszenia tego przepisu przez dopuszczenie zmian
zakresu korzystania z zasobów podmiotu, na które powołał się wykonawca GROUP AV po
upływie terminu składania ofert, podczas gdy nie są dopuszczalne jakiekolwiek zmiany
prowadzące do zmiany treści oferty – nie zasługują na uwzględnienie.
Wykonawca Group AV dołączył do oferty listę podmiotów, na których zasobach będzie
się opierać wykonując zamówienie (jedynie wykonawca Perfect Displays spółka z o.o.).
Następnie po wezwaniu zamawiającego do złożenia wyjaśnień, wykonawca Group AV
rozszerzył katalog podmiotów, z których zasobów korzysta i na których zamierza się oprzeć
przy wykonaniu zamówienia o wykonawcę S.G. Zakład Budowy Dekoracji.
Odwołujący podniósł, że nie jest dopuszczalna zmiana podmiotów, na których zasoby
powołuje się wykonawca w ofercie złożonej w trybie przetargu nieograniczonego.
Odwołujący przytoczył orzeczenie TSUE w sprawie C-336/12 Manova. Jednak zdaniem Izby
odwołujący nie wziął pod uwagę, że w przytoczonej sprawie był inny stan faktyczny, ale
przede wszystkim odwołujący nie wziął pod uwagę nowego przepisu art. 22a ust. 6 pkt 1
Pzp, który brzmi »Jeżeli zdolności techniczne lub zawodowe lub sytuacja ekonomiczna lub
finansowa, podmiotu, o którym mowa w ust. 1, nie potwierdzają spełnienia przez wykonawcę
warunków udziału w postępowaniu lub zachodzą wobec tych podmiotów podstawy
wykluczenia, zamawiający żąda, aby wykonawca w terminie określonym przez
zamawiającego […] zastąpił ten podmiot innym podmiotem lub podmiotami lub […]«.
Izba stwierdza, że w związku z brzmieniem tego przepisu zamawiający jest wprost
zobowiązany do zaakceptowania zmiany podmiotów, jeżeli takiej zmiany – nawet po upływie
terminu składania ofert – dokona wykonawca.
Izba stwierdza, że występuje tu jeszcze jeden aspekt: czy takiej zmiany może dokonać
wykonawca samodzielnie składając zamawiającemu nowe dokumenty, czy wykonawca
może złożyć nowe dokumenty tylko na żądanie zamawiającego. Bogate orzecznictwo KIO
odnosi się do art. 26 ust. 3 Pzp i zgodnie z nim samodzielne złożenie zamawiającemu przez
wykonawcę nowych dokumentów powinno być respektowane przez zamawiającego i
zamawiający powinien brać nowe dokumenty pod uwagę w trakcie oceny spełniania przez
wykonawców warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia oraz do badania
ofert. Zamawiający powinien brać te dokumenty pod uwagę tak jakby ich zażądał na
zasadzie art. 26 ust. 3 Pzp. Przepis art. 26 ust. 3 Pzp brzmi »Jeżeli wykonawca nie złożył
oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1, oświadczeń lub dokumentów
potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 25 ust. 1, lub innych dokumentów
niezbędnych do przeprowadzenia postępowania, oświadczenia lub dokumenty są
niekompletne, zawierają błędy lub budzą wskazane przez zamawiającego wątpliwości,
zamawiający wzywa do ich złożenia, uzupełnienia lub poprawienia lub do udzielania
wyjaśnień w terminie przez siebie wskazanym, chyba że mimo ich złożenia, uzupełnienia lub
poprawienia lub udzielenia wyjaśnień oferta wykonawcy podlega odrzuceniu albo konieczne
byłoby unieważnienie postępowania«. Jak widać z porównania przepisów art. 22a ust. 6 i art.
26 ust. 2 Pzp sytuacje są analogiczne i dlatego opisane w przepisach sytuacje tak samo
należy rozstrzygać.
W konsekwencji w rozpoznawanej spawie, w związku z brzmieniem przepisu art. 22a
ust. 6 Pzp oprócz zastąpienia czy uzupełninia listy podmiotów potwierdzających spełnienie
przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu zamawiający powinien umożliwić
wykonawcy złożenie nowych dokumentów, o których mowa w art. 25a ust. 1 pkt 1 Pzp, który
brzmi »Do oferty lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wykonawca
dołącza aktualne na dzień składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu oświadczenie w zakresie wskazanym przez zamawiającego w ogłoszeniu o
zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Informacje zawarte w
oświadczeniu stanowią wstępne potwierdzenie, że wykonawca […] nie podlega wykluczeniu
oraz spełnia warunki udziału w postępowaniu«.
Ponadto odwołujący nie wykazał, że zamawiający naruszył przepis art. 87 ust. 1 Pzp,
który brzmi »W toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców
wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert. Niedopuszczalne jest prowadzenie między
zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z zastrzeżeniem
ust. 1a i 2, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści«.
W związku z powyższym w ocenie Izby, zarzuty naruszenia art. 87 ust. 1 Pzp przez
dopuszczenie zmian w liście podmiotów, na których zasoby powołał się wykonawca GROUP
AV, polegających na dodaniu nowego podmiotu oraz naruszenia tego przepisu przez
dopuszczenie zmian zakresu korzystania z zasobów podmiotu, na które powołał się
wykonawca GROUP AV po upływie terminu składania ofert – nie zasługują na
uwzględnienie.
W ocenie Izby nie zasługują na uwzględnienie zarzuty odwołującego naruszenia art. 22a
ust. 1-6 Pzp przez uznanie, że wykonawca GROUP AV dysponuje zdolnościami
technicznymi i zawodowymi, podczas gdy z treści oświadczeń załączonych do oferty nie
wynika, aby [a] wykonawca S.G. Zakład Budowy Dekoracji realnie i rzeczywiście udostępnił
swoje zasoby, w szczególności przez wykonanie części zamówienia, [b] wykonawca Perfect
Displays spółka z o.o. faktycznie posiadał wiedzę i doświadczenie wynikającą ze
zrealizowanych usług, treść załączonych dokumentów nie wskazuje, aby ten podmiot je
faktycznie zrealizował, [c] wykonawca S.G. Zakład Budowy Dekoracji faktycznie posiadał
wiedzę i doświadczenie wynikającą ze zrealizowanych usług, bo treść załączonych
dokumentów nie wskazuje aby ten podmiot je faktycznie zrealizował.
Izba stwierdza, że wykonawca Group AV sp. z o.o. w wykazie wykazanych usług wpisał:
– świadczenie przez podmiot Perfect Displays sp. z o.o. nadal wykonywanej usługi
serwisowej i przeglądów okresowych urządzeń zainstalowanych w Centrum
Zarządzania Kryzysowego PKP Polskich Linii Kolejowych S.A., o wartości usługi
1.068,870,00 zł,
– świadczenie przez konsorcjum S.G. Zakład Budowy i Dekoracji oraz Trias S.A. nadal
wykonywanej usługi serwisowej ekspozycji Centrum Pieniądza w NBP w Warszawie,
o wartości usługi ponad 650 000,00 zł.
Zamawiający w zakresie spełnienia warunku udziału w postępowania dotyczącego
zdolności technicznej lub zawodowej w rozdz. 5 ust. 1 lit. b SIWZ wymagał, cyt.:
»A. Zamawiający uzna warunek za spełniony, gdy wykonawca wykaże się
doświadczeniem w należytym wykonaniu (lub w wykonywaniu – w przypadku
świadczeń okresowych lub ciągłych) w okresie ostatnich 3 lat przed upływem
terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym
okresie: co najmniej dwóch usług odpowiadających swoim rodzajem i wartością
usłudze, stanowiącej przedmiot zamówienia.
Za usługę odpowiadającą swoim rodzajem i wartością usłudze stanowiącej
przedmiot zamówienia, uważa się świadczenie usługi serwisowej systemów
multimedialnych składających się z: projektorów multimedialnych, monitorów LCD,
systemów nagłośnienia, systemów sterowania, systemów interaktywnych,
świadczoną nie krócej niż 12 miesięcy i o wartości nie mniejszej niż 650 000 zł
brutto.
Przez „usługę” Zamawiający rozumie jedną umową/zamówienie/zlecenie. W
przypadku usługi nadał wykonywanej, a jeszcze nie zakończonej, Zamawiający
przyjmie, że warunek został spełniony, jeśli Wykonawca wykaże wykonanie usługi
przez okres wskazany powyżej i o wartości jak wyżej najpóźniej na dzień złożenia
dokumentów potwierdzających spełnianie warunku udziału w postępowaniu.
W przypadku gdy wartość wykazywanych usług (umów) jest określona w innej
walucie niż PLN, dokonane zostanie przeliczenie tej wartości na PLN na podstawie
średniego kursu złotego w stosunku do walut obcych określonego w tabeli kursów
średnich NBP z dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu.«.
Izba stwierdza, że Zamawiający formułując ten warunek postąpił zgodnie z przepisami §
2 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie
zamówienia (Dz. U. poz. 1126), który to przepis brzmi:
»W celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu
lub kryteriów selekcji dotyczących zdolności technicznej lub zawodowej zamawiający może
żądać następujących dokumentów […] wykazu dostaw lub usług wykonanych, a w
przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych, w okresie ostatnich
3 lat przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wraz z
podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których dostawy
lub usługi zostały wykonane, oraz załączeniem dowodów określających czy te dostawy lub
usługi zostały wykonane lub są wykonywane należycie, przy czym dowodami, o których
mowa, są referencje bądź inne dokumenty wystawione przez podmiot, na rzecz którego
dostawy lub usługi były wykonywane, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych są
wykonywane, a jeżeli z uzasadnionej przyczyny o obiektywnym charakterze wykonawca nie
jest w stanie uzyskać tych dokumentów – oświadczenie wykonawcy; w przypadku świadczeń
okresowych lub ciągłych nadal wykonywanych referencje bądź inne dokumenty
potwierdzające ich należyte wykonywanie powinny być wydane nie wcześniej niż 3 miesiące
przed upływem terminu składania ofert albo wniosków o dopuszczenie do udziału w
postępowaniu«
Jak z tego wynika zamawiający nie żądał ani nie miał uprawnień do żądania innych
dokumentów niż referencje na udokumentowanie należytego wykonania zamówienia.
Zwłaszcza zamawiający nie mógł żądać [i faktycznie nie żądał] w szczególności dokumentów
wskazujących na fakt zawarcia umowy, potwierdzenia wysokości wynagrodzenia czy
protokołów odbioru świadczenia ze wskazaniem wartości wykonanego świadczenia lub
zamówienia, a tych poświadczeń wymagał odwołujący.
Również odwołujący nie wskazał przepisu nakazującego lub choćby dozwalającego
wymaganie – i zamawiający nie wymagał – podania konkretnej wartości kontraktów, z
których wykonawcy wywodzą spełnienie warunku udziału w postępowaniu. Dlatego
wskazanie przez wykonawcę, że świadczenie usługi o wartości nie mniejszej niż 650 000 zł
brutto, zgodnie z przytoczonym wyżej warunkiem zamawiającego powinno zostać
zaakceptowane przez zamawiającego. To odwołujący powinien wykazać zarzucane
niespełnienie warunku świadczenia odpowiedniej wartości, zwłaszcza gdy odwołujący był w
stanie złożyć szczegółowy dowód nr 1 »Aneks nr 4 do umowy Konsorcjum« [umowa TRIAS
S.A. ze St. Góreckim]. Przeciwnie z dowodu tego, popartego dowodem nr 2 [fragment
umowy, do której został wydany aneks nr 4], co strony rozumieją pod pojęciem umowy
serwisowej, że nie jest to robota budowlana, co zarzucał odwołujący.
Samo wywodzenie przez zamawiającego nabycia doświadczenia przez tylko
członkostwo w konsorcjum świadczącym danego rodzaju usługi nie mogłoby być przez Izbę
popierane bez zastrzeżeń, ale w rozpoznawanym postępowaniu nie można wysunąć
uzasadnionego zarzutu, że wykonawcy nie legitymowali się uzyskanym właściwym
doświadczeniem zawodowym.
Wreszcie w ocenie Izby treść zobowiązania wykonawcy GROUP AV w związku ze
zobowiązaniem wykonawcy S.G., jak twierdzi również zamawiający, odpowiada
wymaganiom wskazanym w art. 22a Pzp i § 9 wyżej przytaczanego rozporządzenia w
sprawie dokumentów. Dokument ten został uzupełniony zgodnie z żądaniem wystosowanym
przez zamawiającego, na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp.
W efekcie w ocenie Izby nie zasługują na uwzględnienie zarzuty odwołującego
naruszenia art. 22a ust. 1-6 Pzp.
Zamawiający – podczas prowadzenia postępowania – nie naruszył wskazanych przez
odwołującego przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.
Z powyższych względów oddalono odwołanie, jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania uznając za uzasadnione koszty
wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego w kwocie 2 585,10 zł zgodnie z § 3 pkt 1 i pkt
2 lit. a i b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. poz. 238 oraz z 2017 r. poz. 47).
Przewodniczący: ………………………………